Wykluczenie społeczne 2403-125-PRSs1
Wykłady:
1. Teoretyczne koncepcje i paradygmaty dotyczące wykluczenia społecznego i marginalizacji (2h).
2. Wykluczenie w Polsce i na świecie – przegląd badań i uzupełnienie perspektywy porównawczej (2h).
3. Wykluczenie i marginalizacja społeczna ze względu na ubóstwo i bezrobocie (2h).
4. Wykluczenie i marginalizacja społeczna ze względu na uzależnienia i bezdomność (2h).
5. Wykluczenie i marginalizacja społeczna ze względu na wiek (ageizm) i choroby somatyczne (2h).
6. Wykluczenie społeczne i marginalizacja ze względu na niepełnosprawność (ableizm) i choroby psychiczne, ze szczególnym uwzględnieniem depresji (2h).
7. Wykluczenie i marginalizacja społeczna ze względu na migrację i odrębność kulturową (2h).
Ćwiczenia:
1. Jak definiować wykluczenie społeczne? Różnice w postrzeganiu problemu i operacjonalizacji zjawiska (2h).
2. Studia przypadków osób i grup zagrożonych wykluczeniem społecznym i marginalizacją – prezentacja własna studentów (6 h).
3. Instytucjonalne i pozainstytucjonalne formy i sposoby wsparcia osobom wykluczonym społecznie (6h).
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
Metody dydaktyczne poszukujące
- studium przypadku
- klasyczna metoda problemowa
- obserwacji
- referatu
- doświadczeń
- projektu
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody oparte na współpracy
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Wykład:
Egzamin pisemny na zaliczenie wykładu z treści omawianych na zajęciach. W1, W2, U1
Ćwiczenia:
Referat w formie prezentacji na zajęciach
Metoda oceniania uwzględnia:
Wykorzystaną bibliografia- 25%
Strukturę prezentacji/referatu -25 %
Merytoryczny poziom prezentowanych treści -25%
Ocena kompetencji ustnego lub pisemnego prezentowania treści -25 %
Kryteria oceniania dla pisemnych kolokwiów (testów), prac zaliczeniowych, zadań terenowych (dotyczy wszystkich komponentów egzaminu, kolokwium, testu lub zadania terenowego)
Powyżej 95 % ocena bardzo dobry
90 % ocena dobry plus
80 % ocena dobry
70% ocena dostateczny plus
60 % - próg zaliczenia, ocena dostateczny
Praktyki zawodowe
-
Literatura
• Giddens, A. (2004). Socjologia, Warszawa;
• Grotowska-Leder J. (2005), Ekskluzja społeczna- aspekty teoretyczne i metodologiczne, [w:] J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza-uwarunkowania- kierunki działań, Toruń;
• Szarfenberg R. (2005), Od trzech elementarnych strategii badawczych do programu badań wykluczenia społecznego, [w:] L. Frąckiewicz (red.), Wykluczenie społeczne, Katowice;
• Woźniak, W. (2012). Nierówności społeczne w polskim dyskursie politycznym. Warszawa;
• Z. Bauman, Zbędni, niechciani, odtrąceni – czyli o biednych w zamożnym świecie, „Kultura i Społeczeństwo” 1998, nr 2, s. 3-18.
• S. Golinowska, P. Broda-Wysocki, Kategorie ubóstwa i wykluczenia społecznego. Przegląd ujęć, [w:] S. Golinowska, E. Tarkowska, I. Topińska, Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Badania. Metody. Wyniki, IPiSS, Warszawa 2005, ss. 33-34.
• Maria Jarosz (red.), Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny, Warszawa 2008.
• Sprawozdanie z realizacji działań na rzecz osób bezdomnych w województwach w roku 2020;
• Adamczyk A., Bór L., Gaweł M., Koszutowski A., Łukasiewicz A., Stenka R., Zychowicz B., Podręcznik Streetworkera Bezdomności, Gdańsk 2012.
• Duracz-Walczak A., Bezdomni, Warszawa 1996.
• Oliwa-Ciesielska M., Piętno nieprzypisania: studium o wyizolowaniu społecznym bezdomnych, Poznań 2004.
• Piekut-Brodzka D. M., Bezdomność, Warszawa 2006.
• Piekut-Brodzka D. M., O bezdomnych i bezdomności: aspekty fenomenologiczne, etiologiczne, terapeutyczne, Warszawa 2000.
• Baszczak, Ł., Trojanowska, M., Wincewicz-Price, A., Zyzik, R., Dyskryminacja ze względu na wiek na polskim rynku pracy – diagnoza, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa 2021.
• Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2020 r. Stan w dniu 30 czerwca, GUS 2021.
• Mead M., Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, tłum. J. Hołówka, Warszawa 2000.
• Świderska Mariola, Ageizm jako problem społeczny, „Pedagogika Rodziny” 2015, nr 5/4, s. 41-50.
• Co wiemy o dyskryminacji ze względu na wiek? Głos ekspertów, doświadczenia osób starszych, Warszawa 2022.
• J. Rossa „Wymiary marginalizacji” w: Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, Komitet Nauk o pracy i Polityce Społecznej PAN, tom I/1999.
• R. Szarfenberg "Od trzech elementarnych strategii badawczych do programu badań wykluczenia społecznego" w: „L. Frąckiewicz red. „Wykluczenie społeczne”, Akademia Ekonomiczna w Katowicach, 2005.
• R. Szarfenberg "Marginalizacja i wykluczenie społeczne - stare problemy w nowej rzeczywistości" w: kwartalnik PULSS wydawanym przez ROPS w Toruniu, styczeń marzec 2005.
• R. Szarfenberg "Wykluczenie społeczne a bezpieczeństwo socjalne" w: L. Frąckiewicz red. "Bezpieczeństwo socjalne", Akademia Ekonomiczna w Katowicach, 2003.
• Tarkowska Elżbieta (2013) red. Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego : praca zbiorowa - Warszawa : Wydawnictwo IFiS PAN.
• Tarkowska Elżbieta red. (2000) Zrozumieć biednego. Warszawa: IFIS PAN
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: