Seminarium przedmiotowe: Problemy współczesnej filozofii praktycznej 2402-F-S2-PWFP

Seminarium "Współczesne problemy filozofii praktycznej" jest kursem, który rozwija obraz filozofii - a zwłaszcza jej działu, jakim jest etyka - jako dziedziny wiedzy i obszaru problemowego, który odnosi się do zmian historyczno-kulturowych XX oraz XXI w. Etyka jest subdyscypliną filozoficzną, która odpowiada na te zmiany i zagrożenia w otaczającej nas rzeczywistości, opracowując wzorce właściwego postępowania i życia. XX oraz XXI wiek to czas poważnych doświadczeń, testów i dramatów, przez które przeszła lub przechodzi ludzkość. Jest to także czas gwałtownego rozwoju cywilizacyjnego, globalizacji i szerokiej dostępności informacji. Uczestnicy zajęć mają okazję do dyskusji o tych zjawiskach oraz ustalenia jakie jest znaczenie krytycznego myślenia filozoficznego i etycznego w unikaniu strat moralnych, błędów poznawczych i zagrożeń cywilizacyjnych. Aby uniknąć odizolowania dyskusji od realnych problemów, w każdej edycji kursu studenci mają możliwość wprowadzania do programu proponowanych przez siebie zagadnień, które uważają za ważne, aktualne i wymagające filozoficznej refleksji.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela: - udział w zajęciach - 30 Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta: -przygotowanie do zaliczenia przedmiotu - ok. 40 godz. -standardowe przygotowanie do zajęć - ok. 20 -przygotowywanie referatów i innych zadań - ok. 30 Łącznie: ok. 120 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

Studenci zapoznają się z wybranymi z szerokiej puli koncepcjami z zakresu etyki i filozofii, odnoszącymi się do realnych problemów i zagrożeń, z jakimi mierzy się człowiek (zwłaszcza w społeczeństwach zachodnich) od połowy XX w. do czasów obecnych. Studenci poznają terminologię filozoficzną, dzięki której mogą opisać te problemy (K_W01), poznają dogłębnie zależności między kształtowaniem się idei filozoficznych a zmianami w kulturze i w społeczeństwie (K_W02, K_W05) i główne tendencje rozwojowe w filozofii (K_W04). Poznają w pogłębionym stopniu fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji (K_W07). Podczas zajęć zyskana wiedza zawsze odnosi się do wybranych faktów i wydarzeń jako materiału, który na tej podstawie jest interpretowany.

Efekty uczenia się - umiejętności

Studenci potrafią wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu etyki i filozofii by wypracować własne stanowisko w stosunku do w.w. problemów i zagrożeń, świadomie operując definicjami pojęć i argumentami na poparcie tego stanowiska (K_U02). Jednocześnie wypracowane stanowiska i opinie nie są stereotypowe czy obiegowe, ale pogłębione o złożoną refleksję filozoficzno-etyczną i poszerzone o różne perspektywy spojrzenia na opracowywany problem (K_U03). Studenci potrafią wykorzystać wiedzę filozoficzną (oraz ewentualnie) znajomość języków obcych, by wyszukiwać, przeanalizować, ocenić, oraz wyselekcjonować informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych (K_U01). Potrafią także rozpoznawać złożone zależności między kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społeczno-kulturowymi oraz określać relacje między tymi zależnościami (K_U04). Potrafią samodzielnie planować i realizować własne uczenie się także po zakończeniu zajęć (K_U10). Pisząc pracę studenci mają okazję dogłębnego opracowania jednego z tematów i prezentacji rezultatów w stylu naukowym.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Studenci potrafią uczestniczyć w dyskusji na temat w.w. problemów, dając poparcie swoim opiniom, ewentualnie wypracowując sposoby ich rozwiązywania czy radzenia sobie z nimi. Podnoszą kompetencje do spokojnego i wyważonego udziału w dyskusji dotyczącej trudnych i ważkich tematów. Mają zdolność do otwartości na nowe idee i zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów (K_K02). Są gotowi do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści (K_K01). Potrafią wypełniać zobowiązania społeczne, inspirować i organizować działalności na rzecz środowiska społecznego (K_K04). Na podstawie posiadanej wiedzy i umiejętności są zdolni do inicjowania działań na rzecz dobra wspólnego (K_K03).

Metody dydaktyczne

Dyskusja, analiza przypadku, analiza tekstów lub materiałów filmowych.

Metody dydaktyczne podające

- opis

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- seminaryjna
- klasyczna metoda problemowa

Wymagania wstępne

Brak.

Koordynatorzy przedmiotu

Marcin Jaranowski

Kryteria oceniania

Praca pisemna rozwijająca jeden z omawianych podczas zajęć tematów. Aktywność podczas zajęć (udział w dyskusji, referaty) podnosi ocenę, możliwe jest zapewnienie sobie w ten sposób oceny pozytywnej przed napisaniem pracy.

Praktyki zawodowe

Brak.

Literatura

Temat / tekst (w przypadku wydań książkowych - dowolne wydanie):

Problem demagogii / Umberto Eco, „Wymyślanie wrogów”, w tegoż: Wymyślanie wrogów i inne teksty okolicznościowe
Kiedy nie należy być posłusznym? / Frederic Gros, Nieposłuszeństwo, rozdział 2 i 3; Ija Lazari-Pawłowska, „O obywatelskim sprzeciwie”, w tejże: Etyka. Pisma wybrane
Czym jest hipokryzja? / Dan Turner, "Hypocrisy", Metaphilosophy: Vol. 21, No. 3 , July 1990.
Spadek po ludziach, czyli etyczne podstawy praw człowieka / Michael Freeman, Prawa człowieka, wybrane fragmenty
Współczesne niewolnictwo / Kevin Bales, Jednorazowi ludzie. Nowe niewolnictwo w gospodarce światowej, rozdział 1
Etyka solidarności / Richard Rorty, Przygodność, ironia i solidarność, rozdział „Solidarność”
Problem granic tolerancji / Ija Lazari-Pawłowska, „Trzy pojęcia tolerancji”, Studia filozoficzne: nr 8, 1984.
Etyka wobec obcości / Kwame A. Appiah, Kosmopolityzm. Etyka w świecie obcych, rozdział 4
Etyka uwagi / Iris Murdoch, „Prymat dobra nad innymi pojęciami”, w tejże: Prymat dobra
Etyka a religia / Tadeusz Kotarbiński, „Zagadnienia etyki niezależnej”, w tegoż: Medytacje o życiu godziwym
Prawo Godwina / Mike Godwin, “Meme, Counter-meme”, https://www.wired.com/1994/10/godwin-if-2/
Terapia stoicka / William B. Irvine, Wyzwanie stoika. Jak dzięki filozofii odnaleźć w sobie siłę, spokój i odporność psychiczną, wybrane fragmenty
Moralność w erze informacyjnej / Thomas Eriksen, Tyrania chwili, rozdziały 2 i 8
Kultura upokarzania / A. Szahaj, „Kultura upokarzania”, Odra: nr 2, 2012
Problem fundamentalizmu / Bassam Tibi, Fundamentalizm religijny, wybrane fragmenty; Andrzej Szahaj, Relatywizm i fundamentalizm
Kłamstwo w polityce / Alasdair MacIntyre, Etyka i polityka, rozdziały 6 i 7
Terroryzm a etyka / Samuel Scheffler, “Is Terrorism Morally Distinctive?”, The Journal of Political Philosophy: Vol. 14, No. 1, 2006
Czy faszyzm może powrócić? / Umberto Eco, „Wieczny faszyzm”
Symulacje śmierci w kulturze / Z. Bauman, Płynny lęk, rozdział 1
Antropocentryzm i odpowiedzialność w obliczu katastrofy / Ewa Bińczyk, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, rozdział 2
Dwójmyślenie / George Orwell, Rok 1984; Leon Festinger, Teoria dysonansu poznawczego, wybrane fragmenty
Czy wojna może być sprawiedliwa? / Peter Vardy, Paul Grosch, Etyka, rozdział 14
Dodatkowy temat wybrany przez studentów / dodatkowa lektura

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2402-F-S2-PWFP w USOSweb