Seminarium przedmiotowe: Filozofia człowieka, filozofia życia, filozofia egzystencjalna 2402-F-S2-CZZE

Dobrą zasadą zajęć seminaryjnych jest pozostawienie uczestnikom swobody dobierania materiału i proponowania tematów dyskusji - w ramach określonych nazwą przedmiotu.
Pojęciami ramowymi są w tym przypadku "człowiek" (człowieczeństwo, człowiek-gatunek [h. sapiens], ja-człowiek) , "życie" (w ogóle, "życie ludzkie", indywidualne trwanie między narodzinami a śmiercią, moje życie), "egzystencja" (?, duch [w znaczeniu nadanym przez Kierkegaarda], pojęcie wprowadzone w "egzystencjalizmie" [Heidegger, Sartre, Camus, Jaspers].
Meandry, niezbyt czytelne, którymi w dziejach filozofii kluczyło myślenie "wielkich", wychodzą od konstatacji "my, ludzie" jesteśmy dla siebie samych największą tajemnicą (Pitagoras, Sokrates?). A może zagadką? Może wystarczy "ruszyć głową", żeby ją rozwiązać (Arystoteles?) albo otworzyć serce/nadstawić uszu i przyjąć objawione rozwiązanie (filozofia chrześcijańska?)? To ostatnie rozwiązanie "ucięło dyskusję" na kilka stuleci, a wydarzenia historii powszechnej (wynalazek druku, odkrycie morskiej drogi dookoła globu, podboje i kolonizacja nowych terytoriów), wprowadziły do kultury nowożytnej pytanie o "oikos", jego granice, zawartość i wewnętrzne reguły istnienia i działania, przesuwając sens tego pojęcia w stronę "korony", "imperium", "rzeczpospolitej" itp. W tej samej epoce poszerzyło się też znaczenie "życia", gdy pomiędzy biegunami "doczesności" i "wieczności" odkrywano niemal nieskończoną ilość istnień żywych, ale bez-dusznych (natura). Jaka na tym tle okazuje się "natura ludzka"? Cóż ja wiem - Montaigne. W odróżnieniu od całej natury tylko człowiek wie, że istnieje (Pascal). Istnieję, owszem, należąc do arcy-marnego gatunku istot, które zabiły Boga, ale nie potrafią zdobyć się na odwagę, aby wreszcie żyć (Nietzsche). Istotą człowieka jest praca - chcemy żyć, żeby pracować, a nie pracować, żeby żyć (Marx). Życie, jakie wiedziemy "dziś", nie ma sensu (obaj). Tak, ale dlatego, że jestem życiem, które pragnie żyć pośród życia, które pragnie żyć (Schweitzer). Och, życie to przecież żywioł, pęd, a sens (lub bez-sens) to zaledwie skutek działania funkcji fabulacyjnej, którą dysponuje jeden z gatunków istot żyjących (Bergson). Czy "egzystencja" (Kierkegaard, Heidegger, Sartre, Camus, Jaspers) - jeden motywów najpóźniej pojawiających się w narracji klasycznej filozofii - wnosi do tej tradycji istotne novum, czy może jest tylko sposobem uwspółcześnienia osiągnięć, od dawna obecnych w filozofii Starego Świata, ale zapisanych językiem nie dość nowoczesnym, by mogły do nas przemówić?
Lektury? Oprócz listy, którą znajdą Państwo w polu poniżej, można będzie wprowadzić własne propozycje.