Filozofia polska 2402-F-S1-3-FP
Celem kursu jest zapoznanie uczestników z filozofią polską w trzech planach problemowych:
I. Panorama dziejów filozofii w Polsce.
II. Kluczowe postaci współczesnej myśli polskiej (XX wiek) w oparciu o teksty źródłowe
III. Przegląd wybranych najnowszych (od roku 2000) prac powstających w Polsce
Zagadnienia, problemy, postaci części historycznej (I):
1. Problem podstawowy: filozofia polska czy filozofia w Polsce?
2. Początki myśli filozoficznej w Polsce – średniowiecze.
Akademia Krakowska oraz inne uniwersytety: Wileński i Lwowski; szkoły „półakademickie” – Elbląg, Gdańsk, Toruń. Wątek lokalny: Akademia Chełmińska, Gimnazjum Akademickie w Toruniu
3. Odrodzenie
„Złoty Wiek”. Myśl innowiercza. Tumult Toruński. F. Socyn i socynianizm. Sarmatyzm XVII wieku. J. B. Chmielowski, S. Konarski
4. Oświecenie
Reforma szkolnictwa, Komisja Edukacji Narodowej; J. N. Kamieński, H. Kołłątaj, S. Staszic, J. Śniadecki
5. Romantyzm – mesjanizm i filozofia narodowa
Manifest romantyzmu – J. Gołuchowski, M. Mochnacki; mesjanizm: Józef Hoene-Wroński, A. Towiański; filozofia narodowa: K. Libelt, B. Trentowski, J. Kremmer, A. Cieszkowski.
6. Polski pozytywizm
prepozytywizm; pozytywizm warszawski (J. Ochorowicz, B. Prus, A. Świętochowski), A. Mahrburg, M. Massonius. H. Struve.
7. Modernizm i myśliciele „osobni”
Program Młodej Polski, S. Przybyszewski. S. Brzozowski, W. Lutosławski, W. I. Witkiewicz, neoscholastyka
Zagadnienia, problemy, postaci – wiek XX (II)
1. Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska
2. Filozofowie polscy spoza głównego nurtu - wybrane przykłady: Stanisław Brzozowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Florian Znaniecki i in.
3. Warszawska szkoła historyków idei
4. Fenomenologia Romana Ingardena
5. Leszek Kołakowski. Wokół marksizmu - Adam Schaff, nie-Marksowskiego materializm historyczny Leszka Nowaka
6. Polska szkoła etyczna? Maria Ossowska, Ija Lazari-Pawłowska, Tadeusz Kotarbiński. Barbara Skarga
7. Twórczość Henryka Elzenberga - aksjologia i aforystyka filozoficzna
8. Patron filozofii toruńskiej - Tadeusz Czeżowski
9. Czasopiśmiennictwo filozoficzne w Polsce w XX wieku - wybrane przykłady
10. Stan i perspektyw filozofii polskiej na początku XXI wieku
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne poszukujące
- referatu
- ćwiczeniowa
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Bieżąca ocena aktywności podczas dyskusji.
Kolokwium z zakresu materiału z działu II.
Praca pisemna (recenzja, polemika, prezentacja, referat) na podstawie lektury z działu III.
Literatura
Dział I
"Filozofia w Polsce. Słownik pisarzy", Ossolineum, PAN, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1971.
"Historia filozofii polskiej. Dokonania - poszukiwania - projekty", red. A. Dziedzic, A. Kołakowski, S. Pieróg, P. Ziemski, Semper, Warszawa 2007
Skoczyński J., J. Woleński, "Historia filozofii polskiej" WAM, Kraków 2010.
Tyburski W., "Myśl etyczna w Polsce od XVI do XIX wieku", Toruń 2000.
Dział II
„Ruch Filozoficzny” 2011 nr 4 – numer jubileuszowy
Bauman Z., "Dwa szkice o moralności ponowoczesnej", Toruń 1997.
Czeżowski T., Aksjologiczne i deontyczne normy moralne", w: "„O wartościach, normach i problemach moralnych”, Warszawa 1994, s. 168-176.
Elzenberg H. „Ahimsa i pacyfizm”, w: M. Środa, „O wartościach, normach i problemach moralnych”, Warszawa 1994, s. 202-231.
Elzenberg H., „Nauka i barbarzyństwo”, w: „Pisma z etyki”
Elzenberg H. „Wartość i powinność”, w: M. Środa, „O wartościach, normach i problemach moralnych”, Warszawa 1994, s. 359-366.
Ingarden R., „Czego nie wiemy o wartościach”, [w:] „Studia z estetyki”, t. 3, Warszawa, 1970, s. 220-257.
Kołakowski L., „Kapłan i błazen”, Twórczość 1959
Kołakowski L., „Obecność mitu”,
Kotarbiński T., „O potrzebie zaniechania wyrazów „filozofia”, „filozof”, „filozoficzny” itp.”, „Ruch Filozoficzny” 1921, nr 6-7, s. 81-86.
Kotarbiński T., „Opiekun spolegliwy” albo „O etyce niezależnej” plus wybrane aforyzmy z T. Kotarbiński, "Wesołe smutki", Warszawa 1957.
Ossowska M., „Inteligent polski na tle grup towarzyskich Europy Zachodniej”, w: tejże, „Socjologia moralności. Zarys zagadnień”, Warszawa 1963, s. 200-219
Ossowska M., „Podstawy nauki o moralności”, Warszawa 1956, frag.
Skarga B. i in. (red.), “Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku”, Warszawa 1997.
Skarga B., "Człowiek to nie jest piękne zwierzę", Kraków 2007
Skarga B., "Tercet metafizyczny", Kraków 2009
Struve H., „Słówko o filozofii narodowej polskiej”, 2011, nr 4, s. 695-697.
„Tadeusz Czeżowski (1889-1981). Dziedzictwo idei”, pod re. W. Tyburskiego i R. Wiśniewskiego, Toruń 2002.
Tichner J., „Filozofia dramatu”, Kraków 2012
Tatarkiewicz W., „Trzy etyki. Studium z Arystotelesa”, w: „Pisma z etyki i teorii szczęścia”, Wrocław, Warszawa, Kraków 1992, s. 17-57
Tatarkiewicz E. „Cztery pojęcia szczęścia”, „Pisma z etyki i teorii szczęścia”, Wrocław, Warszawa, Kraków 1992, s. 127-133.
Twardowski, „Granice puryzmu”, „Ruch Filozoficzny” 2011, nr 4, s. 704-708.
Twardowski, „Jeszcze słówko o filozofii narodowej polskiej”, „Ruch Filozoficzny” 2011, nr 4, s. 698-699.
Tyburski W., "Filozofia polska przełomu XIX i XX wieku. Zapomniani twórcy", Toruń 1997.
Woleński J., „Filozoficzna szkoła Lwowsko-Warszawska”, Warszawa 1985.
Dział III
Dowolna oryginalna książka opublikowana w języku polskim i polskiego autorstwa, wydana po roku 2000.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: