Antropologia filozoficzna 2402-F-S1-3-ANF
Opis przedmiotu: wykład z antropologii filozoficznej obejmuje rekonstrukcję poglądów twórców tzw. „klasycznej” antropologii filozoficznej XX w. (M. Scheler, H. Plessner, A. Gehlen) oraz przegląd współczesnych sporów o jej status w obrębie głównych subdyscyplin filozoficznych (nurty historystyczne i biologistyczne w antropologii). Na tym tle omawiane są również poszczególne segmenty problemowe antropologii, takie jak antropologia pracy, miłości, śmierci, cierpienia, antropologiczny problem "sensu życia" i in. Stawiane są także pytania o związki antropologii filozoficznej z naukami szczegółowymi (biologia, socjologia), o jej korzenie historyczne (filozofia Kanta), o jej współczesne odniesienia światopoglądowe (filozofia człowieka postmodernizmu).Ważnym celem wykładu jest zwrócenie uwagi na kryzysowe symptomy samowiedzy człowieka współczesnego (załamanie się nowożytnego paradygmatu „natury ludzkiej”, cywilizacyjne oswajanie kontyngencji). Tematem wykładu są ponadto wybrane wątki filozofii człowieka XX w., (J. P. Sartre, M. Horkheimer), która rozumiana tu jest jako formacja opozycyjna wobec antropologii filozoficznej w sensie klasycznym.
Bloki tematyczne:
Projekt antropologii filozoficznej M. Schelera;
projekt antropologii filozoficznej H. Plessnera;
projekt antropologii filozoficznej A. Gehlena;
komizm, śmiech i płacz jako monopole homo sapiens;
praca jako kategoria antropologiczna;
kontyngencja i kompensacja w sceptycznej filozofii O. Marquarda;
etologia i humanetologia;
biologiczne i socjokultorowe korzenie agresji;
filozoficzne koncepcje sensu życia;
główne założenia socjobiologii;
antropologia mediów;
człowiek w świetle neuronanuki;
rola sztuki we współczesnym życiu (estetyzacja życia codziennego);
geneza języka;
proces hominizacji.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
Metody dydaktyczne poszukujące
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny, kolokwium
Literatura
Adorno Th./ Horkheimer, M., Dialektyka oświecenia, Warszawa 1994,
Ariès, P., Człowiek i śmierć, Warszawa 1992,
Bocheński, I. M., O sensie życia, w: tegoż, Sens życia, Kraków 1994,
Böhme, G., Antropologia filozoficzna, Warszawa 1998,
Czerniak, S., Lorenz, Plessner, Habermas. Dylematy antropologiczne filozofii współczesnej, Wydawnictwo Rolewski 2002,
Feuerbach, L., Przeciw dualizmowi duszy i ciała, ducha i materii, [w:] tegoż, Wybór pism II, Warszawa 1988, s. 324-360,
Foucault M., Nadzorować i karać, Warszawa 1993.
Fukuyama F., Koniec człowieka. Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, Kraków 2004,
Gehlen A., Wybór pism, Warszawa 2001,
Habermas, J., Przyszłość natury ludzkiej: czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, Warszawa 2003
Herder, J. G., Rozprawa o pochodzeniu języka, [w:] tegoż, Wybór pism, Wrocław 1987, s. 59-175.
Horkheimer M., Społeczna funkcja filozofii, Warszawa 1987,
Kant, I., Antropologia w ujęciu pragmatycznym, Warszawa 2005,
Lorenz, K., Tak zwane zło, Warszaw 1975,
Lorenz, K., Regres człowieczeństwa, Warszawa 1986,
Lorenz, Odwrotna strona zwierciadła, Warszawa 1977,
Marquard O., Apologia przypadkowości, Warszawa 1994,
Marquard O., Rozstanie z filozofią pierwszych zasad, Warszawa 1994,
Plessner H., Pytanie o conditio humana, Warszawa 1988,
Sartre, J.P., Mdłości, Warszawa 1974,
Scheler M., O sensie cierpienia, w: tegoż, Cierpienie, śmierć, dalsze życie, (red. A. Węgrzecki), Warszawa 1994,
Scheler M., Stanowisko człowieka w kosmosie, w: tegoż, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, Warszawa 1987,
Studia z filozofii niemieckiej (t. II) - Szkoła Rittera, Toruń 1996,
Studia z filozofii niemieckiej (t. IV) - Antropologia Filozoficzna, Toruń 2004,
Whorf B., Język, myśl i rzeczywistość, Warszawa 1982
Wilson E.O., O naturze ludzkiej, Warszawa 1987.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: