Teoria poznania 2402-F-S1-2-TEPO

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

• Znaczenie pojęcia „epistemologia”. Podstawowe istniejące w tradycji filozoficznej nurty odpowiedzi na pytania: Czym jest wiedza”?, „Czy możemy zdobyć wiedzę”?, „Jak uzyskać wiedzę”?
• Spór o prawdę. Klasyczne i nieklasyczne teorie prawdy
• Epistemologia znaturalizowana Willarda van Ormana Quine’a.
• Realizm wewnętrzny Hilarego Putnama
• Antyrealizm i antyreprezentacjonizm neopragmatystów - Nelson Goodman i Richard Rorty
• 4e cognition - poznanie ucieleśnione, enaktywne, rozszerzone i osadzone
• Epistemologia społeczna i socjologia wiedzy
• Podmiot i poznanie w nowym materializmie
• Sprawiedliwość epistemiczna - epistemologie feministyczne i epistemologie południa

W cyklu 2022/23Z:

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

W cyklu 2023/24Z:

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

W cyklu 2024/25Z:

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

W cyklu 2025/26Z:

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

Całkowity nakład pracy studenta

30 h wykładu + 30 h pracy własnej osób studiujących; 30 h ćwiczeń + 30 h pracy własnej osób studiujących

Efekty uczenia się - wiedza

Osoba studiująca zna i rozumie: K_W03: terminologię filozoficzną w języku polskim, szczególnie w zakresie teorii poznania, obejmującą pojęcia takie jak epistemologia, wiedza, prawda, uzasadnienie, sceptycyzm, relatywizm, indukcja, dedukcja, a priori, a posteriori, weryfikacja i falsyfikacja. K_W04: główne kierunki w obrębie teorii poznania, takie jak racjonalizm, empiryzm, idealizm epistemologiczny, pragmatyzm, sceptycyzm, fenomenalizm, naturalizm epistemologiczny, konstruktywizm. K_W05: idee i argumenty wybranych klasycznych oraz współczesnych teorii filozoficznych dotyczących poznania, takich jak racjonalizm, empiryzm, konstruktywizm, pragmatyzm i koncepcje współczesne (np. naturalizm epistemologiczny). K_W06: metody badawcze i strategie argumentacyjne stosowane w teorii poznania, takie jak analiza językowa, metoda eksperymentów myślowych, metodologia badań empirycznych, metoda introspekcji, analiza logiczna, dedukcja, indukcja, weryfikacja i falsyfikacja, a także krytyczna analiza pojęciowa.

Efekty uczenia się - umiejętności

Osoba studiująca potrafi: K_U01: wyszukiwać, analizować i oceniać informacje dotyczące teorii poznania ze źródeł pisanych i elektronicznych, wykorzystując literaturę filozoficzną oraz badania naukowe w języku polskim i obcym. K_U02: interpretować teksty filozoficzne dotyczące teorii poznania, analizować argumenty oraz identyfikować kluczowe tezy i założenia, stosując narzędzia epistemologiczne i logiczne. K_U03: formułować problemy filozoficzne związane z teorią poznania, stawiać tezy oraz wyrażać i uzasadniać własne poglądy na tematy społeczne, epistemologiczne i światopoglądowe w mowie i piśmie. K_U05: posługiwać się argumentacją filozoficzną w debatach dotyczących teorii poznania, aby skutecznie komunikować swoje myśli i brać udział w dyskusjach publicznych.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Osoba studiująca jest gotowa do: K_K01: krytycznej oceny posiadanej wiedzy z zakresu teorii poznania oraz analizowania przyswajanych treści, oceniając ich spójność i adekwatność w kontekście współczesnych dyskusji epistemologicznych. K_K02: refleksyjnego i przemyślanego zajęcia stanowiska w kluczowych sporach epistemologicznych, takich jak relacja między wiedzą a wiarą, obiektywność poznania, rola doświadczenia i rozumu, czy wpływ technologii na proces poznawczy.

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa

Wymagania wstępne

Brak.

Koordynatorzy przedmiotu

Jakub Krzeski

Kryteria oceniania

Egzamin ustny na podstawie listy zagadnień; zaliczenie ćwiczeń na podstawie aktywności i dwóch kolokwiów pisemnych.

Literatura

Wybrana literatura pomocnicza do wykładu:
Przewodnik po epistemologii, red. Renata Ziemińska, Kraków: Wydawnictwo WAM 2013.
Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, Bogdan Dzióbkowski, Warszawa: PWN 2016.
Horyzonty konstruktywizmu, red. Ewa Bińczyk, Aleksandra Derra, Janusz Grygieńć, Toruń: Wydawnictwo UMK 2015.
Rick Dolphijn i Iris van der Tuin, Nowy materializm. Wywiady i kartografie, Gdańsk-Poznań-Warszawa: Fundacja Machina Myśli 2018.
Jan Woleński, Epistemologia: poznanie, prawda, wiedza, realizm, Warszawa: PWN 2014

Uwagi

W cyklu 2022/23Z:

Tryb i warunki egzaminu oraz zaliczenia ćwiczeń zostaną przedstawione na pierwszych organizacyjnych zajęciach, uzgodnione z osobami studiującymi a następnie wpisane do usosa.

W cyklu 2023/24Z:

Tryb i warunki egzaminu oraz zaliczenia ćwiczeń zostaną przedstawione na pierwszych organizacyjnych zajęciach, uzgodnione z osobami studiującymi a następnie wpisane do usosa.

W cyklu 2024/25Z:

Tryb i warunki egzaminu oraz zaliczenia ćwiczeń zostaną przedstawione na pierwszych organizacyjnych zajęciach, uzgodnione z osobami studiującymi a następnie wpisane do usosa.

W cyklu 2025/26Z:

Tryb i warunki egzaminu oraz zaliczenia ćwiczeń zostaną przedstawione na pierwszych organizacyjnych zajęciach, uzgodnione z osobami studiującymi a następnie wpisane do usosa.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2402-F-S1-2-TEPO w USOSweb