Socjologia 2401-D-S1-1-S
Wykłady będą realizowane wg programu:
1. Wprowadzenie
- sylabus kursu
- program wykładu
- kryteria uzyskania zaliczenia
- forma egzaminu
2. Co to jest socjologia?
- definicja dziedziny i jej początki
- czym zajmuje się socjologia?
- funkcje socjologii
- style uprawiania socjologii
- modele wyjaśniania w socjologii
3. Instytucjonalizacja socjologii
- pierwsi polscy socjologowie (L. Gumplowicz; L. Krzywicki; F. Znaniecki)
- pierwsze katedry socjologii
- pierwsze pisma socjologiczne
- instytucjonalizacja socjologii w Polsce
- polska socjologia w XX wieku i współcześnie
4. Wielcy ojcowie założyciele i główne nurty socjologii klasycznej
- pozytywizm (C.H. Saint-Simon; A. Comte)
- ewolucjonizm (H. Spencer)
- początki antropologii społecznej
5-6. Wielcy ojcowie założyciele i główne nurty socjologii klasycznej
- socjologizm (E. Durkheim)
- materializm i marksizm (K. Marks)
- socjologia rozumiejąca (M. Weber)
7. Wybrane gałęzie socjologii XX w.
- szkoła chicagowska (R. Park, L.Wirth)
- funkcjonalizm (T. Parsons, R. Merton)
- socjologia konfliktu (R. Dahrendorf, A. Coser, R. Collins)
8. Wybrane gałęzie socjologii XX w.
- symboliczny interakcjonizm (G.H. Mead, Ch. Cooley, H. Blumer)
- perspektywa dramaturgiczna (E. Goffaman)
- etnometodologia (H. Garfinkel)
9. Dlaczego ludzie żyją w zbiorowościach
- grupa społeczna
- stosunek społeczny
- więzi społeczne
- wspólnota i stowarzyszenie (F. Tonnies)
10. Społeczne tworzenie rzeczywistości kolektywnej
- wartości
- normy
- zwyczaje i obyczaje
- kontrola społeczna i jej formy
11. Ciągłość społeczeństwa
- socjalizacja i jej etapy
- rodzaje procesu socjalizacji
- Ch.Cooley: komunikowanie, osobowość grupy pierwotne
- G.H.Mead: jaźń i jej rodzaje, teoria ról społecznych
12. Struktura społeczeństwa, jej podtrzymywanie i reprodukcja
- stratyfikacja społeczna
- mobilność społeczna
- status jednostki
- instytucje społeczne
- główne teorie klas społecznych
13. Wykluczenie społeczne, bezrobocie, podklasa i ich społeczne
- konsekwencje
- zjawisko bezrobocia
- podklasa
- wykluczenie społeczne
- wykluczenie demokratyczne
- prekariat
14. Ruchy społeczne
- ruchy społeczne i ich typy
- funkcje ruchów społecznych
- rewolucje
- socjologiczne koncepcje ruchów społecznych: R.Park, H.Blumer, N.Smelser,
D.Morrison, C.Offe, A.Touraine
15. Polityka: konflikt i władza
- władza i władza polityczna
- władza w koncepcji M. Foucault – rozumienie władzy
- panoptyzm
- władza dyscyplinarna
- elity władzy i teorie elit
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
ZASADY PRZEPROWADZANIA EGZAMINU
*Pisemna forma egzaminu
Egzamin składa się z pytań trojakiego typu
1. Pytania dotyczące pojęć – z podanych do wyjaśnienia pojęć wybieramy do odpowiedzi ilość podaną w poleceniu (np.: „wyjaśnij 3 pojęcia spośród podanych 5”)
2. Pytania problemowe – z podanych do omówienia problemów wybieramy do odpowiedzi ilość podaną w poleceniu (np.: „wyjaśnij 2 problemy spośród podanych 3”)
3. Jedno z pytań może dotyczyć materiałów dodatkowych, a więc „lektur” video lub komiksów („za pomocą jakich koncepcji socjologicznych możesz zinterpretować film…, książkę...”)
1. Pojęcia wyjaśniamy 2-3 zdaniami, tak by pokazać, że rozumiemy jakieś szczegółowe zagadnienie, przytaczając najważniejsze kwestie. Odpowiadając na pytania dotyczące pojęć należy:
–podać definicję pojęcia
–wskazać najważniejsze cechy i punkty wyróżniające dane pojęcie
–o ile możliwe: przywołać autorów danej koncepcji
2. Problemy wyjaśniamy na tyle szeroko, by pokazać, że rozumiemy jakiś ogólne czy szersze zagadnienie. Odpowiedź stanowi zazwyczaj dłuższą formę pisemną. Odpowiadając na pytania problemowe należy (tam, gdzie to możliwe):
–podać definicję problemu i związane z nim podstawowe pojęcia
–omówić najważniejsze cechy i punkty wyróżniające dane podejście, koncepcję
–przywołać autorów danej koncepcji i ich podejście
–pokazać główne podejścia teoretyczne w ramach koncepcji oraz jej zastosowania
3. Pytanie o materiały dodatkowe (filmy, seriale, książki, komiksy): wskazane dzieło należy zinterpretować stosując kategorie socjologiczne i używając odpowiedniego słownictwa.
Egzamin oceniany jest w systemie punktowym wg akademickiej skali, gdzie ocena pozytywna uzyskana zostaje przez osoby, które zdobyły 60% punktów. Pytania oceniane są osobno – suma punktów stanowi podstawę oceny. Za odpowiedzi można uzyskać (trzeba to uwzględnić przy udzielaniu odpowiedzi):
0-1 pkt za każde wyjaśnione pojęcie
0-5 pkt za każdy omówiony problem
0-3 pkt za pytanie o dodatkowe materiały
ŚCIĄGANIE
ściąganie to wszelkie niedozwolone formy zdawania egzaminu obejmujące używanie pomocy książkowych, zeszytów, notatek, przygotowanych przez siebie ściąg, korzystania z podpowiedzi mądrzejszych od siebie sąsiadów lub gadżetów elektronicznych
Ściągamy na własne ryzyko – nie należy tego robić, jednak jeśli ktoś tak czyni – proszę liczyć się z konsekwencjami
Osoba, która została ‘złapana’ na ściąganiu kończy egzamin z oceną niedostateczną.
*Ustna forma egzaminu
Po zalogowaniu Zdający/Zdająca otrzymuje zestaw kilku pytań dot. przedmiotu naszych zajęć. Pytania mają formę: „wyjaśnij pojęcie” lub/i „omów problem”. Jedno z pytań może dotyczyć materiałów dodatkowych, czyli „lektur” video lub komiksów: "jakie kategorie socjologiczne dostrzegasz w filmie/książce...".
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Lektury podstawowe (przydatne do egzaminu)
1. Berger Peter L., 1995 Zaproszenie do socjologii. Warszawa. Roz. IV, V, VI
2. Giddens A., 2004 Socjologia. Warszawa. Roz. 2 (44-50); 4 (100-118); 5 (126-146); 8 (222-238); 10 (304-321); 14 (463-470); 17 (552-555; 576-582); 18; 21 (633-699)
Lektury uzupełniające (wybrane):
1. Z. Bauman Socjologia
2. S. Bruce Socjologia
3. E. Nowicka, Świat człowieka – świat kultury
4. J. Szacki, Historia myśli socjologicznej
5. P. Sztompka, Socjologia
Materiały dodatkowe
Ponadto Studenci zobowiązani są do samodzielnego obejrzenia następujących filmów (dostępne na stronach www. oraz wydaniach DVD) oraz albumów komiksowych:
J. Gruza „Czterdziestolatek”: „Nowy zastępca, czyli meteor” (odc.12 serialu, 1975)
A. Ziajski „Nie mów nikomu: kwarantanna” (2020)
P. Falk „Columbo: Projekt morderstwa” (Blueprint for Murder; serial) (1972)
R. Goscinny, „Mikołajek” (1960)
H. J. Chmielewski: „Tytus, Romek i A’Tomek: księga I” (1966)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: