Farmakologia z farmakodynamiką II 1724-F4-FARMF-J

W trakcie zajęć z przedmiotu studenci zdobędą wiedzę z zakresu leków wpływających na działanie ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, w tym leków psychotropowych, neuroleptycznych, anksjolitycznych, uspakajających, nasennych, przeciwpadaczkowych, psychostymulujących i psychodysleptycznych, leków stosowanych w farmakoterapii choroby Parkinsona, Alzheimera i innych chorobach neurodegeneracyjnych, leków zwiotczających, znieczulających ogólnie i miejscowo. Omawiane zagadnienia obejmą także leki opioidowe leki przeciwbólowe ze szczególnych uwzględnieniem ich mechanizmu uzależniającego, a także niesteroidowe leki przeciwzapalne z podkreśleniem zagrożeń związanych z ich powszechnym dostępem i użyciem. Omówienie autonomicznego układu nerwowego na poziomie receptorowym umożliwi zrozumienie mechanizmów działania, działań niepożądanych oraz interakcji leków z wielu grup stosowanych w różnorodnych wskazaniach i jednostkach chorobowych, np. leków działających na układ oddechowy, układ sercowo-naczyniowy, układ pokarmowy itd. Studenci zdobędą wiedzę z zakresu chorób metabolicznych jak cukrzyca i dyslipidemie oraz chorób związanych z zaburzeniami układu hormonalnego. Wśród tematów znajdą się również leki przeciwdrobnoustrojowe. Zajęcia z każdego tematu zakładają część poświęconą omówieniu mechanizmów działania danej grupy leków na tle fizjologii danego układu, zasady dawkowania terapeutyków, efekty terapeutyczne oraz działania niepożądane wraz z zasadami ich zapobiegania, jak również możliwość wystąpienia interakcji lek-lek oraz lek-pożywienie.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi: o udział w wykładach - 95 godzin, o udział w laboratoriach - 75 godzin, o udział w ćwiczeniach– 15 godzin o udział w konsultacjach naukowo-badawczych (omówienie literatury naukowej z zadanej tematyki, opracowanie i interpretacja uzyskanych wyników badań, uzupełnienie wiedzy na temat oceny efektu terapeutycznego leków-terapii spersonalizowanej, monitorowania leczenia, interakcji leków oraz działań niepożądanych, „case study”) – 10 godzin Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 195 godzin, co odpowiada 6.5 punktu ECTS 2. Bilans nakładu pracy studenta: o udział w wykładach - 95 godzin, o udział w laboratoriach - 75 godzin, o udział w ćwiczeniach – 15 godzin, o udział w konsultacjach naukowo-badawczych – 10 godzin o przygotowanie do zajęć – 35 godzin. o przygotowanie do kolokwiów - 35 godzin, o przygotowanie do egzaminu - 40 godzin o czytanie wybranego piśmiennictwa - 25 godzin Łączny nakład pracy studenta wynosi 330 godzin, co odpowiada 11 punktom ECTS 3. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowymi • czytanie wskazanego piśmiennictwa naukowego: 25 godzin, • udział w wykładach (z uwzględnieniem metodologii badań naukowych, wyników badań, opracowań): 60 godzin, • konsultacje badawczo-naukowe: 10 godzin • udział w zajęciach objętych aktywnością naukową (z uwzględnieniem metodologii badań naukowych, wyników badań, opracowań): 50 godzin, • przygotowanie do zajęć objętych aktywnością naukową: 40 godzin, • przygotowanie do zaliczenia w zakresie aspektów badawczo-naukowych dla realizowanego przedmiotu: 40 godzin. Łączny nakład pracy studenta związany z prowadzonymi badaniami naukowymi wynosi 225 godzin, co odpowiada 7.5 punktu ECTS 4. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: o przygotowanie do zajęć - 35 godzin. o przygotowanie do kolokwiów - 35 godzin, o przygotowanie do egzaminu - 40 godzin Łączny nakład pracy studenta związany z prowadzonymi badaniami naukowymi wynosi 110 godzin, co odpowiada 3.67 punktu ECTS 5. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej (-ych) praktyki (praktyk) – nie dotyczy.

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Zna punkty uchwytu oraz mechanizmy działania leków w tym osiągnięcia biologii strukturalnej w tym zakresie - K_D.W12 W2: Zna podział i właściwości farmakologiczne poznanych grup leków -K_D.W13 W3: Zna czynniki determinujące działanie leków w fazie farmakodynamicznej, uwzględniając czynniki dziedziczne terapii molekularnie ukierunkowanej i mechanizmy lekoopornościK_D.W14 , K_D.W15 W4: Zna drogi podania, wskazując różnice między nimi wpływające na farmakoterapię, umiejętnie rozróżnia sposoby dawkowania leków oraz potrafi wyjaśnić założenia terapii personalizowanej - K_D.W14- K_D.W16 W5: Zna pojęcia wskazania, przeciwwskazania i działania niepożądane swoiste dla leku oraz zależne od dawki Rozumie klasyfikację działań niepożądanych - K_D.W18- K_D.W17 W6: Zna pojęcie polipragmazji a także zasady prawidłowego kojarzenia leków oraz możliwość wystąpienia i uniknięcia interakcji leków - K_D.W19 W7: Zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu farmakogenetyki i farmakogenomiki oraz jest świadomy i zaznajomiony z nowymi osiągnięciami w obszarze farmakologii - K_D.W20

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi sprecyzować przyczyny i skutki interakcji leków i interpretuje wpływ czynników na działanie leków - K_D.U9 U2: Wyjaśnia właściwości farmakologiczne leku w oparciu o punkt uchwytu i mechanizm działania - K_D.U11 U3: Potrafi zaproponować konieczność zmian dawkowania leku wynikający ze stanów fizjologicznych i patologicznych oraz czynników genetycznych - K_D.U12 U4: Potrafi wychwycić możliwość wystąpienia działań niepożądanych poszczególnych grup leków w zależności od dawki i mechanizmu działania - K_D.U13 U5: Zauważa możliwość wystąpienia działań niepożądanych, określić ich przyczyny i skutki w fazie farmakodynamicznej oraz określać sposoby zapobiegania tym interakcjom - K_D.U14 U6: Samodzielnie konstruuje niezbędne do udzielenia pacjentowi informacje o wskazaniach i przeciwwskazaniach do stosowania leków oraz w zakresie właściwego ich dawkowania i przyjmowania - K_D.U15 U7: Potrafi przedstawić informacje z zakresu farmakologii w sposób zrozumiały dla pacjenta - K_D.U16 U8: Potrafi nawiązywać kontakty interpersonalne niezbędne w kontaktach z przedstawicielami innych zawodów medycznych w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności farmakoterapii - K_D.U17

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Jest gotów do wykorzystania zdobytego doświadczenia w zakresie wdrażania zasad koleżeństwa zawodowego oraz współpracy w zespole specjalistów, w tym z przedstawicielami innych zawodów medycznych, także w środowisku wielokulturowym i wielonarodowościowym -K3 231 K2: Umiejętnie wykorzystuje obiektywne źródła informacji w tym Evidence Based Medicine w swoich codziennych obowiązkach - K7 K3: Trafnie formułuje wnioski z badań własnych i dostępnych w literaturze oraz z obserwacji otoczenia i w pracy - K8 K4: Jest gotów do podejmowania odpowiedzialnych decyzji w pracy, gwarantujących bezpieczeństwo własne i innych osób - K10

Metody dydaktyczne

Wykład:  wykład informacyjny (konwencjonalny) z prezentacją multimedialną  wykład problemowy  Wykład on-line na platformie Microsoft Teams lub BigBlueButton z prezentacją multimedialną (w przypadkach zgodnych z bieżącymi regulacjami epidemicznymi) Laboratoria:  metoda obserwacji  ćwiczenia praktyczne  metody eksponujące: film, pokaz  metoda obserwacji  studium przypadku („case study”)  uczenie wspomagane z prezentacją multimedialną  omówienie publikacji naukowych Ćwiczenia:  uczenie wspomagane z prezentacją multimedialną  metoda dyskusji dydaktycznej  studium przypadku („case study”)  omówienie publikacji naukowych  metoda klasyczna problemowa

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- pogadanka

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- laboratoryjna
- referatu
- obserwacji
- seminaryjna
- studium przypadku
- klasyczna metoda problemowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Do realizacji opisywanego przedmiotu niezbędne jest posiadanie podstawowych wiadomości z zakresu anatomii, fizjologii, biologii, biochemii, chemii analitycznej.

Koordynatorzy przedmiotu

Barbara Bojko

Kryteria oceniania

Podstawą do zaliczenia przedmiotu Farmakologia z Farmakodynamiką jest przestrzeganie zasad ujętych w Regulaminie dydaktycznym Katedry i Zakładu Farmakodynamiki i Farmakologii Molekularnej.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie egzaminu obejmującego materiał w semestrze VII i VIII.

Egzamin w semestrze VIII:
Student zostaje do niego dopuszczony, jeżeli:
 uczestniczy aktywnie w laboratoriach, ćwiczeniach i wykładach,
 zaliczy wszystkie kolokwia w semestrze VII i VIII.
Egzamin składa się z pytań testowych (odpowiedź jednokrotnego i/ lub wielokrotnego wyboru) i/lub otwartych wymagających krótkiej odpowiedzi lub uzupełnienia, dotyczących wiedzy zdobytej podczas wykładów i ćwiczeń. Za każdą prawidłową odpowiedź student uzyskuje jeden punkt. Do uzyskania pozytywnej oceny konieczne jest 60% punktów.
Oceny wystawia się zgodnie z poniższą skalą ocen:

Procent punktów Ocena
90-100% Bardzo dobry
85-89% Dobry plus
80-84% Dobry
75-79% Dostateczny plus
60-74% Dostateczny
0-59% Niedostateczny
Końcową ocenę z przedmiotu Farmakologia stanowi ocena uzyskana z egzaminu końcowego.

Student, którego średnia ocen z pierwszych terminów kolokwiów z całego roku wynosi przynajmniej 4,5 zyskuje podwyższenie oceny końcowej o 0,5 stopnia. Prawo to przysługuje tylko w przypadku uzyskania min. 60% z egzaminu końcowego.

Student, którego średnia ocen z pierwszych terminów kolokwiów z całego roku wynosi 5,0 jest zwolniony z egzaminu końcowego i uzyskuje ocenę bardzo dobrą.
Otrzymanie oceny niedostatecznej z egzaminu końcowego jest równoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej i koniecznością zdawania egzaminu poprawkowego
Egzamin końcowy teoretyczny: > 60% (W1-W13)
Kolokwia, wyjściówki: > 60% (W1-W13, U1- U6)

Praktyki zawodowe

Program kształcenia nie przewiduje odbycia praktyk zawodowych.

Literatura

LLiteratura podstawowa:
1. Farmakodynamika. Podręcznik dla studentów farmacji, W. Janiec, Wydanie 1, PZWL, 2009.
2. Kompendium farmakologii, W. Janiec, Wydanie 5, PZWL, Warszawa, 2021.
3. Farmakologia i toksykologia Red. E Mutschler i wsp., red. nauk. W. Buczko (wydanie III poprawione i uzupełnione).
4. Farmakologia Goodmana & Gilmana, red. Brunton L.L., Lazo J.S., Parker K.L., red. nauk. W. Buczko (wydanie III poprawione i uzupełnione).
Literatura uzupełniająca:
1. Basic & Clinical Pharmacology, 12th Edition, B.G. Katzung (EN)
2. Farmakologia ogólna i kliniczna, B.G. Katzung, Wydanie I polskie, Czelej 2012 (PL)
3. Farmakologia Danysza. Kompendium farmakologii i farmakoterapii, Danysz A. Buczko W., Wrocław 2016.
4. Rang i Dale. Farmakologia, Rang H.P., Dale M. M. i in., Wrocław 2014.

Uwagi

W cyklu 2024/25Z:

Wykłady
Zaliczenie wykładów następuje na zasadzie obowiązkowej obecności (W1-W14, U1-U3, U6-U7,U9, U11, K1-K2)

Laboratoria i ćwiczenia:
Uzyskanie zaliczenia laboratoriów i ćwiczeń jest możliwe na podstawie pozytywnej oceny z: sprawdzianu wyjściowego/aktywnej dyskusji (odpowiadanie na pytania Prowadzącego w czasie zajęć)/ sprawozdania/ prezentacji lub innych form aktywności określonych przez prowadzącego.

Student może nie zaliczyć nie więcej niż 3 ćwiczeń w ciągu całego semestru. Gdy wykorzysta limit ma obowiązek poprawić każde z niezaliczonych zajęć przed przystąpieniem do najbliższego kolokwium. W przeciwnym razie student nie zostanie dopuszczony do kolokwium/kolokwiów, a tym samym nie uzyska zaliczenia z przedmiotu.

W trakcie trwania semestru odbywają się 2 kolokwia z laboratoriów 1 z ćwiczeń. Kolokwia zaliczane są na ocenę na podstawie testów (testy pisemne: pytania otwarte i/lub zamknięte jednokrotnego i/lub wielokrotnego wyboru); zaliczenie > 60% (W1-W13, U1-U6, K1)

W przypadku kolokwiów uzyskane punkty przelicza się na stopnie według następującej skali:

Procent punktów Ocena
90-100% Bardzo dobry
85-89% Dobry plus
80-84% Dobry
75-79% Dostateczny plus
60-74% Dostateczny
0-59% Niedostateczny

Efekty kształcenia realizowane w VII semestrze będą weryfikowane podczas egzaminu kończącego cykl nauki przedmiotu zgodnie z opisem w części A.

W cyklu 2025/26Z:

Wykłady
Zaliczenie wykładów następuje na zasadzie obowiązkowej obecności (W1-W14, U1-U3, U6-U7,U9, U11, K1-K2)

W przypadku kolokwiów uzyskane punkty przelicza się na stopnie według następującej skali:

Procent punktów Ocena
90-100% Bardzo dobry
85-89% Dobry plus
80-84% Dobry
75-79% Dostateczny plus
60-74% Dostateczny
0-59% Niedostateczny

Efekty kształcenia realizowane w VII semestrze będą weryfikowane podczas egzaminu kończącego cykl nauki przedmiotu zgodnie z opisem w części A.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1724-F4-FARMF-J w USOSweb