Sensoryka i środki zapachowe 1713-KUM1-SENSZ-2

Przedmiot realizowany jest w formie wykładów i ćwiczeń.
Zagadnienia omawiane w trakcie wykładów obejmują budowę anatomiczną i fizjologię narządów zmysłów człowieka (zwierząt) umożliwiających odbiór bodźców ze środowiska oraz znaczenie postrzegania zmysłowego w kosmetologii (atrakcyjność wyglądu, głosu, zapachu). Jednym z celów jest zwrócenie szczególnej uwagi na zmysł węchu i powiązany z nim zmysł smaku oraz zaprezentowanie aktualnego stanu wiedzy na temat molekularnych podstaw mechanizmu odbioru wrażeń węchowych. W trakcie wykładu omówione zostają podstawowe substancje zapachowe rozpoznawane przez człowieka oraz wykorzystywane w kosmetyce. Prezentowany jest podział substancji zapachowych ze względu na charakter chemiczny (węglowodory, alkohole, aldehydy, ketony, etery, estry), pochodzenie (syntetyczne i naturalne - roślinne, zwierzęce) oraz wywoływane wrażenia węchowe (zapachy: kamforowe, piżmowe, kwiatowe, miętowo-pieprzowe, eteryczne, ostre itd.). Omówione zostają najważniejsze z kosmetycznego punktu widzenia, surowce zapachowe, olejki eteryczne oraz rośliny i zwierzęta, z których się je pozyskuje. Podczas wykładów prezentowane są surowce zapachowe otrzymywane z roślin (konkret, pomada, rezynoid, absolut, olejek eteryczny, nalewka, woda aromatyczna, gumożywica, żywica), sposoby ich otrzymywania (ekstrakcja, destylacja z parą wodną, wytłaczanie) oraz analiza składu ilościowego i jakościowego. Charakteryzowane jest również zastosowanie kosmetyczne i lecznicze frakcji lotnych i olejków eterycznych oraz ogólne zasady tworzenia kompozycji zapachowych.
W trakcie ćwiczeń studenci wykonują doświadczenia mające na celu poznanie mechanizmów działania narządów zmysłów, sposobów otrzymywania frakcji zapachowych z roślin (ekstrakcja, destylacja z parą wodną, wytłaczanie) oraz analizy składu ilościowego i jakościowego olejków eterycznych np. przy pomocy metod chromatograficznych.

Całkowity nakład pracy studenta

1) Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: godziny kontaktowe przewidziane w planie studiów dla danego przedmiotu (suma godzin wszystkich form zajęć z przedmiotu), godziny konsultacji indywidualnych studenta/słuchacza/ uczestnika kursu, Udział w wykładach: 10 godzin Udział w ćwiczeniach: 20 godzin 2) Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta/słuchacza/uczestnika kursu potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu, tj. wcześniejsze przygotowanie i uzupełnienie notatek; zebranie i wybór odpowiednich materiałów do zajęć, wymagane powtórzenie materiału, pisanie prac, projektów, czytanie literatury, 40 godzin 3) Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania (np. w egzaminach), 40 godzin 4) Czas wymagany do odbycia obowiązkowej (-ych) praktyki (praktyk). nie dotyczy Łącznie 110 godzin

Efekty uczenia się - wiedza

W1: K_W11 zna podstawy perfumerii, metody otrzymywania olejków eterycznych oraz ich zastosowanie w kosmetologii, higienie i aromaterapii M2P_W01 K_W12 posiada wiedzę chemiczną na temat naturalnych i syntetycznych produktów zapachowych M2P_W01 K_W13 zna asortyment surowców pochodzenia naturalnego i syntetycznego, ich skład, aktywność biologiczną i znaczenie dla preparatu kosmetycznego M2P_W01 K_W14 zna zasady stosowania surowców pochodzenia naturalnego i syntetycznego w profilaktyce i leczeniu różnych schorzeń oraz potencjalne zagrożenia, wynikające z ich zastosowania M2P_W01 W2: posiada wiedzę chemiczną na temat naturalnych i syntetycznych produktów zapachowych - K_W12 W3: zna asortyment surowców pochodzenia naturalnego i syntetycznego, ich skład, aktywność biologiczną i znaczenie dla preparatu kosmetycznego - K_W13

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: potrafi zastosować odpowiednią aparaturę i dobrać prawidłowe parametry - K_U09 U2: potrafi dokonać analizy składu zapachowych surowców kosmetycznych - K_U16 U3: umie rozpoznawać i pozyskiwać roślinne surowce kosmetyczne ze stanu naturalnego, potrafi opisać budowę ważniejszych gatunków roślin kosmetycznych - K_U29 U4: posiada umiejętność wyszukiwania literatury naukowej i publikacji z zasobów bibliograficznych uczelni oraz baz pełnotekstowych dostępnych on-line - K_U41

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: potrafi pracować w zespole K_K07 K2: posiada świadomość własnych ograniczeń i rozumie potrzebę ustawicznego uczenia się K_K12

Metody dydaktyczne

Wykłady: wspomagane prezentacjami multimedialnymi. Ćwiczenia: metody aktywizujące: dyskusja dydaktyczna, pokaz, praca w grupach (metoda przypadków). Seminaria: nie dotyczy

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa

Wymagania wstępne

Do realizacji przedmiotu niezbędne jest posiadanie przez uczestnika zajęć podstawowych wiadomości z zakresu biologii, szczególnie botaniki, chemii i fizjologii.

Koordynatorzy przedmiotu

Maciej Balcerek

Kryteria oceniania

Wykłady: Zaliczenie na ocenę po zakończeniu zajęć w formie testu (pytania otwarte i zamknięte jednokrotnego wyboru)
Ćwiczenia: zaliczenie na ocenę na podstawie kolokwium (test, pytania otwarte i zamknięte jednokrotnego wyboru)
W przypadku zaliczeń pisemnych (test z ćwiczeń i test z egzaminu) uzyskane punkty przelicza się na oceny według następującej skali:
Procent punktów Ocena
92-100% Bardzo dobry
84-91% Dobry plus
76-83% Dobry
68-75% Dostateczny plus
60-67% Dostateczny
0-59% Niedostateczny

Kryteria oceniania:
- znajomość funkcjonowania narządów zmysłów oraz wybranych surowców syntetycznych i naturalnych (pochodzenia roślinnego i zwierzęcego) istotnych w perfumerii.

Praktyki zawodowe

brak

Literatura

1. Fabiszewski Ryszard, Jabłońska-Trypuć Agata, Sensoryka i substancje zapachowe, Wyższa Szkoła Kosmetologii i Ochrony Zdrowia w Białymstoku, Białystok 2006
2. Góra Józef., Lis Anna, Najcenniejsze olejki eteryczne, Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń, 2004
3. Jabłońska-Trypuć Agata, Fabiszewski Ryszard, Sensoryka i podstawy perfumerii, Wydawnictwo MedPharm Warszawa 2008
4. Jędrzejko Krzysztof, Kowalczyk Bożena, Bacler Barbara, Rośliny kosmetyczne. Śląska Akademia Medyczna, Katowice 2006, wyd. I
5. Matławska Irena red. Farmakognozja AM Poznań, Poznań 2006, wyd. II
6. Decyzja Komisji Wspólnot Europejskich nr 2006/257/WE z dnia 9 lutego 2006 r. zmieniająca decyzję 96/335/WE ustanawiającą wykaz i powszechne nazewnictwo składników stosowanych w produktach kosmetycznych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L97/1
7. Glinka Ryszard, Receptura kosmetyczna. Łódź 2003, wyd. I
8. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 czerwca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie list substancji niedozwolonych lub dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków, Dz. U. Nr 107 poz. 898

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1713-KUM1-SENSZ-2 w USOSweb