Zajęcia fakultatywne: Rośliny jadalne jako źródło surowców leczniczych 1706-F-WF88-J

Rośliny odgrywają kluczową rolę w nowoczesnym żywieniu człowieka. Są fundamentem zbilansowanej diety, oprócz dostarczania energii i składników odżywczych promują zdrowie serca, wspierają układ odpornościowy, przeciwdziałają wielu chorobom cywilizacyjnym, w tym cukrzycy, otyłości i nowotworom. Wykład ma na celu omówienie roli roślin w diecie człowieka. Są to: rośliny zbożowe, warzywne, sadownicze, oleiste, przyprawowe i inne np. używki roślinne, bądź wykorzystywane do sporządzania nalewek. Stanowi przegląd gatunków stanowiących źródło pokarmu ze szczególnym uwzględnieniem zawartości związków odpowiedzialnych za ich właściwości odżywcze (witaminy, makro i mikroelementy) i lecznicze (flawonoidy, garbniki, olejki eteryczne). Wykład prezentuje definicje poszczególnych rodzajów roślin użytkowych. Przedstawia historię roślin jadalnych i przyprawowych. Wskazuje dziko rosnące gatunki roślin zjadane w czasie głodu. Zakres wykładów obejmuje rodzime gatunki roślin i gatunki egzotyczne (w tym glony) z uwzględnieniem: charakterystyki botanicznej, pochodzenia, występowania, preferencji siedliskowych, pozyskiwania części jadalnych, zawartości substancji odżywczych, zastosowania kulinarnego, a także pozyskiwania surowców leczniczych i ich właściwości farmakologicznych i kosmetycznych.

W cyklu 2023/24L:

Identyczne jak w części A.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi: - udział w wykładach: 15 godzin, Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 15 godzin, co odpowiada 0,6 punktu ECTS. 2. Bilans nakładu pracy studenta: - udział w wykładach: 15 godzin, - przygotowanie do zajęć, w tym czytanie wybranego piśmiennictwa: 5 godziny, - przygotowanie do zaliczenia i zaliczenie (przygotowanie prezentacji lub opracowania pisemnego): 4 + 1 = 5 godzin. Łączny nakład pracy związany z realizacją przedmiotu wynosi 25 godzin, co odpowiada 1 punktowi ECTS. 3. Bilans nakładu pracy studenta związany z prowadzoną w uczelni działalnością naukową: 25 godzin, co odpowiada 1 punktowi ECTS 4. Bilans nakładu pracy studenta o charakterze praktycznym: Nie dotyczy.

Efekty uczenia się - wiedza

Student zna i rozumie: W.1 wpływ roślin jadalnych na zdrowie człowieka, ich wartość pokarmową, dostarczane przez nie surowce lecznicze, zawartość substancji czynnych i właściwości lecznicze (K A.W24, K_C.W42, K_C.W43, K_D.W30), W.2 wskazać dzikorosnące rośliny, mogące stanowić źródło pokarmu (K A.W24).

Efekty uczenia się - umiejętności

Student potrafi: U.1 rozpoznać na podstawie cech morfologicznych: - gatunki roślin jadalnych stosowanych w lecznictwie, - dzikorosnące rośliny, mogące stanowić źródło pokarmu (K_A.U17), U.2 udzielić informacji o podstawowych właściwościach leczniczych roślin jadalnych (K_C.U29, K_C.U33).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student gotów jest do: K.1 wyciągania i formułowania wniosków z własnych obserwacji (K8)

Metody dydaktyczne

Wykład: - informacyjny z prezentacją multimedialną; - problemowy; - konwersatoryjny.

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

Posiadanie podstawowej wiedzy z zakresu biologii

Koordynatorzy przedmiotu

Dorota Gawenda-Kempczyńska

Kryteria oceniania

Test zaliczeniowy na platformie Moodle (≥60%): W1, W2, U1, U2, K1

Obserwacja przedłużona (≥50%): K1

Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia końcowego są:
Obecność na zajęciach (dopuszcza się usprawiedliwienie nieobecności; w przypadku jego braku konieczne jest przygotowanie opracowania/prezentacji na temat uzgodniony z prowadzącym zajęcia, których nieobecność dotyczy.)

Ocena końcowa z przedmiotu jest oceną uzyskaną z testu zaliczeniowego.

Kryteria oceniania:
92-100% – bardzo dobry
84-91% – dobry plus
76-83% – dobry
68-75% – dostateczny plus
60-67% – dostateczny
0-59% – niedostateczny

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

Literatura podstawowa:
1. Czikow P., Łaptiew J., Rośliny lecznicze i bogate w witaminy. PWRiL, Warszawa, 1987.
2. Grochowski W., Jadalne owoce leśne. PWRiL, Warszawa 1986.
3. Hlava B., Stary F., Pospisil F.: Rośliny kosmetyczne. PWRiL. Warszawa, 1984.
4. Jędrzejko K. (red.), Klama H., Żarnowiec J., Zarys wiedzy o roślinach leczniczych. Śląska Akademia Medyczna, Katowice, 1997.

Literatura uzupełniająca:
1. Jędrzejko K., Kowalczyk B., Bacler B., Rośliny kosmetyczne. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice, 2006.
2. Lamer-Zarawska E., Owoce egzotyczne. Astrum, Warszawa, 2004.
3. Matławska I.: Farmakognozja. Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego, Poznań 2005.
4. Mautner U., Kullenberg B., Przyprawy ziołowe. Videograf. Katowice, 1994.
5. Nowiński., Dzieje upraw i roślin leczniczych. PWRiL, Warszawa, 1983.
6. Ożarowski A., Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. PZWL, Warszawa, 1982.
7. Pahlow M., Zdrowe przyprawy. Porady, przepisy i informacje. MedPharm Polska, Wrocław, 2000
8. Rausch A., Lotz B., Leksykon. Zioła. Zastosowanie: kulinarne, medyczne, dekoracyjne. Elipsa, Warszawa, 2006.
9. Rogala J., Nalewki zdrowotne, czyli 102 przepisy na alkohol, który wspomaga organizm. Wydawnictwo Baobab, Warszawa, 2007.
10. Šedo A., Krejča J., Rośliny źródłem przypraw. PWRiL, Warszawa, 1989

W cyklu 2023/24L:

Identyczne jak w części A.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1706-F-WF88-J w USOSweb