Biologia i genetyka 1700-F1-BGEN-J

Wykłady z przedmiotu „Biologia i genetyka” mają za zadanie zapoznanie studentów z podstawowymi prawami dziedziczności (prawa Mendla, chromosomowa teoria dziedziczenia, współdziałanie genów: epistaza, plejotropia, komplementacja), dziedziczeniem cech ilościowych i jakościowych, pojęciami transgresji i odziedziczalności oraz z wybranymi wadami i chorobami przewlekłymi o etiologii wieloczynnikowej. Student zdobywa również wiedzę dotyczącą środowiskowych przyczyn oraz epidemiologii wad wrodzonych, dysmorfologii i jej znaczenia w diagnostyce wad wrodzonych, rodzajów teratogenów i mechanizmów ich działania oraz podziału i profilaktyki wad rozwojowych. Przedstawiane są definicje i teorie starzenia się: teoria zużycia, teoria zatrucia, teoria sieciowania, teoria ograniczonej liczby podziałów komórkowych Hayflicka, teoria katastrofy błędów Orgela, teoria skracania telomerów, teoria mutacji somatycznych, mitochondrialna teoria starzenia, teoria wolnorodnikowa Harmana oraz teoria immunologiczna. Wykłady z przedmiotu „Biologia i genetyka” pozwalają także zapoznać studentów z podstawami genetyki rozwoju, w tym z elementami embriologii i organogenezy, działaniem mechanizmów epigenetycznych, genami homeotycznymi i mechanizmami genetycznej determinacji płci.
Wykłady z przedmiotu „Biologia i genetyka” mają również za zadanie zapoznać studentów z definicjami pasożytnictwa, przybliżać zagadnienia dotyczące interakcji biocenotycznych, rodzajów pasożytów i żywicieli, ewolucji układu pasożyt-żywiciel, pojęć inwazji czynnej i biernej oraz choroby inwazyjnej. Omawiane są także ogólne cechy budowy morfologicznej i anatomicznej pierwotniaków, płazińców, nicieni i stawonogów oraz rozwój płazińców, nicieni i stawonogów. Wykłady zapoznają też studentów ze skorupiakami, owadami i pajęczakami o znaczeniu alergogennym oraz roztoczami produktów przechowywanych i roztoczami kurzu domowego. Przedstawione zostaną ogólne zasady badania materiału na obecność pasożytów. Wykłady mają ponadto na celu zapoznanie studentów z metodami pośrednimi i bezpośrednimi badania pasożytów, metodami koproskopowymi, badaniami krwi, technikami immunologicznymi oraz z diagnostyką parazytologiczną metodami biologii molekularnej. Pozwalają wypracować umiejętność właściwej interpretacji wyników badań. Studenci poznają też czynniki wpływające na rozprzestrzenienie pasożytów oraz parazytozy o największym rozprzestrzenieniu.
Laboratoria z przedmiotu „Biologia i genetyka” są częściowo powiązane z zagadnieniami omawianymi na wykładach. Zajęcia laboratoryjne mają na celu zapoznanie studentów z treściami programowymi takimi jak skład chemiczny kwasów nukleinowych, model budowy DNA wg Watsona i Cricka, właściwości fizyczno-chemiczne kwasów nukleinowych, alternatywne struktury DNA, budowa i skład chemiczny chromatyny, replikacja DNA u Pro- i Eukaryota. Na ćwiczeniach laboratoryjnych studenci zdobywają też wiedzę na temat struktury, funkcji i rodzajów RNA, kodu genetycznego, mechanizmów transkrypcji i procesów potranskrypcyjnych w komórkach Pro- i Eukaryota, mechanizmów i etapów biosyntezy białka oraz regulacji ekspresji genów u Prokaryota i Eukaryota. W ramach laboratoriów omawiane są podstawy dziedziczenia jednogenowego (genetyka klasyczna) cech prawidłowych i chorób, dziedziczonych autosomalnie i w sprzężeniu z płcią, recesywnie i dominująco. Zgodnie z prawami Mendla dziedziczone są również grupy krwi - omawiane są antygeny i przeciwciała układu AB0, zjawisko fenomenu bombajskiego, układ grupowy Rh, konflikt serologiczny w układzie Rh oraz pozostałe układy grupowe krwi. Przedstawione zostanie również dziedziczenie mitochondrialne poprzedzone wyjaśnieniem budowy genomu mitochondrialnego. Laboratoria mają ponadto za zadanie zapoznanie studentów z podziałem zmienności, rodzajami rekombinacji i mutacji, czynnikami mutagennymi, mechanizmami naprawy DNA, zespołami chorobowymi związanymi z zaburzeniami naprawy DNA, testami monitorowania skutków zanieczyszczenia środowiska oraz podstawami poradnictwa genetycznego. Studenci uczą się ponadto diagnozować fenotyp, przyjmować wstępne rozpoznanie oraz konstruować i analizować rodowód. Omówione zostaną definicje kariotypu i kariogramu, metody badania chromosomów, zjawisko genomowego imprintingu oraz powstawanie i znaczenie uniparentalnej disomii. Laboratoria mają też na celu zapoznanie studentów z technikami diagnostyki cytogenetycznej. Omówione zostaną kryteria rozróżniania płci, chromosomy płciowe, teoria Lyon oraz zespoły chorobowe związane ze zmianą liczby heterochromosomów. Studenci nabywają ponadto umiejętność barwienia komórek nabłonka jamy ustnej na obecność ciałek Barra.
Laboratoria z przedmiotu „Biologia i genetyka” mają także charakter praktyczny (obserwacja mikroskopowa wybranych pasożytów), gdyż celem jest zapoznanie studentów z technikami mikroskopowania i diagnozowania pasożytów w preparatach trwałych. Omawiana jest biologia, cykle życiowe oraz chorobotwórczość wybranych pierwotniaków: Trichomonas vaginalis, Entamoeba histolytica, Entamoeba coli, Giardia lamblia, Balantidium coli, Trypanosoma gambiense, Trypanosoma cruzi, Plasmodium vivax, Plasmodium falciparum, Toxoplasma gondii, Naegleria fowleri, Leishmania donovani. Studenci zapoznają się także z biologią, cyklami życiowymi i chorobotwórczością wybranych przywr pasożytniczych: Fasciola hepatica, Schistosoma haematobium, Schistosoma japonicum, Schistosoma mansoni, Clonorchis sinensis, Paragonimus westermani, wybranych tasiemców: Diphyllobothrium latum, Taenia saginata, Taenia solium, Echinococcus granulosus oraz wybranych nicieni: Enterobius vermicularis, Ascaris lumbricoides, Trichuris trichiura, Toxocara canis, Toxocara cati, Trichinella spiralis, Wuchereria bancrofti, Onchocerca volvulus, Loa loa. Omawiana jest też biologia wybranych stawonogów pasożytniczych: Sarcoptes scabiei, Ixodes ricinus, Argas reflexus, Pediculus humanus, Pthirus pubis, Cimex lectularius, Anopheles maculipennis, Culex pipiens, Musca domestica, Glossina palpalis, Pulex irritans, Tunga penetrans, Triatoma infestans.