Biologia i mikrobiologia molekularna
1700-EMNMM-BMM-PS
W trakcie zajęć uczestnik nabywa praktyczną umiejętność oceny syntezy białek, jako molekuł o kluczowej przydatności do diagnostyki medycznej oraz laboratorium hodowli komórkowej – uczestnik nabywa umiejętności oceny ekspresji genów dostępnymi metodami molekularnymi (Western Blotting, cell imaging, techniki diagnostyczne w oparciu o metody fluorescencyjne i mikroskopię) oraz podstawowe umiejętności praktycznego doboru metody molekularnej do danego celu diagnostycznego
Uczestnik zostaje ponadto zapoznany z możliwościami klasycznej i alternatywnej diagnostyki mikrobiologicznej: metody molekularne, a identyfikacja drobnoustrojów, wykrywanie mechanizmów oporności drobnoustrojów na leki: PCR, real-time PCR, ilościowy PCR, odwrotna hybrydyzacja
Uczestnik poznaje również metodologię analizy lotnych związków organicznych (VOCs) w ramach alternatywnej diagnostyki chorób zakaźnych
W trkcie zajęć uczestnik nabywa praktycznie umiejętność wykrywania lotnych związków organicznych jako alternatywnej metody diagnostyki mikrobiologicznej
Całkowity nakład pracy studenta
1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi:
- udział w wykładach: 2 godziny
- udział w seminariach: 4 godziny
- udział w laboratoriach: 10 godzin
Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 16 godzin, co odpowiada 0,64 punktu ECTS.
2. Bilans nakładu pracy uczestnika studiów podyplomowycha:
- udział w wykładach: 2 godziny
- udział w seminariach: 4 godziny
- udział w laboratoriach: 10 godzin
- czytanie wybranego piśmiennictwa naukowego: 15 godzin
- przygotowanie do laboratoriów: 15 godzin
- przygotowanie do seminariów: 8 godzin
- przygotowanie do wykładów: 2 godzin
- przygotowanie do zaliczenia i zaliczenie: 8 godzin
- przygotowanie do egzaminu i egzamin: 11 godzin
Łączny nakład pracy uczestnika studiów podyplomowych związany z realizacją przedmiotu wynosi 75 godzin, co odpowiada 3 punktom ECTS.
Efekty uczenia się - wiedza
Uczestnik studiów podyplomowych zna i rozumie:
W.1 klasyczne metody molekularne stosowane w diagnostyce mikrobiologicznej oraz możliwości alternatywnej diagnostyki mikrobiologicznej, w tym metodologię badania ekspresji genów mikroorganizmów, syntezy i analizy białek oraz lotnych związków organicznych; EUS_W06
W.2 zasady szybkiej diagnostyki chorób zakaźnych z wykorzystaniem metod biologii molekularnej, pojęcie diagnostyki syndromicznej oraz metody molekularne stosowane w wykrywaniu antybiotykooporności wybranych bakterii, grzybów chorobotwórczych i wirusów; EUS_W07
W.3 metodologię alternatywnych metod stosowanych w diagnostyce mikrobiologicznej: wykrywania potencjału toksynotwórczego, innych wybranych czynników wirulencji drobnoustrojów oraz oceny występowania genów drobnoustrojów chorobotwórczych i antybiotykoopornych, ultranowoczesne metody molekularne, m.in. metodę rezonansu magnetycznego do wykrywania drobnoustrojów bezpośrednio w próbkach krwi, metody molekularne w oparciu o spektrometrię mas oraz spektrometrę w podczerwieni stosowane w szybkiej identyfikacji drobnoustrojów oraz do szybkich analiz epidemiologicznych; EUS_W08
Efekty uczenia się - umiejętności
Uczestnik studiów podyplomowych potrafi:
U.1 planować i biegle stosować podstawowe metody molekularne oraz analizować przypadki kliniczne dzięki wynikom uzyskanym metodami molekularnymi celem, m.in. szybkiej identyfikacji drobnoustrojów, mikrobiologicznej diagnostyki sepsy, szybkim wykrywaniu mechanizmów antybiotykooporności drobnoustrojów; stosuje metody molekularne w wykrywaniu oraz analizuje przypadki zakażeń drobnoustrojami trudno-hodowlanymi i niehodowlanymi (m.in. nowoczesna diagnostyka chorób przenoszonych drogą płciową, gruźlicy, zakażeń Helicobacter pylori); EUS_U03
U.2 obsługiwać wyposażenie stosowane w medycznych laboratoriach diagnostycznych, w tym aparaturę do diagnostyki syndromicznej; EUS_U04
U.3 wykorzystać metody molekularnych do wykrywania i oceny antybiotykowrażliwości bakterii wywołujących sepsę (analiza morfokinetyczna i fluorescencyjna) oraz interpretuje wyniki analizy przypadków klinicznych sepsy; EUS_U05
U.4 przeprowadzić analizę różnych przypadków klinicznych zdiagnozowanych z wykorzystaniem metod molekularnych stosowanych w medycznym laboratorium diagnostycznym; EUS_U09
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Uczestnik studiów podyplomowych powinien być gotów do:
K.1 dobrania i uzasadnienia przełożonym doboru określonych metod molekularnych w diagnostyce, w tym uargumentować ich znaczenie w mikrobiologicznej diagnostyce chorób zakaźnych; EUS_K05
K.2 określenia wady i zalety diagnostyki syndromicznej oraz doradzenia w wyborze optymalnej diagnostycznej metody molekularnej do szybkiego i wiarygodnego wykrywania, np. patogenów i ich antybiotykooporności; EUS_K06
Metody dydaktyczne
Wykład:
- wykład informacyjny (konwencjonalny),
- wykład problemowy z prezentacją multimedialną.
Seminarium:
- wykład problemowy z prezentacją multimedialną.
- analiza przypadków.
Laboratoria:
- pokaz,
- pogadanka,
- klasyczna metoda problemowa,
- metoda ćwiczeniowa,
- metoda laboratoryjna,
- analiza przypadków.
Wymagania wstępne
Uczestnik powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu chromatografii, mikrobiologii, diagnostyki medycznej oraz metod biologii molekularnej
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Ukierunkowana obserwacja i obserwacja ciągła podczas ćwiczeń (realizacja i prezentacja wykonanych zadań), kolokwium testowe sprawdzające wiedzę uzyskaną w trakcie realizacji przedmiotu, czyli nabycie przez uczestnika wiedzy teoretycznej na temat klasycznych i alternatywnych metod molekularnych stosowanych w mikrobiologicznym laboratorium diagnostycznym oraz laboratorium hodowli komórkowej.
Egzamin po realizacji wszystkich zajęć z modułu II.
Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę, która uzyskiwana jest na podstawie testu końcowego zaliczeniowego otwartego i/lub wielokrotnego wyboru.
Uzyskane punkty przelicza się na oceny według następującej skali:
Procent punktów Ocena
≥92% Bardzo dobry
84-91% Dobry plus
76-83% Dobry
68-75% Dostateczny plus
60-67% Dostateczny
<60% Niedostateczny
Ukierunkowana obserwacja uczestnika studiów podyplomowych podczas zajęć: ≥ 60% (U1-U4)
Obserwacja przedłużona: ≥ 50% (K1, K2)
Kolokwium: ≥ 60% (W1-W3, U1-U4, K1, K2)
Egzamin po realizacji wszystkich zajęć z modułu II: ≥ 60% (W1-W3, U1-U4, K1, K2)
Praktyki zawodowe
Literatura
Literatura podstawowa:
1. Krawczyk B., Kur J. Diagnostyka molekularna w mikrobiologii, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 2008
2. Baj J., Markiewicz Z. Biologia molekularna bakterii, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2023
3. Bal J. Biologia molekularna w medycynie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2011
4. Słomski R: Analiza DNA. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań, 2011
5. Brown T.A. Genomy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009
6. Lizabeth A.A. Podstawy biologii molekularnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2011
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: