Zajęcia fakultatywne - Bioinformatyka w onkologii 1600-Lek5ZF08-NJ
Liczne badania wskazują, że w trakcie karcynogenezy wiele procesów komórkowych (tj. proliferacja, apoptoza) ulega przeprogramowaniu nadając komórce możliwość niekontrolowanego namnażania i w konsekwencji rozwoju guza nowotworowego. Sugeruje się, że głównym czynnikiem sprawczym tych zmian funkcjonalnych w komórce są mutacje somatyczne i/lub dziedziczne w genomie jądrowym. W związku z powyższym zajęcia „Bioinformatyka w onkologii” dotyczyć będą tych mutacji w genach ludzkich, które zmieniają jakościowo i/lub ilościowo funkcję kodowanych białek i w konsekwencji zmieniają procesy komórkowe prowadząc do karcynogenezy. Laboratoria informatyczne „Bioinformatyka w onkologii” umożliwią zapoznanie studentów z bazami danych oraz narzędziami bioinformatycznymi mającymi zastosowanie w analizie sekwencji nukleotydowej genów, dla których badania funkcjonalne wykazały zaangażowanie w proces nowotworzenia. Warto przy tym zauważyć, że badania pełnogenomowe prowadzone w dziedzinie onkologii w ostatnich latach unaoczniają ogromną złożoność molekularnego profilu genetycznego różnych typów raka, co w pewnym stopniu uzależnione jest od rodzaju tkanki i/lub stadium rozwoju nowotworu.
W związku z powyższym, program zajęć obejmie laboratoria informatyczne, w trakcie których student pozna referencyjne bazy danych oraz narzędzia bioinformatyczne pozwalające scharakteryzować zmienność nukleotydową lokalizującą w obrębie genów, których produkty zaangażowane są w proces transformacji nowotworowej u człowieka. Ponadto studenci scharakteryzują w trakcie zajęć w jakim zakresie mutacje w genach powiązanych z rakiem powodują zmiany w strukturze kodowanych przez nich białek i w konsekwencji w fenotypie klinicznym.
W konsekwencji student uczestniczący w zajęciach zapozna się z referencyjnymi bazami danych oraz narzędziami bioinformatycznymi, które są standardowo wykorzystywane w genetyce onkologicznej, przygotowywaniu raportów medycznych czy też opracowywaniu nowych środków farmakologicznych w leczeniu nowotworów.
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne poszukujące
- studium przypadku
- klasyczna metoda problemowa
- ćwiczeniowa
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Podstawą do zaliczenia przedmiotu Bioinformatyka w onkologii jest przestrzeganie zasad ujętych w Regulaminie Dydaktycznym Katedry Medycyny Sądowej CM UMK, w tym opracowanie karty ćwiczeń.
Zestaw zadań bioinformatycznych ujętych w karcie ćwiczeń obejmuje m.in. charakterystykę zmienności danego genu w karcynogenezie, analizy wpływu mutacji w tych genach na molekularne procesy komórkowe leżące u podłoża rozwoju nowotworu złośliwego czy lekooporności. Wyniki przeprowadzonych prac bioinformatycznych zapisywane są w karcie ćwiczeń zgodnie z obowiązującą międzynarodową nomenklaturą. Do uzyskania pozytywnej oceny konieczne jest zdobycie 60% punktów.
Literatura
Literatura podstawowa:
1. Bal J. Biologia molekularna w medycynie. PWN, Warszawa 2008
2. G. Drewa, T. Ferenc Genetyka medyczna. Podręcznik dla studentów
3. Słomski R. Analiza DNA. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2008
Literatura uzupełniająca:
1. Brown T.A. , Gene Cloning and DNA Analysis: An Introduction. Wiley-Blackwell, 2010
2. Korf BR. Genetyka człowieka: rozwiązywanie problemów medycznych. PWN, Warszawa 2003
3. Węgleński P. Genetyka molekularna. PWN, Warszawa 2008
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: