Podstawy transfuzjologii
1600-Lek5PTRA-NJ
Podstawowe cele przedmiotu Podstawy transfuzjologii powinny się koncentrować na:
1. zdobyciu podstawowej wiedzy na temat serologii grup krwi i transfuzjologii,
2. nabyciu umiejętności praktycznych wykonywania badań serologicznych przeprowadzanych w pracowni serologii transfuzjologicznej, w tym oznaczania antygenów krwinek czerwonych, wykrywania i oznaczania swoistości alloprzeciwciał odpornościowych, wykrywania autoprzeciwciał, przeprowadzanie próby zgodności.
3. zdobyciu wiedzy teoretycznej i nabycie umiejętności praktycznych w zakresie diagnostyki niedokrwistości immunohemolitycznych, choroby hemolitycznej płodu/noworodka i niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych,
4. zdobyciu wiedzy teoretycznej dotyczącej zasad otrzymywania i zastosowania krwi i jej składników oraz produktów krwiopochodnych,
5. poznaniu zasad czuwania nad bezpieczeństwem krwi
w tym diagnostyki czynników zakaźnych przenoszonych przez krew oraz zasad stosowanych w krwiodawstwie do inaktywacji patogenów.
Zakres tematów:
Seminaria
1. Fizjologia krwi.
2. Podstawowe pojęcia immunologii, serologii
i transfuzjologii.
3. Ważne układy grupowe krwinek.
4. Krew i jej preparaty. Preparaty krwiozastępcze.
5. Organizacja służby krwi w Polsce. Wybrane zagadnienia z krwiodawstwa.
6. Organizacja Banku Krwi i pracowni serologicznej.
7. Szpitalna gospodarka krwią.
8. Diagnostyka serologiczna, metody, techniki molekularne.
Ćwiczenia
1. Bezpieczne toczenia krwi. Powikłania poprzetoczeniowe
i postępowanie diagnostyczne w powikłaniach.
2. Kliniczne wskazania do przetoczenia preparatów krwiopochodnych.
3. Konflikt serologiczny. Choroba hemolityczna płodu
i noworodka.
Całkowity nakład pracy studenta
1. Godziny obowiązkowe realizowane z udziałem nauczyciela:
- udział seminariach: 5 godzin
- udział w ćwiczeniach: 5 godzin
- konsultacje z nauczycielem akademickim: 0,5 godziny
- przeprowadzenie zaliczenia: 0,5 godziny
Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 11 godzin, co odpowiada 0,36 punktu ECTS.
2. Bilans nakładu pracy studenta:
- udział w seminariach: 5 godzin
- udział w ćwiczeniach: 5 godzin
- konsultacje: 0,5 godziny
- przygotowanie do zaliczenia i przeprowadzenie zaliczenia: 4 godziny + 0,5 godziny = 4,5 godziny
Łączny nakład pracy studenta wynosi 15 godzin, co odpowiada 0,5 punktu ECTS.
3. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowym:
- czytanie wskazanej literatury naukowej: 5 godzin
- udział w seminariach: 5 godzin
- udział w ćwiczeniach: 5 godzin
- przygotowanie do zaliczenia: 3 godziny
- konsultacje: 0,5 godziny
Łączny nakład pracy studenta związany z prowadzonymi badaniami naukowymi wynosi 18,5 godziny, co odpowiada 0,61 punktu ECTS
3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania:
- przygotowanie się do zaliczenia: 5 godzin + 0,5 godziny = 5,5 godziny, co stanowi 0,18 punktu ECTS
4. Bilans nakładu pracy studenta o charakterze praktycznym:
- udział w seminariach: 5 godzin
- udział w ćwiczeniach: 5 godzin
Łączny nakład pracy studenta o charakterze praktycznym wynosi 10 godzin, co odpowiada 0,3 punktu ECTS
5. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki – nie dotyczy.
Efekty uczenia się - wiedza
W1: ma wiedzę na temat struktury i funkcji genów odpowiedzialnych za powstawanie antygenów krwinek czerwonych (C.W6)
W2: posiada wiedzę na temat budowy i funkcji antygenów krwinek czerwonych, przeciwciał naturalnych, autoprzeciwciał
i alloprzeciwciał (C.W21.)
W3: potrafi opisać algorytm badań w kierunku wykrycia obecności czynników zakaźnych przenoszonych przez krew (E.W34.)
W4: opisuje organizację i uwarunkowania prawne działania Publicznej Służby Krwi w Polsce, potrafi określić zakres
i metodykę badań serologicznych (E.W39.)
W5: wie jak powinien zostać pobrany, przechowywany
i przygotowany materiał do badan serologicznych (E.W39.)
W6: zna:
- istotne klinicznie układy grupowe składników komórkowych krwi i białek osocza (C.W6)
- zasady pobierania krwi i ogólne zasady przygotowania preparatów krwiopochodnych (E.W39.)
- zakres badań kwalifikujących do oddania krwi i jej składników (E.W40.)
- ogólne zasady stosowania i dobierania krwi i jej składników do przetoczenia. (E.W40.)
W7: zna:
- mechanizmy allo- i autoimmunizacji (C.W21.)
- zasady diagnostyki i profilaktyki konfliktu matczyno-płodowego w zakresie antygenów erytrocytów (E.W.40.)
- zasady diagnostyki niedokrwistości autoimmunohemolitycznej. (E.W.40.)
Efekty uczenia się - umiejętności
U1: potrafi zinterpretować wyniki badań
immunohematologicznych (E.U24.)
U2: potrafi prowadzić dokumentację medyczną związaną z
toczeniem preparatów krwiopochodnych (E.U38.)
U3: potrafi wyjaśnić pacjentowi, dlaczego w niektórych sytuacjach
konieczne jest ponowne pobranie próbki do badania lub
skierowanie pacjenta do pracowni konsultacyjnej RCKiK lub IHiT.
(G.U5.)
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1: wie, że przepisy obowiązujące w placówkach Publicznej Służby Krwi ulegają ciągłym modyfikacjom i rozumie,
że konieczne jest stałe aktualizowanie posiadanej wiedzy. Student propaguje wiedzę o krwiodawstwie. (K_K01)
K2: potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia
i współpracowników w czasie pracy przy pobieraniu krwi
i toczeniu preparatów krwiopochodnych.(K_K02)
K3: potrafi współpracować z innymi w celu wykonania badań, weryfikacji wyniku i sporządzania dokumentacji badań. (K_K06)
Metody dydaktyczne
Seminaria
- dyskusja dydaktyczna
- drzewo decyzyjne
- analiza przypadków
Ćwiczenia
- dyskusja dydaktyczna
- ćwiczenia kliniczne
- analiza przypadków
- uczenie wspomagane komputerem, metody eksponujące: film, pokaz
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obligatoryjny
Wymagania wstępne
Student powinien posiadać wiedzę z zakresu anatomii, fizjologii
i biochemii w odniesieniu do układu krwiotwórczego człowieka.
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Zaliczenie końcowe pisemne lub ustne: (0-10 punktów; > 60 %): W1-W7, U1-U3).
Oceny są wystawiane według liczby uzyskanych punktów zgodnie z poniższą tabelą:
Minimalny próg procentowy dla uzyskania oceny pozytywnej wynosi 60%.
% uzyskanych punktów Ocena
92≤…..≤100 Bardzo dobry(5)
88≤…..<92 Dobry plus(4+)
80≤…..<88 Dobry(4)
71≤…..<80 Dostateczny plus(3+)
60≤…..<71 Dostateczny (3)
0…..<60 Niedostateczny(2)
Praktyki zawodowe
Literatura
1. Literatura podstawowa:
- Fabijańska-Mitek J, Bochenek-Jantczak D, Grajewska A, Wieczorek K. Badania immunohematologiczne i organizacja krwiolecznictwa – kompendium. Pro Pharmacia Futura, Warszawa 2017.
- Korsak J. i Łętowska M., Transfuzjologia kliniczna, Wyd. Alfa-medica Press, Warszawa 2009
- Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi. pod red. Magdaleny Łętowskiej. Instytut Hematologii i Transfuzjologii , Warszawa 2014.
2. Literatura uzupełniająca:
- Fabijańska-Mitek J.: Immunologia krwinek czerwonych. Grupy krwi. Oinpharma, Warszawa 2007.
- Fabijańska-Mitek J.: Immunologia krwinek czerwonych. Niedokrwistości immunohemolityczne. Oinpharma, Warszawa 2008
- Daniels G. Human Blood Groups, 3rd Edition. Wiley-Blackwell 2013
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: