Krwiodawstwo i krwiolecznictwo 1600-Lek3KKRW-J

Przedmiot ma na celu zaznajomienie studenta z podstawami prawnymi działania służby krwi, wprowadzenia do serologii
i transfuzjologii. Dodatkowo będą poruszane tematy powikłań poprzetoczeniowych, choroby hemolitycznej płodu i noworodka oraz nabycie umiejętności diagnostyki serologicznej grup krwi.

Zakres tematów:

1. Podstawy immunologiczne badań serologicznych. Wykrywanie reakcji antygen-przeciwciało in vitro.
2. Mikrometody w badaniach serologicznych. Automatyzacja badań serologicznych.
3. Podstawy dziedziczenia grup krwi. Klasyfikacja antygenów krwinek czerwonych. Ważne klinicznie układy grupowe krwinek czerwonych.
4. Układ HLA. Immunologia płytek krwi i granulocytów.
5. Kwalifikacja dawcy krwi i szpiku.
6. Zasady otrzymywania preparatów krwiopochodnych. Przetwarzanie krwi dawcy. Hemafereza. Charakterystyka zmian zachodzących w czasie ich przechowywania.
7. Dobór preparatów krwiopochodnych do przetoczenia. Wykrywanie i identyfikacja przeciwciał skierowanych do antygenów czerwonokrwinkowych. Próba zgodności serologicznej.
8. Bezpieczeństwo krwi. Wykrywanie czynników zakaźnych przenoszonych przez krew. Powikłania po przetoczeniach składników krwi.
9. Konflikt serologiczny matczyno-płodowy: patogeneza, diagnostyka immunologiczna oraz profilaktyka. Chorobypłodów i noworodków spowodowane alloimmunizacją.
10. Badania immunohematologiczne związane z przeszczepianiem krwiotwórczych komórek macierzystych.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Obowiązkowe godziny z udziałem prowadzącego: • udział w seminarium: 10 godzin • przeprowadzenie zaliczenia: 0,5 godziny Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 10,5 godziny, co odpowiada 0,42 punktu ECTS. 2. Bilans nakładu pracy studenta: • udział w seminarium: 10 godzin • przygotowanie do seminarium (w tym czytanie wskazanej literatury): 4 godziny • przygotowanie do zaliczenia i zaliczenie: 6 godzin Nakład pracy studenta wynosi 20 godzin, co odpowiada 0,8 punktu ECTS. 3. Czas potrzebny na przygotowanie się i uczestnictwo w procesie oceniania: 1 + 0,5 = 1,5 godziny co odpowiada 0,06 punktu ECTS. 4. Czy wymagany staż: nie dotyczy.

Efekty uczenia się - wiedza

W1. Zna zasady dobierania krwi i jej składników do przetoczeń w przypadkach niedokrwistości immunohemolitycznej płodu/noworodka, w przypadkach występowania auto- lub alloprzeciwciał u biorców skierowanych do antygenów erytrocytarnych lub płytkowych (E.W3.). W2. Zna istotne klinicznie układy grupowe składników komórkowych krwi (C.W6.). W3. Zna metody wykrywania, diagnostyki oraz zasady profilaktyki konfliktu matczyno-płodowego (C.W6.). W4. Zna ogólne zasady stosowania i dobierania krwi i jej składników do przetoczeń (B.W20.). W5. Zna mechanizmy auto- i alloimmunizacji oraz zasady diagnostyki niedokrwistości o podłożu immunologicznym (E.W7.). W6. Zna podstawy prawne działania służby krwi, w tym pracowni serologicznych, wprowadzenie do serologii i transfuzjologii (G.W9.).

Efekty uczenia się - umiejętności

U1. Potrafi zinterpretować wyniki próby zgodności przed przetoczeniem krwi (C.U8.). U2. Potrafi prowadzić dokumentację badań serologicznych (E.U38). U3. Nabycie umiejętności diagnostyki serologicznej grup krwi, powikłań poprzetoczeniowych i choroby hemolitycznej płodu i noworodka (C.U8.).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: wie, że przepisy obowiązujące w placówkach Publicznej Służby Krwi ulegają ciągłym modyfikacjom i rozumie, że konieczne jest stałe aktualizowanie posiadanej wiedzy. Student propaguje wiedzę o krwiodawstwie. (K_K01) K2: potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników w czasie pracy przy pobieraniu krwi i toczeniu preparatów krwiopochodnych.(K_K02) K3: potrafi współpracować z innymi w celu wykonania badań, weryfikacji wyniku i sporządzania dokumentacji badań. (K_K06)

Metody dydaktyczne

Seminarium: - wykład informacyjny - dyskusja dydaktyczna - analiza przypadków - uczenie wspomagane komputerem, metody eksponujące: film, pokaz slajdów i rycin

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Student(ka) rozpoczynający/a kształcenie z przedmiotu powinien/na posiadać wiedzę z zakresu fizjologii i patofizjologii w odniesieniu do układu krwi i podstawy immunologii (zakres szkoły średniej).

Koordynatorzy przedmiotu

Michał Wiciński

Kryteria oceniania

Zaliczenie pisemne (0-10 pkt, > 60%: W1-W6, U1-U3).
Obserwacja rozszerzona (0-10 pkt, > 50%: K1-K3)
Minimalny próg procentowy uzyskania pozytywnej oceny to 60%.

% uzyskanych punktów Ocena
92≤…..≤100 Bardzo dobry (5)
88≤…..<92 Dobry plus (4+)
80≤…..<88 Dobry (4)
71≤…..<80 Dostateczny plus (3+)
60≤…..<71 Dostateczny (3)
0…..<60 Niedostateczny (2)

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

Literatura podstawowa:
1. Transfuzjologia kliniczna, red. J. Korsak, M. Łętowska, Bielsko-Biała, Alfa-Medica Press, 2009.
2. Problemy transfuzjologiczne w onkologii i hematoonkologii, red. P. Radziwon, M.Z. Wojtukiewicz: Eksperci odpowiadają na pytania lekarzy praktyków, Gdańsk, AsteriaMed, 2023.
3. Fabijańska-Mitek J., Bochenek-Jantczak D., Grajewska A. Badania immunohematologiczne w transfuzjologii - kompendium, Warszawa, Fundacja Pro Pharmacia Futura, 2023.
4. Fabijańska-Mitek J., Immunohematologia: grupy krwi
i niedokrwistości, Warszawa, Fundacja Pro Pharmacia Futura, 2018.
5. Czynniki zakaźne istotne w transfuzjologii, red. E. Brojer, P. Grabarczyk, Warszawa, Fundacja Pro Pharmacia Futura, 2015.
Literatura uzupełniająca:
1. Podstawy immunogenetyki transplantacyjnej, red. J. Nowak, J. Fabijańska-Mitek, Warszawa, Fundacja Pro Pharmacia Futura, 2012.
2. Practical Transfusion Medicine, 6th edition, Murphy MF, Roberts DJ, Yazer MH, Dunbar NM. John Wiley & Sons, 2022.

Obowiązujące standardy:
1. Wytyczne w zakresie leczenia krwią i jej składnikami oraz produktami krwiopochodnymi w podmiotach leczniczych, Korsak J., Fabijańska-Mitek J., Jędrzejczak WW., Nowacka E., Radziwon P., Rzepecki P., wyd. 3, Warszawa, Ministerstwo Zdrowia, Wojskowy Instytut Medyczny, Narodowe Centrum Krwi, PZWL, 2020.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1600-Lek3KKRW-J w USOSweb