Biochemia 1600-Lek12BCHE-J

Wykłady:
1. Klasyfikacja węglowodanów, przykłady ważnych biologicznie mono-, dwu- i polisacharydów. Glukozaminoglukany i glikoproteiny - struktura, przykłady, znaczenie w organizmie. Glukoza jako źródło ATP – reakcje szlaku glikolizy, fosforylacja substratowa, regulacja glikolizy. Glikoliza w warunkach beztlenowych (cykl Corich), glikoliza w krwince czerwonej (szlak bisfosfoglicerynianowy). Wchodzenie fruktozy i galaktozy w przemiany glikolityczne. Zaburzenia metabolizmu fruktozy i galaktozy. Przebieg oksydacyjnej dekarboksylacji pirogronianu i regulacja tego procesu.
2. Synteza i rozkład glikogenu, w tym choroby wynikające z zaburzeń metabolizmu glikogenu. Hormonalna regulacja metabolizmu glikogenu – rola insuliny, glukagonu, adrenaliny. Szlak kwasu uronowego
3. Przebieg i regulacja glukoneogenezy. Regulacja poziomu glukozy we krwi. Przebieg szlaku pentozofosforanowego, jego szczególna rola w organizmie, zaburzenia wynikające z braku syntezy NADPH. Główne szlaki metaboliczne krwinki czerwonej.
4. Przebieg cyklu kwasów trójkarboksylowych – zysk energetyczny cyklu. Mitochondrialne przezbłonowe systemy transportujące oraz mostki transportujące NADH. Przebieg łańcucha oddechowego, inhibitory i związki rozprzęgające fosforylację oksydacyjną. Bioenergetyka komórki – związki bogatoenergetyczne, ostateczny bilans utleniania cząsteczki glukozy. Generowanie reaktywnych form tlenu. Uszkodzenia komórki wywołane przez reaktywne formy tlenu. Obrona antyoksydacyjna
5. Nasycone i nienasycone kwasy tłuszczowe, ich nomenklatura i struktura. Tłuszcze proste. Rola karnityny w transporcie kwasów tłuszczowych. β-oksydacja kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych. Bilans energetyczny β-oksydacji. β-oksydacja kwasów tłuszczowych o nieparzystej liczbie atomów węgla w łańcuchu. Metabolizm ciał ketonowych.
6. Synteza i wydłużanie kwasów tłuszczowych, tworzenie wiązań nienasyconych. Rola kwasu arachidonowego - synteza eikozanoidów (prostaglandyn, prostacyklin, tromboksanów i leukotrienów) i ich biochemiczne znaczenie. Struktura, biochemiczne znaczenie i synteza glicerolofosfolipidów i sfingolipidów.
7. Struktura cholesterolu. Synteza cholesterolu i regulacja tego procesu w organizmie człowieka. Transport cholesterolu we krwi przez lipoproteiny. Dyslipoproteinemie. Pochodne cholesterolu i ich rola w organizmie.
8. Biosynteza aminokwasów endogennych w organizmie człowieka. Najważniejsze enzymy zaangażowane w przemiany aminokwasów i usuwanie azotu aminowego. Cykl mocznikowy.
9. Katabolizm aminokwasów. Aminokwasy glukogenne i ketogenne. Wybrane metaboliczne zaburzenia w katabolizmie aminokwasów. Przemiany aminokwasów w biologicznie ważne, wyspecjalizowane produkty. Metabolizm reszt jednowęglowych. Rola reszt jednowęglowych w biosyntezie związków biologicznie ważnych.
10. Nomenklatura i struktura zasad purynowych i pirymidynowych głównych oraz nietypowych. Synteza puryn i pirymidyn oraz regulacja tych procesów. Katabolizm zasad purynowych i pirymidynowych. Wybrane choroby związane z zaburzeniami katabolizmu puryn.
11. Synteza i katabolizm hemu, regulacja tych procesów. Transport bilirubiny w osoczu, rola wątroby w sprzęganiu bilirubiny. Krążenie wątrobowo-jelitowe barwników żółciowych. Hyperbilirubinemie. Znaczenie diagnostyczne bilirubiny całkowitej, różnicowanie bilirubiny na pośrednią (wolną) i bezpośrednią (związaną). Znaczenie diagnostyczne bilirubiny pośredniej i bezpośredniej.
12. Wątroba jako centrum metaboliczne organizmu. Rola wątroby w procesach detoksykacji. Rola wątroby w utrzymaniu prawidłowego poziomu glukozy we krwi.
13. Biochemiczna funkcja nerek. Diagnostyczne znaczenie metabolitów wydalanych z moczem.
14. Klasyfikacja hormonów. Najważniejsze hormony mające wpływ na metabolizm węglowodanów, tłuszczów i białek w komórkach mięśni, wątroby i tkanki tłuszczowej. Synteza hormonów tarczycy.
15. Metaboliczny profil podstawowych narządów i tkanek. Podsumowanie przemian metabolicznych węglowodanów, lipidów i aminokwasów w komórkach wątroby, mózgu, mięśni szkieletowych, mięśnia sercowego i nerek. Powiązania metaboliczne pomiędzy metabolizmem węglowodanów, lipidów i aminokwasów. Związki i przemiany będące źródłem ATP dla komórek mięśni szkieletowych w spoczynku i podczas pracy – bieg sprinterski i maraton. Zmiany metaboliczne zachodzące podczas stanu głodzenia i odżywienia. Zmiany metaboliczne towarzyszące cukrzycy typu I i II.

Seminaria:
1. Aspekty medyczne zaburzeń metabolizmu lipidów.
2. Aspekty medyczne zaburzeń podstawowych przemian metabolicznych w wybranych narządach.

Ćwiczenia:
1. Wybrane właściwości węglowodanów prostych.
2. Wybrane właściwości dwucukrów i wielocukrów.
3. Test tolerancji glukozy.
4. Zaburzenia metabolizmu węglowodanów.
5. Utlenianie biologiczne.
6. Właściwości fizyko-chemiczne lipidów.
7. Profil lipidowy.
8. Analiza jakościowa i ilościowa moczu osoby zdrowej.
9. Analiza jakościowa i ilościowa moczu w wybranych chorobach.
10. Wrodzone zaburzenia metabolizmu aminokwasów.
11. Wybrane parametry diagnostyczne w chorobach wątroby.
12. Wybrane parametry diagnostyczne w chorobach nerek.
13. Repetytorium 2

Całkowity nakład pracy studenta

1.Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi: - udział w wykładach: 30 godzin - udział w ćwiczeniach: 39 godzin - udział w seminariach: 6 godzin - przeprowadzenie zaliczenia: 2 godziny - przeprowadzenie egzaminu: 2 godziny Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 79 godzin, co odpowiada 3,16 punktu ECTS 2.Bilans nakładu pracy studenta: - udział w wykładach: 30 godzin - udział w ćwiczeniach: 39 godzin - udział w seminariach: 6 godzin - przygotowanie do ćwiczeń i seminariów (w tym czytanie wskazanej literatury): 12,5 godziny - przygotowanie sprawozdań z ćwiczeń: 10 godzin - przygotowanie do zaliczenia i zaliczenie: 18 + 2 = 20 godzin - przygotowanie do egzaminu i egzamin: 18 + 2 = 20 godzin Łączny nakład pracy studenta wynosi 137,5 godziny, co odpowiada 5,5 punktom ECTS 3. Bilans nakładu pracy związany z realizacją efektów uczenia się w warunkach symulacji medycznej: – nie dotyczy 4. Bilans nakładu pracy związany z realizacją efektów uczenia się odnoszących się do komunikacji medycznej: – nie dotyczy

Efekty uczenia się - wiedza

W1: przedstawia budowę węglowodanów oraz ich właściwości fizyczne i chemiczne – B.W9. W2: przedstawia budowę lipidów oraz ich rolę na poziomie komórkowym i pozakomórkowym – B.W9. W3: przedstawia budowę polisacharydów oraz ich rolę na poziomie komórkowym i pozakomórkowym – B.W9. W4: przedstawia budowę i funkcje związków organicznych wchodzących w skład makrocząsteczek oraz ich rolę w organizmie – B.W15. W5: omawia funkcje lipidów w strukturach komórkowych i pozakomórkowych – B.W9. W6: omawia funkcje polisacharydów w strukturach komórkowych i pozakomórkowych – B.W9. W7: opisuje znaczenie struktury białka enzymatycznego dla jego prawidłowej funkcji oraz wpływ zaburzeń w budowie w procesach patologicznych – B.W15. W8: przedstawia budowę oraz metaboliczne i regulatorowe funkcje nukleotydów w organizmie – B.W11. W9: omawia przebieg podstawowych szlaków katabolicznych i anabolicznych – B.W13. W10: omawia drogi regulacji głównych szlaków metabolicznych, podstawowe środowiskowe i genetyczne zaburzenia tych szlaków oraz choroby związane z tymi zaburzeniami – B.W15. W11: omawia specyfikę przebiegu procesów metabolicznych w podstawowych narządach i układach (wątroba, nerka, mięsień, mózg, tkanka tłuszczowa, jelito) – B.W15. W12: przedstawia pojęcie potencjału oksydacyjnego organizmu i stresu oksydacyjnego, fizjologizne i patologiczne znaczenie reaktywnych form tlenu oraz enzymatyczne i nieenzymatyczne układy antyoksydacyjne organizmu – C.W38. W13: opisuje rolę nerki w utrzymaniu równowagi wodno-elektrolitowej organizmu – B.W1. W14: opisuje udział nerki w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej – B.W2. W15: opisuje molekularne mechanizmy odbierania bodźców świetlnych – B.W6.

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: oblicza stężenia molowe i procentowe roztworów rozcieńczanych – B.U3. U2: oznacza pH roztworu i określa wpływ zmian pH na właściwości białek i węglowodanów – B.U5. U3: posługuje się metodami analizy jakościowej i ilościowej, miareczkowania, spektrofotometrii, pehametrii, elektroforezy białek, analizuje i interpretuje otrzymane wyniki – B.U12. U4: obsługuje wagę analityczną, spektrofotometr, pH-metr oraz ocenia dokładność przeprowadzanych pomiarów – B.U12. U5: przewiduje kierunek podstawowych przemian metabolicznych komórek i tkanek w zależności od zapotrzebowania energetycznego – B.U6.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: wykazuje umiejętność korzystania z wiarygodnych źródeł informacji naukowej w zakresie wiedzy biochemicznej – K_K07. K2: wykazuje świadomość ograniczeń zakresu swojej wiedzy i ma świadomość konieczności jej stałego uzupełniania – K_K05. K3: wykazuje potrzebę i umiejętność stałego uzupełniania swojej wiedzy – K_K05. K4: wykazuje umiejętność formułowania wniosków na podstawie przeprowadzonych pomiarów parametrów biologicznych w materiale biologicznym – K_K08.

Metody dydaktyczne

Wykłady: metody dydaktyczne podające - wykład informacyjny (tradycyjny), metody dydaktyczne poszukujące – dyskusja dydaktyczna Seminaria: metody dydaktyczne podające – pogadanka, metody dydaktyczne problemowe - metoda problemowa, dyskusja dydaktyczna, metoda przypadków, metody dydaktyczne praktyczne - metoda projektów Ćwiczenia: metody dydaktyczne podające – objaśnienie, metody dydaktyczne problemowe – metoda problemowa, dyskusja dydaktyczna, metody dydaktyczne praktyczne – ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia praktyczne, pokaz

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- laboratoryjna
- seminaryjna
- ćwiczeniowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Student rozpoczynający kształcenie z przedmiotu Biochemia powinien/na posiadać wiedzę z zakresu przedmiotu Biochemia z pierwszego semestru (efekty uczenia się W1-W14 i U5).

Koordynatorzy przedmiotu

Karolina Szewczyk-Golec

Kryteria oceniania

Wykłady:
1. Egzamin (MCQ) (>60%): W1-W15, U5, K1 (oraz efekty uczenia się wymienione w wymaganiach wstępnych).
2. Test śródsemestralny (MCQ) (>60%): W1-W15, U5, K1.
3. Rozszerzona obserwacja (>50%): K1-K3.
Seminaria:
1. Odpowiedź ustna lub pisemna (>60%): W5, W7, W9-W11, W13, W14, U5, K1-K3.
2. Prezentacja ustna (>60%): W5, W7, W9-W11, W13, W14, U5, K1-K3.
3. Rozszerzona obserwacja (>50%): K1- K3.
Ćwiczenia:
1. Egzamin (MCQ) (>60%): W1-W55, K1, K4.
2. Test śródsemestralny (MCQ) (>60%): W1-W55, K1-K4.
3. Odpowiedź ustna lub pisemna (>60%): W1-W15, U1-U4, K1-K4.
4. Ukierunkowana obserwacja czynności studenta podczas wykonywania zadań praktycznych (>60%): U1-U4.
5. Raport (>60%): W1-W15, U1- U4, K1-K4.
6. Rozszerzona obserwacja (>50%): K1-K4.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie przez Studenta pozytywnych wyników z czterech testów śródsemestralnych, zaliczenie ćwiczeń i seminariów oraz pozytywna ocena w zakresie kompetencji społecznych (odpowiednia liczba punktów z wszystkich ocenianych kryteriów.)

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Podstawowa:
Ferrier DR, Biochemia (Lippincott Illustrated Reviews), Red. wyd. pol. Chlubek D, Edra Urban & Partner, Wrocław 2021, wyd. 7
Uzupełniająca:
Rodwell VW, Bender D, Botham KM, Kennelly PJ, Weil PA. Biochemia Harpera ilustrowana, Red. wyd. pol. Smoleński R, PZWL, Warszawa 2018, wyd. 7
Bańkowski E. Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Edra Urban & Partner, Wrocław 2020, wyd. 4
Kłyszejko-Stefanowicz L. Ćwiczenia z biochemii. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1600-Lek12BCHE-J w USOSweb