Chemia kliniczna z elementami diagnostyki laboratoryjnej
1600-BM31CHEK-1
Chemia kliniczna dotyczy jakościowych i ilościowych metod chemicznej analizy substancji zawartych w organizmie człowieka ze szczególnym uwzględnieniem testów laboratoryjnych na potrzeby diagnozy chorób i monitorowania leczenia.
Celem realizacji przedmiotu jest:
– omówienie zagadnień dotyczących oceny wiarygodności badań laboratoryjnych oraz podstaw walidacji i oceny statystycznej metod analitycznych,
– przybliżenie wiedzy z zakresu oceniania badań laboratoryjnych i możliwych błędów przedlaboratoryjnych, analitycznych i interpretacji,
– zapoznanie studentów z metodami stosowanymi do oznaczania enzymów wykorzystywanych do potwierdzania zmian narządowych,
– zapoznanie studentów z metodami analitycznymi używanymi do oznaczania biochemicznych parametrów laboratoryjnych, takich jak: glukoza, lipoproteiny, cholesterol z podziałem na frakcje, triglicerydy, białko całkowite, albumina, sód, potas, chlorki, wapń, kreatynina, bilirubina z podziałem na frakcje,
– przybliżenie wiedzy z zakresu diagnostyki i monitorowania przebiegu cukrzycy i stanów przedcukrzycowych,
– przedstawienie zagadnień diagnostyki, monitorowania przebiegu i prewencji miażdżycy,
– omówienie wykorzystania parametrów białek ostrej fazy oraz reumatycznych w praktyce klinicznej,
– przedstawienie metod elektroforezy i immunofiksacji używanych do oceny stanów chorobowych przebiegających z hipo-. hiper- i/lub dysproteinemią,
– przybliżenie wiedzy z zakresu obliczania i wykorzystania wskaźników osmotycznych oraz badań klirensowych kreatyniny,
– przedstawienie zagadnień dotyczących praktycznego zastosowania metod analitycznych w laboratorium diagnostycznym,
– omówienie wykorzystania parametrów równowagi wodno elektrolitowej, mineralnej i kwasowo-zasadowej w praktyce klinicznej.
Całkowity nakład pracy studenta
1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi:
- wykłady: 30 godzin,
- ćwiczenia laboratoryjne: 29 godzin,
- konsultacje naukowo-badawcze: 5 godzin,
- przeprowadzenie kolokwium: 1 godzin.
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 65 godz., co odpowiada 2,6 pkt. ECTS.
2. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowymi:
- czytanie wybranego piśmiennictwa naukowego: 10 godzin,
- konsultacje naukowo-badawcze: 5 godziny,
- udział w wykładach (z uwzględnieniem wyników badań naukowych, opracowań): 30 godzin,
- udział w ćwiczeniach objętych aktywnością naukową (z uwzględnieniem analizy przypadków, wyników badań klinicznych i randomizowanych): 20 godzin,
- przygotowanie do ćwiczeń objętych aktywnością naukową: 5 godzin.
Łączny nakład pracy studenta związany z prowadzonymi badaniami naukowymi wynosi 70 godz., co odpowiada 2,8 pkt. ECTS
3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania:
- przygotowanie do zaliczenia + zaliczenie: 10 + 1 = 11 godz.
Łączny nakład pracy studenta związany z przygotowaniem się do uczestnictwa w procesie oceniania wynosi 8 godzin, co odpowiada 0,44 punktom ECTS
4. Bilans nakładu pracy studenta o charakterze praktycznym:
- udział w ćwiczeniach: 30 godz.
Łączny nakład pracy studenta o charakterze praktycznym wynosi 30 godz., co odpowiada 1,2 pkt. ECTS
5. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki:
Nie dotyczy
Efekty uczenia się - wiedza
W1: wyjaśnia teoretyczne i praktyczne problemy ilościowych i jakościowych metod oznaczania parametrów biochemicznych, oraz rozumie znaczenie tych badań dla diagnostyki różnicowej - B1_W08.
W2: prawidłowo interpretuje czynniki laboratoryjne decydujące o jakości metod analitycznych i wpływające na wiarygodność wyników: precyzję, dokładność, poprawność, specyficzność, czułość i liniowość metod – B1_W06.
W3: analizuje elementy diagnostycznej charakterystyki badania: czułość i swoistość diagnostyczną testu, wartości predykcyjne, wskaźniki prawdopodobieństw oraz zasady doboru wartości decyzyjnej – B1_W02,B1_W07.
W4: opisuje zasady współpracy z personelem medycznym i czynniki wpływające na wyniki analiz w fazie przedlaboratoryjnej i pozalaboratoryjnej wykonywania badań – B1_W02.
Efekty uczenia się - umiejętności
U1: potrafi precyzyjnie wykonać analizę oraz stosuje właściwe metody obliczania wyników i oceny ich wiarygodności – B1_U01, B1_U09.
U2: potrafi kalibrować i obsługiwać sprzęt pomiarowy oraz zna zasady jego użytkowania – B1_U07.
U3: potrafi oznaczyć parametry gospodarki węglowodanowej, lipidowej, białkowej wykorzystując jakościowe i ilościowe metody ich oznaczania – B1_U01, B1_U08.
U4: potrafi oznaczyć stężenia elektrolitów w materiale biologicznym – B1_U01.
U5: potrafi przeprowadzić kontrolę wewnątrzlaboratoryjną i zewnątrzlaboratoryjną jakości badań oraz prawidłowo dokumentuje wyniki tych sprawdzianów – B1_U08, B1_U09.
U6: potrafi prawidłowo dobrać metody analityczne do mierzonego parametru, rodzaju materiału biologicznego, celu analizy i przeprowadzić ich kalibrację – B1_U09, B1_U12.
U7: potrafi wyjaśnić wpływ czynników przedlaboratoryjnych na wynik wykonywanych oznaczeń biochemicznych i uzasadnić konieczność powtórzenia badania – B1_U19.
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1: wykazuje umiejętność rozwiązywania, w sposób kreatywny, problemów związanych z doborem metod analitycznych i metod statystycznych – B1_K04, B1_K09.
K2: współpracuje z członkami zespołu wykonując zadania praktyczne w parach i grupach oraz planując pracę grupy – B1_K01.
Metody dydaktyczne
Wykład:
– wykład informacyjny wspomagany technikami multimedialnymi,
– wykład problemowy z prezentacją multimedialną,
– wykład interaktywny
Ćwiczenia:
– metoda laboratoryjna, obserwacji, pokazu,
– metoda ćwiczeniowa,
– analiza studium przypadku,
– dyskusja okrągłego stołu.
Metody dydaktyczne eksponujące
- pokaz
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- studium przypadku
- obserwacji
- laboratoryjna
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obligatoryjny
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Kolokwium: W1, W2, W3, W4, W5, U1, U2, U4, U7
Praktyczne wykonanie badań laboratoryjnych: U3, U4, U5, U6, U7, K1, K2.
Aktywność / obserwacja przedłużona czynności studenta: K1, K2
W przypadku zaliczeń pisemnych (egzamin teoretyczny, kolokwium, z laboratoriów i wykładów, sprawdzian pisemny z seminarium) uzyskane punkty przelicza się na oceny według następującej skali:
Procent punktów Ocena
92-100% Bardzo dobry
84-91% Dobry plus
76-83% Dobry
68-75% Dostateczny plus
60-67% Dostateczny
0-59% Niedostateczny
Literatura
Literatura obowiązkowa:
1. Dembińska-Kieć A, Naskalski J:, Solnica B. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Edra Urban & Partner, Wrocław 2017.
2. Sapa A., Bil-Lula I., Krzywonos-Zawada A., Urbaniak J., Woźniak M., Rak A.: Chemia kliniczna dla studentów analityki medycznej. UM Wrocław, Wrocław 2015.
Literatura uzupełniająca
1. Solnica B, Sztefko K: Medyczne Laboratorium Diagnostyczne- Metodyka i aparatura, PZWL, Warszawa 2015.
2. Hughes J, Jefferson A: Chemia kliniczna. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: