Mikrobiologia ogólna z elementami mikrobiologii medycznej 1600-BM22MIKO-1

Wykłady z przedmiotu Mikrobiologia ogólna z elementami mikrobiologii medycznej mają na celu zdobycie wiedzy z zakresu: morfologii wirusów, bakterii i grzybów, metod hodowli, identyfikacji drobnoustrojów, metod oznaczania ich antybiotykowrażliwości i wykrywania lekooporności, metod typowania drobnoustrojów stosowanych w dochodzeniach epidemiologicznych, środków dezynfekcyjnych i aseptycznych oraz zasad profilaktyki zakażeń.
Ćwiczenia (laboratoria) są częściowo powiązane z zagadnieniami omawianymi na wykładach i mają na celu nabycie umiejętności praktycznych z zakresu podstawowej diagnostyki mikrobiologicznej; zaznajomienie z podstawowymi metodami hodowli, identyfikacji i oceny antybiotykowrażliwości drobnoustrojów, przybliżenie podstawowych metod biologii molekularnej wykorzystywanych w diagnostyce mikrobiologicznej, zapoznanie z metodami fenotypowania i genotypowania drobnoustrojów oraz wypracowanie umiejętności pracy indywidualnej i zespołowej. Podczas zajęć studenci zostają zapoznani z metodami identyfikacji drobnoustrojów i oceny ich antybiotykowrażliwości, zasadami aseptyki, antyseptyki i pracy w medycznym laboratorium mikrobiologicznym. Metody molekularne w identyfikacji i typowaniu drobnoustrojów.

Treści programowe wykładów:
Przedmiot i historia mikrobiologii. Morfologia drobnoustrojów: budowa komórki bakteryjnej, morfologia kolonii, typ wzrostu na podłożu płynnym. Elementy genetyki drobnoustrojów. Źródła zmienności drobnoustrojów: mutacje, rekombinacje (koniugacja, transdukcja, transformacja). Charakterystyka bakteriofagów. Wpływ czynników fizycznych i chemicznych na drobnoustroje. Podział laboratoriów ze względu na poziom bezpieczeństwa biologicznego. Elementy immunologii infekcyjnej. Metody identyfikacji drobnoustrojów (hodowla, reakcje biochemiczne, reakcja antygen–przeciwciało, spektrometria mas) Metody molekularne w identyfikacji i typowaniu drobnoustrojów. Chorobotwórczość drobnoustrojów. Podział i charakterystyka toksyn. Elementy immunoprofilaktyki. Szczepionki – podział, nowe kierunki badań, przykłady zastosowania. Leki przeciwdrobnoustrojowe – podział, charakterystyka i mechanizmy działania antybiotyków i chemioterapeutyków. Mechanizmy oporności drobnoustrojów na antybiotyki. Charakterystyka i metody wykrywania beta-laktamaz bakteryjnych. Charakterystyka wybranych leków przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych oraz mechanizmy ich działania i oporności na nie.

Treści programowe ćwiczeń:
Zasady BHP obowiązujące w laboratorium mikrobiologicznym. Budowa i rodzaje mikroskopów. Zasady mikroskopowania. Budowa komórki bakteryjnej. Metody barwienia drobnoustrojów. Barwienie struktur komórkowych. Metody hodowli drobnoustrojów. Metody identyfikacji drobnoustrojów (metody biochemiczne manualne i automatyczne, metody serologiczne). Fenotypowe metody oznaczania antybiotykowrażliwości drobnoustrojów. Metody wykrywania mechanizmów oporności na antybiotyki u bakterii. Genetyczne metody wykrywania u bakterii mechanizmów oporności na antybiotyki. Podstawy dezynfekcji i sterylizacji – podstawowe definicje, charakterystyka środków dezynfekcyjnych i technik sterylizacji. Metody typowania drobnoustrojów oparte na kwasach nukleinowych – PCR (metody izolacji DNA, doboru warunków reakcji PCR i elektroforeza agarozowa produktów amplifikacji. Charakterystyka elektroforezy pulsacyjnej (PFGE): izolacja DNA chromosomalnego, analiza długości fragmentów restrykcyjnych wg kryteriów Tenovera. Omówienie metod diagnostyki wybranych zakażeń wirusowych.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi: – udział w wykładach: 30 godzin – udział w ćwiczeniach: 30godzin – udział w seminariach: nie dotyczy – udział w konsultacjach naukowo-badawczych: 2 godziny – udział w egzaminie: 1 godzina Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 63 godzin, co odpowiada 2,5 punktom ECTS 2. Bilans nakładu pracy studenta: – udział w wykładach: 30 godzin – udział w ćwiczeniach: 30 godzin – udział w seminariach: nie dotyczy – udział w konsultacjach naukowo-badawczych: 2 godziny – przygotowanie do ćwiczeń (w tym czytanie wybranego piśmiennictwa naukowego): 15 godzin – przygotowanie do kolokwiów: 20 godzin – przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie: 27 + 1= 28 godzin Łączny nakład pracy studenta związany z realizacją przedmiotu wynosi 125 godzin, co odpowiada 4 punktom ECTS 3. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowymi – nie dotyczy. 4. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: – przygotowanie do ćwiczeń (w tym czytanie wybranego piśmiennictwa naukowego): 15 godzin – przygotowanie do kolokwiów: 20 godzin – przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie: 27 + 1= 28 godzin Łączny nakład pracy studenta związany z przygotowaniem do uczestnictwa w procesie oceniania wynosi 63 godzin co odpowiada 2,5 punktu ECTS 5. Bilans nakładu pracy o charakterze praktycznym – udział w ćwiczeniach: 30 godzin Łączny nakład pracy studenta o charakterze praktycznym wynosi 30 godzin, co odpowiada 1,2 punku ECTS 6. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki – nie dotyczy

Efekty uczenia się - wiedza

W1: ma wiedzę na temat mikroorganizmów i możliwości ich wykorzystania w procesach biotechnologicznych - K_W08 W2: rozumie znaczenie pracy doświadczalnej w biotechnologii K_W13 W3: zna zasady pracy w pracowniach biologicznych. Zna obowiązujące w nich przepisy BHP, potrafi określić zagrożenia i sposoby ich zapobiegania - K_W19

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: stosuje podstawowe narzędzia badawcze i techniki właściwe dla nauk biologicznych i medycznych - K_U01 U2: Rozumie literaturę z zakresu biotechnologii w języku polskim, czyta ze zrozumieniem literaturę fachową/proste teksty naukowe w języku angielskim – K_U02

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: potrafi współdziałać i pracować w grupie - K_K04 K2: jest odpowiedzialny za własną pracę i powierzony sprzęt, szanuje pracę własną i innych – K_K05

Metody dydaktyczne

Wykład: - wykład informacyjny (konwencjonalny) z prezentacją multimedialną - wykład konwersatoryjny, dyskusja Ćwiczenia: - metoda klasyczna problemowa - metody eksponujące: metoda pokazu - metoda laboratoryjna, eksperymentu - metoda dyskusji - przedłużona obserwacja Seminaria: - nie dotyczy.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- laboratoryjna
- klasyczna metoda problemowa
- doświadczeń
- obserwacji
- okrągłego stołu

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody służące prezentacji treści

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Chemia ogólna, nieorganiczna, organiczna, biologia komórki, biochemia ogólna i podstawy metabolizmu komórkowego, podstawy biotechnologii.

Koordynatorzy przedmiotu

Agnieszka Mikucka

Kryteria oceniania

Kolokwium: W1, W2, W3, U1,
Praktyczne wykonanie ćwiczeń: W1, W2, W3, U1, K1
Egzamin pisemny (test, pytania zamknięte, odpowiedzi jednokrotnego wyboru) (zaliczenie ≥ 60%) – W1, W2, W3, U1

Jeżeli średnia ocen studenta z laboratoriów (średnia ważona wyliczana z ocen za: aktywność [x1], wejściówki [x1], kolokwia [x3]) mieści się w przedziale 4,0 - 4,49, student może mieć dodatkowo doliczone do punktacji z egzaminu 3 punkty. Średnia ocen (z laboratoriów) ≥ 4,5 pozwala dodatkowo doliczyć studentowi 4 punkty do punktacji uzyskanej z egzaminu, co może wpłynąć na podwyższenie oceny końcowej z egzaminu.

W przypadku zaliczeń pisemnych (krótkie sprawdziany na ćwiczeniach, testy na kolokwiach i egzaminie) uzyskane punkty przelicza się na stopnie według następującej skali:

Procent punktów Ocena
92≤…<100% Bardzo dobry
88≤…<92% Dobry plus
80≤…<88% Dobry
71≤…<80% Dostateczny plus
60≤…<71% Dostateczny
<60% Niedostateczny

Przedłużona obserwacja/Aktywność (1-3 punktów; 3 punkty = ocena bardzo dobry)

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Piśmiennictwo obowiązkowe:
1. Murray P.R., Rosenthal K.S., Pfaller M.A.: Mikrobiologia. Edra Urban and Partner, Wrocław, 2018 (lub wyd. wcześniejsze)

Piśmiennictwo uzupełniające:
1. Libudzisz Z., Kowal K., Żakowska Z.: Mikrobiologia techniczna. T. 1 Mikroorganizmy i środowiska ich występowania. PWN, Warszawa, 2012
2. Dzierżanowska D. Antybiotykoterapia praktyczna. Bielsko-Biała, 2018
3. Markiewicz Z, Kwiatkowski ZA. Bakterie, antybiotyki, lekooporność. PWN, Warszawa, 2021.
4. Singleton P. Bakterie w biologii, biotechnologii i medycynie. PWN, Warszawa, 2000

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1600-BM22MIKO-1 w USOSweb