Teoria i praktyka sakramentu pokuty i pojednania II 1500-TPS12-6-DM

Zadaniem konwersatorium jest bezpośrednie przygotowanie do podjęcia posługi spowiednika. W ramach zajęć przedstawione zostaną zagadnienia, które tworzą cztery bloki tematyczne ukazujące znaczenie sakramentu pokuty i pojednania w życiu chrześcijanina, cechy i zadania kapłana jako szafarza sakramentu, różne rodzaje penitentów oraz najbardziej typowe sytuacje, z którymi spotyka się spowiednik.

Studenci omawiają sakrament pokuty jako znak nieskończonego miłosierdzia Bożego, zwyczajny sposób pojednania z Bogiem i Kościołem, duszpasterski aspekt ewolucji obrzędu w dziejach Kościoła, znaczenie głoszenia słowa Bożego w praktyce sakramentalnej. Przedmiotem refleksji i dyskusji jest osoba spowiednika, który reprezentuje Boga jako Miłosiernego Ojca, Chrystusa Dobrego Pasterza, wobec penitenta spełnia rolę sędziego, lekarza i nauczyciela, powiernika i kierownika duchowego.

By owocnie spełniać tę wieloaspektową posługę powinien znać specyficzne cechu różnych penitentów, wynikające z ich wieku, płci i szeroko rozumianej sytuacji życiowej penitentów. Wspólna refleksja obejmuje także postawę spowiednika wobec osób przeżywających skrupuły, trudności związane z doznanymi krzywdami, znajdujących się w sytuacjach nieprawidłowych, a także wynikające z przemian kulturowych i rozwoju wiedzy, m.in. biomedycyny istotnie wpływającej na życie współczesnych ludzi.

Całkowity nakład pracy studenta

Łączny nakład pracy studenta wynosi 100 godzin, co odpowiada 4 punktom ECTS: - Udział w konwersatorium = 28 godz. - Indywidualne konsultacje = 2 godz. - Lektura tekstów literatury podstawowej i uzupełniającej = 50 godz. - Przygotowanie wprowadzeń do dyskusji = 10 godz. - Przygotowanie do egzaminu Pro iurisdictione = 10 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

Po ukończeniu przedmiotu student: W1: przedstawia sakrament pokuty i pojednania jako dar Bożego miłosierdzia (K_W07, K_W12) W2: wskazuje na zadania spowiednika dotyczące przygotowania się do sprawowania sakramentu (K_W07, K_W12) W3: omawia akty penitenta (contritio, confessio, satisfactio) (K_W07) W4: wskazuje na specyfikę różnych grup penitentów (K_W08)

Efekty uczenia się - umiejętności

Po ukończeniu przedmiotu student: U1: analizuje wybrane opracowania i dokumenty Kościoła nt. sakramentu pokuty i pojednania pod kątem obecności praktycznych wskazówek dotyczących posługi spowiednika (K_U02) U2: posługuje się formułami Obrzędów pokuty wymaganymi podczas sprawowania sakramentu pokuty i pojednania (K_U13) U3: potrafi udzielić pouczenia odnośnie wybranych grzechów (wykroczeń lub zaniedbań), uwzględniające sytuację życiową penitenta oraz proponuje odpowiednią pokutę sakramentalną (K_U06, K_U09)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Po ukończeniu przedmiotu student: K1: rozumie potrzebę nieustanego pogłębiania wiedzy i zdobywania umiejętności praktycznych dotyczących sprawowania sakramentu pokuty i pojednania (K_K01; K_K02, K_U05) K2: Dostrzega dylematy etyczne penitentów związane z przemianami kulturowymi oraz rozwojem i osiągnięciami współczesnej nauki (K_K06)

Metody dydaktyczne

Wykład konwersatoryjny.

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Przed rozpoczęciem nauki student powinien mieć wiedzę zdobytą na wykładach z Teologii moralnej fundamentalnej (rok III) i Teologii moralnej szczegółowej (rok IV i V).

Koordynatorzy przedmiotu

Zbigniew Wanat

Kryteria oceniania

I. Metody oceniania
Metodami oceniania osiągniętych przez studenta efektów są:
- wysłuchanie krótkich wystąpień wprowadzających do dyskusji - W1, W2, W3, W4.
- obserwacja udziału w dyskusji podczas konwersatorium - K1, K2, U1.
- obserwacja praktycznego zastosowania obrzędów pokuty i pojednania - K1, K2, U2, U3.

II. Kryteria oceniania
Warunkiem otrzymania oceny pozytywnej z konwersatorium jest udział w zajęciach (obecność jest obowiązkowa, nieobecność należy usprawiedliwić, np. okazując zwolnienie lekarskie).

Na ocenę końcową składa się ocena za wystąpienie wprowadzające do dyskusji na jeden z omawianych tematów (maks. 5 punktów), ocena zaangażowania w dyskusję (maks. 15 punktów), ocena praktycznej znajomości obrzędów pokuty (maks. 5 punktów).

Student otrzymuje ocenę odpowiednio do uzyskanych punktów:
- bardzo dobrą (5) - od 21 do 25 punktów
- dobrą plus (4,5) - przynajmniej 19, ale mniej niż 21 punktów
- dobrą (4) - przynajmniej 17, ale mniej niż 19 punktów
- dostateczną plus (3,5) - przynajmniej 15, ale mniej niż 17 punktów
- dostateczną (3) - przynajmniej 13, ale mniej niż 15 punktów
- niedostateczną (2) - mniej niż 13 punktów

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

I. Literatura obowiązkowa:
- Sztuka spowiadania. Poradnik, red. J. Augustyn, wyd. 3 rozszerzone, Kraków 2012.

II. Literatura pomocnicza
Dokumenty Kościoła:
- Katechizm Kościoła Katolickiego (wybrane punkty)
- Obrzędy pokuty dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, wyd. 2, Katowice 2002.
- Jan Paweł II, Jan Paweł II, Motu proprio Misericordia Dei
- Jan Paweł II, Przemówienia do Penitencjarii Apostolskiej (wybrane)
- Benedykt XVI, Przemówienia do Penitencjarii Apostolskiej (wybrane)
- Vedemecum dla spowiedników
- Franciszek, Bulla Misericordiae vultus

Opracowania:
- Borutka T., Spowiednik wobec problemów społecznych, Kraków 2006.
- Płatek J. S., Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania, wyd. 2 poszerz., Częstochowa 2001.
- Kasztelan J., Sprawowanie sakramentu pokuty, wyd. 2, Kraków 1993.
- Witek S., Sakrament pokuty, Poznań-Warszawa 1979.
- Witek S., Duszpasterstwo w konfesjonale, Poznań 1988.
- Derdziuk A., Zwierz A., Spowiedź kobiet, Lublin 2011.
- Grzybowski J., Pilśniak M., Szansa na większą miłość. Przygotowanie do sakramentu pojednania dla narzeczonych, Kraków 2010.
- Ferra M., Spowiedź przedślubna, Poznań 2007.
- Leśniak M., Świerczek A., Spowiednik wobec wymogów etyki seksualnej. Posługa w konfesjonale, Kraków 2009.
- Sobolewski Z., Pojednajcie się z Bogiem. Teologicznomoralne i pastoralne aspekty sakramentu pokuty i pojednania, Pelplin 2015.
- Sobolewski Z., Seks, małżeństwo i rodzina. Vademecum spowiednika, Pelplin 2013.
- Wanat Z., Troska Benedykta XVI o kapłanów jako szafarzy sakramentu miłosierdzia, „Studia Theologica Varsaviensia” 54 (2016) nr 2, s. 31-57.
- Wanat Z., Spowiednik jako uczestnik rewolucji czułości. Na marginesie encykliki Evangelii Gaudium Papieża Franciszka, „Studia Gdańskie” 38 (2016), s. 227-238.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1500-TPS12-6-DM w USOSweb