Teoria i praktyka sakramentu pokuty i pojednania I 1500-TPS11-6-DM

Zadaniem konwersatorium jest bezpośrednie przygotowanie do podjęcia posługi spowiednika. W ramach zajęć przedstawione zostaną zagadnienia, które tworzą cztery bloki tematyczne ukazujące znaczenie sakramentu pokuty i pojednania w życiu chrześcijanina, cechy i zadania kapłana jako szafarza sakramentu, różne rodzaje penitentów oraz najbardziej typowe sytuacje, z którymi spotyka się spowiednik.
Studenci omawiają sakrament pokuty jako znak nieskończonego miłosierdzia Bożego, zwyczajny sposób pojednania z Bogiem i Kościołem, duszpasterski aspekt ewolucji obrzędu w dziejach Kościoła, znaczenie głoszenia słowa Bożego w praktyce sakramentalnej. Przedmiotem refleksji i dyskusji jest osoba spowiednika, który reprezentuje Boga jako Miłosiernego Ojca, Chrystusa Dobrego Pasterza, wobec penitenta spełnia rolę sędziego, lekarza i nauczyciela, powiernika i kierownika duchowego.
By owocnie spełniać tę wieloaspektową posługę powinien znać specyficzne cechy różnych penitentów, wynikające z ich wieku, płci i szeroko rozumianej sytuacji życiowej penitentów. Wspólna refleksja obejmuje także postawę spowiednika wobec osób przeżywających skrupuły, trudności związane z doznanymi krzywdami, znajdujących się w sytuacjach nieprawidłowych, a także wynikające z przemian kulturowych i rozwoju wiedzy, m.in. biomedycyny istotnie wpływającej na życie współczesnych ludzi.

Całkowity nakład pracy studenta

Łączny nakład pracy studenta wynosi 100 godzin, co odpowiada 4 punktom ECTS: - Udział w konwersatorium = 28 godz. - Indywidualne konsultacje = 2 godz. - Lektura tekstów literatury podstawowej i uzupełniającej = 60 godz. - Przygotowanie wprowadzeń do dyskusji = 10 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

Po ukończeniu przedmiotu student: W1: przedstawia sakrament pokuty i pojednania jako dar Bożego miłosierdzia (K_W07, K_W12) W2: wskazuje na zadania spowiednika dotyczące przygotowania się do sprawowania sakramentu (K_W07, K_W12) W3: omawia akty penitenta (contritio, confessio, satisfactio) (K_W07) W4: wskazuje na specyfikę różnych grup penitentów (K_W08)

Efekty uczenia się - umiejętności

Po ukończeniu przedmiotu student: U1: analizuje wybrane opracowania i dokumenty Kościoła nt. sakramentu pokuty i pojednania pod kątem obecności praktycznych wskazówek dotyczących posługi spowiednika (K_U02) U2: posługuje się formułami Obrzędów pokuty wymaganymi podczas sprawowania sakramentu pokuty i pojednania (K_U13) U3: potrafi udzielić pouczenia odnośnie wybranych grzechów (wykroczeń lub zaniedbań), uwzględniające sytuację życiową penitenta oraz proponuje odpowiednią pokutę sakramentalną (K_U06, K_U09)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Po ukończeniu przedmiotu student: K1: rozumie potrzebę nieustanego pogłębiania wiedzy i zdobywania umiejętności praktycznych dotyczących sprawowania sakramentu pokuty i pojednania (K_K01; K_K02, K_U05) K2: Dostrzega dylematy etyczne penitentów związane z przemianami kulturowymi oraz rozwojem i osiągnięciami współczesnej nauki (K_K06)

Metody dydaktyczne

Wykład konwersatoryjny.

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Przed rozpoczęciem nauki student powinien mieć wiedzę zdobytą na wykładach z teologii moralnej fundamentalnej (rok III), teologii moralnej szczegółowej (rok IV i V) oraz wiedzę z liturgiki i prawa kanonicznego dotyczącą sakramentu pokuty i pojednania. W związku z nauczaniem zdalnym konieczny jest dostęp do Internetu podczas zajęć on-line oraz aktywowanie konta Microsoft Teams (na stronie internetowej UMK: zakładka STUDENCI / USŁUGI INFORMATYCZNE / Usługi - Office365). Link do grupy zajęciowej: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3abf3970f251674e5094541b574eff6e23%40thread.tacv2/conversations?groupId=1d31aa74-9c6c-4317-8308-2a9a6e495bd5&tenantId=e80a627f-ef94-4aa9-82d6-c7ec9cfca324

Koordynatorzy przedmiotu

Zbigniew Wanat

Kryteria oceniania

I. Metody oceniania
Metodami oceniania osiągniętych przez studenta efektów są:
- wysłuchanie krótkich wystąpień wprowadzających do dyskusji - W1, W2, W3, W4.
- obserwacja udziału w dyskusji podczas konwersatorium - K1, K2, U1.
- obserwacja praktycznego zastosowania obrzędów pokuty i pojednania – K1, K2, U2, U3.

II. Kryteria oceniania
Warunkiem otrzymania oceny pozytywnej z konwersatorium jest udział w zajęciach (obecność jest obowiązkowa, nieobecność należy usprawiedliwić, np. okazując zwolnienie lekarskie).

Na ocenę końcową składa się ocena za wystąpienie wprowadzające do dyskusji na jeden z omawianych tematów (maks. 5 punktów), ocena zaangażowania w dyskusję (maks. 15 punktów), ocena praktycznej znajomości obrzędów pokuty (maks. 5 punktów).

Student otrzymuje ocenę odpowiednio do uzyskanych punktów:
- bardzo dobrą (5) - od 21 do 25 punktów
- dobrą plus (4,5) - przynajmniej 19, ale mniej niż 21 punktów
- dobrą (4) - przynajmniej 17, ale mniej niż 19 punktów
- dostateczną plus (3,5) - przynajmniej 15, ale mniej niż 17 punktów
- dostateczną (3) - przynajmniej 13, ale mniej niż 15 punktów
- niedostateczną (2) - mniej niż 13 punktów

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

I. Literatura obowiązkowa:
- Sztuka spowiadania. Poradnik, red. J. Augustyn, wyd. 3 rozszerzone, Kraków 2012.

II. Literatura pomocnicza
Dokumenty Kościoła:
- Katechizm Kościoła Katolickiego (wybrane punkty)
- Obrzędy pokuty dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, wyd. 2, Katowice 2002.
- Jan Paweł II, Adh. Reconciliatio et paenitentia
- Jan Paweł II, Enc. Dives in misericordia
- Jan Paweł II, Przemówienia do Penitencjarii Apostolskiej (wybrane)
- Benedykt XVI, Przemówienia do Penitencjarii Apostolskiej (wybrane)
- Franciszek, Przemówienia do Penitencjarii Apostolskiej

Opracowania:
- Chłopowiec M., Pokuta w Kościele pierwszych wieków, Wrocław 2015.
- Fryzeł K., Jak zadbać o swoją spowiedź, Kraków 2012.
- Gelardi A., Lekarstwo na grzech, tłum. A. Zielińska, wyd. 1, Kraków 2015.
- Grzechy w kratkę. O spowiedzi z ojcem Piotrem Jordanem Śliwińskim OFMcap rozmawiają E. Kot i D. Kozłowska, Kraków 2008
- Hanusiak B., Jak się dobrze spowiadać. Uzdrawiająca moc miłosierdzia Boga, Kraków 2016.
- Kasztelan J., Sprawowanie sakramentu pokuty, wyd. 2, Kraków 1993.
- Marcol A., Pokuta i sakrament pokuty, Opole 1992.
- Płatek J. S., Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania, wyd. 2 poszerz., Częstochowa 2001.
- Sobolewski Z., Pojednajcie się z Bogiem. Teologicznomoralne i pastoralne aspekty sakramentu pokuty i pojednania, Pelplin 2015.
- Spowiedź bez końca. O grzechu, pokucie i nowym życiu rozmawiają dominikanie P. Kozacki i W. Prus, Poznań 2010.
- Szyran J., Nie taki konfesjonał straszny, czyli o pokucie i nawróceniu, Niepokalanów 2007.
- Wanat Z., 4. Kapłan – sługa Bożego miłosierdzia, „Studia Theologica Varsaviensia” 52 (2014) nr 2, s. 83-102.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1500-TPS11-6-DM w USOSweb