Psychologia pastoralna 1500-PSPAST-DM

Psychologia pastoralna pełni rolę nauki pomocniczej teologii pastoralnej i służy jako pomoc w praktyce duszpasterskiej. Szczególny akcent kładzie na problemy duchowe współwystępujące z problemami psychologicznymi. Zajmuje się również rozwojem osobowości człowieka w aspekcie religijnym. Tak więc psychologia pastoralna zakłada wzajemne przenikanie się rozwoju duchowego i rozwoju psychicznego. Przy badaniach empirycznych czerpie z technik badawczych psychologii religii, psychologii społecznej, jak również klinicznej. Na treść programową wykładów składają się następujące zagadnienia:
1. Zarys historii psychologii pastoralnej.
2. Ogólna charakterystyka sytuacji trudnej.
3. Podstawowe zagadnienia z poradnictwa duszpasterskiego.
4. Wybrane zagadnienia z komunikacji interpersonalnej.
5. Psychologiczna analiza religijności personalnej.
6. Nawrócenie religijne w perspektywie psychologicznej.
7. Kryzys religijny, kryzys w życiu kapłana (wypalenie zawodowe).
8. Pomoc duszpasterska w kontekście choroby, cierpienia, śmierci i żałoby.
9. Kapłan wobec uzależnień.

Całkowity nakład pracy studenta

Łączny nakład pracy studenta wynosi 60 godz., co odpowiada 2 punktom ECTS. – Udział w wykładach = 28 godz., – Przeczytanie lektury obowiązkowej (literatura pkt. 1) = 10 godz. – Przygotowanie do kolokwium końcowego z zakresu treści wykładów i lektury obowiązkowej = 12 godz. – Konsultacje indywidualne = 8 godz. – Kolokwium końcowe = 2 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Zna historię wyodrębnienia się psychologii pastoralnej - K_W08. W2: Rozumie na czym polega sytuacja trudna i jakie są jej wyznaczniki - K_W13. W3: Zna i rozumie podstawowe zagadnienia z poradnictwa duszpasterskiego - K_W13. W4: Zna wybrane zagadnienia z komunikacji interpersonalnej - K_W16. W5: Wie czym charakteryzuje się religijność personalna - K_W13. W6: Zna i rozumie na czym polega nawrócenie religijne w perspektywie psychologicznej - K_W13. W7: Zna i rozumie na czym polega kryzys religijny - K_W13. W8: Zna symptomy i przebieg wypalenia zawodowego – K_W13.

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi zastosować metody poprawnej komunikacji - K_U06. U2: Potrafi poprowadzić rozmowę duszpasterską w kontekście poradnictwa - K_U06. U3: Potrafi udzielić porady w kontekście choroby, cierpienia, śmierci, żałoby i uzależnień - K_U06.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Ma krytyczną świadomość poziomu własnej wiedzy i umiejętności z zakresie psychologii pastoralnej - K_K01. K2: Ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów zwłaszcza w kontekście poradnictwa pastoralnego – K_K02..

Metody dydaktyczne

wykład konwencjonalny wykład problemowy konwersatorium

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- studium przypadku
- seminaryjna

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Brak wymagań wstępnych.

Koordynatorzy przedmiotu

Stanisław Adamiak

Efekty kształcenia

Efekty kształcenia – wiedza
W1: Zna podstawową terminologię z obszaru psychologii - K_W13; K_W18
W2: Zna podstawowe problemy współczesnego człowieka oczekującego na pomoc duszpasterską - K_W08; K_W10
W3: Zna uwarunkowania duszpasterstwa osób z zaburzeniami psychicznymi - K_W08; K_W10
W4: Ma pogłębioną wiedzę na temat procesu i uwarunkowań rozwoju duchowego oraz jego zagrożeń - K_W11
Efekty kształcenia – umiejętności U1: Umie samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze w zakresie psychologii pastoralnej -K_U05
U2: Potrafi nawiązywać współpracę z rożnymi podmiotami działalności edukacyjno-wychowawczej - K_U14
U3: Potrafi krytycznie analizować i oceniać wyniki badań naukowych z zakresu psychologii - K_U01; K_U03; K_U06; K_U12
U4: Potrafi oceniać potrzeby duszpasterskie osób zdrowych i zaburzonych oraz adekwatnie na nie odpowiadać - K_U01; K_U03; K_U06; K_U12
Efekty kształcenia – kompetencje społeczne K1: Ma świadomość poziomu swojej wiedzy w zakresie psychologii pastoralnej, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego – K_K01; K_K02; K_K03; K_K04; K_K05; K_K06; K_K07; K_K08; K_K09; K_K10
K2: Potrafi prowadzić dialog duszpasterski z osobami potrzebującymi pomocy - K_K02
K3: Stosuje zdobyte umiejętności dla lepszej komunikacji z osobami niepełnosprawnymi i zaburzonymi - K_K06

Kryteria oceniania

Kryteria oceniania:
Metody sprawdzania efektów kształcenia:
Ustne kolokwium – W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7, W8.
Ustne kolokwium i obserwacja podczas zajęć – U1, U2, U3, K1, K2.

Student otrzymuje zaliczenie z pozytywną oceną gdy:
• Uczestniczył w zajęciach – obecność jest obowiązkowa i warunkuje dopuszczenie studenta do zaliczenia przedmiotu. Dopuszcza się 2 godziny nieobecności nieusprawiedliwionej, wszystkie pozostałe nieobecności muszą być obowiązkowo usprawiedliwione.
• Przeczytał lekturę podstawową-obowiązkową.
• Zaliczył z pozytywnym wynikiem ustne kolokwium z treści wykładów i lektury obowiązkowej.

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

Literatura podstawowa - obowiązkowa:
1. Szentmartoni M., Psychologia pastoralna, Kraków 1995, s. 33-125.

Literatura uzupełniająca:
2. Benedyktowicz O. K., Duszpasterstwo i psychoterapia, Warszawa 2002.
3. Chlewiński Z., Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, Lublin 1989.
4. Gajda M., Gajda M., Rozwój. Jak współpracować z łaską?, Szczecin 2012.
5. Głaz S. (red.), Podstawowe zagadnienia z psychologii religii, Kraków 2006.
6. Jabłońska K., Gawryś C. (red.), Między konfesjonałem a kozetką, Warszawa 2010.
7. Jacyniak, Z., Płużek, Świat ludzkich kryzysów, Kraków 1996;
8. Kroplewski Z., Psychologia pastoralna. Koncepcje i kontrowersje. Szczecin 2011.
9. Krzysteczko H., Poradnictwo duszpasterskie, Katowice 1998.
10. Kübler-Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu. Warszawa 1979.
11. Kugelmann R., Psychologia i katolicyzm. Historia relacji, Kraków 2013.
12. Ladd K. L., Spilka B., Psychologia modlitwy. Spojrzenie naukowe, Kraków 2014.
13. Makselon J., Psychologia dla teologów, Kraków 1990.
14. Nowosielski M., Korelaty kryzysu religijnego, Warszawa 2008.
15. Płużek Z., Psychologia pastoralna, Kraków 2002.
16. Stepulak M. Z., Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, Lublin 2004.
17. Vaughan R. P., Poradnictwo pastoralne a zaburzenia osobowości, Kraków 1999.
18. Vitz P. C., Psychologia jako religia, Warszawa 2017.
19. Zwoliński A., Psychologia zamiast religii? Pułapki i manipulacje, Kraków 2019.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1500-PSPAST-DM w USOSweb