Psychologia małżeństwa i rodziny 1500-PSMiR-S1

Psychologia małżeństwa i rodziny zajmuje się szczegółową analizą procesów, jakie zachodzą między małżonkami, jak i w szerszym środowisku czyli w rodzinie. Znajomość psychologii małżeństwa i rodziny jest niezbędna każdemu studentowi, który w przyszłości zamierza pracować jako doradca rodzinny, mediator czy asystent rodziny. Bez tego rodzaju wiedzy prowadzenie takiej działalności jest niemożliwe. Z tego powodu studenci podczas zajęć zapoznają się z różnicami psychicznymi, jakie występują między kobietami, a mężczyznami, ze składnikami, które tworzą związek miłosny oraz z etapami, które ten związek przechodzi. Ponadto zostanie poruszona kwestia doboru charakterologicznego. W tego typu wykładzie nie można pominąć tematu związanego z komunikacją w małżeństwie i rodzinie.
Zdobycie informacji z zakresu psychologii małżeństwa i rodziny może być osobistym pożytkiem dla studenta, który w przyszłości wejdzie na drogę życia małżeńskiego i założy rodzinę. Tak więc zdobyta wiedza nie zostanie tylko teorią ale znajdzie zastosowanie praktyczne. Na treść programową wykładów składają się następujące zagadnienia:
SEMESTR ZIMOWY:
1. Różnice psychiczne między mężczyzną, a kobietą i ich przełożenie na budowanie więzi między małżonkami
2. Charakterystyka zakochania, miłości i przebieg rozwoju relacji emocjonalnej w kontekście psychologicznym.
3. Znaczenie dopasowania charakterologicznego w małżeństwie
4. Zasady poprawnej komunikacji w małżeństwie i rodzinie w perspektywie wybranych teorii psychologicznych.
SEMESTR LETNI:
5. Znaczenie dojrzałości osobowej w małżeństwie
6. Natura konfliktu między małżonkami a teściami.
7. Życie z małżonkiem o zaburzonej strukturze osobowości.
8. Trudności emocjonalne kobiet jako wynik zaburzonych relacji z ojcami w okresie dzieciństwa.

Całkowity nakład pracy studenta

Łączny nakład pracy studenta wynosi 90 godz., co odpowiada 3 punktowi ECTS. SEMESTR ZIMOWY Nakład pracy studenta 30 godz., co odpowiada 1 punktom ECTS • Udział w wykładach = 15 godz. • Przeczytanie lektury podstawowej-obowiązkowej (literatura obowiązkowa pkt. 1-2) = 10 godz. • Powtórzenie materiału i przygotowanie się do egzaminu końcowego z zakresu treści wykładów i lektury obowiązkowej = 5 godz. SEMESTR LETNI Nakład pracy studenta 60 godz., co odpowiada 2 punktom ECTS • Udział w wykładach = 15 godz. • Przeczytanie lektury podstawowej-obowiązkowej (literatura obowiązkowa pkt. 3) = 15 godz. • Napisanie rozprawki (8-10 tysięcy znaków) na wybrany temat z literatury uzupełniającej = 15 godz. • Powtórzenie materiału i przygotowanie się do egzaminu końcowego z zakresu treści wykładów i lektury obowiązkowej = 15 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

SEMESTR ZIMOWY W1: Zna i rozumie różnice psychiczne między mężczyzną, a kobietą i ich przełożenie na budowanie więzi między małżonkami - K_W03. W2: Zna i rozumie w kontekście psychologicznym zjawisko zakochania, miłości i przebieg rozwoju relacji emocjonalnej - K_W03. W3: Zna i rozumie znaczenie dopasowania charakterologicznego w małżeństwie - K_W03. W4: Zna i rozumie zasady poprawnej komunikacji stosowane w małżeństwie i rodzinie charakteryzując wybrane teorie z zakresu psychologii komunikacji - K_W06. SEMESTR LETNI W5: Zna i rozumie znaczenie dojrzałości osobowej u małżonków na wspólne relacje - K_W03. W6: Zna i rozumie znaczenie współżycia seksualnego małżonków w budowaniu więzi - K_W03. W7: Zna i rozumie na czym polegają konflikty między małżonkami a teściami - K_W03. W8: Zna rodzaje zaburzonej osobowości i rozumie ich wpływ na życie małżeńskie - K_W03. W9: Zna i rozumie trudności emocjonalne kobiet jako wynik zaburzonych relacji z ojcami w okresie dzieciństwa - K_W03.

Efekty uczenia się - umiejętności

SEMESTR ZIMOWY U1: Potrafi diagnozować relacje małżeńskie w perspektywie różnic psychicznych między kobietą, a mężczyzną - K_U01. U2: Potrafi diagnozować i rozwiązywać sytuacje trudne związane z poszczególnymi fazami rozwoju relacji miłosnej - K_U01. U3: Potrafi udzielić porady w zakresie komunikacji małżeńsko-rodzinnej – K_U03 SEMESTR LETNI U4: Potrafi przewidzieć trudności w relacjach małżeńskich w sytuacji braku posiadania przez małżonka dojrzałej osobowości lub posiadania osobowości zaburzonej - K_U01. U5: Potrafi diagnozować i rozwiązywać sytuacje trudne związane z konfliktem na tle współżycia seksualnego małżonków - K_U01. U6: Potrafi opisać sposoby rozwiązywania konfliktu między małżonkami a teściami – K_U01.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

SEMESTR ZIMOWY K1: Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści w zakresie psychologii małżeństwa i rodziny, rozumiejąc potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego – K_K01. K2: Jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych w zakresie w zakresie psychologii małżeństwa i rodziny – K_K02. SEMESTR LETNI K3: Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści w zakresie psychologii małżeństwa i rodziny, rozumiejąc potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego – K_K01. K4: Jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych w zakresie psychologii małżeństwa i rodziny – K_K02.

Metody dydaktyczne

wykład informacyjny (konwencjonalny)

Wymagania wstępne

Brak wymagań wstępnych

Koordynatorzy przedmiotu

Sławomir Tykarski

Kryteria oceniania

SEMESTR ZIMOWY:
Metody sprawdzania efektów kształcenia:
Pisemne kolokwium – W1, W2, W3, W4, U1, U2, U3.
Pisemne kolokwium i obserwacja podczas zajęć – K1, K2.

SEMESTR LETNI:
Metody sprawdzania efektów kształcenia:
Pisemny egzamin – W5, W6, W7, W8, W9, U4, U5, U6.
Pisemne kolokwium i obserwacja podczas zajęć – K3, K4.

SEMESTR ZIMOWY
Student otrzymuje zaliczenie z pozytywną oceną gdy:
• Przeczytał lekturę podstawową-obowiązkową.
• Zaliczył z pozytywnym wynikiem pisemne kolokwium z zakresu treści wykładów i lektury obowiązkowej. Z pisemnego kolokwium student może uzyskać max. 20 punktów.

Kryteria oceny:
bdb: 19 – 20 pkt.
db plus: 17 – 18,5 pkt.
db: 15 – 16,5 pkt.
dst plus: 13,5 – 14,5 pkt.
dst: 12 – 13 pkt.
ndst.: poniżej 12 pkt. (tzn. poniżej 60%).

SEMESTR LETNI:
Student otrzymuje zaliczenie z pozytywną oceną gdy:
• Przeczytał lekturę podstawową-obowiązkową.
• Napisał rozprawkę (8-10 tysięcy znaków) na wybrany temat z literatury uzupełniającej.
• Zaliczył z pozytywnym wynikiem pisemny egzamin z zakresu treści wykładów i lektury obowiązkowej. Z pisemnego egzaminu student może uzyskać max. 20 punktów.

Kryteria oceny:
bdb: 19 – 20 pkt.
db plus: 17 – 18,5 pkt.
db: 15 – 16,5 pkt.
dst plus: 13,5 – 14,5 pkt.
dst: 12 – 13 pkt.
ndst.: poniżej 12 pkt. (tzn. poniżej 60%).

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

SEMESTR ZIMOWY:
1. RYŚ M., Psychologia małżeństwa w zarysie, Warszawa 1999.
2. GRAY J., Mężczyźni są z Marsa, kobiety z Wenus, Poznań 2006.
SEMESTR LETNI:
3. CHAPMAN G., 5 języków miłości, Kraków 2014.

Literatura uzupełniająca:
4. BRADSHAW J., Zrozumieć rodzinę, Warszawa 1994.
5. BRAUN-GAŁKOWSKA M, Miłość aktywna, Warszawa 1980
6. BRAUN-GAŁKOWSKA M., Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa, Lublin 1992.
7. BRZEZIŃSKA M., BRYSACZ P., Powrót motyli, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 3, s. 6-15.
8. CHLEWIŃSKI Z., Dojrzałość: osobowość, sumienie, religijność, Poznań 1991.
9. CIERPIAŁKOWSKA L. (red.), Psychologia zaburzeń osobowości. Wybrane zagadnienia, Poznań 2004.
10. CONWAY J., CONWAY S., Cechy trwałego małżeństwa. Co wspólnego mają ze sobą silne małżeństwa?, Warszawa 1995.
11. DE BARBARO B. (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Wyd. 2, Kraków 1999, s. 18-29.
12. DUDEK J., SZYDŁOWSKI A., Rodzina wspólnotą dialogu z Bogiem. Wiara – Modlitwa – Apostolstwo [W:] SZEWCZYK W. (red.), Przygotowanie do sakramentu małżeństwa i życia w rodzinie, Wyd. 5, Marki 2006, s. 273-284.
13. DYWER D., Bliskie relacje interpersonalne, GWP, Gdańsk 2005.
14. DZIEWIECKI M., Psychologia porozumiewania się, Wyd. 2, Kielce 2004.
15. FIELD D., Osobowości małżeńskie, Warszawa 1996.
16. FISCHALECK F., Uczciwa kłótnia małżeńska. Jak rozwiązywać konflikty, Warszawa 1990.
17. FORWARD S., FRAZIER D., Toksyczni teściowie, Poznań 2007.
18. FORWARD, S., Toksyczni rodzice, Warszawa 2006.
19. GODOROWSKI K., Konflikty małżeńskie i zapobieganie im [W:] GRZYWAK-KACZYŃSKA M. (red.), Erotyka w aspekcie zdrowia psychicznego, Warszawa 1975, s. 95-108.
20. GRZYBOWSKI J., Romans, zdrada i co dalej?, Poznań 2009.
21. HARWAS-NAPIERAŁA B., Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Poznań 2006.
22. IZDEBSKA H., Przyczyny konfliktów w rodzinie, Wyd. 2, Warszawa 1979.
23. JANICKA I., NIEBRZYDOWSKI L., Psychologia małżeństwa. Zafascynowanie partnerem, otwartość, empatia, miłość, seks, Łódź 1994.
24. JANICKA I., ROSTOWSKA T. (red.), Psychologia w służbie rodziny, Łódź 2003.
25. KRAVCHUK M., Więź małżeńska – tajemnica dwóch osób [W:] PODPORA R. (red.), Second life i Internet. Media w służbie człowiekowi, Lublin 2009, s. 239-257.
26. LACHOWICZ-TABACZEK K., SENEJKO A., Narcyz się nazywam, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 2, s. 88-91.
27. LASKOWSKI J., Miłość i małżeństwo, Kraków 1976.
28. LASKOWSKI J., Trwałość wspólnoty małżeńskiej. Studium socjopsychologiczne, Warszawa 1987.
29. LIBERSKA H., MALINA A. (red.), Wybrane problemy współczesnych małżeństw i rodzin, Warszawa 2011.
30. LIEBERMAN, D., Sztuka rozwiązywania konfliktów, Gdańsk 2004.
31. MAJKOWSKI W., Czynniki dezintegracji współczesnej rodziny polskiej. Studium socjologiczne, Kraków 1997.
32. MATUSZEWSKA M., Pełnienie ról rodzinnych a zmiany rozwojowe w postawach altruizmu – egocentryzmu u młodych dorosłych, „Przegląd psychologiczny”, 1993 nr 1, s. 49-63.
33. MCKAY, M., DAVIS, M., FANNING, P., Sztuka skutecznego porozumiewania się, Gdańsk 2003.
34. MILLON T., DAVIS R., MILLON C., ESCOVAR L., MEAGHER S., Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie, Warszawa 2005.
35. NAMYSŁOWSKA I., Terapia rodzin, Warszawa 2000, s. 17-24.
36. PIEKARA M., PIEKARA U., Przytul mnie choć na chwilę. Jak być twórczym mężem?, Kraków 2009.
37. PIEKARA M., PIEKARA U., Przytul mnie choć na chwilę. Jak być twórczą żoną?, Kraków 2009.
38. PORĘBA P., Pielęgnowanie uczuć miłości małżeńskiej [W:] ADAMSKI F. (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, Kraków 2009, s. 151-170.
39. PORĘBA P., Psychologiczne uwarunkowania więzi małżeńskiej, Lublin 1977.
40. PORĘBA P., Sztuka pielęgnowania i podtrzymywania uczuć miłości małżeńskiej. Wskazania szczegółowe, „Ateneum Kapłańskie”, maj-czerwiec 1976 R. 68 t. 86 z. 3(404), s. 423-436.
41. PORĘBA P., Sztuka pielęgnowania i podtrzymywania uczuć miłości małżeńskiej. Studium psychologiczne, „Ateneum Kapłańskie”, marzec-kwiecień 1976 R. 68
t. 86 z. 2(403), s. 272-286.
42. PULIKOWSKI J., Ewa czuje inaczej, Wyd. 2, Poznań 2001.
43. PULIKOWSKI J., Razem czy osobno?, Częstochowa 2010.
44. PULIKOWSKI J., Warto naprawić małżeństwo, Poznań 2008.
45. PULIKOWSKI J., Wartość współżycia małżeńskiego. O pielęgnowaniu sfery płciowej, Poznań 2001.
46. ROSTOWSKA T. (red.), Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, Warszawa 2009.
47. ROSTOWSKI J., Zarys psychologii małżeństwa. Psychologiczne uwarunkowania dobranego związku małżeńskiego, Warszawa 1987.
48. RYŚ M., Konflikty w rodzinie. Niszczą czy budują?, Warszawa 1994.
49. RYŚ M., Ku dojrzałości osobowej w małżeństwie. Rozwijanie dojrzałej osobowości, Warszawa 1997.
50. RYŚ M., Relacje w małżeństwie [W:] ADAMSKI F. (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, Kraków 2009, s. 171-183.
51. RYŚ M., Zasady integrującego rozwiązywania konfliktów [W:] CZARTOSZEWSKI J. W. (red.), Konflikty społeczno-ekologiczne, Warszawa 2003, s. 95-106.
52. SAUTTER C., SAUTTER A., Gdy opadną maski. Terapia związków, Poznań 2010, s. 78-99.
53. SUJAK E., ABC psychologii komunikacji, Kraków 2006.
54. SUJAK E., Konflikty i kryzysy w życiu rodzinnym – sposoby ich rozwiązywania
[W:] ADAMSKI F. (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, Kraków 2009, s. 269-296.
55. SUJAK E., Kontakt psychiczny w małżeństwie i rodzinie, Kraków 2007.
56. SZAFRAŃSKI A. L. (red.), Małżeństwo i rodzina w świetle nauki Kościoła i współczesnej teologii, Lublin 1985.
57. SZAFRAŃSKI A. L., „Eucharystia jest samym źródłem małżeństwa chrześcijańskiego (FC 57)” [W:] SZAFRAŃSKI A. L. (red.), Małżeństwo i rodzina w świetle nauki Kościoła i współczesnej teologii, Lublin 1985, s. 255-271.
58. SZCZYGIEŁ D., Rozmowa międzypłciowa, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 3, s. 82-85.
59. SZOPIŃSKI J., Rozwój kontaktu osobowego we współczesnym małżeństwie, „Zdrowie Psychiczne”, 1973 nr 4, s. 28-34.
60. TRAWIŃSKA M., Bariery małżeńskiego sukcesu, Warszawa 1977.
61. TYKARSKI S., Zaburzenie osobowości przyczyną konfliktów w małżeństwie, „Studia nad rodziną”, 2009 R. 13 nr 1-2(24-25), s. 281-298.
62. WOJCISZKE B., Psychologia miłości. Intymność. Namiętność. Zobowiązanie, Gdańsk 2012.
63. ZAREMBA A. ZAREMBA B., Szkoła miłości czyli jak po ślubie nie być samotnym?, Lublin 2007, s. 10-30.
64. ZIEMSKA M., Rodzina a osobowość, Warszawa 1975.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1500-PSMiR-S1 w USOSweb