Psychologia małżeństwa i rodziny 1500-PMALiR-2-DM
Psychologia małżeństwa i rodziny zajmuje się szczegółową analizą procesów, jakie zachodzą między małżonkami, jak i w szerszym środowisku czyli w rodzinie. Znajomość psychologii małżeństwa i rodziny jest niezbędna każdemu studentowi, który w przyszłości zamierza pracować jako doradca rodzinny, mediator czy asystent rodziny. Bez tego rodzaju wiedzy prowadzenie takiej działalności jest niemożliwe. Z tego powodu studenci podczas zajęć zapoznają się z różnicami psychicznymi, jakie występują między kobietami, a mężczyznami, ze składnikami, które tworzą związek miłosny oraz z etapami, które ten związek przechodzi. Ponadto zostanie poruszona kwestia doboru charakterologicznego. W tego typu wykładzie nie można pominąć tematu związanego z komunikacją w małżeństwie i rodzinie.
Zdobycie informacji z zakresu psychologii małżeństwa i rodziny może być osobistym pożytkiem dla studenta, który w przyszłości wejdzie na drogę życia małżeńskiego i założy rodzinę. Tak więc zdobyta wiedza nie zostanie tylko teorią ale znajdzie zastosowanie praktyczne. Na treść programową wykładów składają się następujące zagadnienia:
1. Różnice psychiczne między mężczyzną, a kobietą i ich przełożenie na budowanie więzi między małżonkami
2. Charakterystyka zakochania, miłości i przebieg rozwoju relacji emocjonalnej w kontekście psychologicznym.
3. Znaczenie dopasowania charakterologicznego w małżeństwie
4. Zasady poprawnej komunikacji w małżeństwie i rodzinie w perspektywie wybranych teorii psychologicznych.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia – wiedza
W1: Zna podstawową terminologię z obszaru psychologii małżeństw i rodziny - K_W13; K_W18
W2: Wymienia i opisuje czynniki zagrażające trwałości małżeństwa - K_W13; K_W18
W3: Wyjaśnia znaczenie dojrzałości psychicznej do małżeństwa - K_W13; K_W18
W4: Wyjaśnia teorie doboru małżonków - K_W13; K_W18
W5: Zna założenia systemowego ujęcia rodziny - K_W13; K_W18
W6: Zna specyfikę psychologicznej koncepcji miłości, wymienia i opisuje czynniki tzw. triady Sternberga - K_W13; K_W18
W7: Wymienia i charakteryzuje współczesne modele rodziny - K_W13; K_W18
W8: Zna i opisuje role oraz funkcje w systemie rodzinnym - K_W13; K_W18
W9: Wyjaśnia wybrane modele przywiązania i wychowania - K_W13; K_W18
W10: Zna i opisuje zjawisko transmisji pokoleniowej - K_W13; K_W18
W11: Zna specyfikę kryzysów w życiu małżeńskim i rodzinnym - K_W13; K_W18
Efekty kształcenia – umiejętności U1: Posiada umiejętność obserwowania oraz wstępnej diagnozy złożonych sytuacji małżeńskich i rodzinnych w perspektywie psychologii małżeństwa i rodziny - K_U01; K_U03; K_U06; K_U12
U2: Potrafi tworzyć schematy relacji rodzinnych w formie genogramu - K_U01; K_U03; K_U06; K_U12
U3: Posiada umiejętności pomagania w kryzysach małżeńskich i rodzinnych - K_U01; K_U03; K_U06; K_U12
U4: Potrafi krytycznie analizować i oceniać wyniki badań naukowych z zakresu psychologii małżeństwa i rodziny - K_U01; K_U03; K_U06; K_U12
Efekty kształcenia – kompetencje społeczne K1: Ma świadomość poziomu swojej wiedzy w zakresie psychologii małżeństwa i rodziny, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego – K_K01; K_K02; K_K03; K_K04; K_K05; K_K06; K_K07; K_K08; K_K09; K_K10
Kryteria oceniania
Metody sprawdzania efektów uczenia się:
Pisemne kolokwium – W1, W2, W3, W4, U1, U2, U3.
Pisemne kolokwium i obserwacja podczas zajęć – K1, K2.
Student otrzymuje zaliczenie z pozytywną oceną gdy:
• Przeczytał lekturę podstawową-obowiązkową.
• Zaliczył z pozytywnym wynikiem pisemne kolokwium z zakresu treści wykładów i lektury obowiązkowej. Z pisemnego kolokwium student może uzyskać max. 20 punktów.
Kryteria oceny:
bdb: 19 – 20 pkt.
db plus: 17 – 18,5 pkt.
db: 15 – 16,5 pkt.
dst plus: 13,5 – 14,5 pkt.
dst: 12 – 13 pkt.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
Literatura podstawowa - obowiązkowa:
1. RYŚ M., Psychologia małżeństwa w zarysie, Warszawa 1999.
2. GRAY J., Mężczyźni są z Marsa, kobiety z Wenus, Poznań 2006.
Literatura uzupełniająca:
3. BRADSHAW J., Zrozumieć rodzinę, Warszawa 1994.
4. BRAUN-GAŁKOWSKA M, Miłość aktywna, Warszawa 1980
5. BRAUN-GAŁKOWSKA M., Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa, Lublin 1992.
6. BRZEZIŃSKA M., BRYSACZ P., Powrót motyli, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 3, s. 6-15.
7. CHLEWIŃSKI Z., Dojrzałość: osobowość, sumienie, religijność, Poznań 1991.
8. CIERPIAŁKOWSKA L. (red.), Psychologia zaburzeń osobowości. Wybrane zagadnienia, Poznań 2004.
9. CONWAY J., CONWAY S., Cechy trwałego małżeństwa. Co wspólnego mają ze sobą silne małżeństwa?, Warszawa 1995.
10. DE BARBARO B. (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Wyd. 2, Kraków 1999, s. 18-29.
11. DUDEK J., SZYDŁOWSKI A., Rodzina wspólnotą dialogu z Bogiem. Wiara – Modlitwa – Apostolstwo [W:] SZEWCZYK W. (red.), Przygotowanie do sakramentu małżeństwa i życia w rodzinie, Wyd. 5, Marki 2006, s. 273-284.
12. DYWER D., Bliskie relacje interpersonalne, GWP, Gdańsk 2005.
13. DZIEWIECKI M., Psychologia porozumiewania się, Wyd. 2, Kielce 2004.
14. FIELD D., Osobowości małżeńskie, Warszawa 1996.
15. FISCHALECK F., Uczciwa kłótnia małżeńska. Jak rozwiązywać konflikty, Warszawa 1990.
16. FORWARD S., FRAZIER D., Toksyczni teściowie, Poznań 2007.
17. FORWARD, S., Toksyczni rodzice, Warszawa 2006.
18. GODOROWSKI K., Konflikty małżeńskie i zapobieganie im [W:] GRZYWAK-KACZYŃSKA M. (red.), Erotyka w aspekcie zdrowia psychicznego, Warszawa 1975, s. 95-108.
19. GRZYBOWSKI J., Romans, zdrada i co dalej?, Poznań 2009.
20. HARWAS-NAPIERAŁA B., Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Poznań 2006.
21. IZDEBSKA H., Przyczyny konfliktów w rodzinie, Wyd. 2, Warszawa 1979.
22. JANICKA I., NIEBRZYDOWSKI L., Psychologia małżeństwa. Zafascynowanie partnerem, otwartość, empatia, miłość, seks, Łódź 1994.
23. JANICKA I., ROSTOWSKA T. (red.), Psychologia w służbie rodziny, Łódź 2003.
24. KRAVCHUK M., Więź małżeńska – tajemnica dwóch osób [W:] PODPORA R. (red.), Second life i Internet. Media w służbie człowiekowi, Lublin 2009, s. 239-257.
25. LACHOWICZ-TABACZEK K., SENEJKO A., Narcyz się nazywam, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 2, s. 88-91.
26. LASKOWSKI J., Miłość i małżeństwo, Kraków 1976.
27. LASKOWSKI J., Trwałość wspólnoty małżeńskiej. Studium socjopsychologiczne, Warszawa 1987.
28. LIBERSKA H., MALINA A. (red.), Wybrane problemy współczesnych małżeństw i rodzin, Warszawa 2011.
29. LIEBERMAN, D., Sztuka rozwiązywania konfliktów, Gdańsk 2004.
30. MAJKOWSKI W., Czynniki dezintegracji współczesnej rodziny polskiej. Studium socjologiczne, Kraków 1997.
31. MATUSZEWSKA M., Pełnienie ról rodzinnych a zmiany rozwojowe w postawach altruizmu – egocentryzmu u młodych dorosłych, „Przegląd psychologiczny”, 1993 nr 1, s. 49-63.
32. MCKAY, M., DAVIS, M., FANNING, P., Sztuka skutecznego porozumiewania się, Gdańsk 2003.
33. MILLON T., DAVIS R., MILLON C., ESCOVAR L., MEAGHER S., Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie, Warszawa 2005.
34. NAMYSŁOWSKA I., Terapia rodzin, Warszawa 2000, s. 17-24.
35. PIEKARA M., PIEKARA U., Przytul mnie choć na chwilę. Jak być twórczym mężem?, Kraków 2009.
36. PIEKARA M., PIEKARA U., Przytul mnie choć na chwilę. Jak być twórczą żoną?, Kraków 2009.
37. PORĘBA P., Pielęgnowanie uczuć miłości małżeńskiej [W:] ADAMSKI F. (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, Kraków 2009, s. 151-170.
38. PORĘBA P., Psychologiczne uwarunkowania więzi małżeńskiej, Lublin 1977.
39. PORĘBA P., Sztuka pielęgnowania i podtrzymywania uczuć miłości małżeńskiej. Wskazania szczegółowe, „Ateneum Kapłańskie”, maj-czerwiec 1976 R. 68 t. 86 z. 3(404), s. 423-436.
40. PORĘBA P., Sztuka pielęgnowania i podtrzymywania uczuć miłości małżeńskiej. Studium psychologiczne, „Ateneum Kapłańskie”, marzec-kwiecień 1976 R. 68
t. 86 z. 2(403), s. 272-286.
41. PULIKOWSKI J., Ewa czuje inaczej, Wyd. 2, Poznań 2001.
42. PULIKOWSKI J., Razem czy osobno?, Częstochowa 2010.
43. PULIKOWSKI J., Warto naprawić małżeństwo, Poznań 2008.
44. PULIKOWSKI J., Wartość współżycia małżeńskiego. O pielęgnowaniu sfery płciowej, Poznań 2001.
45. ROSTOWSKA T. (red.), Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, Warszawa 2009.
46. ROSTOWSKI J., Zarys psychologii małżeństwa. Psychologiczne uwarunkowania dobranego związku małżeńskiego, Warszawa 1987.
47. RYŚ M., Konflikty w rodzinie. Niszczą czy budują?, Warszawa 1994.
48. RYŚ M., Ku dojrzałości osobowej w małżeństwie. Rozwijanie dojrzałej osobowości, Warszawa 1997.
49. RYŚ M., Relacje w małżeństwie [W:] ADAMSKI F. (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, Kraków 2009, s. 171-183.
50. RYŚ M., Zasady integrującego rozwiązywania konfliktów [W:] CZARTOSZEWSKI J. W. (red.), Konflikty społeczno-ekologiczne, Warszawa 2003, s. 95-106.
51. SAUTTER C., SAUTTER A., Gdy opadną maski. Terapia związków, Poznań 2010, s. 78-99.
52. SUJAK E., ABC psychologii komunikacji, Kraków 2006.
53. SUJAK E., Konflikty i kryzysy w życiu rodzinnym – sposoby ich rozwiązywania
[W:] ADAMSKI F. (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, Kraków 2009, s. 269-296.
54. SUJAK E., Kontakt psychiczny w małżeństwie i rodzinie, Kraków 2007.
55. SZAFRAŃSKI A. L. (red.), Małżeństwo i rodzina w świetle nauki Kościoła i współczesnej teologii, Lublin 1985.
56. SZAFRAŃSKI A. L., „Eucharystia jest samym źródłem małżeństwa chrześcijańskiego (FC 57)” [W:] SZAFRAŃSKI A. L. (red.), Małżeństwo i rodzina w świetle nauki Kościoła i współczesnej teologii, Lublin 1985, s. 255-271.
57. SZCZYGIEŁ D., Rozmowa międzypłciowa, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 3, s. 82-85.
58. SZOPIŃSKI J., Rozwój kontaktu osobowego we współczesnym małżeństwie, „Zdrowie Psychiczne”, 1973 nr 4, s. 28-34.
59. TRAWIŃSKA M., Bariery małżeńskiego sukcesu, Warszawa 1977.
60. TYKARSKI S., Zaburzenie osobowości przyczyną konfliktów w małżeństwie, „Studia nad rodziną”, 2009 R. 13 nr 1-2(24-25), s. 281-298.
61. WOJCISZKE B., Psychologia miłości. Intymność. Namiętność. Zobowiązanie, Gdańsk 2012.
62. ZAREMBA A. ZAREMBA B., Szkoła miłości czyli jak po ślubie nie być samotnym?, Lublin 2007, s. 10-30.
63. ZIEMSKA M., Rodzina a osobowość, Warszawa 1975.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: