Patologie życia rodzinnego 1500-PŻR-S2

Zajęcia mają na celu szczegółową analizę niekorzystnych sytuacji, które posiadają destruktywny wpływ na życie małżeńsko-rodzinne. Studenci podczas ćwiczeń zapoznają się ze zjawiskami ogólnie przyjętymi jako patologiczne czyli: uzależnienia od substancji psychoaktywnych, przemocy w rodzinie, ubóstwie. Jednakże ze względu na to, iż źródłosłów terminu „patologia” odnosi się do cierpienia, w związku z tym, oprócz wymienionych patologii, zakres wiadomości będzie poszerzony o inne zjawiska, które w ścisłym ujęciu do patologii nie należą, jednakże powodują cierpienie w rodzinie, będące przyczyną jej dysfunkcji jak np. rozwód, emigracja i migracja zarobkowa, śmierć członka rodziny. Na treść programową ćwiczeń składają się następujące zagadnienia:
1. Narkomania
2. Alkoholizm w rodzinie
3. Przemoc fizyczna i psychiczna
4. Hazard
5. Ubóstwo w rodzinie
6. Emigracja i migracja zarobkowa
7. Depresje i nerwice
8. Zdrada małżeńska
9. Rozwód w małżeństwie i rodzina rozbita
10. Aborcja
11. Śmierć członka rodziny

Całkowity nakład pracy studenta

Łączny nakład pracy studenta wynosi 60 godz., co odpowiada 2 punktom ECTS. • Udział w ćwiczeniach = 15 godz., • Przeczytanie lektury obowiązkowej (literatura obowiązkowa pkt. 1-5) = 15 godz. • Zapoznanie się z literaturą obowiązkową (literatura obowiązkowa pkt. 6) = 5 godz. • Przygotowanie do przeprowadzenia ćwiczeń na wybrany temat = 8 godz. • Sporządzenie skryptu z przeprowadzonych ćwiczeń = 2 godz. • Przygotowanie do kolokwium pisemnego = 15 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Potrafi scharakteryzować poszczególne patologie życia małżeńsko-rodzinnego w aspekcie nauk społecznych - K_W02.

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi diagnozować i racjonalnie ocenić zagrożenia dla życia małżeńsko-rodzinnego wypływające z różnych sytuacji patologicznych - K_U02.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Jest gotów do zastosowania wiedzy w rozwiązywaniu patologii życia rodzinnego oraz zasięgania opinii ekspertów w tym zakresie (- K_K02).

Metody dydaktyczne

wykład informacyjny

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Przed rozpoczęciem nauki student powinien posiadać wiedzę z zakresu psychologii ogólnej zdobytą na studiach pierwszego stopnia.

Koordynatorzy przedmiotu

Jan Perszon

Kryteria oceniania

Metody sprawdzania efektów kształcenia, dotyczące efektów uczenia się: W1, U1, K1.
Pisemne kolokwium (test).

Student otrzymuje zaliczenie z pozytywną oceną gdy:
• Uczestniczył w ćwiczeniach – obecność jest obowiązkowa i warunkuje dopuszczenie studenta do pisemnego kolokwium. Dopuszcza się 2 godziny (tj. 13,3%) nieobecności nieusprawiedliwionej, wszystkie pozostałe nieobecności muszą być obowiązkowo usprawiedliwione (zwolnienie lekarskie).
• Przeczytał lekturę podstawową-obowiązkową.
• Przeprowadził ćwiczenia z wybranego uprzednio zagadnienia.
• Zaliczył z pozytywnym wynikiem pisemne kolokwium z zakresu treści zaprezentowanych podczas ćwiczeń i literatury obowiązkowej. Na zaliczenie składa się test, za który student może uzyskać max. 20 punktów. Ocena z testu jest ostateczną oceną z przedmiotu.

Kryteria oceny:
bdb: 19,5 – 20 pkt.
db plus: 17,5 – 19 pkt.
db: 15,5 – 17 pkt.
dst plus: 13,5 – 15 pkt.
dst: 12 – 13 pkt.
ndst.: poniżej 12 pkt. (tzn. poniżej 60%).

Praktyki zawodowe

nie przewidziano

Literatura

Literatura podstawowa - obowiązkowa:
1. CHUCHRA M., SOBIESZEK M., Małżeństwo i rodzina w sytuacji rozłąki z powodu migracji zarobkowej [W:] JĘCZEŃ J., STEPULAK M. Z. (red.), Wartość i dobro rodziny, Lublin 2011, s. 247-263.
2. GUZEWICZ M., Małżeństwo na krawędzi. Jak ustrzec się zdrady i rozwodu, Częstochowa 2011.
3. RABIOR W. E., Życie po… rozwodzie, Kraków 2010.
4. GOLAN A., Rada na zdradę, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 2, s. 78-82.
5. KRATA A., Życie po skoku w bok, „I ty i ja” (Wydanie specjalne „Charaktery”), 2012 t. 2, s. 84-87.
6. WORONOWICZ B. T., Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Warszawa 2009.

Literatura uzupełniająca:
7. ACKERMAN R. J., PICKERING S. E., Zanim będzie za późno. Przemoc i kontrola w rodzinie, Gdańsk 2004.
8. BADURA-MADEJ W., DOBRZYŃSKA-MESTERHAZY A., Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia, Kraków 2000.
9. BALCERZAK-PARADOWSKA B., Rodzina i polityka rodzinna na przełomie wieków. Przemiany, zagrożenia, potrzeba działań, Warszawa 2004.
10. BAREA C., Poradnik dla kobiet ofiar przemocy. Metody wykrywania i przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Warszawa 2010.
11. BUIJSSEN H., Depresja. Poradnik dla przyjaciół i rodziny, Kraków 2012.
12. CUNGI C., Stawić czoło uzależnieniom. Alkohol, nikotyna, narkotyki, hazard, Warszawa 2007.
13. DODZIUK A., Trudna nadzieja, Warszawa 2005.
14. DODZIUK A., Żal po stracie, Warszawa 2001.
15. DZIEWIECKI M., Nowoczesna profilaktyka uzależnień, Wyd. 4, Kielce 2009.
16. DZIEWIECKI M., Zagrożeni alkoholem, chronieni miłością, Wyd. 2, Częstochowa 2009.
17. FISHER B., ALBERTI R., Rozwody i rozstania. Sprawdzony program odbudowy życia, Warszawa 2012.
18. FRIESKE K., SOBIECH R., Pijaństwo, interpretacja problemu społecznego, Warszawa 1984.
19. GAPIK L., KAPELSKA A., Czynniki zaburzające interakcje w małżeństwie, „Problemy Rodziny”, styczeń-luty 1978 nr 1(99), s. 13-17.
20. GLOMBIK K., MORCINIEC P. (red.) Wyjazdy zarobkowe. Szansa czy zagrożenie? Perspektywa społeczno-moralna, Opole 2005.
21. KÜBLER-ROSS E., Rozmowa o śmierci i umieraniu, Poznań 2007.
22. MAJKOWSKI W., Czynniki dezintegracji współczesnej rodziny polskiej. Studium socjologiczne, Kraków 1997.
23. MAJKOWSKI W., Rodzina polska w kontekście nowych uwarunkowań, Kraków 2010.
24. MELLIBRUDA J., Ludzie z problemami alkoholowymi, Warszawa 1996.
25. MELLIBRUDA J., Przeciwdziałanie przemocy domowej, Warszawa 2009.
26. MELLIBRUDA J., Pułapka nie wybaczonej krzywdy, Warszawa 1995.
27. OLEJNICZAK W., Dorosłe dzieci z rodzin alkoholowych [W:] HINC M., JAWORSKI R. (red.), Psycholodzy chrześcijańscy wobec problemów człowieka, Płock 2005, s. 199-208.
28. OSIPOWICZ D., Marginalizacja społeczna migrantów [W:] JAŹWIŃSKA E., OKÓLSKI M. (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Warszawa 2001, s. 382-409.
29. PAŃSTWOWA AGENCJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH, Dzieci
w rodzinie z problemem alkoholowym, Wyd. 3, Warszawa 1993.
30. PAŃSTWOWA AGENCJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH, Rodzina z problemem alkoholowym, Wyd. 3, Warszawa 1993.
31. PAWŁOWSKA M., Powrót do zdrowia Dorosłych Dzieci z Rodzin Alkoholowych [W:] HINC M., JAWORSKI R. (red.), Psycholodzy chrześcijańscy wobec problemów człowieka, Płock 2005, s. 209-219.
32. POSPISZYL I., Razem przeciw przemocy, Warszawa 1999.
33. ROMANISZYN K., Wpływ migracji zagranicznych na formę organizacji rodziny, „Studia Polonijne”, 2000 vol. 21, s. 7-40.
34. SASAL H. D., Niebieskie karty. Przewodnik do procedury interwencji Policji wobec przemocy w rodzinie, Warszawa 1998.
35. SKRECZKO A., Emigracja zarobkowa i jej wpływ na wychowanie w rodzinie
[W:] OLSZEWSKA-BAKA G., PYTKA L. (red.), Pomoc rodzinie, Białystok 1999, s. 241-249.
36. STEPULAK M. Z., PABIAN K., Strategie radzenia sobie ze stresem u współmałżonków w sytuacji migracji zarobkowej, „Roczniki Nauk o Rodzinie”, 2011 t. 3(58)
z. 10, s. 245-276.
37. ŚLEDZIANOWSKI J., Przesłanie wolności od uzależnień w nauczaniu Jana Pawła II [W:] ROMANIUK M. P. (red.), Jan Paweł II w trosce o trzeźwość człowieka, Warszawa 2008, s. 237-255.
38. ŚLIPKO T., STAROWIEYSKI M., MUSZALA A., Aborcja. Spojrzenie filozoficzne, teologiczne, historyczne i prawne, Kraków 2010.
39. TEESSON M., DEGENHARDT L., HALL W., Uzależnienia. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne dla terapeutów, Gdańsk 2005.
40. WEGSCHEIDER-CRUSE S., Nowa szansa, Warszawa 2000.
41. WOITITZ J. G., Dorosłe dzieci alkoholików, Warszawa 1992.
42. WOJACZEK K., Rodzina w konfrontacji z migracją zarobkową [W:] GLOMBIK K., MORCINIEC P. (red.) Wyjazdy zarobkowe. Szansa czy zagrożenie? Perspektywa społeczno-moralna, Opole 2005, s. 209-222.
43. WOJEWÓDZKA B., K. DĄBROWSKA, Gra, zabawa czy nałogowe granie? Poradnik dla rodzin hazardzistów, Warszawa 2011.
44. WYŻLIC M., „Communio” małżeńskie w perspektywie migracji, „Roczniki Teologiczne”, 2007 t. 54 z. 10, s. 153-168.
45. WYŻLIC M., Migracja zarobkowa - zagrożeniem dla więzi małżeńskiej, „Cywilizacja. O nauce, moralności, sztuce i religii”, 2010 nr 32, s. 128-137.
46. ZAŁUSKA M., KOSSOWSKA-LUBOWICKA A., Współuzależnienie i zespół stresu pourazowego w rodzinie alkoholowej, „Studia nad rodziną”, 2009 R. 13
nr 1-2(24-25), s. 311-322.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1500-PŻR-S2 w USOSweb