Religia i nauka: wyzwania metodologiczne 1500-OG-RNWM
Relacja między religią chrześcijańską a nauką jest przedmiotem ciągłej debaty w filozofii i teologii. W jakim stopniu religia i nauka są ze sobą zgodne? Czy przekonania religijne sprzyjają nauce, czy raczej nieuchronnie stanowią przeszkodę dla badań naukowych? Interdyscyplinarna dziedzina „nauka i religia”, zwana także „teologią i nauką”, ma na celu udzielenie odpowiedzi na te i tym podobne pytania. W ramach wykładu zostaną zanalizowane zarówno historyczne jak i współczesne przykłady interakcji między tymi dziedzinami. Ponadto zostaną omówione aspekty metodologiczne obu dziedzin. Zaproponowana filozoficzna analiza wybranych teorii naukowych oraz wybranych twierdzeń religii chrześcijańskiej umożliwi analizę ich wzajemnych powiązań oraz różnic. Szczególna uwaga będzie poświęcona kwestii metodologicznego naturalizmu, inteligibilności przyrody oraz teologii nauki.
Szczegółowa lista tematów poruszanych w trakcie wykładów:
1. Kluczowe pojęcia z zakresu nauka-religia.
2. Różne modele uprawiania teologii.
3. Modele relacji nauka-religia/teologia.
4. Podstawowe zagadnienia z historii relacji nauka-religia.
5. Naturalizm metodologiczny a naturalizm metafizyczny.
6. Post-pozytywistyczna filozofia nauki.
7. Struktura nauki a struktura religii.
8. Inteligibilność przyrody.
9. Teologia nauki w ujęciu M. Hellera.
10. Logika religii w ujęciu M. Bocheńskiego.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się – wiedza
W1: Ma wiedzę na temat najważniejszych wydarzeń z historii relacji religia-nauka.
W2: Opisuje modele relacji pomiędzy religią a nauką.
W3: Charakteryzuje najważniejsze odkrycia naukowe i naturę ich oddziaływania na religię.
W4: Definiuje podstawowe terminy z zakresu filozofii nauki oraz z zakresu teologii, istotne dla przedmiotu wykładu.
Efekty uczenia się – umiejętności U1: Wykorzystuje zdobyte informacje do określenia ważności zasady metodologicznego naturalizmu i jej ograniczeń.
U2: Analizuje różnice oraz podobieństwa pomiędzy nauką i religią, a także pomiędzy religią a teologią.
U3: Analizuje z punktu widzenia historycznego oraz teoretycznego przyczyny konfliktów pomiędzy religią a nauką.
U4: Dokonuje pogłębionej oceny nowych nurtów teologicznych nawiązujących do osiągnięć nauk ścisłych (teologia nauki).
Efekty uczenia się – kompetencje społeczne K1: Ma świadomość podobieństw oraz różnic między religią a nauką.
K2: Posiada umiejętność prowadzenia dialogu między osiągnieciami nauk ścisłych i teologii.
K3: Ma świadomość znaczenia relacji religia-nauka dla kształtowania kultury.
Kryteria oceniania
Metody oceniania:
- aktywność
- obecność na zajęciach (3 nieobecności dozwolone)
- test sprawdzający na ostatnich zajęciach
Kryteria oceniania:
- zaliczenie na ocenę na podstawie obecności na zajęciach
- testu końcowy
dst- 50%
dst plus- 60%
db- 70%
db plus- 80%
bdb- 90%
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
1. M. Heller, Filozofia Przyrody. Zarys historyczny, Kraków 2007.
2. M. Heller, T. Pabjan, Elementy filozofii przyrody, Kraków 2014.
3. M. Heller, 2014. Nowa fizyka i nowa teologia, Copernicus Center Press, Kraków.
4. J. Ladyman, 2002. Understanding philosophy of science, Routledge, London-New York.
5. J. Życiński, Józef. 2015. Elementy filozofii nauki, Copernicus Center Press, Kraków.
6. A. Grobler, 2006. Metodologia nauk, Wydawnictwo Aureus – Wydawnictwo Znak, Kraków.
7. O. Pedersen. 1997. Konflikt czy symbioza? Z dziejów relacji między teologią a nauką, przeł. W. Skoczny, OBI-Biblos, Kraków-Tarnów.
8. I.G. Barbour, Religion and Science. Historical and Contemporary Issues, HarperCollins Publishers, New York, 1997.
9. D.R. Griffin. 2004. Two Great Truths. A New Synthesis of Scientific Naturalism and Christian Faith, Westminster John Knox Press, Louisvelle-London.
10. R. Hooykaas. 2000. Religion and the Rise of Modern Science, Regent College Publishing, Vancouver.
11. J.H. Brooke. 2014. Science and Religion: Some Historical Perspectives, Cambridge University Press, Cambridge.
12. Dear, Peter. 2006. The Intelligibility of Nature: How Science Makes Sense of the World. Chicago and London: University of Chicago Press.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: