Komunikacja interpersonalna 1500-KOMINT-2-S1
Komunikacja interpersonalna w rodzinie, jako dyscyplina naukowa stara się podejmować te zagadnienia, które wynikają z jej naukowego charakteru, jak również praktycznego zastosowania. Na szczególną uwagę zasługuje jasność pojęć i terminów oraz czytelność aksjologiczna, gdyż wielokrotnie mówimy tym samym językiem, korzystamy z tych samych znaków, a zupełnie się nie rozumiemy. W tym celu w realizacji przedmiotu uwzględniono również poznanie i ćwiczenie zasad poprawnej wymowy, akcentowania wyrazowego i zdaniowego, frazowania i intonacji. Studenci zostają zapoznani z wiadomościami dotyczącymi anatomii narządów biorących udział w procesie fonacji, artykulacji i oddychania. Uwzględniono również podstawowe wiadomości z zakresu fonetyki, gramatyki i akustyki języka polskiego (ubezdźwięcznienia i upodobnienia wewnątrzwyrazowe i międzywyrazowe). W czasie prowadzonych ćwiczeń zostaje również dostrzeżona potrzeba tzw. rozgrzewki aparatu fonacyjnego, zapoznanie się z ćwiczeniami dykcyjnymi oraz wykonywanie ćwiczeń korygujących drobne wady wymowy. Ten element ma służyć kształceniu umiejętności poprawnego i wyraźnego wysławiania się, doskonaleniu umiejętności komunikacyjnych, rozwojowi wyobraźni i wyzwalaniu twórczości uczestników. Realizacja wskazanych zagadnień prowadzi do rozwoju emocjonalnego studentów oraz pokonywania przez nich barier komunikacyjnych. Uzdalnia do samodzielnego i kreatywnego myślenia, rozbudzania pomysłowości i odwagi współdziałania w grupie i pokazywania się publicznie. W pełnej realizacji przedmiotu została również uwzględniona tematyka tremy i sposoby jej eliminacji, jak również likwidacja naprężeń psychofizycznych (technika Aleksandra i ćwiczenie Dalkro’za). Powyższe wskazania z zakresu komunikacji (dialogu i budowania pozytywnych relacji osobowych) stały się źródłem i celem przyjęcia następującej szczegółowej problematyki zajęć: Na treść programową zajęć składają się następujące zagadnienia:
1. Wspólnota jako rzeczywistość społeczna i religijna (dialog i monolog) – 1 godz.
2. Pojęcie ogólnej teorii komunikacji i jej rodzaje (rozumienie → dialog → spotkanie) – 1 godz.
3. Komunikacja werbalna i niewerbalna (mowa ciała) – 2 godz.
4. Podstawowe wiadomości z zakresu fonetyki, gramatyki i akustyki języka polskiego – 1 godz.
5. Jak oswoić stres i tremę? – sposoby ich eliminacji – 1 godz.
6. Zdrowa komunikacja: cechy kalibrowanej komunikacji – 2 godz.
7. Zasady wystąpień publicznych (rady dla występujących) – 4 godz.
8. Autoprezentacja w rozmowie kwalifikacyjnej – 1 godz.
9. Manipulacje i blokady w komunikacji – 1 godz.
10. Sztuka dialogu w relacjach społecznych – 1 godz.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
Metody dydaktyczne poszukujące
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Metody oceniania (sprawdzania efektów):
Kolokwium ustne z treści ćwiczeń i literatury obowiązkowej – W1, W2, U1, K1.
Kryteria oceniania:
Student zalicza przedmiot, gdy:
a) uczestniczył w zajęciach – obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa i warunkuje przystąpienie studenta do kolokwium ustnego. Nie dopuszcza się nieobecności nieusprawiedliwionej. Każda nieobecność musi być obowiązkowo usprawiedliwiona (np. zwolnienie lekarskie);
b) otrzymał pozytywną ocenę na podstawie wyniku kolokwium ustnego obejmującego treści zajęć oraz literatury obowiązkowej (maksymalna liczba punktów do zdobycia 30, do uzyskania pozytywnej oceny wymagane jest przynajmniej 16 punktów);
c) uzyskał pozytywną ocenę za opanowanie dwóch wskazanych tekstów oraz pętli samogłoskowej (maksymalna liczba punktów do zdobycia 20, do uzyskania pozytywnej oceny wymagane jest przynajmniej 11 punktów).
Student może w sumie uzyskać maksymalnie 50 punktów. Wykładowca może jednorazowo przyznać studentowi maksymalnie 4 punkty za jego zaangażowanie oraz wykazane treści rozszerzone i dopełniające, gratyfikując również staranność i systematyczność pracy. Do zaliczenia semestru wymagane jest 26 punktów, które ustala się według następujących kryteriów:
45-50 punktów – bardzo dobry (5)
40-44 punktów – dobry plus (4,5)
35-39 punktów – dobry (4)
30-34 punktów – dostateczny plus (3,5)
26-29 punktów – dostateczny (3)
25 punktów i mniej – niedostateczny (2)
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Harwas-Napierała B., Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2008.
Stewart J., Wprowadzenie do komunikacji interpersonalnej, w: J. Stewart (red.), Mosty zamiast murów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Literatura dodatkowa:
Bandler R., Grinder J., Satir V., Zmieniamy się wraz z rodzinami – o zdrowej komunikacji, tłum. D. Golec, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1999.
Birch A., Malim T., Psychologia rozwojowa w zarysie, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Bolton R., Bariery na drodze komunikacji, w: J. Stewart (red.), Mosty zamiast murów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Brannon L., Psychologia rodzaju. Kobiety i mężczyźni: podobni czy różni?, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
Domachowski W., Psychologia społeczna komunikacji niewerbalnej, Wyd. Edytor, Toruń 1993.
Eliasz H., O sposobach rozumienia pojęcia empatia, „Przegląd Psychologiczny”, 1980, nr 3.
Frydrychowicz S., Proces mówienia, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 1999.
Glasl F., Pomocy – konflikty! Koncepcje – ćwiczenia – metody praktyczne, tłum. A. Murzyn, B. Kowalewska, Wyd. Impuls, Kraków 2008.
Gürtler H., Jak rozwiązywać konflikty w rodzinie: uśmiech zamiast łez, tłum. M. Kaczorowska, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
Jagieła J., Komunikacja interpersonalna w szkole. Krótki przewodnik psychologiczny, Wydawnictwo Rubikon, Kraków 2004.
Kurcz J., Język i komunikacja, w: J. Strelau (red.), Psychologia, t. 2, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1997, s. 231-274.
Morreale Sh. P., Spitzberg B. H., Barge J. K., Komunikacja między ludźmi, tłum. D. Kobylińska i in., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka, Wyd. Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 2000.
Niebrzydowski L., Rodzinne uwarunkowania kontaktów interpersonalnych dzieci i młodzieży, „Ossolineum”, Wrocław 1988.
Panz M., Jak dobrze wychowywać i kształcić? Materiały metodyczne dla nauczycieli i dyrektorów, Kraków 2010.
Tannen D., Ty nic nie rozumiesz, Wyd. W.A.B., Warszawa 1994.
Tyszkowa M., Dziadkowie i wnuki: charakterystyka stosunków wzajemnych, w: M. Tyszkowa (red.), Rodzina a rozwój jednostki, CPBP, Poznań 1990.
Wojciszke B., Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, red. B. De Barbaro, oprac. P. Budzyna-Dawidowski i in., Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999 (rozdział „Komunikacja w rodzinie”).
Ziemska M., Rodzina współczesna, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1999.
Żurek E., Sztuka wystąpień, czyli jak mówić, by osiągnąć cel, Wyd. Poltext, Warszawa 2005.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: