Zabytkoznawstwo złotnictwa 1402-ZZ-1Z-MS-S2

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela (35 godz.): - udział w wykładach - 15 godz. - udział w ćwiczeniach - 15 godz. - konsultacje z nauczycielem - 5 godz. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (min. 85 godz.): - przygotowanie do wykładu - 7,5 godz. - przygotowanie do ćwiczeń - 7,5 godz. - pisanie pracy zaliczeniowej - 15 godz. - lektura własna - 30 godz. - przygotowanie do kolokwium i egzaminu - 15 godz. Łącznie 120 godz. (4 p. ECTS)

W1: zna specjalistyczną terminologię w zakresie złotnictwa W2: ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę w tej dziedzinie rzemiosła artystycznego W3: ma wiedzę w zakresie typologii form złotniczych

U1: zna i rozumie rozwinięte metody analizy, interpretacji, wartościowania i problematyzowania wytworów rzemiosła artystycznego w zakresie złotnictwa U2: potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację wytworów zabytkowego złotnictwa U3: posiada umiejętność rozpoznawania technik złotniczych U4: posiada umiejętność tworzenia pracy pisemnej i przygotowania wystąpienia ustnego;

K1: rozumie znaczenie złotnictwa sakralnego i świeckiego dla rozpoznania, wartościowania i zachowania dziedzictwa kulturowego K2: posiada umiejętność argumentowania z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów

Opróćz wykładu niezmiernie ważnym składnikiem procesu dydaktycznego są ćwiczenia realizowane "w terenie" (w muzeach i skarbcach kościelnych), w bezpośrednim kontakcie z oryginalnymi przedmiotami, dla wdrożenia właściwej analizy morfologicznej i zabytkoznawczej

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny

- ćwiczeniowa
- obserwacji

przedmiot obligatoryjny

Znajomość podstawowych zagadnień historii sztuki oraz historii rzemiosła artystycznego

Egzamin pisemny - W1, W2, W3

Kolokwium - U1, U2, U3

Ocena pracy pisemnej - W1, W3, U1, U2, U3, U4, K2

Identyfikacje i analizy podczas ćwiczeń terenowych (przed zabytkami) - W2, U1, U2, U3, K2

Aktywność - U2, U3, K1, K2

a) Literatura podstawowa:
Michał Gradowski: Dawne złotnictwo. Technika i terminologia. Warszawa: PWN 1980, 2 wyd. 1985
Jacek A. Rochacki, Słownik terminów używanych w dawnych warsztatach złotniczych oraz wybranych terminów pomocnych w rozumieniu specyfiki warsztatu, Warszawa 2019
Teofil Prezbiter, Diversarum Artium Schedula. Średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych, tłum. i oprac. Stanisław Kobielus. Kraków-Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów 1998 (Teofila kapłana i zakonnika O sztukach rozmaitych ksiąg troje, tłum. Teofil Żebrawski. Kraków: Komisja Historii Sztuki Akademii Umiejętności 1880
Jacek A. Rochacki, Traktat o sztuce złotniczej Benvenuta Celliniego, Warszawa-Kazimierz Dolny 2013
Franciszek Zastawniak: Złotnictwo i probiernictwo. Kraków 1946
A.W. Florow: Artystyczna obróbka metali, tłum. Anna i Krzysztof Błaszkowscy (wyd. oryg. Moskwa 1981). Warszawa: PWN 1989
Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1960, wyd. III: 1982
Michał Gradowski: Znaki na srebrze. Znaki miejskie i państwowe używane na terenie Polski w obecnych jej granicach. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji Zabytków 1993, wyd. II: Warszawa: PWN 2001
Tim Forrest: Wielka księga srebra i porcelany w zastawie stołowej. Warszawa: Wydawnictwo książkowe Twój Styl 1998
Srebra i platery. Poradnik kolekcjonera. Wyd. oryg.: Millers’s Antiques Checklist: Silver & Plate, 1994, tłum. Bożena Mierzejewska. Konsultant wydania angielskiego John Wilson; konsultant wydania polskiego Ryszard Bobrow. Warszawa: Arkady 1998
Biżuteria. Poradnik kolekcjonera. Wyd. oryg.: Millers’s Antiques Checklist: Jewellery, 1997, tłum. Halina Boniszewska, Małgorzata Jendryczko. Konsultant wydania angielskiego Stephen Giles; konsultant wydania polskiego Ryszard Bobrow. Warszawa: Arkady 2000
Sergio Coradeschi: Srebra. Dzieje wyrobów ze srebra od starożytności do lat pięćdziesiątych XX wieku, tłum. Tamara Łozińska (wyd. oryg. Milano 1992
Jan Samek: Polskie złotnictwo. Wrocław etc.: Ossolineum 1988
Jan Samek: Dzieje złotnictwa w Polsce. Warszawa: Interpress 1993

b) Literatura uzupełniająca
Harold Newman, An Illustrated Dictionary of Silverware, London: Thames & Hudson 1987, 2000
Ryszard Hutnik, Eufrozyna Piątek, Jerzy Wierski, Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych, red. M. Sachanbiński. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne 1984
Marc Rosenberg: Der Goldschmiede Merkzeichen. T. I-IV, Berlin-Frankfurt 1922-1926
Michał Gradowski, Agnieszka Kasprzak-Miler: Złotnicy na ziemiach północnej Polski, cz. I: Województwo pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie, Warszawa: ODZ, Wydawnictwo DiG 2002
The History of Silver, red. Claude Blair, London 1987, 1991
Johann Michael Fritz: Goldschmiedekunst der Gotik in Mittelauropa. München: C.H. Beck 1982
Johann Michael Fritz: Das evangelische Abendmahlsgerät in Deutschland. Vom Mittelalter bis zum Ende des Alten Reiches, Leipzig: Evangelische Verlagsanstalt 2004
Carl Hernmarck: Die Kunst der europäischen Gold- und Silberschmiede 1450-1830. München: Beck 1978
J. F. Hayward: Virtuoso Goldsmiths and the Triumph of Mannerism 1540-1620. London: Sotheby Parke Bernet [1976]
Jerzy Lileyko: Regalia polskie. Warszawa KAW 1987
Kinga Szczepkowska-Naliwajek: Relikwiarze średniowiecznej Europy od IV do początku XVI wieku. Geneza, treści, styl i techniki wykonania. Warszawa: Fundacja ATK 1996
Piotr Skubiszewski: Romańskie cyboria w kształcie czaszy z nakrywą. Problem genezy. Rocznik Historii Sztuki 8, 1965, s. 7-46
Piotr Skubiszewski: Programy obrazowe kielichów i paten romańskich. Rocznik Historii Sztuki 13, 1981, s. 5-96
Jerzy Pietrusiński: Złotnicy krakowscy XIV-XVI wieku i ich cech. Warszawa: ISPAN 2000
Grażyna Regulska: Złotnictwo gotyckie na Śląsku (Studia Instytutu Sztuki PAN, t. 7). Warszawa 2001
Kinga Szczepkowska-Naliwajek: Złotnictwo gotyckie Pomorza Gdańskiego, Ziemi Chełmińskiej i Warmii (PAN, Instytut Sztuki. Studia z Historii Sztuki, t. XL). Wrocław etc.: Ossolineum 1987
Andrzej Fischinger, Dariusz Nowacki, Złotnictwo dawnych Prus Królewskich i Książęcych w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu. Goldsmith’s Work from the Former Royal and Ducal Prussias in the Collections of the Wawel Royal Castle. Kraków: Zamek Królewski na Wawelu 2000
Barbara Tuchołka-Włodarska: Złotnictwo od XIV do XX wieku w zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku. Katalog opracowała Barbara Tuchołka-Włodarska, Gdańsk: „Marpress” 2005
Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki: Złotnictwo toruńskie. Studium o wyrobach cechu toruńskiego od wieku XIV do 1832 roku. Warszawa: PWN 1988
Michał Woźniak: Sztuka złotników toruńskich okresu manieryzmu i baroku. Warszawa-Poznań-Toruń: PWN 1987
Małgorzata Okulicz: Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego od połowy XIV do końca XVIII wieku, Katalog wystawy, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie 2006
Irena Rolska-Boruch: Cech złotników lubelskich (XVI-XVIII w.) (Towarzystwo Naukowe KUL, Źródła i monografie, 162). Lublin: TN KUL 1997
Ryszard Bobrow: Srebra warszawskie 1851-1939 (Katalog wystawy). Cz. 1-2, Warszawa:Muzeum Narodowe 1997
Birutė Rūta Vitkauskienė, Złotnictwo wileńskie, ludzie i dzieła. XV – XVIII wiek, Warszawa: Neriton 2006
Świat ze srebra. Złotnictwo augsburskie od XVI do XIX wieku w zbiorach polskich. Wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie, 29 kwietnia – 1 sierpnia 2004, Kraków 2005
W blasku srebra… Srebra z XVI-XIX w. z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów i współczesnej Polski ze zbiorów muzeów rosyjskich [wystawa na Zamku Królewskim w Warszawie], red. Katalogu Anna Saratowicz-Dudyńska, Warszawa 2006
Judaica w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, oprac. Ewa Martyna i inni. Warszawa: MNW 1993
Całe srebro Rzeczypospolitej Panu Michałowi Gradowskiemu ofiarowane, red. Jacek Kriegseisen. Warszawa-Wilanów 2012
Biżuteria w Polsce. Materiały z sesji naukowych organizowanych przez Toruński Oddział SHS, w ramach serii Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce, red. Katarzyna Kluczwajd, Biżuteria w Polsce, t. I: Toruń 2001; Amulet – znak – klejnot, t. IV: 2003; Treści – teksty – przesłania, t. VI: 2006; dawna i nowsza biżuteria w Polsce, t. VIII: 2008; Koral, perła i inne wątki, t. X, Toruń-Warszawa 2010
Dariusz Nowacki, Magdalena Piwocka, Klejnoty w dawnej Polsce, Warszawa: carta blanca 2011
Michał F. Woźniak, Złotnictwo sakralne Prus Królewskich. Studium typologiczno-morfologiczne, Toruń: UMK 2012
Stwórcze ręce. Sztuka metalu doby modernizmu we Wrocławiu [katalog wystawy], Wrocław: Muzeum Narodowe 2015

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 1402-ZZ-1Z-MS-S2 w USOSweb