Zagadnienia współczesnej teorii muzeologicznej 1402-ZWT-1Z-MZ-S2

Zajęcia obejmują następujące grupy zagadnień:
1. Pogłębiona analiza terminologii i struktury pojęciowej muzealnictwa i muzeologii - szczególnie w aspekcie definicji muzeum (jako organizmu funkcjonalnego, instytucji o osobowości prawnej, organizmu o charakterze intelektualnym)
2. Prezentacja muzeologicznych teorii ostatnich dziesięcioleci: np. "nowa muzeologia", muzeum krytyczne, neuro-muzeologia oraz prezentacja nowatorskich rozwiązań praktycznych (np. eko-muzeum)
3. Analiza współczesnej roli muzeum jako instytucji ekspozycyjnej i medialnej: muzeum jako medium w kształtowaniu i przekazywaniu informacji - narracja muzealna ze szczególnym uwzględnieniem elektronicznych/cyfrowych metod jej tworzenia i transmisji
4. Muzeum artystyczne - pogłębiona analiza zjawiska w aspekcie historycznym i teoretycznym (do czasów ostatnich)

W cyklu 2023/24Z:

Zajęcia obejmują następujące grupy zagadnień:
1-3. Jak powyżej
4. Muzeum narracyjne - pogłębiona analiza zjawiska w aspekcie teoretycznym, prezentacja polskich realizacji muzealnych

W cyklu 2024/25Z:

Zajęcia obejmują następujące grupy zagadnień:
1-3. Jak powyżej
2. Muzeum narracyjne: podstawy teoretyczne – geneza, założenia, pojęcie narracji, narracja wystawy a wystawa narracyjna (czy każda wystawa ma charakter narracyjny?); charakterystyka wystawy narracyjnej (fabuła i jej budowanie, środki tradycyjne i nowoczesne); muzeum narracyjne – koncepcja rodzima (polska) – 4-5 godz.
3. Muzeum Powstania Warszawskiego jako pierwsze (wzorcowe) muzeum narracyjne: geneza, uwikłanie polityczno-ideologiczne („polityka historyczna”); charakterystyka szlaków zwiedzania i działalności instytucji, realizacja założeń programowych – 6 doz.
4. Muzeum narracyjne w Polsce: charakterystyka najważniejszych instytucji wraz z omówieniem przykładów realizacji mniejszej skali oraz wystaw narracyjnych w ramach muzeów klasycznych; wycieczka (Warszawa, Gdańsk, Kraków, Poznań, Wrocław) – 7-10 godz.
5. Muzeum Holocaustu jako wzorzec muzeum narracyjnego: muzeum judaizmu i kultury żydowskiej w Europie, upamiętnienie holocaustu – 11 godz.
6. Muzeum narracyjne w muzealnictwie światowym (Niemcy, Stany Zjednoczone, Francja, Włochy) – 12-13 godz.
7. Techniczne i artystyczne środki budowania opowieści w muzeum; niebezpieczeństwa zapłaszczenia przekazu treściowego 14-15 godz.

W cyklu 2025/26Z:

Całkowity nakład pracy studenta

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: godziny kontaktowe: 30 2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu, tj. przygotowanie do dyskusji na zajęcia (zebranie materiałów, zapoznanie się z literaturą), stałe, bieżące przyswajanie i powtarzanie materiału z zajęć, zbieranie materiałów do referatu lub prezentacji: 60 3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania (zal. z oceną – przygotowanie i przedstawienie referatu / prezentacji, powtórzenie materiału do kolokwium końcowego):30 4. Czas na konsultacje: 5

Efekty uczenia się - wiedza

W01: ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej nauk humanistycznych, którą jest w stanie twórczo rozwijać w działalności profesjonalnej W02: zna terminologię muzeologiczną na poziomie poszerzonym W03: zna na poziomie poszerzonym i szczegółowym najnowsze dzieje, teorie, doktryny muzeologii (ze szczególnym uwzględnieniem muzealnictwa artystycznego); rozumie ich uwarunkowania W04: posiada szczegółową, specjalistyczną wiedzę w zakresie opracowywanego samodzielnie zagadnienia o możliwie pionierskim charakterze merytorycznym, związanego z wybranym obszarem studiów w ramach muzealnictwa W04: ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach pomiędzy dyscyplinami humanistycznymi, wynikających ze specyfiki ochrony dóbr kultury i muzealnictwa W05: rozumie interdyscyplinarny charakter muzeologii (z uwzględnieniem jej historii i funkcji społecznej oraz kontekstu filozoficznego, teologicznego itd.) W08: ma szczegółową wiedzę w zakresie współczesnych kierunków rozwoju badań nad muzealnictwem W09: zna na poziomie poszerzonym współczesne koncepcje muzeologii, ich uwarunkowania i problematykę W12: uzyskuje pogłębioną świadomość warsztatu naukowego, problemów badawczych i zastosowania metod mu muzealnictwa do konkretnych zadań i problemów badawczych(w wybranych obszarach). W16: ma podstawową wiedzę o współczesnym życiu artystycznymi działaniu instytucji kultury i sztuki (muzea, galerie itp.)

Efekty uczenia się - umiejętności

U01: potrafi samodzielnie przeprowadzić ukierunkowaną kwerendę merytoryczną (wyszukać, przeanalizować, wyselekcjonować informacje), korzystając z materiałów bibliograficznych, źródłowych (w tym –niepublikowanych i archiwalnych), ICT U02: w sposób krytyczny czyta, analizuje i zestawia zastaną literaturę przedmiotu, w oparciu o którą przygotowuje krytyczny stan badań do problemu i wyprowadza z niego szczegółowy kwestionariusz badawczy U03: samodzielnie argumentuje z wykorzystaniem poglądów własnych oraz innych autorów, dążąc do wyprowadzenia logicznych wniosków i syntezy U04: szczegółowo analizuje problemy badawcze w wybranym obszarze muzeologii, posługując się metodami i narzędziami badawczymi, konsultowanymi przez opiekunów naukowych U05: samodzielnie opracowuje i prezentuje wyniki prowadzonych przez siebie analiz, z wykorzystaniem różnych form i w różnych mediów U06: umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze U07: podejmuje działania autonomiczne, zmierzające do kierowania własną praktyką zawodową (uczestnictwo w konferencjach naukowych, wybór i organizacja indywidualnych praktyk zawodowych, udział w projektach realizowanych na uniwersytecie, działalność w kołach naukowych) U08: potrafi integrować wiedzę z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowanie w sytuacjach profesjonalnych o różnych stopniach złożoności U09: potrafi przeprowadzić merytoryczną argumentację, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułuje wnioski i tworzy syntetyczne podsumowania w zakresie nauk o sztuce U10; jest przygotowany do samodzielnego wartościowania problemów z zakresu muzeologii U14: swobodnie stosuje aparat naukowy, fachowy język i terminologię, charakterystyczną dla muzeologii

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K01: ma świadomość poziomu swojej wiedzy – swych kompetencji i niedostatków, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju naukowego i zawodowego, którego kierunki sam wyznacza K02: potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role K03: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania a w podejściu do dóbr kultury kieruje się fachową wiedzą i zasadami etyki zawodowej K04: jest wrażliwy na problematykę właściwego podejścia do materialnego dziedzictwa kulturowego, potrafi dostrzec i ocenić niewłaściwe postępowanie w tym zakresie, jest gotów do podjęcia stosownego działania K05: identyfikuje i rozstrzyga dylematy, związane z ochroną zabytków, jest świadom swej odpowiedzialności decyzyjnej w zakresie posiadanych kompetencji K06: jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych – potrafi być ofiarny i wytrwały w realizacji indywidualnych i zespołowych działań w zakresie ochrony dóbr kultury regionu, kraju i Europy

Metody dydaktyczne

wykład problemowy konwersatoryjny

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny

Wymagania wstępne

znajomość podstaw muzeologii

Koordynatorzy przedmiotu

Tomasz De Rosset

Kryteria oceniania

Weryfikacja stopnia osiągnięcia przez studentów założonych efektów kształcenia w postaci egzaminu.
Podstawą zdania egzaminu jest posiadanie co najmniej w stopniu dostatecznym powyższej wiedzy.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Batko R., Kotowski R., Nowoczesne muzeum. Dziedzictwo i współczesność, Kielce 2010
Bennett T., The Birth of the Museum. History, Theory, Politics, London 2009
Clair J., Kryzys muzeów. Globalizacja kultury, tłum. J. M. Kłoczowski, Gdańsk 2009
Development of the Museum Definition according to ICOM Statutes (1946-2007) http://archives.icom.museum/hist_def_eng.html (dostęp 02.02.2017)
Dictionnaire encyclopédique de muséologie, red. Desvallées A., Mairesse F., Bergeron Y., Paris 2011;
Folga-Januszewska D., Muzeum: fenomeny i problemy, Warszawa 2015
Folga-Januszewska D. (red.), Nowe muzeum sztuki współczesnej czy nowoczesnej? Miejsca, programy, zadania. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Polski Komitet Narodowy ICOM i Sekcję Polską AICA we współpracy z MKiDN i Muzeum Narodowym w Warszawie 21?22 marca 2005 roku, Warszawa 2005
Folga-Januszewska D., Muzeologia neuronalna. Inne spojrzenie na muzeum XXI wieku, [w:] Muzeum XXI wieku. Teoria i praxis, Materiały Konferencji, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno, 25-26 listopada 2009, Gniezno 2010. http://www.neurohistoriasztuki.umk.pl/pliki/dfj1.pdf (dostęp 02.02.2017)
Folga-Januszewska D., Muzeologia, muzeografia, muzealnictwo, ?Muzealnictwo" 2006, t. 47. http://nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/muzealnictwo47/muz_47-1.pdf (dostęp 02.02.2017)
Folga-Januszewska D., Muzeum: definicja i pojęcie. Czym jest muzeum dzisiaj? ?Muzealnictwo" 2008, t. 49. http://nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/muzealnictwo49/muz_49-17.pdf (dostęp 02.02.2017)
Lorente J. P., The Museums of Contemporary Art: Notion and Development, Routledge 2011
Muzeum XXI wieku. Teoria i praxis, Materiały Konferencji, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno 25-26 listopada 2009, Gniezno 2010
Pearce S.M., Museums Objects and Collections. A Cultural Study, Leicester 1992
Piotrowski P., Muzeum krytyczne, Poznań 2011
Vergo P. (red.), The New Museology, London 1989
Woźniak M., (de) Rosset T., Ślusarczyk W. (red.), Historia w muzeum. Formy i środki prezentacji, Bydgoszcz 2013
Ziębińska-Witek A., Wystawianie przeszłośc czyli historia w nowych muzeach, "Pamięć i sprawiedliwość" 12/2, 2013, s. 77-92.

W cyklu 2023/24Z:

R. Traba Epoka muzeów? Muzeum jako medium, muzeum jako mediator, w: I Kongres Muzealników Polskich, red. Komitet Programowy I Kongresu Muzealników Polskich pod przew. M. Niezabitowskiego, Warszawa 2015,
Muzeum i zmiana. Losy muzeów narracyjnych, red. P. Kowal, K. Wolska-Pabian, Warszawa-Kraków 2019.
Słownik encyklopedyczny muzeologii, red. A. Desavallees, F. Mairesse, pol. D. Folga-Januszewska, Warszawa 2020.
M. Kobielska, Muzeum narracyjne – muzeum doświadczeniowe. Uwagi terminologiczne, "Teksty Drugie" 4 (2020) [Online, dostęp 16.02.2023: URL: http://journals.openedition.org/td/16869

W cyklu 2024/25Z:

W cyklu 2025/26Z:

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-ZWT-1Z-MZ-S2 w USOSweb