Współczesne prądy estetyczne 1402-WPE-1Z-S2

Wymagania dotyczące zaliczenia:
zaliczenie semestru (wykładu) w formie egzaminu ustnego
na ocenę składa się: odpowiedź na pytania egzaminacyjne, znajomość literatury i umiejętność formułowania myśli.

Nie dotyczy

Literatura wymagana (obowiązkowa):
1. Sztuka nieprzedstawiająca:
Literatura: J. Ortega y Gasset. Dehumanizacja sztuki, [w:] Dehumanizacja sztuki i inne eseje, przeł. Piotr Niklewicz, Warszawa 1980.
Pojęcia i zagadnienia: dehumanizacja, sztuka dla sztuki, wyjątkowa rola artysty.
2. Hermeneutyczne rozumienie sztuki:
Literatura: H.- G. Gadamer, Aktualność piękna, przeł. Krystyna Krzemieniowa, Warszawa 1993.
Pojęcia i zagadnienia: sztuka jako gra, rola odbiorcy, interpretacja i nadinterpretacja, sztuka jako symbol idei, sztuka niematerialna
3. Autentyczność i aura:
Literatura: W. Benjamin, Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej [w:] Twórca jako wytwórca, Poznań 1975.
Pojęcia i zagadnienia: reprodukcja techniczna i manualna, oryginalność, kopia, aura i jej utrata, wartość ekspozycyjna a związana z kultem (np. ikona)
4. Dzieło sztuki jako analogon:
Literatura: J. P. Sartre, Dzieło sztuki, [w:] tegoż, Wyobrażenie, Warszawa 1970.
Pojęcia i zagadnienia: analogon, sztuka wyobrażeniowa, duchowy i niematerialny aspekt sztuki, idea a zmysłowość
5. Sztuka jako symulakrum:
Literatura: J. Baudrillard, Precesja Symulakrów, w: tegoż, Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Warszawa 2005, s. 5-56; U. Eco, Podróż do hiperrealności, przeł. J. Ugniewska, [w:] tegoż, Podziemni bogowie, przeł. P. Salwa, J. Ugniewska, Warszawa: Wyd. Czytelnik 2007, ss. 11-31 oraz ss. 42-52
Pojęcia i zagadnienia: symulakrum, dzieło jako mimesis, symbol, reprezentacja i symulacja, kultura współczesna.
6. Przyjemność i fałsz kiczu:
Literatura: H. Broch, Kilka uwag o kiczu, w: Kilka uwag o kiczu i inne eseje, Warszawa 1998, s. 132 inn. P. Beylin, Autentyczność i kicze, Warszawa 1975 (rozdział: Kicz jako zjawisko estetyczne); S. Sontag, Notatki o Kampie, tłum. W. Wartenstein, w: Literatura na świecie 1979 nr 9.
Pojęcia i zagadnienia: kicz jako postawa życiowa, estetyzacja, teatralność i sztuczność, Kamp, egzaltacja i sentymentalizm, konwencjonalizm i gra stereotypami.
7. Kultura widzenia i słyszenia:
Literatura: Wolfgang Welsch, Na drodze do kultury słyszenia, przeł. K. Wilkoszewska, [w:] Eugeniusz Wilk (pod red.), Przemoc ikoniczna czy „nowa widzialność”?, Katowice Wyd. UŚ 2001, ss. 56-74; M. McLuhan, Przestrzeń wizualna i akustyczna, [w:] Kultura dźwięku. Teksty o muzyce nowoczesnej, red. C. Cox, D. Warner, Gdańsk 2010, s. 95-101;
Pojęcia i zagadnienia: specyfika kultury widzenia i słyszenia, obiektywizm i subiektywizm, indywidualne doświadczanie, współtworzenie, kryzys widzenia, fotografia, Duchamp – sztuka jako dokonywanie wyboru.
8. Kultura widzenia i słyszenia cz. II:
Literatura: Martin Jay, Kryzys tradycyjnej władzy wzroku. Od impresjonistów do Bergsona, przeł. J. Przeźmiński, [w:] Ryszard Nycz (pod red.), Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, Kraków: Wyd. Universitas 1998, ss. 295-330.
9. Fotografia – aspekt społeczny:
Literatura: S. Sontag, W jaskini Platona, Świat obrazów [w:] S. Sontag, O fotografii, Kraków 2009, s. 4-25, 137-162; R. Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, Warszawa 2008. (Roz. 5, 7, 13, 14, 17-19, 21, 22, 27, 28, 32, 33, 35-38)
Pojęcia i zagadnienia: zbieranie świata, obiektywność i subiektywność w oddaniu rzeczywistości, magiczne działanie fotografii: fotografia „w kulcie” rodzinnym i turystycznym, etyka reportera, interpretacja fotografii, „tu i teraz” fotografii, spektrum i punktum, historyczność.
10. Somatoestetyka:
Literatura: R. Shustermann, Somatoestetyka a problem ciało/media [w:] tegoż, O sztuce i życiu, Wrocław 2007.
11. Fotografia – aspekt techniczny:
Literatura: V. Flusser, Ku filozofii fotografii, Katowice 2004; lub F. Soulages, Estetyka fotografii, Kraków 2007, Roz. 4: Przedmiot fotograficzny: fotograficzność (fragmenty), s. 144-171.
12. Immaterialność:
Literatura: Lyotard, Po wzniosłości: stanowisko estetyki, przeł. A. Kluba, [w:] Szkice;
Lyotard, Les Immateriaux, w: Muzeum sztuki, Kraków 2005, 221-234.

Literatura uzupełniająca:
H.-G. Gadamer, Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, Kraków 1993 (fragm.)
A. Berleant, Prze-myśleć estetykę, Kraków 2007 (roz. 4, 5, 6, 8, 9)
B. Dziemidok, Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Warszawa 2002 (rozdział: 3, 5, 6, 13)
Estetyki filozoficzne XX wieku, red. K. Wilkoszewska, Kraków 2000
Współczesna myśl estetyczna. Wybór tekstów, red. R. Różanowski, Wrocław 1993 (fragmenty podane na wykładach
M. Gołaszewska, Estetyka i antyestetyka, Warszawa 1984
M. Gołaszewska, Estetyka współczesności, Kraków 2001
Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz, Kraków 1998
M.A. Potocka, Estetyka kontra sztuka, Warszawa 2007
W. Welsch, Estetyka poza estetyką. O nową postać estetyki, Kraków 2005

Zmierzch estetyki – rzekomy czy autentyczny? t. I-II, red. S. Morawski, Warszawa 1987

Literatura zalecana (uzupełniająca):
Th. W. Adorno, Teoria estetyczna, Warszawa 1994
B. Baran, Postnietzsche, Kraków 1996
R. Barthes, Śmierć autora, Teksty drugie, nr 1-2 / 1999
L. Bieszczad, Kryzys pojęcia sztuki. Filozoficzno-estetyczne koncepcje sztuki Th. W. Adorna, H.G. Gadamera, A.C. Danto, Kraków 2001
R. Bubner, Doświadczenie estetyczne, Warszawa 2005
G. Dickie, Czym jest sztuka? Analiza instytucjonalna w: red. M. Gołaszewska Estetyka w świecie, t. I, Kraków 1984
L. Ferry, Homo aestheticus, Sztuka i Filozofia, nr 9 / 1994
B. Frydryczak, Estetyki oporu, Zielona Góra 1995
B. Frydryczak, Świat jako kolekcja. Próba analizy estetycznej natury nowoczesności, Poznań 2002
M. Gołaszewska, red. Estetyka w świecie, t. I-V. Kraków 1984-1995 (wybrane teksty)
M. Gołębiewska, Demontaż atrakcji. O estetyce audiowizualności, Gdańsk 2003
M. Gołębiewska, Odnowienie estetyki? Diametros nr 3 / 2005
C. Korsmeyer, Gender w estetyce. Wprowadzenie, Kraków 2009
I. Lorenc, Filozoficzny charakter współczesnej estetyki, Diametros nr 3 / 2005
O. Marquard, Aesthetica i anaesthetica. Rozważania filozoficzne, Warszawa 2007
S. Morawski, Wybór pism estetycznych, Kraków 2007
O. Marquard, Aesthetica i anaesthetica. Rozważania filozoficzne, Warszawa 2007
S. Morawski, Wybór pism estetycznych, Kraków 2007
M. Ostrowicki, Wirtualne 'realis': estetyka w epoce elektroniki, Kraków 2006
L. Pareyson, Estetyka. Teoria formatywności, Kraków 2009
R. Shusterman, Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką, Wrocław 1998
K. Wilkoszewska, red. Estetyka transkulturowa, Kraków 2004
K. Wilkoszewska, Wariacje na postmodernizm, Kraków 2000

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 1402-WPE-1Z-S2 w USOSweb