Sztuka Afryki 1402-SA-1L-KA-S2

Wykłady obejmą następujące zagadnienia:
Zakres tematów:
1. Obszary kulturowe Afryki
2. Światopogląd Afryki Subsaharyjskiej
3. Sztuka Afryki i jej badania
4. Obiekty afrykańskie w kolekcjach zachodnich (recepcja obiektów
afrykańskich: od gabinetów osobliwości do muzeum sztuki nowoczesnej);
fascynacje rzeźbą i maskami afrykańskimi w sztuce europejskiej pocz. XXw.
5. Sztuka etniczna Afryki Subsaharyjskiej
a. plastyka obrzędowa a zdobnictwo przedmiotów użytkowych
b. style artystyczne
c. wybrane przykłady tradycyjnych stylów plastycznych Afryki Zachodniej,
Środkowej i Wschodniej
d. wybrane przykłady zdobnictwa tradycyjnych przedmiotów użytkowych
e. przemiany w sztuce tradycyjnej
6. Współczesna (pozaakademicka) sztuka Afryki Subsaharyjskiej
a. współczesne malarstwo Afryki Wschodniej (wybrany przykłady)
b. współczesna rzeźba Afryki Wschodniej (wybrane przykłady)
c. sztuka dla turystów
d. problemy klasyfikacyjne

Całkowity nakład pracy studenta

1.Godziny realizowane z udziałem nauczyciela: godziny kontaktowe (udział w wykładzie) – 30 h (1 ECTS) konsultacje 15 godz. (0,5 ECTS) 2.Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, potrzebny do przygotowania się do egzaminu (zebranie materiałów, zapoznanie się z literaturą, określenie metodologii badawczej ) – 75 h (2,5 ECTS) Łącznie 120 h (4 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

Student(ka) W1: Posiada pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej nauk o sztuce w zakresie sztuki etnicznej obszaru Afryki Subsaharyjskiej, którą jest w stanie twórczo rozwijać w działalności naukowej i profesjonalnej  oraz integrować z metodami innych dyscyplin (K_W01) W2: Zna podstawy metodologiczne badań naukowych nad tradycyjną sztuką Afryki Subsaharyjskiej, uwzględniając metodologię rozwijaną w ramach ścieżki specjalnościowej krytyka artystyczna (K_W02) W3: Zna w stopniu zaawansowanym szczegółowe dzieje, teorie, doktryny i współczesne kierunki rozwoju ochrony dziedzictwa sztuki Afryki Subsaharyjskiej (K_W04)

Efekty uczenia się - umiejętności

Student(ka) U1: Szczegółowo analizuje problemy i formułuje hipotezy w wybranym obszarze dotyczącym sztuki etnicznej Afryki Subsaharyjskiej, posługując się odpowiednimi metodami, pojęciami i narzędziami badawczymi, właściwymi dla nauk o sztuce, które twórczo dobiera / przystosowuje / lub samodzielnie opracowuje. W sposób krytyczny czyta i analizuje literaturę dotyczącą kultur i sztuki etnicznej Afryki Subsaharyjskiej (K_U02) U2: Potrafi integrować wiedzę z zakresu kultur i sztuki etnicznej Afryki Subsaharyjskiej z wiedzą z innych dyscyplin oraz stosować ją w sytuacjach profesjonalnych o różnym stopniu złożoności, związanych z dylematami ochrony dóbr kultury (z naciskiem na ochronę dziedzictwa obszaru Afryki Subsaharyjskiej) i oceną podejmowanych w tym zakresie działań. Posiada umiejętność formułowania samodzielnych, krytycznych opinii o wytworach kulturowych sztuki Afryki (K_U03) U3: Potrafi w sposób spójny i fachowy komunikować się na tematy z zakresu sztuki Afryki Subsaharyjskiej z różnymi kręgami odbiorców (w tym środowiskiem specjalistycznym), z wykorzystaniem różnych kanałów komunikacji (K_U04)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student(ka) K1: Podejmuje autonomiczne działania, zmierzające do kierowania swym stałym rozwojem naukowym i karierą zawodową, ukierunkowując także innych w tym zakresie (K_K02) K2: Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania a w podejściu do dóbr kultury (z naciskiem na dobra kultury obszaru Afryki Subsaharysjkiej) kieruje się fachową wiedzą, samokrytycyzmem, opinią ekspercką i własną zdolnością oceny działań innych. Pojmuje znaczenie wpływu dziejów kontynentu na przemiany, jakie zaszły w sztuce Afryki (K_K03) K3: Jest gotowy do podejmowania wyzwań zgodnych z etosem zawodowym – potrafi być ofiarny i wytrwały w realizacji indywidualnych i zespołowych działań w zakresie ochrony dóbr kultury regionu, kraju i świata z naciskiem na dziedzictwo sztuki obszaru Afryki Subsaharyjskiej (K_K06)

Metody dydaktyczne

Metoda dydaktyczna podająca: Wykład informacyjny (konwencjonalny); wykład konwersatoryjny Metoda dydaktyczna eksponująca - pokaz prezentacji Wykład przeprowadzony z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej opatrzonej bogatym materiałem ilustracyjnym. Przewidziano przeprowadzenie zajęć w Muzeum Okręgowym w Toruniu (Muzeum Podróżników) w oparciu o eksponaty afrykańskie znajdujące się w zbiorach muzealnych. Zdalne nauczanie: W przypadku zdalnej nauki wykład ze Sztuki Afryki odbywa się z wykorzystaniem platform Ms Teams umożliwiającej prezentację materiałów przygotowanych przez prowadzącego oraz czynny udział studentów w zajęciach.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody służące prezentacji treści
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody oparte na współpracy

Wymagania wstępne

brak

Koordynatorzy przedmiotu

Dorota Kamińska-Jones
Magdalena Nierzwicka

Kryteria oceniania

Metody oceniania: egzamin pisemny
Kryteria oceniania
ndst= 1-49%
dost= 50 - 60%
dost+ = 60%-70%
db = 70% - 80%
db+ = 80% - 90%
bdb = 90%-100%

W przypadku zajęć prowadzonych online, za pośrednictwem platformy MC Teams, weryfikacja wiedzy na poszczególnych etapach realizacji materiału (notatki z wykładu sprawdzane przez prowadzącego; możliwość opracowywania wybranych zagadnień). Dopuszczalna zamiana egzaminu na esej naukowy w przypadku nauczania zdalnego (W1 W2 W4 U1 U2 U3 K2)

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Podstawowa literatura (do zapoznania w wybranych fragmentach)

„African Art” https://www.mitpressjournals.org/loi/afar
Bodrogi Tibor, Sztuka Czarnej Afryki, Zakład im. Ossolińskich, 1968.
Buchalik Lucjan, Podyma Katarzyna, Bogolan, Korhogo i inne tkaniny Afryki Zachodniej, w: Zagrożenie tożsamości? Problematyka globalizacji w zainteresowaniach polskiej antropologii, (red.) A. Nadolska-Styczyńska, Łódź - Wrocław 2005, s. 261-269.
Gromyko Anatolij, Maski i rzeźby Tropikalnej Afryki, Moskwa, „Uskucctwo”, 1984.
Klajbor Ewa, Tingatinga. Nowoczesna szkoła malarstwa Tanzanii, Warszawa 2004.
Korabiewicz Wacław, Makonde, wielcy rzeźbiarze, „Lud”, 1958-1959, s. 70-90.
Korabiewicz Wacław, Sztuka Afryki w zbiorach polskich, Warszawa 1966.
Kowalski Marek Arpad, Sztuka Afryki Wschodniej, „Etnografia Polska” 1971, t. XV, z. 2, s. 161-183..
Koziorowska Jolanta, Kolekcja sztuki Czokwe w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, w: Afryka na progu XXI wieku. T. 1: Kultura i społeczeństwo, red. J. J. Pawlik, M. Szupejko, Warszawa 2009, s. 147-156.
Koziorowska Jolanta, Od Ruvumy do Maputo, Warszawa 1984.
Koziorowska Jolanta., Tingatinga, Malarstwo współczesnej Tanzanii, w: Zagrożenie tożsamości? Problematyka globalizacji w zainteresowaniach polskiej antropologii, (red.) A. Nadolska-Styczyńska, Łódź - Wrocław 2005, s. 270-276.
Kultury Afryki. W świecie tradycji, przemian i znaczeń, red. A. Nadolska-Styczyńska, seria: Toruńskie Studia o Sztuce Orientu, t. 4, Toruń 2009.
Kuniewski Jerzy, Rzeźba Makonde, Katalog wystawy, Gdańsk 1988.
Łapott Jacek, Dogonowie z Mali: społeczność tradycyjna w procesie zmian, Szczecin 2012.
Maska afrykańska – między sacrum a profanum, red. L. Buchalik, K. Podyma, Żory-Katowice 2012.
Pawłowska Aneta, Sztuka i kultura Afryki Południowej. W poszukiwaniu tożsamości artystycznej na tle przekształceń historycznych, Łódź 2013.
Piłaszewicz Stanisław, Mitologia i religie Czarnej Afryki, Warszawa 2002.
Piłaszewicz Stanisław, Religie Afryki, Warszawa 2000.
Schreiber Hanna, Koncepcja „sztuki prymitywnej”. Odkrywanie, oswajanie i udomowianie Innego w świecie Zachodu”, Warszawa 2012.
Sieber Roy, Out of Africa. Subsaharian Traditional Art. Catalogue, Dayton Art Inst. 2000.
Sokolewicz Zofia, Mitologia Czarnej Afryki, Warszawa 1986.
Styczyńska Anna, Współczesna rzeźba Makonde w zbiorach Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi, „Prace i Materiały MAiEŁ”, 1989-1990, nr 29.
Sztuka Afryki w kolekcjach i badaniach, praca zbiorowa, Szczecin 2014.
Sztuka Afryki. Afrykańska tradycja – afrykańska nowoczesność, red. A. Pawłowska, J. Sowińska-Heim, Łódź 2016.
Trojan Alina, Sztuka Czarnej Afryki, Wiedza Powszechna 1973.
Wiśniewska Anna K., Styl Shetani. Nowoczesna rzeźba ludu Makonde z Tanzanii, Warszawa 2003.

Literatura dodatkowa (do zapoznania w wybranych fragmentach)

Afryka na progu XXI wieku, t.1: Kultura i społeczeństwo, red. J. J. Pawlik, M. Szupejko, Warszawa 2009.
Afryka i (post)kolonializm, pod red. A. Pawłowskiej i J. Sowińskiej-Heim, Łódź 2016.
Buchalik Lucjan, Dogon y a gali. Dawny świat Dogonów, Żory [2011].
Clifford James, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, przeł. Ewa Dżurak i in., Warszawa 2000 (zwłaszcza rozdział: Władza i dialog w etnografii: inicjacja Marcla Griaule’a).
Vorbrich Ryszard, Plemienna i postplemienna Afryka. Koncepcje i postaci wspólnoty w dawnej i współczesnej Afryce, Poznań 2012.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-SA-1L-KA-S2 w USOSweb