Pracownia tradycyjnych technik introligatorskich 1402-PTTMA-3Z-SJ

Głównym celem przedmiotu jest zdobycie przez studentów wiedzy i umiejętności z zakresu tradycyjnych technik introligatorskich, stosowanych od XV do XX wieku. W ramach pracowni przekazywana jest wiedza z zakresu technik, materiałoznawstwa uwzględniając zasady obowiązujące w konserwacji. Zajęcia w ramach pracowni trwają przez cały rok akademicki w dwóch cyklach: w semestrze zimowym oraz letnim.
Efekty kształcenia w ramach pracowni są wykorzystywane w następujących obowiązujących zajęciach kursowych:
- Pracownia konserwacji-restauracji bloku książki zabytkowej 1402-PK-3Z-SJ, III rok, sem 5.
- Pracownia konserwacji-restauracji oprawy książki zabytkowej 1402-PKRO-4L-SJ, IV rok. sem. 7, 8.
- Pracownia konserwacji zabytków 1402-PKZA-6Z-PIS-SJ (w wypadku konserwacji - restauracji książek zabytkowych w ramach obiektu dyplomowego) IV, V r., sem. 8-10
Poprzez ćwiczenia praktyczne utrwalane i poszerzane są umiejętności rozpoznawania własności materiałów i klejów w celu ich świadomego i prawidłowego wykorzystania w rzemiośle introligatorskim. Student nabywa umiejętności manualne i techniczne. Student pracuje z materiałami współczesnymi nawiązującymi do materiałów historycznych i zabytkowych. Ważnym elementem kształcenia w przedmiocie jest umiejętność planowania i argumentowania podejmowanych decyzji. Przedmiot ma również na celu przygotowanie studentów do wykonywania demontażu, napraw, rekonstrukcji i kopii konstrukcji zabytkowych książek.
Warunkiem do pomyślnego ukończenia przedmiotu jest wykonanie czterech atrap książek wraz z dokumentacją pisemną i fotograficzną w formie cyfrowej. Dokumentacja ma zawierać podstawowe informacje na temat wykonanych prac wraz z fotografiami przedstawiającymi efekty prac (6 fotografii), na koniec każdego cyklu zajęć.

W cyklu 2022/23Z:

Od studenta przed rozpoczęciem nauki oczekuje się zdobycia wiedzy i umiejętności w ramach przedmiotów realizowanych na 2 roku
studiów.
W ramach przedmiotu przekazywana jest wiedza teoretyczna i praktyczna z
zakresu konstruowania książek zgodnie z technikami używanymi od końca XV do początków XX wieku w tradycyjnym rzemiośle
introligatorskim z uwzględnieniem podejścia konserwatorskiego. Poprzez ćwiczenia praktyczne
utrwalane i poszerzane są szczegółowe umiejętności rozpoznawania własności materiałów i klejów w celu ich świadomego i prawidłowego
wykorzystania w rzemiośle introligatorskim. Student pracuje z materiałami współczesnymi nawiązującymi do materiałów historycznych i
zabytkowych.
Zajęcia w semestrze zimowym rozpoczynają się wykonaniem atrap książki zgodnych z tradycyjnym warsztatem introligatorskim
stosowanym w XX I XIX wieku.
Zajęcia w semestrze letnim obejmują naukę technik i technologii w rzemiośle introligatorskim sięgających tradycją do XV wieku.
Warunkiem do pomyślnego ukończenia przedmiotu jest wykonanie łącznie pięciu atrap książek wraz z dokumentacją pisemną na koniec
cyklu zajęć w każdym semestrze. Ważnym elementem kształcenia w przedmiocie jest umiejętność planowania i argumentowania
podejmowanych decyzji. Przedmiot ma również na celu przygotowanie studentów do wykonywania demontażu, napraw, rekonstrukcji i
kopii konstrukcji zabytkowych książek.

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2024/25Z:

Podobnie jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależne od cyklu).

W cyklu 2025/26Z:

Podobnie jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależne od cyklu).

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela: - udział w ramach zajęć w pracowni (godziny kontraktowe): 45 godz. - konsultacje z nauczycielem akademickim: 5 godz. Łącznie godziny realizowane z udziałem nauczycieli: 50 godz. (2ECTS) Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta: –przygotowanie do zajęć w pracowni : zapoznanie się z instrukcjami do wykonania prac dostarczonymi przez prowadzącego, z podaną w USOS literaturą (wybrane fragmenty), bieżące przyswajanie i powtarzanie materiału z zajęć (6 godz.) -bieżące korygowanie błędów w wykonanych przez studentów pracach (4 godz.) - bieżące wykonanie zadań domowych polegające na samodzielnym wykonaniu niektórych elementów konstrukcyjnych książki : klejów, kapitałek, materiałów obleczeniowych opraw ( 5 godz.) - czas wymagany do przygotowania, przeglądu i uczestnictwa w procesie oceniania (10 godz.) Łącznie czas poświęcony na pracę indywidualną studenta 25 (1ECTS) Łącznie:75 godz. (3 pkt ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Opisuje tradycyjny oraz współczesny warsztat introligatorski w zabytkowych książkach (K_W01, K_W02). W2: Charakteryzuje historyczne i współczesne techniki introligatorskie w konstrukcjach książek (K_W03, K_W05). W3: Definiuje terminologię stosowaną w introligatorstwie w pracy nad historyczną konstrukcją ksiązki (K_W03, K_W09). W4: Zna proces kształtowania się warsztatu introligatorskiego w ujęciu historycznym (K_W01, K_W11). W5: Definiuje elementarną wiedzę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w pracowni introligatorskiej (K_W13).

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Wykorzystuje warsztat tradycyjnych technik introligatorskich w wykonaniu kopii, reintegracji, rekonstrukcji, napraw historycznych konstrukcji książek w oparciu o techniki stosowane od końca XV do początku XX wieku (K_U01, K_U15 ) U2: Rozróżnia rodzaje historycznych konstrukcji książki (K_U2). U3: Rozpoznaje techniki introligatorskie (K_U10). U4: Wykonuje kompleksową konstrukcję książki z wykorzystaniem tradycyjnych technik introligatorskich stosowanych na przestrzeni wieków (K_U11, K_U12). U5: Wykonuje kopie zabytkowych konstrukcji książki poprawnie pod względem technicznym, estetycznym, precyzji i artystycznym (K_U11, K_U13 ). U6. Wykorzystuje tradycyjne techniki introligatorskie zgodnie z obowiązującymi zasadami konserwatorskimi (K_U13).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Dostrzega i wartościuje tradycyjny warsztat introligatorski (K_K01). K2: Dostrzega znaczenie prawidłowego wykonania konstrukcji książki zgodnie z etyką zawodową (K_K02). K3: Dostrzega konieczność uwzględnienia tradycyjnych technik i technologii introligatorskich w przyszłych decyzjach konserwatorskich (K_K02, K_K04). K4: Posiada świadomość potrzeby bezustannego doskonalenia warsztatu i pogłębiania wiedzy K_K05 K5: Jest gotów do samodzielnego i świadomego planowania pracy (K_K06).

Metody dydaktyczne

Metody teoretyczne: -wyjaśnienie i opis poszczególnych etapów pracy -pisemne i multimedialne instrukcje dyskusja dotycząca realizowanego projektu Metody praktyczne: -ćwiczenia przedmiotowe -pokazy -bieżące korekty wykonywanych ćwiczeń

Metody dydaktyczne eksponujące

- inscenizacja

Metody dydaktyczne podające

- opowiadanie
- opis
- pogadanka

Metody dydaktyczne poszukujące

- obserwacji
- ćwiczeniowa
- doświadczeń

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Warunkiem do rozpoczęcia zajęć jest pozytywne zaliczenie II roku studiów na kierunku Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki, specjalność konserwacja i Restauracja Papieru i Skóry, Bezpośrednio przygotowującymi zajęciami kursowymi do uczestnictwa w przedmiocie są: -Pracownia oprawy i zabezpieczania obiektów zabytkowych II r., sem. 4 -Konstrukcja książki na przestrzeni wieków - wykłady II r., sem. 4 Konieczne jest posiadanie następujących podstawowych narzędzi oraz materiałów: kostka introligatorska, metalowa linijka z naniesioną miarą, nożyk introligatorski, skalpel (obsadka + kilka ostrzy), zestaw igieł do ręcznego szycia, płaski pędzel najlepiej z włosia naturalnego bez metalowej "skuwki" (szer.: max 3 cale), płaski pędzel z włosiem syntetycznym (nr 15 - 25), punktak, 1x ryza papierowa 80 g/m2, fragment bawełnianego białego cienkiego płótna (około 30 cm x 10cm), ściereczka z mikrofibry.

Koordynatorzy przedmiotu

Agnieszka Zięba

Kryteria oceniania

Metody oceniania:
- przygotowanie studenta do zajęć (K_W03, K_W02, K_W13, K_K01, K_K02),
- ocena właściwego doboru i zastosowania materiałów i technik, staranności wykonania realizacji zadania (K_W03 - K_W05, - K_W09, K_W11, K_U01- K_U02, K_U10- K_U13, K_K01, K_K02, K_K, K_K05, K_K06),
- ocena poziomu umiejętności wykorzystania materiałów i narzędzi oraz technologii warsztatu (K_W03 - K_W05, K_W03 - K_W11, K_U01, K_U15, K_U11- K_U13, K_K01, K_K02, K_K04, K_K06),
- ocena poziomu estetyki wykonawstwa atrap książek (K_W03 - K_W05, K_U11- K_U13, K_K02, K_K04, K_K05, K_K06),
- ocena poziomu umiejętności przygotowania atrap książek (K_W01, K_W03 - K_W05, K_W11, K_U01, K_U15, K_U10, K_U11- K_U13, K_K01, K_K02, K_K04, K_K05, K_K06),
- ocena formułowania wypowiedzi z wykorzystaniem wiedzy z zakresu znajomości warsztatu tradycyjnych technik introligatorskich (K_W01 , K_W03 - K_W05, K_W09, K_W11, K_U02, K_U10, K_U13, K_K01, K_K02, K_K04, K_K05, K_K06),
- umiejętności prowadzenia dyskusji przy użyciu profesjonalnej terminologii (K_W01-K_W02 , K_W03, K_W09, K_W11, K_U02, K_U10, K_U13, K_K02, K_K04, K_K06).
Kryteria oceniania:
- poprawne wykonanie czterech atrap książek realizowanych na zajęciach warunkiem zaliczenia przedmiotu,
- wykonanie opisowej i fotograficznej dokumentacji techniki wykonania do każdej z atrap książek.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Literatura podstawowa:
1. Pokorzyńska E., Pronobis-Brzeźińska M., Wagner A., „Leksykon oprawoznawczy” , Bydgoszcz 2023.
2. Zjawiński Z., „Introligatorstwo” , Warszawa 1967 rok
3. Semkowicz A., „Introligatorstwo” , Kraków 1948 rok.
4. Aldren A. Watson, “Hand Bookbinding, a Manual of Instruction, London 1986
Literatura uzupełniająca:
1. Grycz J., „Z dziejów i techniki książki, Wrocław 1951 rok.
2. Encyklopedia Wiedzy o Książce, wyd.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu 1971
3. Szirmai J. A., “The Archeology of Medieval Bookbinding”, Ashgate 1999

W cyklu 2022/23Z:

1. Zjawiński Z., „Introligatorstwo” , Warszawa 1967 rok
2. Semkowicz A., „Introligatorstwo” , Kraków 1948 rok.
3. Grycz J., „Z dziejów i techniki książki, Wrocław 1951 rok.
4. Encyklopedia Wiedzy o Książce, wyd.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu 1971
5. Aldren A. Watson, “Hand Bookbinding, a Manual of Instruction, London 1986
6. Szirmai J. A., “The Archeology of Medieval Bookbinding”, Ashgate 1999
7. Les Tranchefiles brodees, Etude historique et technique, Bibliotheque Nationale France 1989

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2024/25Z:

Podobnie jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależne od cyklu).

W cyklu 2025/26Z:

Podobnie jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależne od cyklu).

Uwagi

W cyklu 2022/23Z:

Konieczne jest posiadanie następujących podstawowych narzędzi oraz materiałów: kostka introligatorska, metalowa linijka z naniesioną miarą, nożyk introligatorski, skalpel (obsadka + kilka ostrzy), zestaw igieł do ręcznego szycia, płaski pędzel najlepiej z włosia naturalnego bez metalowej "skuwki" (szer.: max 3 cale), płaski pędzel z włosiem syntetycznym (nr 15 - 25), punktak, 1x ryza papierowa 80 g/m2, fragment bawełnianego białego cienkiego płótna (około 30 cm x 10cm), ściereczka z mikrofibry.

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2024/25Z:

Podobnie jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależne od cyklu).

W cyklu 2025/26Z:

Podobnie jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależne od cyklu).

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-PTTMA-3Z-SJ w USOSweb