Pracownia technik malarskich i pozłotniczych 1402-PTMiP-1L-SJ

Realizowane bloki tematyczne:
- z zakresu technik malarskich:
• przygotowanie wybranych podobrazi malarskich (drewniane, płócienne, płyty fabryczne) i zapraw (klejowe, emulsyjne, olejne). Izolowanie podobrazi, zapraw oraz przygotowanie i nanoszenie imprimatury.
• metody przenoszenia rysunku kompozycji (przeprócha, kalka olejna)

- z zakresu technik pozłotniczych:
• rodzaje i zastosowanie przyborów i narzędzi pozłotniczych,
• przygotowanie materiałów wykorzystywanych w technikach pozłotniczych,
• przygotowanie różnorodnych podłoży i zapraw pod pozłotę (w tym opracowanie ornamentów wklęsłych i wypukłych),
• techniki pozłotnicze: złocenie na pulment i na mikstion z wykorzystaniem tradycyjnych i współczesnych technik pozłotniczych, na zaprawie kredowo-klejowej,
• zastosowanie wybranych technik zdobniczych (puncowanie, szata złotolita, laserunki)

W cyklu 2024/25L:

Studenci przygotowują samodzielnie płótno do naciągnięcia na krosna malarskie, uczą się prawidłowego sposobu naciągu płótna na krosnach poznając ich budowę, następnie wykonują przeklejenie klejem żelatynowym na zimno i przygotowują zaprawę emulsyjną do gruntowania podobrazia płóciennego. Drugim zadaniem jest wykonanie pracy pozłotniczej na płycie mdf, od przygotowania projektu dekoracji bazując na ornamencie klasycznym, poprzez przeklejenie podłoża, gruntowanie zaprawą klejowo-kredową (nauka przygotowania gruntów kredowo-klejowych), szlifowanie zaprawy, wykonanie ornamentów rytych, wklęsłych i wypukłych, nałożenie pulmentu na wybranym fragmencie pracy pod złocenie na poler i wykonanie złocenia na poler (zapoznanie się z narzędziami i podstawami techniki złocenia na poler), izolacja szelakowa, złocenie na mikstion olejny szlagmetalem, zabezpieczenie szlagmetalu. Następnie wykonują elementy zdobnicze na pozłocie - puncowanie, szata złotolita (przygotowanie tempery żółtkowej) i laserunki olejno-żywiczne.

W cyklu 2025/26L:

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: -uczestnictwo w zajęciach 60 godzin Łącznie godziny realizowane z udziałem nauczycieli 60 (2ECTS) Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta: -Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu, tj. wcześniejsze przygotowanie, wybór odpowiednich materiałów do zajęć (zebranie materiałów, zapoznanie się z literaturą), czytanie literatury: 45 - Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania (zal. z oceną – przygotowanie pracy na zaliczenie): 45 Łącznie czas poświęcony na pracę indywidualną studenta 90(3ECTS) Łącznie: 150 godz. (5 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1 - ma pogłębioną wiedzę dotyczącą technologicznych aspektów pracy malarza i pozłotnika (K_W10 ) W2 - posiada wiedzę dotyczącą przygotowania podobrazia, przeklejenia, różnych rodzajów gruntów malarskich i pozłotniczych, a także izolacji szelakowej, rodzajów mikstionów, zasad nakładania pulmentów oraz sposobu złoceń na mat i na poler (K_W10 ) W3 - posiada wiedzę dotyczącą zależności pomiędzy poszczególnymi materiałami malarskimi, m.in. układu podłoże-zaprawa, w tym zna zasady dotyczące stężeń klejów i gruntów malarskich, roli poszczególnych warstw technologicznych w złoceniu na mat i na poler (K_W10 ) • posiada wiedzę w dziedzinie sztuk plastycznych w zakresie warsztatu artystycznego. K_W10

Efekty uczenia się - umiejętności

U1 - umiejętność prawidłowego definiowania pojęć z zakresu technologii i technik malarskich oraz pozłotniczych (K_U10) U2 - umiejętność samodzielnego sporządzania odpowiednich materiałów malarskich i pozłotniczych oraz ich właściwego wykorzystania (K_U13)(K_U15) U3 - umiejętność organizowania warsztatu pracy malarza i pozłotnika (K_U13)(K_U15) • rozpoznaje rodzaje technik sztuk plastycznych. K_U10 • potrafi wykorzystać umiejętności i wiedzę na temat dawnych i współczesnych technologii i technik sztuk plastycznych w pracach konserwatorsko-restauratorskich i artystycznych. K_U13

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1 - Ma świadomość kształtowania się dzieła poprzez świadome decyzje twórcy, dotyczące doboru odpowiednich materiałów technologicznych (K_K04) K2 - Potrafi ocenić w obiekcie zabytkowym technikę wykonania pozłoty oraz uszanować oryginalny i pierwotny zamysł artysty w przyszłej pracy konserwatora dzieł sztuki (K_K04) K3 - Jest w stanie ocenić czy zniszczenia poszczególnych dzieł sztuki mogły powstać z przyczyn technologicznych (jak: nieodpowiednie przygotowanie podłoża, brak lub zbyt silne przeklejenie, grunt zbyt mocny lub za słaby (pudrujący się), źle przygotowana izolacja zaprawy lub jej brak, błędy w sztuce pozłotniczej) (K_K04) • ma świadomość i rozumie konieczność uwzględniania kontekstu kulturowego dzieła sztuki lub zabytku w decyzjach konserwatorskich. K_K04

Metody dydaktyczne

• przedłożenie teorii potrzebnej do zrozumienia rodzajów, zasad i sposobów przygotowywania podłoży malarskich, klejów, zapraw, izolacji oraz złoceń • praktyczna nauka przygotowywania podłoży drewnianych i płóciennych, sporządzania klejów, zapraw kredowo-klejowych i emulsyjnych, obróbki gruntów (szlifowanie, rycie, wykonywanie ornamentów wypukłych), a także złocenie na mat i na poler, technik zdobniczych stosowanych w złoceniach

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- opis

Metody dydaktyczne poszukujące

- projektu
- ćwiczeniowa
- obserwacji

Wymagania wstępne

• ogólna orientacja w dziedzinie technik malarstwa i pozłotnictwa uwzględniająca rodzaje i metody przygotowania podłoży malarskich, zapraw, rodzaje materiałów, narzędzi malarskich i pozłotniczych wykorzystywanych w podstawowych technikach malarskich i pozłotniczych.

Koordynatorzy przedmiotu

Klaudia Rajmann

Kryteria oceniania

Wymagania dotyczące zaliczenia:

zaliczenie ćwiczeń – ocena semestralna

elementy oceny: zaangażowanie i aktywność na zajęciach, poziom rozumienia i wykonywania zadań (W1-W3), umiejętność prawidłowego definiowania pojęć z zakresu technologii i technik malarskich oraz pozłotniczych, umiejętność samodzielnego sporządzania odpowiednich materiałów malarskich i pozłotniczych oraz ich właściwego wykorzystania, umiejętność organizowania warsztatu pracy malarza i pozłotnika, wykonanie zadań praktycznych: prace pozłotnicze na wskazanych podłożach, przygotowanie podobrazia płóciennego (U1-U3), ocena poziomu estetyki wykonanej pracy

ndst - 50 %
dst-51-60%
dst plus- 61-70%
db- 71-80%
db plus- 81-90%
bdb- 91-100%

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Literatura wymagana (obowiązkowa) - wybrane fragmenty
Cennini C., Rzecz o Malarstwie, Wrocław 1955.
Doerner M., Materiały malarskie i ich zastosowanie, Warszawa 1975.
Hopliński J., Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.
Slansky B., Technika Malarstwa. Materiały do malarstwa i konserwacji, Tom I, Warszawa1960.
Ślesiński W., Techniki malarskie, spoiwa organiczne, Warszawa 1984.

-Teoretyczno-praktyczne materiały do zajęć w formie plików pdf przygotowane przez prowadzącą rozsyłane pocztą elektroniczną po każdych zajęciach

Literatura zalecana (uzupełniająca)
Artymowski R., Materiały i narzędzia malarskie, Skrypt ASP, Warszawa 1983
Engelman Z., Pozłotnictwo, Zielona Góra 2005.
Merrifield P. M., Original Treaties on the Arts of Painting, Vol. I i II, New York 1967.
Sadziak T., Klejowe i olejne prace pozłotnicze, Ośrodek Dokumentacji Zabytków,Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Seria B – Tom LXIX, Warszawa 1981.
Stępień D., Tempera żółtkowa jako technika w malarstwie sztalugowym, według dawnych przekazów i twórczości wybranych współczesnych artystów, Warszawa 2010.
Tylewicz A., Sztuka pozłotnictwa i inne techniki zdobienia, Poznań 2007.
Zwolińska K., Mała technologia malarstwa, Warszawa 1989.

W cyklu 2024/25L:

Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie"

W cyklu 2025/26L:

Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie"

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-PTMiP-1L-SJ w USOSweb