Prowadzony w cyklach: 2022/23L, 2023/24L, 2024/25L, 2025/26L

Kod ISCED: 0228

Punkty ECTS: 3

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa

Proseminarium 1402-PSEM-2L-S1

Proseminarium z historii sztuki
Cel zajęć: nauka pracy badawczej, zbierania literatury (informacje o bibliografiach drukowanych i dostępnych on-line), zapis literatury (przypisy, skracanie zapisu, bibliografia załącznikowa, wykazy źródeł, netografia z datą dostępu)
Forma zajęć, ćwiczeniowa,
Zajęcia trwają cały rok, zaliczenie po każdym semestrze
obecność obowiązkowa
zaliczenie: na podstawie obecności oraz wykonanych zadań
zadania
I semestr: wybór tematu
Napisanie wstępu (w systemie referatowym z uwzględnieniem podstawowej, najnowszej literatury, przypisy)
Wykonanie prezentacji dotyczącej wybranego tematu
Zebranie bibliografii bibliografii
Zebranie literatury do tematu
Charakterystyka jednej wybranej pozycji z bibliografii tematu
II semestr
Napisanie chronologicznego stanu badań
Napisanie problemowego stanu badań
Zaproponowanie postulatów badawczych
Sporządzenie bibliografii załącznikowe

Przygotowywane na zajęciach tekst;
Wstęp (forma referatowa)
Chronologiczny stan badań - przegląd literatury w układzie chronologicznych od pierwszych publikacji po ostatnie z podaniem autora, rodzaju i miejsca publikacji (artykuł, książka), poruszanej w pracy problematyki,
Relacja w mowie zależnej, udokumentowana przypisami z podaniem stron
Przegląd problemowy, analogicznie, prezentacja wybranych problemów występujących w literaturze w układzie chronologicznym każdy, charakterystyka bardziej szczegółowa z podaniem argumentacji autorów, precyzyjne udokumentowanie przypisami z podaniem konkretnych stron
Zakończenie podsumowanie stanu badań, postulaty badawcze
Bibliografia załącznikowa: podanie wykorzystanej literatury w układzie alfabetycznym (najpierw nazwisko potem imię)

W cyklu 2022/23L:

W cyklu 2023/24L:

W cyklu 2024/25L:

W cyklu 2025/26L:

Całkowity nakład pracy studenta

zajęcia z nauczycielem 2 semestry po 30 godz. samodzielna praca studenta w semestrze 90 godzin

Efekty uczenia się - wiedza

K_W02 - Student/-ka rozpoznaje relacje i zależności pomiędzy wydarzeniami oraz zjawiskami historyczno-artystycznymi w różnych okresach przeszłości i w czasach obecnych. K_W03 - Student/-ka zdaje sobie sprawę z różnorodności źródeł informacji i rozumie ich przydatność w badaniach nad sztuką. Posiada też wiedzę pozwalającą na ich analizę i interpretację. K_W05 - Student/-ka ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej historii sztuki.

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U01 - Student/-ka samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny przy zastosowaniu tradycyjnych oraz nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego. K_U02 - Student/-ka potrafi, korzystając z przewodnictwa opiekuna naukowego, zastosować w praktyce podstawowe elementy warsztatu badań historyka sztuki dobierając teorie, metody i narzędzia właściwe dla wybranego problemu. K_U03 - Student/-ka korzystając z wiedzy o zachowanych obiektach, a także bibliografii, publikacji, archiwaliów, fototek, internetowych baz danych itp. wyszukuje i analizuje informacje dotyczące dzieł sztuki, systematyzując je w przejrzystej i przemyślanej formie. K_U04 - Student/-ka wyniki kwerendy opracowuje i prezentuje w postaci wystąpień, publikacji i wystaw z zastosowaniem różnorodnych metod i technik wizualizacji. K_U05 - Student/-ka posiada podstawową umiejętność opisu, analizy i klasyfikacji dzieła sztuki pod względem tematycznym, typologicznym, chronologicznym, geograficznym, technologicznym oraz atrybucji z wykorzystaniem fachowego słownictwa i terminologii. Potrafi w praktyce zastosować różnorodne narzędzia analityczne wypracowane w historii badań nad obiektami kultury wizualnej. K_U08 - Student/-ka formułuje tezy i argumentuje z wykorzystaniem poglądów różnych autorów opracowań w zakresie znanej mu literatury fachowej. K_U09 - Student/-ka posiada umiejętność zadowalającego literacko pisania i komunikowania się podczas publicznych wystąpień w języku ojczystym z poprawnym zastosowaniem profesjonalnej terminologii właściwej dla historii sztuki i nauk pokrewnych.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K_K01 - Student/-ka rozumie konieczność przestrzegania norm etycznych w pracy historyka sztuki. K_K02 - Student/-ka uznaje i szanuje różnice rzetelnie ukazanych punktów widzenia, warunkowane światem wartości i postawami ludzi w różnych okresach i kontekstach historyczno-kulturowych, wykazując jednocześnie niezależność i samodzielność własnej myśli. K_K04 - Student/-ka dostrzega rolę i znaczenie historii sztuki i dziedzin jej pokrewnych oraz przedmiotów będących obiektem ich badań w kształtowaniu świadomości kulturowej i artystycznej, pogłębianiu więzi społecznych i kulturowych na poziomie lokalnym i ponadlokalnym. K_K05 - Student/-ka ma świadomość zakresu swojej wiedzy i umiejętności oraz rozumie potrzebę pracy nad własnym charakterem i rozwijania kontaktów społecznych.

Metody dydaktyczne

wykład, prezentacje, dyskusje, korekty tekstów bezpośrednio w trakcie zajęć oraz pisemne przed i po zajęciach, wspólne korekty tekstów w trakcie zajęć ze studentami; prezentowanie przygotowanych przez studentów tekstów oraz prezentacji, dyskusje

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- referatu
- seminaryjna

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody wymiany i dyskusji
- metody oparte na współpracy
- metody służące prezentacji treści

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

zaliczenie przedmiotów z I roku studiów dotyczących terminologii historii sztuki i z zakresu jej historii

Koordynatorzy przedmiotu

Alicja Saar-Kozłowska

Kryteria oceniania

Zaliczenie następuje na podstawie udziału w zajęciach oraz wykonanych zadań; przedstawienia tematu wraz z prezentacją;
przygotowanie i zaprezentowania na zajęciach wstępu, prezentacji obrazowej wybranego tematu, ćwiczeń w charakteryzowaniu literatury, chronologicznego i problemowego (wybrane zagadnienia) stanu badań,
bibliografii załącznikowej,
adresów bibliograficznych dostępnych online.
Studentów obowiązuje wiedza na tymat:
historii bibliografii, metod wprowadzania korekt online i przy użyciu znaków korektorskich, systemu wykonywania różnorodnych przypisów - oxfordzkich, harwardzkich, kodowanych, system vancouverski (autor - numer).

Literatura

Literatura wprowadzająca i pomocnicza:
Aleksandra Mendykowa, Podstawy bibliografii, Warszawa 1981.
Marian Pawlak, Jerzy Serczyk, Podstawy badań historycznych, Bydgoszcz 2006.
Adam Małłkiewicz, Jan K. Ostrowski, Wstęp do historii sztuki: materiały bibliograficzne, Wydanie 720 z Skrypty uczelniane, Uniwersytet Jagielloński, wyd. 3, uzupełnione, Kraków 1995.
Przewodnik bibliograficzny historyka sztuki, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1999.
Przewodnik Bibliograficzny Historyka Sztuki, Uniwersytet Jagielloński : poradnik bibliograficzny, oprac. Teresa Bieńkowska i Zdzisław Vogel, pod kierunkiem Józefa Korpały, Kraków 1964.

W cyklu 2022/23L:

Literatura wprowadzająca i pomocnicza:
Aleksandra Mendykowa, Podstawy bibliografii, Warszawa 1981.
Marian Pawlak, Jerzy Serczyk, Podstawy badań historycznych, Bydgoszcz 2006.
Adam Małłkiewicz, Jan K. Ostrowski, Wstęp do historii sztuki: materiały bibliograficzne, Wydanie 720 z Skrypty uczelniane, Uniwersytet Jagielloński, wyd. 3, uzupełnione, Kraków 1995.
Przewodnik bibliograficzny historyka sztuki, Uniwersytet Warszawaski, Warszawa 1999.
Przewodnik Bibliograficzny Historyka Sztuki, Uniwersytet Jagielloński : poradnik bibliograficzny, oprac. Teresa Bieńkowska i Zdzisław Vogel, pod kierunkiem Józefa Korpały, Kraków 1964.

W cyklu 2023/24L:

Literatura wprowadzająca i pomocnicza:
Aleksandra Mendykowa, Podstawy bibliografii, Warszawa 1981.
Marian Pawlak, Jerzy Serczyk, Podstawy badań historycznych, Bydgoszcz 2006.
Adam Małłkiewicz, Jan K. Ostrowski, Wstęp do historii sztuki: materiały bibliograficzne, Wydanie 720 z Skrypty uczelniane, Uniwersytet Jagielloński, wyd. 3, uzupełnione, Kraków 1995.
Przewodnik bibliograficzny historyka sztuki, Uniwersytet Warszawaski, Warszawa 1999.
Przewodnik Bibliograficzny Historyka Sztuki, Uniwersytet Jagielloński : poradnik bibliograficzny, oprac. Teresa Bieńkowska i Zdzisław Vogel, pod kierunkiem Józefa Korpały, Kraków 1964.

W cyklu 2024/25L:

Żodła informacji na temat publikacji z dziedziny historii sztuki:

Przewodnik Bibliograficzny. Urzędowy Wykaz Druków Wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej”, od 2020 pod nową nazwą „Urzędowy Wykaz Druków Wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej. Przewodnik Bibliograficzny”. Aktualnie online.

Wybrane bibliografie:
Polska bibliografia sztuki 1801-1944. T. 1-2, Malarstwo polskie. Cz. 1-2, Prace ogólne, historia, malarze A-K , L-Z, oprac. Janina Wiercińska, Maria Liczbińska ; Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki, 1975, 1976.

Polska bibliografia sztuki 1801-1944. T. 3, Rzeźba / oprac. Janina Wiercińska, Maria Liczbińska, Hanna Faryna-Paszkiewicz ; Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki. 1986.

Bibliografia polskiej historii sztuki 1945-1960, cz. 1-2, Andrzej Ryszkiewicz, Joanna Wiercińska, Rocznik Historii Sztuki, t, 4, 5, 1964,-1965, cz. 1, s. 215-337, cz. 2. s. 213-307.

Polska bibliografia sztuki 1801-1944. T. 4, Architektura. Cz. 1, Źródła, opracowania ogólne, historia, architekci i budowniczowie / pod red. Janiny Wiercińskiej ; zespół red. Adam Czyżewski [et al.] ; Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki, Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1991. cz. 2, Topografia 2001.
Helena Lipska, Bibliografia historii sztuki polskiej, Przegląd Historii sztuki, za lata 1919-1925, t. 1, 1920; za lata 1925-1930, t. 3, 1932-1933; za r. 1938, Biuletyn Historii Sztuki i Kultury, t. 7, 1939.
Bibliografia polskiej historii sztuki 1961-1963 wraz z uzupełnieniami za lata poprzednie. Cz. 1 / Andrzej Ryszkiewicz, Janina Wiercińska, 1966.Rocznik Historii Sztuki, t. 6, 1966, s. 303-400, także nadbitki.

Bibliografia polskiej historii sztuki 1964-1968 wraz z uzupełnieniem za lata poprzednie. Cz. 2 / Rzeźba, malarstwo, grafika, rzemiosło artystyczne, Andrzej Ryszkiewicz, Janina Wiercińska przy współpracy Marii Liczbińskiej, Warszawa, Komitet Nauk o Sztuce (Polska Akademia Nauk) 1973. Zob. w Bibliotece Cyfrowej w Heidelbergu, Roczniki historii Sztuki, https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/rhs1973/0345/image,info (tu: R. 9, 1973). [trzeba włączyć scroll]

Bibliografia polskiej historii sztuki za lata 1969-1970, Nawojka Cieślińska, Anna Rudzka, Anna, Rocznik Historii Sztuki, t. 12, 1981.
Bibliografia polskiej historii sztuki za lata 1971-1972, Hanna Fruba, Anna Rudzka, Hanna Faryna-Paszkiewicz, Rocznik Historii Sztuki, t. 13, 1981.

Bibliografia polskiej historii sztuki za lata 1973-1975. Cz. 1 -2. indeksy/ Anna Marcinowska, Warszawa 1992.

Bibliografia polskiej historii sztuki za lata 1976-1978. Cz. 1-2, indeksy, Joanna Hübner-Wojciechowska, Warszawa 1994.

„BZCz” (bIBLIOGRAFIA ZAWARTOŚCI CZASOPISM) opracowywana w BN od 1947 roku. Dostępność:
1947–1948 w formie druku powielanego.
1949–1950 jako kartoteka kartkowa, do wglądu w obecnym Zakładzie ZKD, (aktualnie wprowadzana jest do bazy).
1951–1995 w formie zeszytów drukowanych raz w miesiącu.
Od 1951 do 2004 w formie drukowanych zeszytów.
Od 1996 roku „BZCz” dostępna jest w Katalogu Biblioteki Narodowej
https://bn.org.pl/bibliografie/bibliografia-narodowa/bibliografia-zawartosci-czasopism/numery-do-pobrania

Répertoire d'art et d'archéologie, RAA, 1910-1989, także literatura polska, tytuły w języku publikacji.

BHA (Bibliography of the History of Art) i RILA (Répertoire international de la littérature de l’art) – bibliografie udostępniane przez Getty Research Institute od 1989 roku.

Jadwiga Sadowska, Elżbieta Stefańczyk „Przewodnik Bibliograficzny”, [w:] Polska bieżąca bibliografia narodowa: dobór i selekcja materiału, J. Sadowska (red.), Prace Instytutu bibliograficznego, Warszawa: Biblioteka Narodowa, 1999.

Informator o bibliotekach i ośrodkach informacji w Polsce , oprac. zespół pod kier. Jadwigi Sadowskiej i Elżbiety Stefańczyk, Biblioteka Narodowa (Polska), Warszawa 1995.

Zbigniew Zagrodzki (red.), Bibliografia: metodyka i organizacja, Nauka, Dydaktyka, Praktyka = Science, Didactics, Practice, Warszawa 2000.

Józef Korpała, O bibliografiach i informatorach. Poradnik dla wszystkich, Warszawa: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 1974.

Przykład bibliografii regionalnej:
Henryk Baranowski, Bibliografia miasta Torunia do 1971 roku, Warszawa 1972.
Henryk Baranowski, Bibliografia miasta Torunia 1972-1993., Toruń 1996.
Urszula Zaborska, Bibliografia miasta Torunia za lata 1994-1997 wraz z uzupełnieniami, Rocznik Toruński, , t. 25, 1998, s.175-386.