Problematyka konserwatorska zabytków architektury w kontekście przemian zachodzacych w ochronie dziedzictwa 1402-PK-3L-S1

Tematy wykładów:
- Wprowadzenie do problematyki zajęć, informacje o wykładach i zasadach zaliczenia przedmiotu. Polityka konserwatorska wobec przemian polityki historycznej – kontekst regionalny, krajowy i międzynarodowy. System ochrony zabytków w Polsce.
- Prace remontowo-konserwatorskie w Toruniu pod zaborem pruskim. Organizacyjne i prawne uwarunkowania działalności konserwatorskiej w Toruniu po I wojnie światowej. Prace konserwatorsko-restauratorskie w Toruniu oraz działania w skali urbanistycznej i ochrona krajobrazu miasta w dwudziestoleciu międzywojennym.
- Geneza idei ochrony wspólnego dziedzictwa całej ludzkości. Nacjonalizm kulturowy vs internacjonalizm kulturowy w okresie działalności Ligi Narodów.
- Prace konserwatorskie w Toruniu w okresie PRLu. Znaczenie „toruńskiej szkoły konserwatorskiej”.
- Globalizacja idei dziedzictwa światowego i rozwój konserwatorskiej współpracy międzynarodowej pod patronatem UNESCO w okresie od 1945 do 1972 r.
- Instytucjonalizacja idei dziedzictwa światowego - postanowienia Konwencji UNESCO w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego.
- Działalność Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO i nowe trendy w polskim konserwatorstwie.
- Kryteria oceny wartości zabytków w polskim konserwatorstwie a wartościowanie dóbr kultury w systemie ochrony Dziedzictwa Światowego UNESCO.
- Wpis toruńskiej starówki na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1997 r. Uzasadnienie „Wyjątkowej Uniwersalnej Wartości” tego zespołu.
- Przemiany założeń polityki kulturalnej UNESCO w ramach „strategii globalnej” a nowe kryteria wartościowania dóbr kultury w XXI w.
- Metoda „zabytkoznawczej analizy wartościującej”.
- Plan zarządzania miejscem światowego dziedzictwa UNESCO dla średniowiecznego zespołu miejskiego Torunia (2024).
- Zarządzania zespołem staromiejskim Torunia jako dobrem wpisanym na listę światowego dziedzictwa z perspektywy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
- Zarządzania zespołem staromiejskim Torunia jako dobrem wpisanym na listę światowego dziedzictwa z perspektywy Miejskiego Konserwatora Zabytków.
- Omówienie najważniejszych aspektów ewolucji problematyki konserwatorskiej toruńskich zabytków architektury w kontekście rozwoju działalności na rzecz ochrony dziedzictwa.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela (1,5 ECTS): -udział w wykładach - 30 godz. - konsultacje z nauczycielem akademickim - 2 godz. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (0,5 ECTS): - przygotowanie do wykładu 3 godz. - czytanie literatury - 5 godz. - przygotowanie do egzaminu 10 godz. Łącznie: 50 godz. (2 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Opisuje najważniejsze etapy rozwoju idei dziedzictwa światowego (K_W01, K_W03). W2: Charakteryzuje problematykę konserwatorską zabytków architektury z uwzględnieniem szerokiego kontekstu społeczno-ekonomicznego i politycznego (K_W03) W3: Charakteryzuje przemiany metod i kryteriów wartościowania zabytków architektury w działalności Komitetu Dziedzictwa Światowego UNESCO (K_W03, K_W06). W4: Opisuje przemiany zachodzące w ochronie zabytków architektury w Toruniu w okresie od początków XX w. do współczesności (K_W06)

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Analizuje rezultaty historycznych prac konserwatorskich w zabytkach architektury jako świadectwo interpretacji reliktów przeszłości. (K_U02) U2: Analizuje zabytki architektury pod kątem identyfikacji atrybutów kluczowych wartości wyróżnionych w "Zabytkoznawczej Analizie Wartościującej". (K_U02) U3: Analizuje problematykę konserwatorską zabytków architektury z uwzględnieniem szerokiego kontekstu społeczno-ekonomicznego i politycznego (K_U06)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Dostrzega i formułuje dylematy ochrony zabytków architektury w skali ogólnoświatowej wynikające z różnorodności typologicznej i kulturowej dziedzictwa (K_K05, K_K06). K2: Dostrzega i formułuje dylematy związane z zarządzaniem zespołem staromiejskim Torunia jako dobrem wpisanym na Listę Światowego dziedzictwa UNESCO (K_K04, K_K05). K3: Dostrzega i wartościuje zabytki architektury uwzględniając perspektywy przyjmowane przez różnych grupy interesariuszy dziedzictwa (K_K05).

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Zaliczenie wykładów i ćwiczeń z przedmiotu "Historia i teoria ochrony i konserwacji zabytków"

Koordynatorzy przedmiotu

Janusz Krawczyk

Kryteria oceniania

Weryfikacja efektów uczenia się na podstawie pisemnego kolokwium zaliczeniowego w formie 5 pytań otwartych: W1-W4, U1-U3, K1-K3.

Kryteria oceniania:
ndst: do 10 pkt (50%)
dst: 11-12 pkt (55-60%)
dst plus: 13-14 pkt (65-70%)
db: 15-16 pkt (75-80%)
db plus: 17-18 pkt (85-90%)
bdb: 19-20 pkt (95-100%)

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Literatura podstawowa:

1. Krawczyk J., Idea dziedzictwa światowego i jej przemiany w okresie poprzedzającym wpis Torunia na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, Rocznik Toruński, nr 51, 2024, s. 177-194. (wybrane fragmenty)
2. Kucharzewska J., Ochrona Zabytków Torunia w okresie 20-lecia międzywojennego w świetle wybranych materiałów źródłowych, [w:] Ochrona zabytków na Pomorzu i Kujawach - w 100. rocznicę organizacji urzędów konserwatorskich w Polsce, K. Zimna-Kawecka, M. Prarat (red.), Toruń 2020. (wybrane fragmenty)
3. Piotrowska K., Dąbrowski J., Przybylski A., Plan zarządzania miejscem światowego dziedzictwa UNESCO dla średniowiecznego zespołu miejskiego Torunia. Projekt, [2024].(wybrane fragmenty)
4. Szmygin B., Światowe dziedzictwo kultury UNESCO - charakterystyka, metodologia, zarządzanie, Warszawa-Lublin 2016. (wybrane fragmenty)
5. UNESCO, Zarządzanie światowym dziedzictwem Kulturowym, Warszawa 2015.
6. Zimna-Kawecka K., Ochrona zabytków w Toruniu 1920-1939, [w:] Służby konserwatorskie w dwudziestoleciu międzywojennym. Narodziny, organizacja, działalność. W 100-lecie odzyskania niepodległości. Guttmejer K. (red.), Warszawa 2018, s. 193-240. (wybrane fragmenty)
7. Zimna-Kawecka K., Dokumentacja miasta Torunia na listę światowego dziedzictwa UNESCO – uwarunkowania, proces tworzenia, treści i forma, „Rocznik Toruński”, t. 50, 2023, t. 50, s. 269–313. (wybrane fragmenty)

Literatura uzupełniająca:

1. Dettlof P., Odbudowa i restauracja zabytków architektury w Polsce w latach 1918-1930. Teoria i praktyka, Kraków, 2003.
2. Krawczyk J., Transformation of Political-Economic System in Poland and New Values of Built Heritage, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo XLVIII, 2017, s. 89-100.
3. Krawczyk J., Dialog z tradycją w konserwatorstwie – koncepcja zabytkoznawczej analizy wartościującej, AUNC,. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, z. 44, 2013, s. 507-529.
4. Międzynarodowe teksty doktrynalne w ochronie i konserwacji zabytków, B. Szmygin (red.), Lublin, Warszawa 2023.
5. Rymaszewski B., Prace konserwatorskie – miasto Toruń 1958-1964, „Ochrona Zabytków”, nr 70, 1965, s. 58-70.
6. Szmygin B., Kształtowanie koncepcji zabytku i doktryny konserwatorskiej w Polsce w XX wieku, Lublin 2000.
7. Zimna-Kawecka K., The issues of urban and architectural heritage protection
on the example of the medieval town of Toruń in Poland, „AMPS Proceedings Series” t. 35, nr 3, 2023, s. 325–339.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-PK-3L-S1 w USOSweb