Ornamentyka 1402-Or-2L-S1
Ornament – pojęcie, funkcja, schematy kompozycyjne; stosunek do architektury i sztuk plastycznych; witruwianizm i jego recepcja.
Ornament późnego średniowiecza a klasyczne zasady kompozycji.
Akant i ornament liściasty w XVI w.
Maureska.
Plecionka.
Groteska; prawidła kompozycyjne; tradycja antyczna i modyfikacja na Północy.
Ornament taśmowy i okuciowo-rolwerkowy.
Schweifwerk i ornament strączkowy.
Ornament małżowinowo-chrząstkowy; kwaab.
Ornament akantowy i liściasty XVII wieku.
Ornament regencyjny.
Rocaille.
Chinoisserie.
Ornament neoklasyczny i historyzujący.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
Metody dydaktyczne poszukujące
- ćwiczeniowa
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024/25L: | W cyklu 2023/24L: | W cyklu 2022/23L: |
Kryteria oceniania
Wykład: egzamin pisemny
Ćwiczenia: praca pisemna (analiza ornamentu na wybranym zabytku), aktywność i obecność na zajęciach (max 1 nieobecność)
Otrzymanie minimalnej oceny pozytywnej (dst.) możliwe przy znajomości min. 50 % materiału na egzaminie.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
a) podstawowa:
Rudolf Berliner, Gerhar Egger, Ornamentale Vorlageblätter, vol. 1-3. München: Klinkhardt & Biermann 1984
Ornament I dekoracja dzieła sztuki. Studia z historii sztuki, red. Joanna Daranowska-Łukaszewska, Agata Dworzak, Andrzej Betlej, Warszawa: SHS 2015, szczególnie:
Magdalena Adamska, Maureska – pierwszy triumf grafiki ornamentalnej, s. 1613-174,
Wojciech Bałus, Czego chcą ornamenty, s. 13-28,
Piotr Krasny, Ornament i dekor, s. 29-39,
Michał Kurzej, Ornament dawny i nowoczesny w niderlandzkiej teorii sztuki XVIB i XVIIA, s. 201-214,
Małgorzata Łazicka, Miniaturowe ryciny ornamentalne małych mistrzów niemieckich, s. 175-186,
Adriana Podmostko-Kłos, Dekoracja retabulów wielkopolskich w XVIIb, s. 227-236,
Franciszek Skibiński, Aldona Tołysz, Wokół „Inuentien” Cornelisa Florisa, s. 215-225,
Jolanta Talbierska, Ornament i wzornik warsztatowy a grafika europejska XV i początku XVI wieku, s. 145-161,
Michał F. Woźniak, Złotnicy i ich ornament, s. 53-66.
b) uzupełniająca:
Edgar Lein, Seemann’s Lexikon de Ornamente. Herkunft, Entwicklung,Bedeutung, Leipzig 2004.
Peter Jessen: Der Ornamentstich. Geschichte der Vorlagen des Kunsthandwerks seit dem Mittelalter. Berlin 1920.
Joan Evans, Pattern. A study of ornament in western Europe from 1180 to 1900. Oxford 1931 (reprint New York 1975).
Peter Meyer, Das Ornament in der Kunstgechichte, Zürich 1944.
Günter Irmscher, Kleine Kunstgeschichte des europäischen Ornaments seit der frühen Neuzeit (1400-1900), Darmstadt 1984.
Günter Irmscher, Ornament in Europa. Eine Einführung. Köln 2005.
The History of Decorative Arts. The Renaissnace and Mannerism in Europe, red. Alain Gruber (tłumaczenie edycji francuskiej, Paris 1993), New York-London-Paris 1994.
The History of Decorative Arts. Classicism and the Baroque in Europe, red. Alain Gruber (tłumaczenie edycji francuskiej, Paris 1992), New York-London-Paris 1996.
Karol Homolacs, Budowa ornamentu i harmonia barw, Kraków 1930.
Ernst H. Gombrich, Zmysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej (wyd. oryg. London 1979, 1984), przeł. Joanna Holzmann, Dorota Folga-Januszewska, Kraków 2009.
Michael Snodin, Maurice Howard, Ornament. A Social History Since 1450. New Haven–London: Yale, VAM 1996.
Michał F. Woźniak,Wzory złotnicze Erazma Kamyna, [w:] Amulet – znak – klejnot. Biżuteria w Polsce. Materiały z IV Sesji Naukowej zorganizowanej przez Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki oraz Międzynarodowe Targi Gdańskie S.A. w Gdańsku, w dniach 6-7 marca 2003 roku, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń: Toruńska Oficyna Wydawnicza 2003, s. 19-26, 170-173.
André Chastel, La Grottesque, Paris: Gallimard 1988 (wyd. niemieckie: Die Groteske, Berlin 1997).
Złoty Dom Nerona. Wystawa w 200-lecie śmierci Franiszka Smuglewicza, red. Justyna Guze, Muzeum Narodowe w Warszawie, 2008.
Eric Forsmann, Säule und Ornament. Studien zum Problem des Manierismus in den nordischen Säulenbüchern und Vorlageblätternn des 16. und 17. Jahrhunderts (Acta Universtatis Stockholmiensis. Stockholm Studies in History of Art, 1), Stockholm 1956.
Robert Hedicke, Cornelis Floris und die Florisdekoration. Studien zur niederländischen und deutschen Kunst im 16. Jahrhundert, Berlin 1913.
Hans Vredeman de Vries und die Renaissance im Norden. Ausstellung im Weserrenaissance-Museum Schloß Brake, 26. Mai – 25. August 2002, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, 15. September – 8. Dezember 2002, oprac. Heiner Borggrefe, Thomas Fusenig, Barbara Uppenkamp, München 2002.
Sune Schéle, Cornelis Bos. A Study of the Origins of the Netherland Grotesque, (Acta Universtatis Stockholmiensis. Stockholm Studies in History of Art, 10), Stockholm 1965.
Michał F. Woźniak,Uwagi o recepcji
manierystycznych wzorników niderlandzkich w Gdańsku i Prusach Królewskich, [w:] Niderlandyzm w sztuce polskiej. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Toruń, grudzień 1992, Warszawa: PWN 1995, s. 225-248.
Karl Zülch, Entstehung des Ohrmuschelstils (Heidelberger kunstgeschichtliche Abhandlungen), Heidelberg 1932.
Felicitas Rothe, Das deutsche Akanhusornament des 17. Jahrhunderts. Zur Frage seiner Selbstständigkeit (Forschungen zur deutschen Kunstgeschichte 29), Berlin 1938.
Michał Kurzej, Siedemnastowieczne sztukaterie w Małopolsce, Kraków: DodoEditor 2012.
Agnieszka Rosales Rodriguez, "Francuski wiek" i obrazy rokoka w świetle nowoczesnej krytyki i sztuki. Wizje, rewizje, interpretacje, Warszawa: Neriton 2016.
Bauer 1962 – Hermann Bauer, Rocaille. Zur Herkunft und zum Wesen eines Ornament-Motivs (Neue Münchner Beiträge zur Kunstgeschichte, Bd. 4), Berlin: Walter de Gruyter & Co. 1962.
Danuta Natalia Zasławska, Chinoiserie w Wilanowie. Studium z dziejów nowożytnej recepcji mody chińskiej w Polsce (Artystyczny Orient, red. Jerzy Malinowski, t. 8), Warszawa 2008.
Aleksandra Bernatowicz, Niepodobne do rzeczywistości. Malowana groteska w rezydencjach Warszawy i Mazowsza 1777-1820, Warszawa: IS PAN 2006.
Muzealne i biblioteczne katalogi wzorników ornamentalnych
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: