Metodyka konserwacji zabytków - kamień 1402-MKZ-KA-3Z-RK-SJ

Ćwiczenia poświęcone są przygotowaniu studentów do samodzielnego prowadzenia prac konserwatorskich przy kamiennych obiektach zabytkowych. W trakcie zajęć studenci nabywają praktyczne umiejętności w zakresie uzupełniania ubytków w zabytkach kamiennych oraz utrwalają wiadomości z wykładów dotyczących uzupełniania ubytków. Studenci pod kierunkiem prowadzącego samodzielnie przygotowują zaprawy na bazie spoiw mineralnych i żywic sztucznych. Składniki poszczególnych zapraw łączą ze sobą, zgodnie z przygotowanymi przez prowadzącego recepturami lub stosują gotowe produkty w oparciu o instrukcje zawarte w kartach technicznych. Studenci zapoznają się ze sposobem przygotowania zapraw, warunkami, w jakich następuje wiązanie, ich sezonowaniem oraz oceniają efekty estetyczne wykonanych zapraw. Następnie prowadzą badania fizyczne i mechaniczne zapraw polegające na badaniu: skurczu liniowego, właściwości kapilarnych, nasiąkliwości, porowatości, gęstości objętościowej oraz wytrzymałości na ściskanie. Studenci porównują właściwości fizyczne i mechaniczne przygotowywanych zapraw do właściwości gotowych produktów fabrycznych oraz kamieni naturalnych. Wyniki swoich badań podsumowują i opisują.

W cyklu 2022/23Z:

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2024/25Z:

W cyklu 2025/26Z:

Całkowity nakład pracy studenta

- Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: 60 godzin, - Godziny niekontaktowe: 30 godzin Czas poświęcony na indywidualną pracę studenta – zebranie niezbędnych materiałów do zajęć oraz zapoznanie się z wymaganą literaturą, Czas wymagany do przygotowania opisu i dokumentacji z przeprowadzanych prac (zaliczenie na ocenę). Łącznie 90 godz 3 ECTS

Efekty uczenia się - wiedza

- Wykazuje głębokie zrozumienie wzajemnych relacji pomiędzy teoretycznymi i praktycznymi aspektami studiów, a także potrafi wykorzystywać tę wiedzę dla dalszego rozwoju. K_W02 - Ma szczegółową wiedzę teoretyczną i praktyczną z metodyki uzupełniania zabytków kamiennych i ceramicznych. K_W03 - Zna mechanizmy oddziaływania fizycznych, chemicznych i biologicznych czynników środowiskowych na materię dzieł sztuki i zabytków. K_W04 - Posiada wiedzę w zakresie materiałoznawstwa z kamieni naturalnych i sztucznych oraz historycznych i współczesnych materiałów konserwatorskich. K_W05 - Zna podstawowe metody fizyczne i chemiczne badania właściwości kamieni naturalnych i sztucznych. K_W06 - Zna podstawy fotografii i technik dokumentacji dzieł sztuki, badań i procesów konserwatorsko-restauratorskich K_W12 - Ma elementarną wiedzę o bezpieczeństwie i higienie pracy. K_W13

Efekty uczenia się - umiejętności

- Posiada umiejętność wykonywania zabiegów konserwatorskich w zakresie uzupełniania ubytków w zabytkach z kamieni naturalnych i sztucznych. K_U05 - Posiada umiejętność wykonania dokumentacji badań dzieł sztuki i zabytków. K_U07 - Potrafi zaplanować, zinterpretować i powiązać wyniki badań chemicznych, fizycznych, biologicznych z konserwatorskimi i technologicznymi z wykorzystaniem wiedzy na temat dawnych i współczesnych technik oraz tradycji warsztatowej. K_U08 - Potrafi wykorzystać umiejętności i wiedzę na temat dawnych na temat dawnych i współczesnych technologii i technik sztuk plastycznych w pracach konserwatorskich, restauratorskich i artystycznych. K_U13 - Potrafi wykorzystać umiejętności plastyczne i zastosować wiedzę z obszaru sztuk plastycznych w pracach konserwatorskich i restauratorskich K_U14 - Posiada umiejętność przygotowania rozbudowanych prac pisemnych dotyczących zagadnień szczegółowych związanych ze studiowanym kierunkiem studiów i specjalnością, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł. K_U18

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

- Ma świadomość znaczenia wartości (artystycznej, historycznej, emocjonalnej itd.) dzieł sztuki i zabytków, ich nieodtwarzalności i obowiązku ich respektowania w procesie konserwacji – restauracji. K_K01 - Ma świadomość znaczenia profesjonalizmu i konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej. K_K02 - Ma świadomość i rozumie aspekty oraz skutki działań konserwatorskich, m.in. związane z używanymi preparatami, na obiekty zabytkowe, środowisko naturalne, ma świadomość związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. K_K03 - Zna ograniczenia swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę dalszego kształcenia oraz potrzebę włączania specjalistów z innych dziedzin do rozwiązywania szczególnie złożonych zagadnień konserwatorskich. K_K05 - Potrafi pracować samodzielnie i w zespole, ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. K_K06

Metody dydaktyczne

Indywidualna i grupowa praca studentów pod kierunkiem prowadzącego wzbogacona o metodę podająca (wyjaśnienie niezrozumiałych treści niezbędnych do właściwego wykonania zadania). Zajęcia odbywają się przy pomocy następujących metod dydaktycznych poszukujących: ćwiczeniowa, doświadczeń, laboratoryjna, obserwacji.

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Znajomość budowy i właściwości materiałów, z których wykonany jest obiekt zabytkowy. Podstawowa umiejętność zbadania właściwości oryginalnych materiałów i materiałów do uzupełnień oraz porównanie wyników i ich interpretacja (na podstawie wykładu i ćwiczeń laboratoryjnych: Chemia w Konserwacji Zabytków oraz wykładu: Naturalne i Sztuczne Kamienie w Rzeźbie i Architekturze i ćwiczeń: Profilaktyczna Konserwacja Zabytków Kamiennych). Wiadomości obejmujące metody i materiały służące uzupełnianiu ubytków w obiektach zabytkowych z kamieni naturalnych i sztucznych (na podstawie wykładu: Uzupełnianie Ubytków w Zabytkach Kamiennych).

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2025/26Z:

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2022/23Z:

W cyklu 2024/25Z:

Kryteria oceniania

Na zaliczenie przedmiotu składają się następujące elementy: obecność na wszystkich zajęciach (zgodnie z regulaminem studiów), zrealizowanie wszystkich ćwiczeń ujętych w konspekcie przekazanym przez prowadzącego, pisemne opracowanie wyników przeprowadzonych badań dostarczone prowadzącemu w postaci sprawozdania.
Na ocenę studenta składa się:
- aktywność i przygotowanie do zajęć
- ocena ze sprawozdania.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

1. Zabytki kamienne i metalowe, ich niszczenie i konserwacja profilaktyczna, pod red. W. Domasłowskiego, Wyd. UMK, Toruń, 2011.
2. W. Domasłowski, M. Kęsy Lewandowska, J. W. Łukaszewicz, Badania nad konserwacją murów ceglanych, Wyd. UMK, Toruń, 2004.
3. Konserwacja murów ceglanych. Badania i Praktyka, referaty na Ogólnopolską Konferencję w dniach 19-20 listopada 1999r. w Toruniu, pod red. B. Soldenhoff, Toruń, 1999.
4. P. Niemcewicz, Konserwacja wapienia dębnickiego, Wyd. UMK, 2005.
5. J. Ciabach, Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Wyd. UMK, Toruń, 1998.
6. L. Czarnecki, T. Broniewski, O. Henning, Chemia w Budownictwie, Arkady, Warszawa, 1996.
7. J.W. Łukaszewicz, Badanie możliwości uzupełniania ubytków w kamiennych obiektach zabytkowych zaprawami o spoiwie krzemoorganicznym, [w:] Naukowe podstawy ochrony i konserwacji dzieł sztuki oraz zabytków kultury materialnej, Wyd. UMK, Toruń, 1993, s. 155-165.
8. M. Obajtek, K. Lisek, Badania nad możliwością zastosowania cementu glinowego w konserwacji kamiennych obiektów zabytkowych, [w:] Naukowe podstawy ochrony i konserwacji dzieł sztuki oraz zabytków kultury materialnej, Wyd. UMK, Toruń, 1993, s. 247-249.
9. D. Sobkowiak, Badania nad zastosowaniem żywic silikonowych typu Adhesil K-1 do sporządzania kitów oraz imitacji kamieni naturalnych, [w:] Naukowe podstawy ochrony i konserwacji dzieł sztuki oraz zabytków kultury materialnej, Wyd. UMK, Toruń, 1993, s. 166-173.
10. L. Bujała, M. Kulesza, J. Michalak, D. Sobkowiak, Wpływ redyspergowalnych żywic proszkowych na właściwości zapraw budowlanych do celów prac konserwatorskich, BIKDS, Vol. 13 No 1-2 (48-49)2002, s. 50-55.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-MKZ-KA-3Z-RK-SJ w USOSweb