Metodyka Konserwacji restauracji zabytków na pergaminie i skórze 1402-MKR-2L-SJ
W ramach przedmiotu przekazywana jest wiedza teoretyczna i praktyczna z zakresu podstaw metodyki konserwacji-restauracji obiektów zabytkowych ze skóry i pergaminu.
W ramach wykładu przekazywana jest wiedza dotycząca:
• diagnozowania zniszczeń i metod identyfikacji zabytków skórzanych;
• materiałów i metod stosowanych w takich zabiegach jak: oczyszczanie mechaniczne, oczyszczanie chemiczne (usuwanie zabrudzeń, zaplamień różnego pochodzenia, zacieków, starych spoin klejowych itp.),
• wzmacniania strukturalnego (konsolidacji) zabytków skórzanych i pergaminowych poprzez nasycanie spoiwami i proces dogarbowania
• metod usuwania deformacji drogą nawilżania i odpowiedniego suszenia,
• specyfiki zniszczeń skór wynikającej z wysoce obniżonego odczynu pH (zjawisko red rot) oraz metod buforowania skór roślinnie garbowanych,
• specyfiki zniszczeń skór wynikających z nadmiernego nasycenia tłuszczami i woskami jak i metod ekstrakcji tych substancji
• naprawy zniszczeń mechanicznych w pergaminie i skórze (sklejanie przedarć, uzupełnianie ubytków),
• rekonstrukcje wybranych technik zdobniczych
• scalanie kolorystyczne uzupełnień z oryginałem,
Równolegle z omówieniem metodyki przekazywana jest wiedza w zakresie materiałoznawstwa o stosowanych środkach (środki powierzchniowo-czynne, emulsje uelastyczniająco -natłuszczające, środki buforujące, kleje naturalne i syntetyczne, rozpuszczalniki, enzymy, nośniki żelowe itp.), materiałach pomocniczych (włókniny, tkaniny filcowe, siatki nylonowe, itp.) i materiałach konserwatorskich (skóry współcześnie garbowane, pergaminy , masy do uzupełnień itp.).
W ramach ćwiczeń utrwalana jest wiedza teoretyczna i prezentowane są omawiane na wykładach metody, zabiegi i środki. Tematy ćwiczeń skorelowane są z przedstawianą na wykładach teorią. Podczas realizowania praktycznych zadań w ramach poszczególnych zagadnień zdobywane są i doskonalone umiejętności manualne potrzebne do przeprowadzenia zabiegów, drogą obserwacji zdobywane są umiejętności diagnozowania i identyfikowania zniszczeń, doświadczalnie sprawdzane jest działanie wybranych środków konserwatorskich, zastosowanych w zróżnicowanych działaniach metodycznych.
|
W cyklu 2022/23L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2023/24L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2024/25L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2025/26L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- ćwiczeniowa
- doświadczeń
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Wykłady:
Egzamin ustny (W1-W7, U3-U6, K1-K4). Student losuje zestaw 3 pytań. Za każde z pytań możliwe jest uzyskanie maximum 3 pkt.
ndst – 4,5 pkt (55%)
dst- 5,5 pkt (60%)
dst plus- 6 pkt (70%)
db- 7 pkt (80%)
db plus- 8 pkt (90%)
bdb- 9 pkt (100%)
Ćwiczenia:
zaliczenie na ocenę (W1-W7, U1-U3, K1-K6)
Weryfikacja wiedzy i umiejętności na podstawie:
- bieżącego przygotowania do zajęć pod względem teoretycznym (znajomość zagadnień poruszanych na wcześniejszym wykładzie) i praktycznym (umiejętność prawidłowego przygotowania klejów, roztworów, ewentualnych materiałów pomocniczych)
- ocena umiejętności formułowania wypowiedzi, prowadzenia dyskusji, posługiwania się właściwą do zakresu wykładanego przedmiotu terminologią
- ocena poziomu dokładności i estetyki wykonania pracy
- ocena dbałości o stanowisko pracy, narzędzia i urządzenia
-ocena umiejętności dobrej organizacji pracy i efektywnego wykorzystania materiałów
- ocena umiejętności pracy w grupie
ndst - 55%
dst- 60%
dst plus- 70%
db- 80%
db plus- 90%
bdb-100%
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Kite M., Thomson I R. , Conservation of leather and related materials, Elsevier, 2006, (wybrane fragmenty).
Rosa H., Przyczyny zniszczeń skór kurdybanowych, cz. I, [w:] Naukowe podstawy ochrony i konserwacji dzieł sztuki oraz zabytków kultury materialnej, Toruń 1993, s. 365-390.
Rosa H., Przyczyny zniszczeń skór kurdybanowych, cz. II, [w:] Naukowe podstawy ochrony i konserwacji dzieł sztuki oraz zabytków kultury materialnej, Toruń 1993, 391-401.
Straus H., Rosa H., Sobucki W., Dogarbowanie i natłuszczanie skórzanych opraw książek [w:] Ochrona Zabytków, nr 4, 1998, s.386-395.
Strzelczyk A.B., Karbowska-Berent J., Drobnoustroje i owady niszczące zabytki oraz ich zwalczanie, Wyd.UMK, Toruń 2004 (wybrane fragmenty)
Ochrona zbiorów 04. Skóra w obiektach muzealnych, Seria wydawnicza NIMOZ I MN w Krakowie, Kraków 2013.
Okrągła D, Ochrona zbiorów 06. Skórzane oprawy marmurkowane. Wpływ technologii na stan zachowania, Seria wydawnicza NIMOZ I MN w Krakowie, Kraków 2016.
Larsen R., Paulsen Sommer D., Axelsson K., Specific approach In conservation and restoration of Leather and parchments objects In archives and libraries, in: New Approaches to Book and Paper Conservation-Restoration, Horn/Wien 2011, (wybrane fragmenty).
Liszewska W., Konserwacja zabytkowych pergaminów. Nowe metody uzupełniania ubytków z użyciem włókien pergaminowych, Warszawa 2012., (wybrane fragmenty).
Jutrzenka-Supryn Dorota, Górzyńska Katarzyna, Konsolidacja zabytkowej skóry. Zagadnienia metodyczne i przegląd stosowanych środków, Consolidation of historic leather. Methodological issues and an overview of treatment materials [w:] Konserwacja: Nauka i Sztuka. Tom 3. Technologia i badania konserwatorskie dzieł sztuki, red Justyna Olszewska-Świetlik, Toruń 2023, s. 226-268, ISBN 978-83-231-4524-0, eISBN 978-83-231-4570-7
Literatura uzupełniająca:
Jutrzenka-Supryn D., Conservation of the western saddle from the collection of the Museum of Horsemanship and Hunting – diversity of materials and resulting problems of conservation treatment [w:] Parchement and Leather Heritage. Conservation-Restoration, International conference organized by Department of Paper and Leather Conservation at Nicolaus Copernicus University in Toruń on 21-24 October 2010, red. E. Jabłońska, T. Kozielec, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2012, s. 343-354, ISBN 978-83-231-2954-7.
Jutrzenka-Supryn D., Zabytek czy przedmiot użytkowy? Oporządzenie jeździeckie – wybrane zagadnienia konserwatorskie, [w:] Problemy muzeów związane z zachowaniem i konserwacją zbiorów. VII Międzynarodowa Konferencja Konserwatorska, Szreniawa 12-14 października 2016, Szreniawa 2017, s.67-83. ISBN 978-83-64119-22-4.
Jutrzenka-Supryn Dorota, Trybuła Aleksandra, Górzyńska Katarzyna, Skóry zdobione marmoryzowaniem. Możliwości badań w zakresie identyfikacji techniki./ Leather Decorated Using the Marbling Technique: Possibilities for Research in the Field of Technique Identification [w:] Konserwacja: Nauka i Sztuka. Zabytek – odkrywanie tajemnic. Problematyka badań i konserwacji / Conservation: Science and Art Series. Volume 1.The Artefact – Revealing Secrets: Issues of Research and Conservation, red Justyna Olszewska-Świelik, Toruń 2021, s. 246-270, ISBN 978-83-231-4524-0, eISBN 978-83-231-4570-7
Jutrzenka-Supryn D, Zapolska K., Jak długo przetrwa świadectwo? Problematyka badań, zakresu ingerencji konserwatorskiej, przechowywania i ekspozycji mundurów żołnierzy z okresu II wojny światowej, [w:] Problemy muzeów związane z zachowaniem i konserwacją zbiorów. X Międzynarodowa Konferencja Konserwatorska, Szreniawa 5-7 października 2022, Szreniawa 2022 r, s. 163-184, ISBN 978-83-64119-91-0, ISBN 978-83-7654-467-0.
Wszystkie wymienione publikacje dostępne w zasobach Katedry.
Wybrane dokumentacje konserwatorskie oraz prace magisterskie z zasobów biblioteki Katedry
|
W cyklu 2022/23L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2023/24L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2024/25L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2025/26L:
patrz podstawowe informacje o przedmiocie |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: