Konserwacja zabytków kamiennych 1402-KZK-4Z-SJ

Zajęcia zapoznają studentów z pełnym zakresem prac konserwatorskich i restauratorskich realizowanych przy kamiennych obiektach zabytkowych. Na podstawie wybranych przykładów detali architektonicznych, rzeźb wolnostojących, epitafiów, portali, nagrobków oraz sarkofagów, oraz przedmiotów rzemiosła artystycznego znajdujących się we wnętrzu i na zewnątrz zostaje omówiona problematyka technologiczna i konserwatorska począwszy od przedstawienia koncepcji, aż po zakończenie prac konserwatorskich i restauratorskich.
W oparciu o literaturę i praktykę konserwatorską przedstawienie szeregu złożonych problemów związanych z:
•budową technologiczną określoną na podstawie wykonanych odkrywek na obiekcie i wyników badań specjalistycznych,
•procesami niszczenia i określeniem przyczyn zniszczeń
•przedstawieniem koncepcji konserwacji i restauracji rozpatrywanej indywidualnie do konkretnych obiektów zabytkowych. Zwrócenie uwagi na odpowiednio przygotowany warsztat konserwatorski, rozwiązania materiałowe i estetyczne oraz właściwą ekspozycję zabytku po konserwacji, w kontekście istniejącego otoczenia.

W cyklu 2024/25Z:

jak w opisie ogólnym przedmiotu

W cyklu 2025/26Z:

jak w opisie ogólnym przedmiotu

Całkowity nakład pracy studenta

Udział w zajęciach - 30 godz. 1p. ECTS Nauka własna wraz z przygotowaniem się do egzaminu 30 godz. - 1p ECTS

Efekty uczenia się - wiedza

•Zna skład, budowę i właściwości naturalnych i sztucznych materiałów kamiennych. K-W04 •Ma wiedzę dotyczącą oddziaływania czynników atmosferycznych na naturalne i sztuczne kamienie i umie przeanalizować procesy niszczące. K-W06 •Posiada elementarną wiedzę dotyczącą rodzaju występujących zniszczeń w zabytkach zbudowanych z kamieni naturalnych i sztucznych. •Ma ogólną wiedzę dotyczącą dawnych technik rzeźbiarskich i malarskich dzieł wykonanych z kamieni K-W09 •Ma wiedzę na temat wstępnej ochrony, sposobu wzmacniania i uzupełniania ubytków oraz zabezpieczania kamiennych obiektach zabytkowych. K-W01 •Posiada wiedzę dotyczącą historycznych i współczesnych materiałów konserwatorskich stosowanych w konserwacji naturalnych i sztucznych zabytków kamiennych. K-W03

Efekty uczenia się - umiejętności

•Posiada umiejętność projektowania elementarnych zabiegów konserwatorskich t.j. wzmacniania, zabezpieczania, klejenia, uzupełniania ubytków w zabytkowych kamieniach naturalnych i sztucznych przy użyciu substancji organicznych i nieorganicznych, zapraw mineralnych i syntetycznych oraz kamieni naturalnych/fleków. K-U02, K-U06 •Posiada umiejętność pozwalającą na udokumentowanie w formie opisowej i fotograficznej przeprowadzonych zabiegów konserwatorskich przy zabytkowych obiektach kamiennych. K-U09 •Potrafi zaplanować, zinterpretować oraz powiązać uzyskane wyniki prac badawczych (badania konserwatorskie i technologiczne) z nabytą wiedzą konserwatorską, nauk przyrodniczych i umiejętnościami plastycznymi. K-U08

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

•Ma świadomość i rozumie aspekty oraz skutki działań konserwatorskich związane z zastosowaniem odpowiednich metod, środków i preparatów bezpiecznych dla obiektu zabytkowego, środowiska naturalnego i wykonawcy prac konserwatorskich. K_K04 •Ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje wobec obiektu zabytkowego. K_K03 •Ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju naukowego i zawodowego. K_K05

Metody dydaktyczne

Wykład w formie prezentacji multimedialnej. Poszczególne tematy wykładów są opisywane i ilustrowane obrazami, w oparciu o wybrane przykłady z literatury i praktyki konserwatorskiej. Omawiane są zasady etyki konserwatorskiej w aspekcie stosowania różnych metod, środków i materiałów wykorzystywanych w konserwacji zabytków kamiennych.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

Wymagania wstępne

Znajomość zagadnień konserwatorskich z dziedziny geologii, mikrobiologii, chemii, historii sztuki, techniki i technologii budowy obiektów, doktryn konserwatorskich i profilaktyki konserwatorskiej w zakresie przewidzianym programem nauczania na kierunku konserwacji i restauracji dzieł sztuki.

Koordynatorzy przedmiotu

Piotr Niemcewicz

Kryteria oceniania

Ocena na podstawie egzaminu ustnego.
Przyjęta punktacja odpowiedzi:
od 90,1-100% ocena 5,0
od 80,1-90% ocena 4,5
od 70,1-80% ocena 4,0
od 60,1-70% ocena 3,5
od 50,1-60% ocena 3,0
od 50% i poniżej ocena 2,0

Praktyki zawodowe

nie dotyczy.

Literatura

Literatura obowiązkowa (wybrane fragmenty)
Piotr Niemcewicz, Póżnogotycka tumba św. Wojciecha, autorstwa Hansa Brandta, z katedry w Gnieźnie – jej historia i konserwacja, w: Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki Nr 1/2000;
Piotr Niemcewicz, Konserwacja i aranżacja trzech renesansowych nagrobków z katedry poznańskiej, w: Wielkopolski Biuletyn Konserwatorski, T. I/2002 Poznań 2002;
Piotr Niemcewicz, Konserwacja kamiennych nagrobków w katedrze poznańskiej, Kronika Miasta Poznania, Piękno odzyskane, T. 2/2005, Poznań 2005;
Piotr Niemcewicz, Konserwacja wapienia dębnickiego, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005;
Maria Rudy, Problematyka historyczna i konserwatorska przy epitafium kanonika Adama Rogaczewskiego z Katedry Gnieźnieńskiej, w: Księga Pamiątkowa ofiarowana prof. Wiesławowi Domasłowskiemu, wyd. UMK Toruń, 2002;
Literatura uzupełniająca (wybrane fragmenty)
Piotr Niemcewicz, Research on Materials for Filling up Losses in Alabaster, w: 10th International Congress on Deterioration and Conservation of Stone, ed. by Daniel Kwiatkowski, Runo Löfvendahl, Stockholm, June 27-July 2, 2004, ICOMOS Sweden, vol. 1;
Maria Rudy, Profilaktyka w ochronie kamiennych obiektów zabytkowych, O.Z. nr 2, 1991;
Maria Rudy, Wojciech Bartz, Mineralogical study of gothic mortars from the ‘Mouse Tower’ in Kruszwica (Central Poland); Mineralogia Vol. 35, 2009;
Maria Rudy, Problematyka badawcza i restauratorska gotyckich i neogotyckich zworników polichromowanych pochodzących z zamku w Malborku, konserwowanych w ramach prac dyplomowych studentów UMK w Toruniu, w: IV Konferencja Naukowa Spotkania Malborskie im. Macieja Kilarskiego, pt. Sztuka na terenie państwa krzyżackiego w Prusach. Malbork 10-11 wrzesień 2010. Studia Zamkowe IV, Malbork 2012;
Maria Poksińska, Maria Rudy, Polichromia fragmentów romańskiego wystroju architektoniczno-rzeźbiarskiego kościoła Cysterek w Trzebnicy, w: Cystersi w średniowiecznej Polsce-kultura i sztuka, PWN W-wa–Poznań 1991;
Profilaktyczna konserwacja kamiennych obiektów zabytkowych, pod red. W. Domasłowskiego, Toruń 1993, oraz jego wznowienia w 2010,
Preventive Conservation of Stone Objects, edited by W. Domasłowski, Toruń 2003,
Zabytki Kamienne i Metalowe; ich niszczenie i konserwacja profilaktyczna, pod red. W. Domasłowskiego UMK Toruń 2011, (współautorzy m.in.: Piotr Niemcewicz, Maria Rudy);

W cyklu 2024/25Z:

jak w opisie ogólnym przedmiotu

W cyklu 2025/26Z:

jak w opisie ogólnym przedmiotu

Uwagi

W cyklu 2024/25Z:

jak w opisie ogólnym przedmiotu

W cyklu 2025/26Z:

jak w opisie ogólnym przedmiotu

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-KZK-4Z-SJ w USOSweb