Prowadzony w cyklach: 2022/23L, 2023/24L, 2024/25L, 2025/26L

Kod ISCED: 0218

Punkty ECTS: 2

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa

Konstrukcja książki na przestrzeni wieków 1402-KKP-2L-SJ

Treści programowe realizowane są poprzez: wykłady z prezentacją multimedialną, wykłady z prezentacją obiektów zabytkowych oraz aktywność studentów poprzez konwersacje na temat treści programowych realizowanych w ramach omawiania następujących zagadnień:
I. Od narodzin kodeksu do końca średniowiecza:
narodziny książki w formie kodeksu; oprawy koptyjskie; oprawy etiopskie; oprawy islamskie; oprawy bizantyjskie; oprawy karolińskie; oprawy romańskie oprawy gotyckie
II. Od schyłku średniowiecza do początków maszynowej produkcji opraw:
wykształcenie się zawodu introligatora; planirowanie papieru i czynności poprzedzające szycie; karty przybyszowe; sposoby łączenia kart; opracowanie bloku; okładziny; obleczenie; techniki zdobienia opraw; typy opraw; wyposażenie opraw; sposoby przechowywania i użytkowania kodeksów; identyfikacja opraw; makulatura w oprawach; od introligatorstwa rzemieślniczego do przemysłowego; zniszczenia książek.

W cyklu 2022/23L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

W cyklu 2023/24L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

W cyklu 2024/25L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

W cyklu 2025/26L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

Całkowity nakład pracy studenta

godziny kontaktowe realizowane zdalnie: 30 godzin wykładów (1 pkt. ECTS) godziny niekontaktowe: min. 30 godzin pracy własnej studenta (1 pkt. ECTS) Razem: 2 pkt. ECTS Praca własna studenta ma na celu pogłębienie i ugruntowanie treści przekazywanych na wykładach,a w efekcie pomyślne zaliczenie przedmiotu. Praca własna to przede wszystkim korzystanie z zasobów biblioteki podręcznej czytelni starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu oraz bogatej literatury możliwej do udostępnienia przez prowadzącego przedmiot. Czytanie literatury (w całości i wybranych fragmentów) - 15 godz. (0,5 pkt. ECTS) Przygotowanie do egzaminu - 15 godz. (0,5 pkt. ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

Student posiada wiedzę w zakresie ogólnym i szczegółowym dot. historii technik introligatorskich od pierwszych kodeksów po wiek XIX - K_W01; posiada wiedzę dotyczącą dawnych technologii i technik introligatorskich- K_W09; zna podstawy kształtowania się form introligatorskich w ujęciu historycznych - K_W11.

Efekty uczenia się - umiejętności

Student potrafi określić, rozpoznać i opisać budowę techniczną zabytkowej oprawy z uwzględnieniem oryginału i warstw wtórnych- K_U02; rozpoznaje rodzaje technik introligatorskich - K_U10; posiada umiejętność wykonania dokumentacji zabytkowej oprawy - K_U07.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student ma świadomość znaczenia wartości (artystycznej, historycznej, emocjonalnej itd.) zabytkowych opraw i ich nieodtwarzalności i obowiązku ich respektowania w procesie konserwacji-restauracji - K_K01; ma świadomość znaczenia profesjonalizmu i konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej - K_K02; ma świadomość i rozumie konieczność uwzględniania kontekstu kulturowego zabytkowych opraw w decyzjach konserwatorskich - K_K04.

Metody dydaktyczne

wykłady z prezentacją, weryfikacja wiedzy i kompetencji podczas egzaminu.

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Od studenta przed rozpoczęciem nauki oczekuje się zdobycia wiedzy i umiejętności w ramach przedmiotów realizowanych na 1, 2 i 3. semestrze studiów kierunku Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki specjalność Konserwacja-Restauracja Papieru i Skóry, a w szczególności kursu z zakresu historii sztuki średniowiecznei i nowożytnej powszechnej i polskiej, historii grafiki, technologii papieru i skóry.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023/24L:

Ewa Chlebus

W cyklu 2024/25L:

Ewa Chlebus

W cyklu 2022/23L:

Małgorzata Pronobis-Brzezińska

W cyklu 2025/26L:

Ewa Chlebus

Kryteria oceniania

Egzamin pisemny - podstawowym warunkiem zaliczenia egzaminu jest udzielenie prawidłowej odpowiedzi w każdej części egzaminu przynajmniej w 50%. Kryterium oceny jest uzyskanie przez studenta odpowiedniej ilości punktów:
41 – 50 pkt. - dst;
51 – 55 pkt. – dst+;
56 – 65 pkt. – db;
66 - 70 pkt. – db+;
71 pkt. – 80 pkt. - bdb.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Literatura:
Adler Georg, Handbuch Buchverschluss und Buchbeschlag, Wiesbaden, 2010.
Conservation of Books, ed. Abigail Bainbridge, London 2023.
Dahl Swend, Dzieje książki, Wrocław 1965.
Foot Mirjam, Bookbinders at works. Their roles and methods, London, New Castle, 2006.
Grycz Józef, Z dziejów i techniki książki, Wrocław 1951.
Leksykon oprawoznawczy, red. Pokorzyńska Elżbieta, Pronobis-Brzezińska Małgorzata, Wagner Arkadiusz, Bydgodzcz 2023.
Szirmai Janos A., The Archeology of Medieval Bookbinding, London -New York 1999.
Szwejkowska Helena, Książka drukowana XV - XVIII wieku. Zarys historyczny. Wrocław, Warszawa 1980.
Tomaszewski Jacek, Oprawa książkowa w Polsce 1450-1600. Studium tegumentologiczno – ikonograficzne, Warszawa 2018.

Literatura uzupełniająca:
Bieńkowska Barbara, Książka na przestrzeni dziejów. Warszawa 2005
Bieńkowska Barbara, Chamerska Halina, Zarys dziejów książki, Warszawa 1985.
Encyklopedia książki, red. Marta Skalska-Zlat, Anna Żbikowska-Migoń, Wrocław 2017.
Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, B. Kocowski, J. Trzynadlowski, Wrocław, 1971.
Głąbiowski Karol, Szwejkowska Helena, Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu, Warszawa-Wrocław 1983.
Helwig Hellmuth, Das Deutsche Buchbinder Handwerk, Bd.1, Stuttgart 1962.
Kwakkel Erik, Books before print, Arc Humanities Press 2018.
Lewicka-Kamińska Anna, Dzieje oprawy książkowej w Polsce [w:] Dawna książka i kultura. Wrocław 1975.
Loubier Hans, Der Bucheinband, Leipzig 1926.
Mazal Otto, Einbandkunde, Wiesbaden 1997.
Miller Julia, Books Will Speak Plain. A Handbook for identyfying and describing historical bindings, Ann Arbor: The Legacy Press 2010.
Pirożyński Jan, Johannes Gutenberg i początki ery druku, Warszawa 2002.
Semkowicz Władysław, Paleografia łacińska, Kraków 2007 (rozdział: Pisarz i jego wytwory).

W cyklu 2022/23L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

W cyklu 2023/24L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

W cyklu 2024/25L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

W cyklu 2025/26L:

Jak w p. " Podstawowe informacje o przedmiocie".

Uwagi

W cyklu 2022/23L:

Przedmiot w cyklu dydaktycznym 2021/22 prowadzony poprzez wykłady synchroniczne na platformie ms teams.
Egzamin w formie ustnej na platformie teams składający się z dwóch części:
I. Pokaz slajdów zawierających ilustracje opraw (5 slajdów).
Wymagana identyfikacja (czas i miejsce powstania, warsztat introligatorski, styl, technika wykonania). Wszystkie z pokazywanych oprawy były wcześniej omawiane i pokazane na wykładach.
II. Pytania ustne (3 pytania) obejmujące zagadnienia z obszarów wiedzy:
1. Historia introligatorstwa.
2. Konstrukcja książki (poszczególne elementy konstrukcyjne kodeksów, ich kształtowanie się, formy, charakterystyczne zniszczenia).
Kryteria oceniania:
Podstawowym warunkiem zaliczenia egzaminu jest udzielenie prawidłowej odpowiedzi w każdej części egzaminu przynajmniej w 50%. Kryterium oceny jest uzyskanie przez studenta odpowiedniej ilości punktów:
16 – 20 pkt. - dst;
21 – 22 pkt. – dst+;
23 – 26 pkt. – db;
27 - 28 pkt. – db+;
29 – 32 pkt. - bdb

Egzamin poprawkowy przewiduje dwie części:
I. Pokaz slajdów - j.w.
II. Część ustną j.w.
Szczegółowe informacje o kursie prowadzonym w r.a. 2021/22 zamieszczono ma platformie Moodle:
https://moodle.umk.pl/course/view.php?id=3030

W cyklu 2023/24L:

W cyklu 2024/25L:

W cyklu 2025/26L:

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-KKP-2L-SJ w USOSweb