Współczesne elementy związane z konserwacją zabytków architektury 1402-III-WEZ-P

1. Problematyka izolacji i zasady osuszania budowli zabytkowych.
Przyczyny zawilgocenia obiektów zabytkowych. Skutki zawilgocenia przegród
budowlanych. Rodzaje uszkodzeń /fizyczne, chemiczne, biologiczne/. Badania stopnia zawilgocenia i zasolenia obiektów zabytkowych wg polskich norm oraz norm EN, WTA, DIN. Zasady, metody osuszania obiektów zabytkowych. Rodzaje zabezpieczeń przeciwwilgociowych /hydroizolacji/. Rodzaje tynków i powłok osuszających, mineralnych. Przykłady błędów popełnianych podczas remontów zawilgoconych obiektów zabytkowych.
2. Wzmacnianie murów metodą Helifix.
Podstawowe założenia technologii Helifix. System HeliBeam – materiały i ich właściwości. Uzupełniające materiały – kotwy CemTies, DryFix, RetroTie, BowTie, ResiTie. Przykłady standardów naprawy w systemie HeliBeam. Wyjaśnienie schematów naprawy w systemie HeliBeam – rysunki, specyfikacje. Studium przypadku – zrealizowane remonty obiektów zabytkowych. Podsumowanie i dyskusja.
3. Ochrona przeciwpożarowa zabytków architektury.
Rodzaje zagrożeń pożarowych występujących w zabytkach. Przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa pożarowego zabytków. Systemy sygnalizacji pożarowej – sposoby detekcji pożaru. Opis detektorów. Monitoring pożarowy. Stałe urządzenia gaszące – wodne, gazowe, inne, stosowane w ochronie zabytków i zbiorów. Urządzenia przeciwpożarowe, podręczny sprzęt gaśniczy, ochrona bierna zabytków. Stosowanie rozwiązań zastępczych i zamiennych w zabytkach budowlanych, w których nie można spełnić wymagań przepisów techniczno – budowlanych (i) przepisów przeciwpożarowych.
4. Instalacje bezpieczeństwa w zabytkach architektury.
Rodzaje zagrożeń występujących w zabytkach. Przepisy prawa dotyczące
bezpieczeństwa zabytków. Rola konserwatora i właściciela zabytku przy sporządzaniu dokumentacji projektowej i eksploatacyjnej. Ochronę techniczną zabytków – zabezpieczenia budowlano – mechaniczne, elektroniczne oraz inne mające wpływ na bezpieczeństwo. Ochronę fizyczną. Specyfikę ochrony zabytków drewnianych, w tym szczególnie zabytków sakralnych. Charakterystyka zabezpieczeń stosowanych w trudnych do ochrony, między innymi ze względu na wartość historyczną w zabytkach budowlanych.
5. Zagadnienia ogrzewania i wentylacji zabytków architektury.
Wymagania od ogrzewania kościoła, uwarunkowanie zewnętrzne, warunki klimatyczne we wnętrzu kościołów o różnych konstrukcjach i wielkościach oraz
o różnych stopniach użytkowania, systemy ogrzewania (grzejniki promiennikowe, ogrzewania podłogowe, radiatory, ogrzewanie powietrzne, ogrzewanie ławkowe, wykorzystanie energii słonecznej itd.), przykłady zastosowania systemów mieszanych, systemy wietrzenia, badania nad ogrzewaniem kościołów, konkluzje.
6. Wybrane zagadnienia fizyki budowli.
Cechy techniczne zabytkowej substancji przegród budowlanych. Cechy powietrza zewnętrznego i wewnętrznego obiektów budowlanych. Ruch powietrza wewnątrz budynków i przez przegrody. Strumień ciepła przenikający przez przegrody budowlane. Zjawisko przenoszenia ciepła: przewodzenie, konwencja, promieniowanie. Wymagania ochrony cieplej budynków. Termomodernizacja obiektów zabytkowych. Zarys akustyki
budowlanej. Wykorzystanie światła dziennego jako element polityki energooszczędności. Promieniowanie emisja substancji niebezpiecznych z wyrobów budowlanych.
7. Problematyka termoizolacji od wewnątrz budynku.
Metody ociepleń od wewnętrznej strony przegrody. Wady i zalety systemów izolacji termicznej od wewnątrz. Zasada działania aktywnie kapilarnych systemów. Indywidualne analizy cieplno – wilgotnościowe dla przegród konstrukcyjnych. Wskazówki i detale montażowe.
8. Iluminacje zabytków architektury.
Teoria i praktyka iluminacji obiektów zabytkowych (Światło w przestrzeni
historycznej, iluminacje elementem kreacji tożsamości obiektu zabytkowego, światło i kolor w przestrzeni publicznej). Zasady oświetlenia obiektów zabytkowych i otaczającej je przestrzeni. Problematyka techniczno – konserwatorska oświetlenia zabytków (porażki i sukcesy). Iluminacja obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Przykłady iluminacji zabytków w Polsce i innych krajach. Iluminacja formą ochrony dziedzictwa narodowego i kulturalnego. Niebezpieczeństwa związane z rozprowadzeniem instalacji oświetleniowej w historycznej strukturze. Wymagania ekspozycji wartości historycznych, a komercyjny efekt satysfakcjonujący masowego odbiorcę. Nowe trendy w iluminacji zabytków.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Godziny realizowane z udziałem nauczyciela (godziny kontaktowe wykładu, przewidziane w programie): 18 2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, konieczny do zaliczenia przedmiotu (przygotowanie i uzupełnienie notatek; zebranie, przeanalizowanie i przyswojenie treści podanej literatury, zebranie materiału ilustracyjnego, koniecznego do nauki przedmiotu): 27 3. Czas, wymagany do przygotowania się do dwóch zaliczeń (przyswojenie materiału ilustracyjnego, definicji, powtórka zagadnień problemowych): 15 Liczba pkt. ECTS = 2

Efekty uczenia się - wiedza

EK_W01 - student posiada wiedzę o zaleceniach wynikających z historii i teorii oraz współczesnych trendów konserwacji zabytków, w stopniu pogłębionym dotyczących zabytków architektury. EK_W07 - student rozumie uwarunkowania przyjętych metod konserwacji i restauracji zabytków architektury w pracach budowlano – konserwatorskich.

Efekty uczenia się - umiejętności

EK_U03 student identyfikuje i rozróżnia działania konserwatorskie, leżące w jego kompetencjach, od prac konserwatorskich, których rozeznanie, przygotowanie i wykonawstwo przeprowadza odpowiedni specjalista restaurator dzieł sztuki. EK_U05 - student potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę do przygotowania, w oparciu o dobór wybranych metod i narzędzi z zakresu dyscypliny nauki o sztuce, wytyczne i zalecenia do programu konserwatorskiego dla różnych typów elementów i detali architektonicznych.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

EK_K03 - student rozpoznaje zagrożenia dla zabytku, a zwłaszcza jego pierwotnej substancji i nawarstwień, wynikające z braku wiedzy historycznej i konserwatorskiej. EK_K04 student w sposób odpowiedzialny dokonuje wyboru koniecznych ingerencji konserwatorsko – restauratorskich w zabytkach, w szczególności wobec zabytkowych elementów odkrywanych w trakcie prac budowlano – konserwatorskich. EK_K05 - student jest gotów do współdziałania w zespole różnych specjalistów w procesie projektowania prac konserwatorsko – restauratorskich zabytków i posiada świadomość zakresu swoich kompetencji.

Metody dydaktyczne

Zajęcia prowadzone są jako wykład informacyjny/problemowy uporządkowany w układzie tematycznym. Wykładowi towarzyszy prezentacja multimedialna.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Znajomość podstaw: historycznych, teoretycznych i ogranizacyjno-prawnych aspektów ochrony zabyków, problematyki zabykoznawczej architektury, historycznych technik budowlanych i ich problematyki konserwatorskiej, inwentaryzacji, badań i dokumentacji, opieki i profilaktyki konserwatorskiej nad detalami architektonicznymi i zabytkami ruchomymi

Koordynatorzy przedmiotu

Beata Piaskowska

Kryteria oceniania

Kolokwium uwzględniające następujące przedmioty składające się na moduł kształcenia:
- Ogólne zagadnienia metodologiczne konserwacji i restauracji zabytków architektury.
- Wybrane problemy konserwatorskie zabytków architektury.
- Współczesne elementy związane z konserwacją zabytków architektury.

Praktyki zawodowe

brak

Literatura

- Drobiec Ł., Jasiński R., Kubica J., Badania efektywności kilku typów wzmocnienia zarysowanych murów ściskanych. V Konferencja Naukowo-Techniczna Rew-Inż. 2000. Inżynieryjne Problemy Odnowy Staromiejskich Zespołów Zabytkowych, Kraków 17-19 maja 2000, s. 59-70.
- Drobiec Ł., Efektywność naprawy muru przez zszycie rys. X Jubileuszowa Konferencja Naukowo Inżynieryjne Problemy Odnowy Staromiejskich Zespołów Zabytkowych, Kraków 2015.
- Drobiec Ł., Naprawa rys i wzmocnienia murowanych ścian. XXX Ogólnopolska Konferencja Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji, Szczyrk 2015, Tom 1, s. 323-398.
- Drobiec Ł., Jasiński R., Kubica J., Strengthening of cracked compressed masonry using different types of reinforcement located in the bed joints. ACEE Architecture, Civil Engineering, Environment, nr 4/2008, s. 39-48.
- Dylla A., Fizyka cieplna budowli w praktyce. Obliczenia cieplno-wilgotnościowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
- Ismail N., Petersen R.B., Masia M.J., Diagonal shear behaviour of unreinforced masonry wallettes strengthened using twisted steel bars. Construction and Building Materials, vol. 25, 2011, s. 4386-4393.
- Ismail N., Ingham J.M., In-situ and laboratory based out-of-plane testing of unreinforced clay brick masonry walls strengthened using near surface mounted twisted steel bars. Construction and Building Materials, vol. 36, 2012, s. 119-128.
- Klemm P. (red.), Budownictwo ogólne, t. 2. Fizyka budowli, Arkady, Warszawa 2006.
- Kubik J., Fizyka budowli zabytkowych, Instytut Fizyki Budowli, Łódź 2015.
- Laskowski L., Ochrona cieplna i charakterystyka energetyczna budynku. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2008.
- Małyszko L., Orłowicz R., Konstrukcje murowe. Zarysowania i naprawy. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2000.
- Masia M., Petersen R., Konthesingha C., Lahra J., In-plane shear behaviour of masonry panels strengthened with stainless steel high stress reinforcement.
8th International Masonry Conference 2010 in Dresden.
- Mączyński D., Iluminacja zabytków – problematyka konserwatorska, część I, II, III; [online] www.swiatlo.tak.pl
- Mączyński D., Iluminacja zabytków – Nowe trendy, Budownictwo. Czasopismo Techniczne. Polirtechnika Krakowska, Z. 9, 2009.
- Mączyński D., Oblepianie światłem, czyli słów kilka o iluminacji zabytków. Renowacja i Zabytki, Nr 2, 2009, s. 84-93.
- Mączyński D., Projekt oświetlenia zachodniej fasady Notre Dame w Paryżu, Ochrona Zabytków Nr 3-4, 2003, s. 70-72.
- Pogorzelski J.A., Podręcznik fizyki budowli. Materiały budowlane, 2004 /6-12, 2005/ 1-2.
- Wójcik R., Docieplenie budynków od wewnątrz, Warszawa 2017.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-III-WEZ-P w USOSweb