Prowadzony w cyklach: 2022/23, 2023/24, 2024/25, 2025/26

Kod ISCED: 0228

Punkty ECTS: 2

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa

Praktyczne aspekty badań i konserwacji detalu architektonicznego i zabytków ruchomych 1402-III-PAB-P

1. Zakład Konserwatorstwa (Z.K)
Szczegółowo omawia i przedstawia detale zgromadzone w Zakładzie Konserwatorstwa. Ukazuje sposoby ich wykonania, wykończenia, a jeżeli to możliwe również działania. Zwraca uwagę na historyczne rozwiązania i możliwość ich współczesnego wykorzystania – a nie usuwania, w obiektach zabytkowych. Prowadzący odwołuje się podczas prezentacji do własnych spostrzeżeń i doświadczeń z prac projektowych, jak i wykonawczych na placu budowy przy obiektach zabytkowych.
2. Zakład Konserwacji Elementów i Detali Architektonicznych (ZKEiDA)
Wykłady i pokazy wybranych zabytków (przykłady z własnej oraz promotorskiej praktyki konserwatorskiej), mają charakter autorski i systematyzują wiedzę o problematyce konserwatorskiej. Cykl wykładów został pomyślany jako wprowadzenie słuchaczy studiów podyplomowych w badawczo –konserwatorskie zagadnienia obiektów dyplomowych, które były poddane pracom konserwatorskim w Zakładzie Konserwacji Elementów i Detali Architektonicznych. W czasie prezentacji studenci i mają możliwość zaznajomienia się z metodami badań i wizualizacji stratygrafii warstw zdobniczych wraz z podłożem, przebiegiem prac konserwatorskich i restauratorskich na wybranych przykładach, wraz z dokumentacjami powykonawczymi. Uczestniczą także w pokazach próbnego oczyszczania – przy pomocy technik laserowych – zabytków kamiennych, ceramicznych i ceglarskich, z kości słoniowej oraz metalu.
3. Zakład technologii i Technik Malarskich (ZTiTM)
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi problematyki technologicznej, badawczej i konserwatorskiej malarstwa sztalugowego i polichromii ściennych. W ramach zajęć studenci odwiedzają pracownie w Zakładzie Technologii i Technik Malarskich IZK Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Przedstawiane i omawiane są studentom problemy związane z technologią i badaniem obiektów zabytkowych. Prezentowane są techniki nieniszczące i inwazyjne stosowane do diagnostyki obiektów zabytkowych.
4. Zakład Konserwacji Elementów i Detali Architektonicznych (ZKEiDA Prac. metalu).
Metody i środki stosowane w konserwacji zabytków metalowych wykonanych ze stopów aluminium, cynku, żelaza, cyny, ołowiu, miedzi omówione na przykładzie realizacji konserwatorskich w zależności od miejsca ekspozycji i rodzaju obiektu zabytkowego z zastosowaniem zasad postępowania konserwatorskiego, elementami historii stopów i ich charakterystyki fizykochemicznej. Wykład informacyjny i problemowy. Zagadnienia przybliżone są prezentacjami.
5. Zakład Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej (ZKMiRzP)
Omówienie najnowszych metod badania dzieł sztuki: MXRF (makro fluorescencja rentgenowska), OCT (Optyczna Coherentna Tomografia).
Omówienie aktualnych tendencji w podejściu do rozwiązywania problemów konserwatorskich występujących w zabytkach malarstwa sztalugowego na różnych podłożach, drewnianej rzeźby polichromowanej i rzemiosła artystycznego na przykładzie prac konserwatorskich i restauratorskich prowadzonych aktualnie w ramach dydaktyki w ZKMiRzP.

W cyklu 2022/23:

j.w.

W cyklu 2023/24:

j.w.

W cyklu 2024/25:

j.w.

W cyklu 2025/26:

j.w.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Godziny realizowany z udziałem nauczyciela (godziny kontaktowe wykładu, przewidziane w programie): 24 2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, konieczny do zaliczenia przedmiotu (przygotowanie i uzupełnienie notatek): 36. LICZBA PUNTÓW ECTS - 2

Efekty uczenia się - wiedza

EK_W05 - student posiada zaawansowaną wiedzę szczegółową wybranych zagadnień dyscyplin: nauki o sztuce oraz o konserwacji i restauracji dzieł sztuki, a także przyczyn niszczenia struktury i poszczególnych elementów zabytków architektonicznych oraz metod konserwacji i restauracji. EK_W07 - student rozumie uwarunkowania przyjętych metod konserwacji i restauracji zabytków architektury w pracach budowlano – konserwatorskich.

Efekty uczenia się - umiejętności

EK_U03 - student identyfikuje i rozróżnia działania konserwatorskie leżące w jego kompetencjach od prac konserwatorskich, których rozeznanie, przygotowanie i wykonawstwo przeprowadza odpowiedni specjalista konserwator – restaurator dzieł sztuki.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

EK_K03 - student rozpoznaje zagrożenia dla zabytku, a zwłaszcza dla jego pierwotnej (oryginalnej) substancji i nawarstwień wynikające z braku wiedzy historycznej i konserwatorskiej. EK_K05 - student jest gotów do współdziałania w zespole różnych specjalistów w procesie projektowania prac konserwatorsko – restauratorskich zabytków i posiada świadomość zakresu swoich kompetencji.

Metody dydaktyczne

Zajęcia prowadzone są jako wykład problemowy. Wykładowi towarzyszy praktyczna prezentacja w poszczególnych Zakładach.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- studium przypadku

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Zna podstawowe zagadnienia: historyczne i teoretyczne ochrony zabytków, technik budowlanych, profilaktyki i konserwacji detalu architektonicznego i zabytków ruchomych.

Koordynatorzy przedmiotu

Janusz Krawczyk

Kryteria oceniania

Zaliczenie na ocenę na podstawie obecności i aktywnego udziału w zajęciach.ene
Zaliczenie od minimum 50% obecności na zajęciach.

Praktyki zawodowe

brak

Literatura

1. Zakład Konserwatorstwa (Z.K):
Patrz literatura dot. następujących przedmiotów:
- Historyczne konstrukcje murowane i ich problematyka konserwatorska.
- Historyczne konstrukcje drewniane i ich problematyka konserwatorska.
- Historyczna stolarka architektoniczna, pokrycia dachowe i elementy wykończenia wnętrz i ich problematyka konserwatorska.

2. Zakład Konserwacji Elementów i Detali Architektonicznych (ZKEiDA):
- Slansky B., Technika malarstwa, t. I i II, Warszawa 1965.
- Rogóż J., Zastosowanie technik nieniszczących w badaniach konserwatorskich malowideł ściennych, Wyd. Nauk. UMK, Toruń 2009.
- Techniki analityczne w konserwacji zabytków, Seminarium i warsztaty, Gdańsk 8-9 czerwca 2006, wyd. IMPPAN, Gdańsk 2006.

3. Zakład Technologii i Technik Malarskich (ZTiTM):
- Slansky B., Technika malarstwa, t. II, Warszawa 1965.
- Rogóż J., Zastosowanie technik nieniszczących w badaniach konserwatorskich malowideł ściennych, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2009.
- Accardo G., Vigliano G., Strumenti e materiali del restauro – metodi di analisi, misure e controllo, Edizioni Kappa, Roma 1989.
- Amoroso G., Camaiti M., Scienza dei materiali e restauro. La pietra: dale mani degli artisti e degli scalpellini a quella dei chimici macromolecolari, Alinea, Firenze 1997.
- Fiori C., Ricerca tecnico-scientifica per la conservazione del patrimonio musivo, Balletino Economico, Camera di Commercio di Ravenna, n. 4, 1997, s. 73-78.
Vandini M., Fiori C., Ruffini A., Metodologie di analidi chimica strumentale applicate all studio dei vetri musivi antichi, [w:] Atti del I Congresso Nazionale
di Archeometria, Verona 2-4 dicembre 1999, a cura di M., Martini et al., Patron Editore, Bologna 2000, s. 447-458.
- Scientific Examination for the Investigation of Paintings. A Handbook for Conservator-restores, Daniela Pinna, Monica Galeotti, Rocco Mazeo (editors), Centro Di, Firenze 2009.

4. Zakład Konserwacji Elementów i Detali Architektonicznych (ZKEiDA Prac. metalu):
Patrz literatura przedmiotu:
- Ogólne zagadnienia metodologiczne badań, profilaktyki i konserwacji detalu architektonicznego i zabytków ruchomych.

5. Zakład Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej (ZKMiRzP):
Patrz literatura przedmiotu:
- Ogólne zagadnienia metodologiczne badań, profilaktyki i konserwacji detalu architektonicznego i zabytków ruchomych.

W cyklu 2022/23:

j.w.

W cyklu 2023/24:

j.w.

W cyklu 2024/25:

j.w.

W cyklu 2025/26:

j.w.

Uwagi

W cyklu 2022/23:

j.w.

W cyklu 2023/24:

j.w.

W cyklu 2024/25:

j.w.

W cyklu 2025/26:

j.w.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-III-PAB-P w USOSweb