Historyczne techniki artystyczne- technika temperowa 1402-HTA-tt-2Z-SJ

Wykład:
Poznanie teoretyczne i praktyczne zasad techniki malarstwa temperowego, stosowanego powszechnie do czasów średniowiecza.Na wykładach przedstawiana jest charakterystyka materiałów malarskich oraz techniki malarskie w aspekcie historycznym. Omawiane są najistotniejsze szkoły malarskie oraz warsztaty wybranych dawnych mistrzów. Omawiane są najważniejsze traktaty ze szczególnym uwzględnieniem Hermenei, Mnicha Teofila, Cennino Cenniniego. W aspekcie historycznym przedstawione są materiały malarskie oraz technologia ich przygotowania. Charakterystyka rodzaju podobrazi, zapraw malarskich, spoiw,pigmentów. Szczegółowo zostaną omówione zagadnienia budowy technicznej szkoły włoskiej, północnoeuropejskiej oraz malarstwa ikonowego.

Wykład:
Poznanie teoretyczne i praktyczne zasad techniki malarstwa temperowego, stosowanego powszechnie do czasów średniowiecza.Na wykładach przedstawiana jest charakterystyka materiałów malarskich oraz techniki malarskie w aspekcie historycznym. Omawiane są najistotniejsze szkoły malarskie oraz warsztaty wybranych dawnych mistrzów. Omawiane są najważniejsze traktaty ze szczególnym uwzględnieniem Hermenei, Mnicha Teofila, Cennino Cenniniego. W aspekcie historycznym przedstawione są materiały malarskie oraz technologia ich przygotowania. Charakterystyka rodzaju podobrazi, zapraw malarskich, spoiw,pigmentów. Szczegółowo zostaną omówione zagadnienia budowy technicznej szkoły włoskiej, północnoeuropejskiej oraz malarstwa ikonowego.

Wykład:
Poznanie teoretyczne i praktyczne zasad techniki malarstwa temperowego, stosowanego powszechnie do czasów średniowiecza. Na wykładach przedstawiana jest charakterystyka materiałów malarskich oraz techniki malarskie w aspekcie historycznym. Omawiane są najistotniejsze szkoły malarskie oraz warsztaty wybranych dawnych mistrzów. Omawiane są najważniejsze traktaty ze szczególnym uwzględnieniem Hermenei, Mnicha Teofila, Cennino Cenniniego. W aspekcie historycznym przedstawione są materiały malarskie oraz technologia ich przygotowania. Charakterystyka rodzaju podobrazi, zapraw malarskich, spoiw, pigmentów. Szczegółowo zostaną omówione zagadnienia budowy technicznej szkoły włoskiej, północnoeuropejskiej oraz malarstwa ikonowego.
Tematy zajęć:
-Charakterystyka i właściwości spoiw, pigmentów stosowanych w technice temperowej
-Traktaty malarskie (Hermeneja, Mnich Teofil , Cennino Cennini, Manuskryptu Strasburski, i inne
-Technika malarstwa temperowego we Włoszech (budowa obrazu, podobrazia, zaprawy spoiwa, technika modelunku, werniksy)
-Technika malarstwa ikonowego (historia, szkoły, wybrane przykłady artyści m.in. Andriej Rublow, (ok.1360-1430), budowa ikony, ikonostas, podobrazia, zaprawy spoiwa, technika modelunku, werniksy)
-Malarstwo szkoły północnoeuropejskiej (budowa obrazu, podobrazia, zaprawy spoiwa, technika modelunku, werniksy)
-Technika cechowego malarstwa w Polsce w XV wieku (szkoła gdańska, śląska )
Pracownia:
W trakcie zajęć studenci samodzielnie przygotowują podobrazia jak i samodzielnie przygotowują farby - spoiwo tempera żółtkowa utarta z pigmentami i barwnikami organicznymi. Studenci wykonują kopie wybranych fragmentów obrazów wybranych ilustracji z albumów lub stron internetowych. Uwaga prowadzącego zajęcia koncentrowana jest na praktycznym i indywidualnym rozwiązywaniu problemów technologiczno-malarskich w trakcie malowania fragmentów obrazów przez poszczególnych studentów.

Literatura podstawowa:
1.Dionizjusz z Furny , Hermeneia czyli objaśnienie sztuki malarskiej, przełożył I. Kania, pod red. M. Smorąg Różyckiej ,Kraków 2003
2.Teofil Prezbiter, Diversarum Atrium Schedule. Średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych, przekład i opracowanie St. Kobielus, Kraków 1998
3.C. Cennini, Rzecz o malarstwie.Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki, t.3, red. J.Starzyński, Wrocław 1955.
4.J. Hopliński, Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.
5.B. Slansky, Technika malarstwa t. I i II, Arkady, Warszawa 1960.
6.M. Doerner, Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady, Warszawa 1975.
7.W. Ślesiński, Techniki malarskie spoiwa organiczne, wyd. Arkady 1984
8.W. Ślesiński, Techniki malarskie, spoiwa mineralne, wyd. Arkady 1983.
9.J. Olszewska-Świetlik, Warsztat malarski Mistrza ołtarza ze Strzegomia 1486/87, Toruń 2002
10.J. Olszewska-Świetlik, Technologia i technika gdańskiego malarstwa tablicowego drugiej połowy XV wieku, Toruń 2005
11.Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600, wyb. i oprac. J. Białostocki, red. M. Poprzęcka, A. Ziemba, Warszawa 1994
Literatura uzupełniająca:
1.E. Berger, Quellen und technik der Fresko–Oel-und Tempera-Malerei des Mittelalters von der Byzantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck , München 1912.
2.E. Berger. Quellen für maltechnik während der Renaissance und deren Folgezeit, XVI – XVIII Jahrhundert ( in Italien, Frankreich und England nebst den de Mayerne Manuskript, München 1901.
3.P..M. Merrifield, Original treatieses on the arts of painting, Vol. I i II, New York 1967.
4.D. J. Kiplik, „Technika żiwopisi”, Moskwa – Leningrad 1950.
5.Still lifes: Techniques and Style An Examination of Painting from the Rijksmuseum. Arie Wallert (ed.) Rijksmuseum Amsterdam 1999.
6.N. Middelkoop, A. Van Grenstein, Frans Hals leven werk restauratie 1988, Amsterdam.
7.V. D. Thompson, The materials and techniques of Medieval Painting, London 1956.
Czasopisma:
1.Studies in conservation [Eng]
2.The Burlington Magazine [Eng]
3.National Gallery Technical Bulletin [Eng]
4.Maltechnik/ Resturo [Ger]
5.Oud Holland
6.Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek
7.Ochrona Zabytków
8.Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków
9.Biuletyn Historii Sztuki
10.AUNC Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo UMK, Toruń
11.Skrypty dydaktyczne Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
12.Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
13.Technologia artist, Praha
14.Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki.

Literatura podstawowa:
1.Dionizjusz z Furny , Hermeneia czyli objaśnienie sztuki malarskiej, przełożył I. Kania, pod red. M. Smorąg Różyckiej ,Kraków 2003
2.Teofil Prezbiter, Diversarum Atrium Schedule. Średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych, przekład i opracowanie St. Kobielus, Kraków 1998
3.C. Cennini, Rzecz o malarstwie.Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki, t.3, red. J.Starzyński, Wrocław 1955.
4.J. Hopliński, Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.
5.B. Slansky, Technika malarstwa t. I i II, Arkady, Warszawa 1960.
6.M. Doerner, Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady, Warszawa 1975.
7.W. Ślesiński, Techniki malarskie spoiwa organiczne, wyd. Arkady 1984
8.W. Ślesiński, Techniki malarskie, spoiwa mineralne, wyd. Arkady 1983.
9.J. Olszewska-Świetlik, Warsztat malarski Mistrza ołtarza ze Strzegomia 1486/87, Toruń 2002
10.J. Olszewska-Świetlik, Technologia i technika gdańskiego malarstwa tablicowego drugiej połowy XV wieku, Toruń 2005
11.Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600, wyb. i oprac. J. Białostocki, red. M. Poprzęcka, A. Ziemba, Warszawa 1994
Literatura uzupełniająca:
1.E. Berger, Quellen und technik der Fresko–Oel-und Tempera-Malerei des Mittelalters von der Byzantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck , München 1912.
2.E. Berger. Quellen für maltechnik während der Renaissance und deren Folgezeit, XVI – XVIII Jahrhundert ( in Italien, Frankreich und England nebst den de Mayerne Manuskript, München 1901.
3.P..M. Merrifield, Original treatieses on the arts of painting, Vol. I i II, New York 1967.
4.D. J. Kiplik, „Technika żiwopisi”, Moskwa – Leningrad 1950.
5.Still lifes: Techniques and Style An Examination of Painting from the Rijksmuseum. Arie Wallert (ed.) Rijksmuseum Amsterdam 1999.
6.N. Middelkoop, A. Van Grenstein, Frans Hals leven werk restauratie 1988, Amsterdam.
7.V. D. Thompson, The materials and techniques of Medieval Painting, London 1956.
Czasopisma:
1.Studies in conservation [Eng]
2.The Burlington Magazine [Eng]
3.National Gallery Technical Bulletin [Eng]
4.Maltechnik/ Resturo [Ger]
5.Oud Holland
6.Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek
7.Ochrona Zabytków
8.Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków
9.Biuletyn Historii Sztuki
10.AUNC Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo UMK, Toruń
11.Skrypty dydaktyczne Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
12.Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
13.Technologia artist, Praha
14.Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki.

Literatura podstawowa wybór fragmentów:
1.Dionizjusz z Furny , Hermeneia czyli objaśnienie sztuki malarskiej, przełożył I. Kania, pod red. M. Smorąg Różyckiej ,Kraków 2003
2.Teofil Prezbiter, Diversarum Atrium Schedule. Średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych, przekład i opracowanie St. Kobielus, Kraków 1998
3.C. Cennini, Rzecz o malarstwie.Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki, t.3, red. J.Starzyński, Wrocław 1955.
4.J. Hopliński, Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.
5.B. Slansky, Technika malarstwa t. I i II, Arkady, Warszawa 1960.
6.M. Doerner, Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady, Warszawa 1975.
7.W. Ślesiński, Techniki malarskie spoiwa organiczne, wyd. Arkady 1984
8.W. Ślesiński, Techniki malarskie, spoiwa mineralne, wyd. Arkady 1983.
9.Serenissima światło Wenecji, Warszawa 1999.
10.J. Olszewska-Świetlik, Warsztat malarski Mistrza ołtarza ze Strzegomia 1486/87, Toruń 2002
11.J. Olszewska-Świetlik, Technologia i technika gdańskiego malarstwa tablicowego drugiej połowy XV wieku, Toruń 2005
12.Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600, wyb. i oprac. J. Białostocki, red. M. Poprzęcka, A. Ziemba, Warszawa 1994
13.R. Kosiw, A. Wawryczuk, J. Olszewska-Świetlik, Rodzaje materiałów malarskich wybranych ikon przypisanych szkole rybotyckiej/ Painting Techniques and Technology in Selected Icons Attributed to the Rybotycze School from the Collection of the National Museum of the Przemyśl Land [w:] Zabytek – odkrywanie tajemnic. Problematyka badań i konserwacji / The Artefact—Revealing Secrets: Issues of Research and Conservation, t.I, seria wydawnicza, ,,Konserwacja: Nauka i Sztuka/ Conservation:Sciene and Art”, pod red. Justyny Olszewskiej-Świetlik, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2021
14. J. Olszewska-Świetlik, Technologia i technika malarska wybranych ikon szkoły rybotyckiej ze zbiorów Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej [w:] Dzieła sztuki: konserwacja i badania/ Works of Art: Conservation and Research, t.II, seria wydawnicza ,,Konserwacja: Nauka i sztuka/ Conservation: Sciene and Art.”, pod red. Justyny Olszewskiej-Świetlik, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2021
15.J.Olszewska-Świetlik, Kwatera z dawnego retabulum Adoracja dzieciątka/Obrzezanie-awers, Zwiastowania-rewers, 1480 z katedry pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu.Historia, badania, technika, konserwacja, Toruń 2014

Literatura uzupełniająca:
1.E. Berger, Quellen und technik der Fresko–Oel-und Tempera-Malerei des Mittelalters von der Byzantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck , München 1912.
2.P..M. Merrifield, Original treatieses on the arts of painting, Vol. I i II, New York 1967.
3.D. J. Kiplik, „Technika żiwopisi”, Moskwa – Leningrad 1950.
4.N. Middelkoop, A. Van Grenstein, Frans Hals leven werk restauratie 1988, Amsterdam.
7.J. Flik, Toruńskie portrety mieszczańskie drugiej połowy XVI wieku z Muzeum w Toruniu, Toruń 1982.
8.J. Flik, Portret Mikołaja Kopernika z Muzeum Okręgowego w Toruniu. Studium Warsztatu Malarskiego, Rozprawy. Toruń 1990.
9.Niderlandyzm w sztuce polskiej. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Toruń, grudzień 1992, Warszawa 1995.
10.M. Roznerska, Techniki malarskie „Małych Mistrzów Holenderskich”, XVIII w., UMK, Rozprawy, Toruń 1991.
11.V. D. Thompson, The materials and techniques of Medieval Painting, London 1956.
12.A. W. Winnier, Materiały masljanoj żiwopisi. Moskwa 1950
13.Leonardo da Vinci, Traktat o malarstwie. Przekład, przedmowa, wprowadzenie i komentarze Maria Rzepińska, Gdańsk , 2006.
14.J. Dunkerton, S. Forster, N. Penny, Dürer to Veronese. Sixteenth-Century Painting in the national Gallery, London 1991

Czasopisma:
1.Studies in conservation [Eng]
2.The Burlington Magazine [Eng]
3.National Gallery Technical Bulletin [Eng]
4.Maltechnik/ Resturo [Ger]
5.Oud Holland
6.Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek
7.Ochrona Zabytków
8.Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków
9.Biuletyn Historii Sztuki
10.AUNC Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo UMK, Toruń
11.Skrypty dydaktyczne Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
12.Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
13.Technologia artist, Praha
14.Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki.

brak