Historia sztuki Europy (w tym polskiej) do XVIII w. 1402-HSE-1Zka-S1

Na wykładzie przekazywana jest podstawowa wiedza z zakresu historii sztuki średniowiecznej powszechnej i polskiej. W toku wykładu omawia się główne okresy stylowe tego czasu i analizuje dzieła sztuki. Analizowanymi obiektami są wybrane zabytki architektury, rzeźby, malarstwa i rzemiosła artystycznego. Zabytki te stanowią podstawowe źródło poznawcze. Na wykładzie omawiane są cechy stylu, ikonografia , program ikonologiczny, datowanie zarówno poszczególnych obiektów jak i całych zespołów zabytków. Omawiany jest też wpływ indywidualnych twórców na przemiany formalno-ikonograficzne zachodzące w sztuce średniowiecznej. Szczególną uwagę poświęca się zagadnieniom genezy, nowatorstwa i kontynuacji form artystycznych. Wykład obejmuje interpretacje niżej wymienionego zakresu zjawisk artystycznych:
• Historia sztuki wczesnochrześcijańskiej do Edyktu Mediolańskiego i po roku 313 (malarstwo, rzeźba, architektura)
• Historia sztuki bizantyńskiej – ze szczególnym uwzględnieniem zabytków z tzw. Pierwszego okresu sztuki – architektura, malarstwo, rzeźba, rzemiosło artystyczna. Dzieje i zabytki sztuki Rawenny
• Historia sztuki karolińskiej – omówienie problemu „renesansu” kultury karolińskiej. Architektura, rzeźba, malarstwo – rola malarstwa miniaturowego. Historia sztuki ottońskiej (sztuka dynastii saskiej i salickiej): architektura, malarstwo, znaczenie ikonografii w miniatorstwie ottońskim.
• Historia sztuki romańskiej. Architektura i rzeźba – omówienie odmian regionalnych w sztuce francuskiej. Architektura, rzeźba, malarstwo w sztuce europejskiej
• Sztuka cysterska i najważniejsze pierwsze realizacje
• Historia sztuki gotyckiej – architektura, rzeźba, malarstwo, Omówienie genezy i rozwoju architektury gotyckiej we Francji – katedra gotycka. Recepcja architektury gotyckiej w Europie. Omówienie przemian stylowych w malarstwie i rzeźbie gotyckiej w Europie (styl międzynarodowy, styl łamany). Analiza wybranych przykładów reprezentatywnych dla poszczególnych nurtów.
Omawia się również percepcję i egzemplifikację głównych prądów artystycznych średniowiecza w sztuce polskiej ze szczególnym uwzględnieniem aspektów dotyczących odrębności polskiej sztuki.
Szczegółowo tematy omawiane na wykładzie podano w punkcie „Informacje o zajęciach w cyklu 2021/22 – Wykład - informacje wspólne dla wszystkich grup

Na wykładzie przekazywana jest podstawowa wiedza z zakresu historii sztuki średniowiecznej powszechnej i polskiej. W toku wykładu omawia się główne okresy stylowe tego czasu i analizuje dzieła sztuki. Analizowanymi obiektami są wybrane zabytki architektury, rzeźby, malarstwa i rzemiosła artystycznego. Zabytki te stanowią podstawowe źródło poznawcze. Na wykładzie omawiane są cechy stylu, ikonografia , program ikonologiczny, datowanie zarówno poszczególnych obiektów jak i całych zespołów zabytków. Omawiany jest też wpływ indywidualnych twórców na przemiany formalno-ikonograficzne zachodzące w sztuce średniowiecznej. Szczególną uwagę poświęca się zagadnieniom genezy, nowatorstwa i kontynuacji form artystycznych. Wykład obejmuje interpretacje niżej wymienionego zakresu zjawisk artystycznych:
• Historia sztuki wczesnochrześcijańskiej do Edyktu Mediolańskiego i po roku 313 (malarstwo, rzeźba, architektura)
• Historia sztuki bizantyńskiej – ze szczególnym uwzględnieniem zabytków z tzw. Pierwszego okresu sztuki – architektura, malarstwo, rzeźba, rzemiosło artystyczna. Dzieje i zabytki sztuki Rawenny
• Historia sztuki karolińskiej – omówienie problemu „renesansu” kultury karolińskiej. Architektura, rzeźba, malarstwo – rola malarstwa miniaturowego. Historia sztuki ottońskiej (sztuka dynastii saskiej i salickiej): architektura, malarstwo, znaczenie ikonografii w miniatorstwie ottońskim.
• Historia sztuki romańskiej. Architektura i rzeźba – omówienie odmian regionalnych w sztuce francuskiej. Architektura, rzeźba, malarstwo w sztuce europejskiej
• Sztuka cysterska i najważniejsze pierwsze realizacje
• Historia sztuki gotyckiej – architektura, rzeźba, malarstwo, Omówienie genezy i rozwoju architektury gotyckiej we Francji – katedra gotycka. Recepcja architektury gotyckiej w Europie. Omówienie przemian stylowych w malarstwie i rzeźbie gotyckiej w Europie (styl międzynarodowy, styl łamany). Analiza wybranych przykładów reprezentatywnych dla poszczególnych nurtów.
Omawia się również percepcję i egzemplifikację głównych prądów artystycznych średniowiecza w sztuce polskiej ze szczególnym uwzględnieniem aspektów dotyczących odrębności polskiej sztuki.
Szczegółowo tematy omawiane na wykładzie podano w punkcie „Informacje o zajęciach w cyklu 2021/22 – Wykład - informacje wspólne dla wszystkich grup

Na wykładzie przekazywana jest podstawowa wiedza z zakresu historii sztuki średniowiecznej powszechnej i polskiej. W toku wykładu omawia się główne okresy stylowe tego czasu i analizuje dzieła sztuki. Analizowanymi obiektami są wybrane zabytki architektury, rzeźby, malarstwa i rzemiosła artystycznego. Zabytki te stanowią podstawowe źródło poznawcze. Na wykładzie omawiane są cechy stylu, ikonografia , program ikonologiczny, datowanie zarówno poszczególnych obiektów jak i całych zespołów zabytków. Omawiany jest też wpływ indywidualnych twórców na przemiany formalno-ikonograficzne zachodzące w sztuce średniowiecznej. Szczególną uwagę poświęca się zagadnieniom genezy, nowatorstwa i kontynuacji form artystycznych. Wykład obejmuje interpretacje niżej wymienionego zakresu zjawisk artystycznych:
• Historia sztuki wczesnochrześcijańskiej do Edyktu Mediolańskiego i po roku 313 (malarstwo, rzeźba, architektura)
• Historia sztuki bizantyńskiej – ze szczególnym uwzględnieniem zabytków z tzw. Pierwszego okresu sztuki – architektura, malarstwo, rzeźba, rzemiosło artystyczna. Dzieje i zabytki sztuki Rawenny
• Historia sztuki karolińskiej – omówienie problemu „renesansu” kultury karolińskiej. Architektura, rzeźba, malarstwo – rola malarstwa miniaturowego. Historia sztuki ottońskiej (sztuka dynastii saskiej i salickiej): architektura, malarstwo, znaczenie ikonografii w miniatorstwie ottońskim.
• Historia sztuki romańskiej. Architektura i rzeźba – omówienie odmian regionalnych w sztuce francuskiej. Architektura, rzeźba, malarstwo w sztuce europejskiej
• Sztuka cysterska i najważniejsze pierwsze realizacje
• Historia sztuki gotyckiej – architektura, rzeźba, malarstwo, Omówienie genezy i rozwoju architektury gotyckiej we Francji – katedra gotycka. Recepcja architektury gotyckiej w Europie. Omówienie przemian stylowych w malarstwie i rzeźbie gotyckiej w Europie (styl międzynarodowy, styl łamany). Analiza wybranych przykładów reprezentatywnych dla poszczególnych nurtów.
Omawia się również percepcję i egzemplifikację głównych prądów artystycznych średniowiecza w sztuce polskiej ze szczególnym uwzględnieniem aspektów dotyczących odrębności polskiej sztuki.
Szczegółowo tematy omawiane na wykładzie podano w punkcie „Informacje o zajęciach w cyklu 2021/22 – Wykład - informacje wspólne dla wszystkich grup

LITERATURA PODSTAWOWA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POWSZECHNEJ
Białostocki J, Sztuka XV w. od Parlerów do Dürera, przek. G. Przewłocki, Warszawa 2010
Duby G., Czasy katedr, Sztuka i społeczeństwo 980-1420, tłum. K. Dolatowska, Warszawa 2006
Gotyk. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Köln 2004; też Kraków 2007
Henderson G., Wczesne średniowiecze, tłum. P. Paszkiewicz, Warszawa 2000
Jastrzębowska E., Sztuka wczesnochrześcijańska, Kraków 2008, (też Warszawa 1988)
Kłosińska J., Sztuka bizantyńska, Warszawa 1976
Koch W., Style w architekturze. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne, Warszawa 2011
Kurmann-Schwarz B., Chartres, die Kathedrale,[ Zodiaque],Yonne 2001
Marcinkowski W., Sztuka około roku 1400 – spór o pojęcia, [w:] Magistro et amico amici discipulique. Lechowi Kalinowskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, Kraków 2002, s. 51-62.
Der Naumburger Meister. Bildhauer und Architekt im Europa der Kathedralen, Katalog wystawy, Naumburg 2011,Bd. 1–2, Petersberg 2011.
Nowiński Janusz, "Lapides vivi, Deus est lux, ecclesia est paradisus – kościół cysterski w średniowieczu nośnikiem znaczeń symbolicznych", Architectus 2 (46)2016, s. 25-39
Pevsner N., Historia architektury europejskiej, tłum. A. Morawińska, H. Pawlikowska, Warszawa 1976 albo tłum. J. Wydro, t. 1, Warszawa 1979
Sauerländer W., Rzeźba średniowieczna, tlum. A. Porębska, wyd. 2-Warszawa 2001
Simson O. von, Katedra gotycka, tłum. A. Palińska, Warszawa 1989
Skubiszewska M., Malarstwo w Italii 1250-1400, Warszawa 1980
Skubiszewski P., Sztuka Eropy Łacińskiej od VI do IX w., Lublin 2001
Skubiszewski P.,Malarstwo karolińskie i przedromańskie, Warszawa 1973
Świechowski Z., Nowak L., Gumińska B., Sztuka romańska, Warszawa 1976
-Sztuka romańska. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Köln 2004; też Königswinter 2008
Ziemba A. Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380- 1500,t.2.,Niderlandzkie malarstwo tablicowe 1430-1500, Warszawa 2011
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POWSZECHNEJ
Białostocki J., Spätmittelalter und beginnende Neuzeit, Berlin 1972, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 7) (materiał ilustracyjny)
Brenk B., Die Christianisierung der spätrömischen , Welt, Stadt, Land, Haus, Kirche und Kloster frühchristlicher Zeit, Wiesbaden 2003
Brenk B., Spätantike und frühes Christentum. Berlin 1983 (Propyläen Kunstgeschichte, Supplementband) (materiał ilustracyjny)
Deichman F. W. Archeologia chrześcijańska, tłum. E. Jastrzębowska, Warszawa 1994
Dębicki J. Zachodni portal katedry świętego Łazarza w Autun: studium z historii sztuki i historii idei, Kraków 2002.
Duby G., Czasy katedr, Sztuka i społeczeństwo 980-1420, tłum. K. Dolatowska, Warszawa 2006
Elbern H.V., Magia i wiara w złotnictwie wczesnego średniowiecza, „Biuletyn Historii Sztuki) 38, 1976, nr 3, s. 195-217
Fillitz H., Das Mittelalter I, Berlin 1969, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 5) (materiał ilustracyjny)
Frankl P., Gothic Architecture, Harmondsworth 1962 (The Pelican History of Art) (materiał ilustracyjny)
Gotik Schätze Oberösterreich, katalog, Linz 2002( materiał ilustracyjny)
Huizinga J. Jesień średniowiecza, tłum. T. Brzostowski, Warszawa 2005 (też 2003)
Le Goff J., Długie średniowiecze, tłum. M. Żurowska, Warszawa 2007
Kalinowski L. „Dwie osie malowideł ściennych Giotta w Capella ell’Arena w Padwie [w] Ars Graeca – ars Latina. Studia dedykowane Profesor Annie Różyckiej Bryzek, Kraków 2001, str 275-286
Krautheimer R., Early Christian and Byzantine Architecture, Harmondsworth, 1981, 1986 (The Pelican History of Art) (materiał ilustracyjny)
Marcinkowski W., Przedstawienia dewocyjne jako kategoria sztuki gotyckiej, Kraków 1994
Samsonowicz H., Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław – Warszawa – Kraków 2009
Simon M., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa 1992
Simson O. von, Das Mittelalter II, Das hohe Mittelaltern Berlin 1972, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 6) (materiał ilustracyjny)
Volbach W.F., J. Lafontaine-Dosogne. Byzanz und christliche Osten, Berlin 1984 (Propyläen Kunstgeschichte, 3) (materiał ilustracyjny)
Zakrzewski K., Historia Bizancjum, Kraków 1999
Zarnecki J., Sztuka romańska, Kraków 2005
PODSTAWOWA LITERATURA. HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKIEJ
Architektura gotycka w Polsce pod red. T. Mroczko, M. Arszyńskiego 1995
Chrzanowski T., Sztuka w Polsce( 1), Od Piastów do Jagiellonów,wyd.2 , Warszawa 2008
Kalinowski L.,„Treści ideowe sztuki przedromańskiej i romańskiej w Polsce” [w] „Speculum artis.” „Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu”. Warszawa 1989 lub w „Studia źródłoznawcze” X, 1966, str. 1-32
Kębłowski J., Polska sztuka gotycka, Warszawa 1976, 1983
Kalinowski L.,„Treści ideowe sztuki przedromańskiej i romańskiej w Polsce” [w] „Speculum artis.” „Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu”. Warszawa 1989 lub w „Studia źródłoznawcze” X, 1966, str. 1-32
Kębłowski J., Polska sztuka gotycka, Warszawa 1976, 1983
Nowakowski A., Blask. Ołtarz Mariacki Wita Stwosza, Kraków 2011
Świechowski Z., „Sztuka romańska”, Warszawa 2005 (Dzieje sztuki polskiej, t.1).
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKIEJ
Domasłowski J., A. Karłowska-Kamzowa A., Labuda A.S.„Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim” Warszawa-Poznań 1990
Gadomski J., „Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski”, t.1 (1420- 1470), Warszawa 1981; t.2 (1460-1500), Warszawa 1988; t.3 (1500-1540) Warszwa-Kraków 1995
Kalinowski L., Sztuka przedromańska i romańska w Polsce a dziedzictwo karolińskie i ottońskie, „Folia Historiae Artium” XVI, 1980, s. 5-20 oraz przedruk tegoż: Speculum Artis. Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu, Warszawa 1989, s. 57-80
Malarstwo gotyckie w Polsce pod red. A.S.Labudy, K.Secomskiej. T 1 Synteza, T 2 Katalog zabytków, T 3 Album Ilustracji, Warszawa 2004
Skibiński Sz., „Polskie katedry gotyckie” Poznań 1996
Skubiszewska M., „Program ikonograficzny nagrobka króla Kazimierza Jagiellończyka” Studia do Dziejów Wawelu IV, 1978
Skubiszewski P. „Wit Stwosz”, Warszawa 1985
Świechowski Z., „Architektura romańska w Polsce”, Warszawa 2000
Wawel 1000-2000. Wystawa Jubileuszowa. Katalog, t. I-III, Kraków 2000
Węcławowicz T., „Gotyckie bazyliki Krakowa” Kraków 1993

LITERATURA PODSTAWOWA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POWSZECHNEJ
Białostocki J, Sztuka XV w. od Parlerów do Dürera, przek. G. Przewłocki, Warszawa 2010
Duby G., Czasy katedr, Sztuka i społeczeństwo 980-1420, tłum. K. Dolatowska, Warszawa 2006
Gotyk. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Köln 2004; też Kraków 2007
Henderson G., Wczesne średniowiecze, tłum. P. Paszkiewicz, Warszawa 2000
Jastrzębowska E., Sztuka wczesnochrześcijańska, Kraków 2008, (też Warszawa 1988)
Kłosińska J., Sztuka bizantyńska, Warszawa 1976
Koch W., Style w architekturze. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne, Warszawa 2011
Kurmann-Schwarz B., Chartres, die Kathedrale,[ Zodiaque],Yonne 2001
Marcinkowski W., Sztuka około roku 1400 – spór o pojęcia, [w:] Magistro et amico amici discipulique. Lechowi Kalinowskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, Kraków 2002, s. 51-62.
Der Naumburger Meister. Bildhauer und Architekt im Europa der Kathedralen, Katalog wystawy, Naumburg 2011,Bd. 1–2, Petersberg 2011.
Nowiński Janusz, "Lapides vivi, Deus est lux, ecclesia est paradisus – kościół cysterski w średniowieczu nośnikiem znaczeń symbolicznych", Architectus 2 (46)2016, s. 25-39
Pevsner N., Historia architektury europejskiej, tłum. A. Morawińska, H. Pawlikowska, Warszawa 1976 albo tłum. J. Wydro, t. 1, Warszawa 1979
Sauerländer W., Rzeźba średniowieczna, tlum. A. Porębska, wyd. 2-Warszawa 2001
Simson O. von, Katedra gotycka, tłum. A. Palińska, Warszawa 1989
Skubiszewska M., Malarstwo w Italii 1250-1400, Warszawa 1980
Skubiszewski P., Sztuka Eropy Łacińskiej od VI do IX w., Lublin 2001
Skubiszewski P.,Malarstwo karolińskie i przedromańskie, Warszawa 1973
Świechowski Z., Nowak L., Gumińska B., Sztuka romańska, Warszawa 1976
-Sztuka romańska. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Köln 2004; też Königswinter 2008
Ziemba A. Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380- 1500,t.2.,Niderlandzkie malarstwo tablicowe 1430-1500, Warszawa 2011
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POWSZECHNEJ
Białostocki J., Spätmittelalter und beginnende Neuzeit, Berlin 1972, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 7) (materiał ilustracyjny)
Brenk B., Die Christianisierung der spätrömischen , Welt, Stadt, Land, Haus, Kirche und Kloster frühchristlicher Zeit, Wiesbaden 2003
Brenk B., Spätantike und frühes Christentum. Berlin 1983 (Propyläen Kunstgeschichte, Supplementband) (materiał ilustracyjny)
Deichman F. W. Archeologia chrześcijańska, tłum. E. Jastrzębowska, Warszawa 1994
Dębicki J. Zachodni portal katedry świętego Łazarza w Autun: studium z historii sztuki i historii idei, Kraków 2002.
Duby G., Czasy katedr, Sztuka i społeczeństwo 980-1420, tłum. K. Dolatowska, Warszawa 2006
Elbern H.V., Magia i wiara w złotnictwie wczesnego średniowiecza, „Biuletyn Historii Sztuki) 38, 1976, nr 3, s. 195-217
Fillitz H., Das Mittelalter I, Berlin 1969, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 5) (materiał ilustracyjny)
Frankl P., Gothic Architecture, Harmondsworth 1962 (The Pelican History of Art) (materiał ilustracyjny)
Gotik Schätze Oberösterreich, katalog, Linz 2002( materiał ilustracyjny)
Huizinga J. Jesień średniowiecza, tłum. T. Brzostowski, Warszawa 2005 (też 2003)
Le Goff J., Długie średniowiecze, tłum. M. Żurowska, Warszawa 2007
Kalinowski L. „Dwie osie malowideł ściennych Giotta w Capella ell’Arena w Padwie [w] Ars Graeca – ars Latina. Studia dedykowane Profesor Annie Różyckiej Bryzek, Kraków 2001, str 275-286
Krautheimer R., Early Christian and Byzantine Architecture, Harmondsworth, 1981, 1986 (The Pelican History of Art) (materiał ilustracyjny)
Marcinkowski W., Przedstawienia dewocyjne jako kategoria sztuki gotyckiej, Kraków 1994
Samsonowicz H., Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław – Warszawa – Kraków 2009
Simon M., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa 1992
Simson O. von, Das Mittelalter II, Das hohe Mittelaltern Berlin 1972, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 6) (materiał ilustracyjny)
Volbach W.F., J. Lafontaine-Dosogne. Byzanz und christliche Osten, Berlin 1984 (Propyläen Kunstgeschichte, 3) (materiał ilustracyjny)
Zakrzewski K., Historia Bizancjum, Kraków 1999
Zarnecki J., Sztuka romańska, Kraków 2005
PODSTAWOWA LITERATURA. HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKIEJ
Architektura gotycka w Polsce pod red. T. Mroczko, M. Arszyńskiego 1995
Chrzanowski T., Sztuka w Polsce( 1), Od Piastów do Jagiellonów,wyd.2 , Warszawa 2008
Kalinowski L.,„Treści ideowe sztuki przedromańskiej i romańskiej w Polsce” [w] „Speculum artis.” „Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu”. Warszawa 1989 lub w „Studia źródłoznawcze” X, 1966, str. 1-32
Kębłowski J., Polska sztuka gotycka, Warszawa 1976, 1983
Kalinowski L.,„Treści ideowe sztuki przedromańskiej i romańskiej w Polsce” [w] „Speculum artis.” „Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu”. Warszawa 1989 lub w „Studia źródłoznawcze” X, 1966, str. 1-32
Kębłowski J., Polska sztuka gotycka, Warszawa 1976, 1983
Nowakowski A., Blask. Ołtarz Mariacki Wita Stwosza, Kraków 2011
Świechowski Z., „Sztuka romańska”, Warszawa 2005 (Dzieje sztuki polskiej, t.1).
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKIEJ
Domasłowski J., A. Karłowska-Kamzowa A., Labuda A.S.„Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim” Warszawa-Poznań 1990
Gadomski J., „Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski”, t.1 (1420- 1470), Warszawa 1981; t.2 (1460-1500), Warszawa 1988; t.3 (1500-1540) Warszwa-Kraków 1995
Kalinowski L., Sztuka przedromańska i romańska w Polsce a dziedzictwo karolińskie i ottońskie, „Folia Historiae Artium” XVI, 1980, s. 5-20 oraz przedruk tegoż: Speculum Artis. Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu, Warszawa 1989, s. 57-80
Malarstwo gotyckie w Polsce pod red. A.S.Labudy, K.Secomskiej. T 1 Synteza, T 2 Katalog zabytków, T 3 Album Ilustracji, Warszawa 2004
Skibiński Sz., „Polskie katedry gotyckie” Poznań 1996
Skubiszewska M., „Program ikonograficzny nagrobka króla Kazimierza Jagiellończyka” Studia do Dziejów Wawelu IV, 1978
Skubiszewski P. „Wit Stwosz”, Warszawa 1985
Świechowski Z., „Architektura romańska w Polsce”, Warszawa 2000
Wawel 1000-2000. Wystawa Jubileuszowa. Katalog, t. I-III, Kraków 2000
Węcławowicz T., „Gotyckie bazyliki Krakowa” Kraków 1993

LITERATURA PODSTAWOWA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POWSZECHNEJ
Białostocki J, Sztuka XV w. od Parlerów do Dürera, przek. G. Przewłocki, Warszawa 2010
Duby G., Czasy katedr, Sztuka i społeczeństwo 980-1420, tłum. K. Dolatowska, Warszawa 2006
Gotyk. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Köln 2004; też Kraków 2007
Henderson G., Wczesne średniowiecze, tłum. P. Paszkiewicz, Warszawa 2000
Jastrzębowska E., Sztuka wczesnochrześcijańska, Kraków 2008, (też Warszawa 1988)
Kłosińska J., Sztuka bizantyńska, Warszawa 1976
Koch W., Style w architekturze. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne, Warszawa 2011
Kurmann-Schwarz B., Chartres, die Kathedrale,[ Zodiaque],Yonne 2001
Marcinkowski W., Sztuka około roku 1400 – spór o pojęcia, [w:] Magistro et amico amici discipulique. Lechowi Kalinowskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, Kraków 2002, s. 51-62.
Der Naumburger Meister. Bildhauer und Architekt im Europa der Kathedralen, Katalog wystawy, Naumburg 2011,Bd. 1–2, Petersberg 2011.
Nowiński Janusz, "Lapides vivi, Deus est lux, ecclesia est paradisus – kościół cysterski w średniowieczu nośnikiem znaczeń symbolicznych", Architectus 2 (46)2016, s. 25-39
Pevsner N., Historia architektury europejskiej, tłum. A. Morawińska, H. Pawlikowska, Warszawa 1976 albo tłum. J. Wydro, t. 1, Warszawa 1979
Sauerländer W., Rzeźba średniowieczna, tlum. A. Porębska, wyd. 2-Warszawa 2001
Simson O. von, Katedra gotycka, tłum. A. Palińska, Warszawa 1989
Skubiszewska M., Malarstwo w Italii 1250-1400, Warszawa 1980
Skubiszewski P., Sztuka Eropy Łacińskiej od VI do IX w., Lublin 2001
Skubiszewski P.,Malarstwo karolińskie i przedromańskie, Warszawa 1973
Świechowski Z., Nowak L., Gumińska B., Sztuka romańska, Warszawa 1976
-Sztuka romańska. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Köln 2004; też Königswinter 2008
Ziemba A. Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380- 1500,t.2.,Niderlandzkie malarstwo tablicowe 1430-1500, Warszawa 2011
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POWSZECHNEJ
Białostocki J., Spätmittelalter und beginnende Neuzeit, Berlin 1972, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 7) (materiał ilustracyjny)
Brenk B., Die Christianisierung der spätrömischen , Welt, Stadt, Land, Haus, Kirche und Kloster frühchristlicher Zeit, Wiesbaden 2003
Brenk B., Spätantike und frühes Christentum. Berlin 1983 (Propyläen Kunstgeschichte, Supplementband) (materiał ilustracyjny)
Deichman F. W. Archeologia chrześcijańska, tłum. E. Jastrzębowska, Warszawa 1994
Dębicki J. Zachodni portal katedry świętego Łazarza w Autun: studium z historii sztuki i historii idei, Kraków 2002.
Duby G., Czasy katedr, Sztuka i społeczeństwo 980-1420, tłum. K. Dolatowska, Warszawa 2006
Elbern H.V., Magia i wiara w złotnictwie wczesnego średniowiecza, „Biuletyn Historii Sztuki) 38, 1976, nr 3, s. 195-217
Fillitz H., Das Mittelalter I, Berlin 1969, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 5) (materiał ilustracyjny)
Frankl P., Gothic Architecture, Harmondsworth 1962 (The Pelican History of Art) (materiał ilustracyjny)
Gotik Schätze Oberösterreich, katalog, Linz 2002( materiał ilustracyjny)
Huizinga J. Jesień średniowiecza, tłum. T. Brzostowski, Warszawa 2005 (też 2003)
Le Goff J., Długie średniowiecze, tłum. M. Żurowska, Warszawa 2007
Kalinowski L. „Dwie osie malowideł ściennych Giotta w Capella ell’Arena w Padwie [w] Ars Graeca – ars Latina. Studia dedykowane Profesor Annie Różyckiej Bryzek, Kraków 2001, str 275-286
Krautheimer R., Early Christian and Byzantine Architecture, Harmondsworth, 1981, 1986 (The Pelican History of Art) (materiał ilustracyjny)
Marcinkowski W., Przedstawienia dewocyjne jako kategoria sztuki gotyckiej, Kraków 1994
Samsonowicz H., Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław – Warszawa – Kraków 2009
Simon M., Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa 1992
Simson O. von, Das Mittelalter II, Das hohe Mittelaltern Berlin 1972, 1984 (Propyläen Kunstgeschichte 6) (materiał ilustracyjny)
Volbach W.F., J. Lafontaine-Dosogne. Byzanz und christliche Osten, Berlin 1984 (Propyläen Kunstgeschichte, 3) (materiał ilustracyjny)
Zakrzewski K., Historia Bizancjum, Kraków 1999
Zarnecki J., Sztuka romańska, Kraków 2005
PODSTAWOWA LITERATURA. HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKIEJ
Architektura gotycka w Polsce pod red. T. Mroczko, M. Arszyńskiego 1995
Chrzanowski T., Sztuka w Polsce( 1), Od Piastów do Jagiellonów,wyd.2 , Warszawa 2008
Kalinowski L.,„Treści ideowe sztuki przedromańskiej i romańskiej w Polsce” [w] „Speculum artis.” „Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu”. Warszawa 1989 lub w „Studia źródłoznawcze” X, 1966, str. 1-32
Kębłowski J., Polska sztuka gotycka, Warszawa 1976, 1983
Kalinowski L.,„Treści ideowe sztuki przedromańskiej i romańskiej w Polsce” [w] „Speculum artis.” „Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu”. Warszawa 1989 lub w „Studia źródłoznawcze” X, 1966, str. 1-32
Kębłowski J., Polska sztuka gotycka, Warszawa 1976, 1983
Nowakowski A., Blask. Ołtarz Mariacki Wita Stwosza, Kraków 2011
Świechowski Z., „Sztuka romańska”, Warszawa 2005 (Dzieje sztuki polskiej, t.1).
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA :HISTORIA SZTUKI ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKIEJ
Domasłowski J., A. Karłowska-Kamzowa A., Labuda A.S.„Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim” Warszawa-Poznań 1990
Gadomski J., „Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski”, t.1 (1420- 1470), Warszawa 1981; t.2 (1460-1500), Warszawa 1988; t.3 (1500-1540) Warszwa-Kraków 1995
Kalinowski L., Sztuka przedromańska i romańska w Polsce a dziedzictwo karolińskie i ottońskie, „Folia Historiae Artium” XVI, 1980, s. 5-20 oraz przedruk tegoż: Speculum Artis. Treści dzieła sztuki średniowiecza i renesansu, Warszawa 1989, s. 57-80
Malarstwo gotyckie w Polsce pod red. A.S.Labudy, K.Secomskiej. T 1 Synteza, T 2 Katalog zabytków, T 3 Album Ilustracji, Warszawa 2004
Skibiński Sz., „Polskie katedry gotyckie” Poznań 1996
Skubiszewska M., „Program ikonograficzny nagrobka króla Kazimierza Jagiellończyka” Studia do Dziejów Wawelu IV, 1978
Skubiszewski P. „Wit Stwosz”, Warszawa 1985
Świechowski Z., „Architektura romańska w Polsce”, Warszawa 2000
Wawel 1000-2000. Wystawa Jubileuszowa. Katalog, t. I-III, Kraków 2000
Węcławowicz T., „Gotyckie bazyliki Krakowa” Kraków 1993