Współczesne metody badań w historii sztuki 1402-11-WMB-S2

Zajęcia prowadzone są w następujących blokach tematycznych:
1. NAH (Nowa Historia Sztuki) i jej znaczenie dla współczesnych badań nad sztuką. Wprowadzenie (Berger, Pollock, Crimp, Bryson);
2. Semiotyka i semiologia w badaniach nad sztuką
a. wprowadzenie w dziedzinę (Ferdynard de Saussure; Charles Sanders Peirce)
b. semiotyka w badaniach kulturowych i artystycznych (Umberto Eco, Roland Barthes; Maurice Merleau-Ponty)
c. słowo i obraz (Julia Kristeva; Meyer Shapiro, Norman Bryson; Mieke Bal)
3. Psychoanaliza w badaniach nad sztuką
a. wprowadzenie Freud, Jung, Lacan)
b. psychoanaliza w działaniach artystycznych
c. psychoanaliza a historia sztuki
4. Georg Kubler - materialna historia sztuki
5. Społeczna historia sztuki (Berger, T.J. Clark),
6. Socjologia historii sztuki (P. Francalstel)
7. New Art History wobec problemów płci, statusu społecznego i orientacji seksualnej (Gender i queer).
8. Marksizm w sztuce i w badaniach nad sztuką
9. Feminizm w badaniach nad sztuką (Freida High W. Tesfagiorgis; L. Nochlin, G. Pollock)
10. Postkolonializm w badaniach nad sztuką
11. Visual culture studies – alternatywa dla historii sztuki?

Całkowity nakład pracy studenta

Pierwszy z dwóch semestrów zajęć obejmuje połowę z całkowitej liczby pkt. ECTS (4/z 8 pkt. ECTS). Składa się na nią: Godziny realizowane z udziałem wykładowcy: 42 h [1,5 pkt. ECTS] a) godziny zajęciowe: 30 h [1 ECTS] b) konsultacje z prowadzącym – 12 h [0,5 ECTS] praca samodzielna studenta 70 h [2,5 pkt ECTS] a) znajomość i analiza zadanych lektur pod kątem omawianych metodologii badań: 30 h [1 ECTS] b) przygotowanie prezentacji rozwiązania problemu badawczego/przypadku z wykorzystaniem poznawanego klucza metodologicznego (ze wsparciem zadanych tekstów) 30 h (1 ECTS) c) przygotowanie do zaliczenia – 15 h [0,5 pkt]

Efekty uczenia się - wiedza

W1 [K_W03]Student zna ważniejsze spośród współczesnych metod i nurtów badawczych dyscypliny, zna dorobek czołowych przedstawicieli historii sztuki i nauk o sztuce - kreatorów metod postępowania badawczego. W2 [K_W05]Rozumie znaczenie i rolę współczesnych badań historii sztuki w obszarze nauk humanistycznych i społecznych. W3 [K_W04] Wie, jakie znaczenie ma właściwe postępowanie metodyczne w prowadzeniu badaniach naukowych. W4 [K_W08]Zna i rozumie współcześnie stosowane metody analizy oraz interpretacji dzieł sztuki. W5 [K_W06] Rozumie powiązania interdyscyplinarne historii sztuki z innymi naukami humanistycznym.

Efekty uczenia się - umiejętności

U1 [K_U02, U03]Student umie charakteryzować ważniejsze nurty i metody współczesnych badań w historii sztuki i ich założenia, potrafi łączyć nazwiska czołowych, zasłużonych dla metodologii historii sztuki badaczy z szerszymi nurtami badawczymi, umie poruszać się po literaturze przedmiotu w zakresie współczesnych metod badawczych historii sztuki i nauk o sztuce (polskiej jak i obcej) . U2 [ K_U03]. Potrafi charakteryzować syntetycznie poszczególne metody badawcze, jak i dokonać ich szczegółowej analizy (wraz z analizami konkretnych tekstów). U3 [K_U8, K_U10]Student umie samodzielnie dobrać stosowną metodę (kierunek badań) dla podejmowanego przez siebie zagadnienia z zakresu historii sztuki, potrafi ten wybór uzasadnić oraz zrealizować w praktyce, nabytą wiedzę dobierając metody i narzędzia właściwe dla wybranego problemu. U4 [K_U02]Potrafi swobodnie posługiwać się właściwą terminologią stosowaną we współczesnych rozważaniach metodologicznych w historii sztuki .

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1 [K_K02] Student docenia różnorodność i wielowątkowość podejmowanych w historii sztuki zagadnieńi rozległe społeczne odniesienia sztuki (m in.w zakresie przyczyn, warunków powstawania i odbioru dzieł sztuki) i znaczenia dociekań dyscypliny dla wiedzy o kulturze i społeczeństwie. K2 [K_K02][K_K06] Rozumie powiązania między historią sztuki, naukami o sztuce a innymi dyscyplinami humanistycznymi i docenia możliwości wzajemnych inspiracji (i współpracy) między dyscyplinami jak i popularyzacji wiedzy.Zna i umie wyjaśnić przyczyny i mechanizmy różnych społecznych reakcji na dzieła sztuki. K3 [K_K02],[K_04}[K_06] Uznaje i szanuje różnice ukazanych punktów widzenia, warunkowane światem wartości i postawami ludzi w różnych okresach i kontekstach historyczno-kulturowych, wykazując jednocześnie niezależność i otwartość myślenia. Potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu metod badawczych do popularyzowania historii sztuki w społeczeństwie.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny
- opis

Metody dydaktyczne poszukujące

- klasyczna metoda problemowa
- studium przypadku

Wymagania wstępne

podstawowa znajomość dziejów i rozwoju dyscypliny

Koordynatorzy przedmiotu

Sebastian Dudzik

Kryteria oceniania

1. aktywność studenta na zajęciach (np. uczestnictwo w dyskusjach; przygotowanie wystąpienie prezentujące rozwiązanie ścieżkę rozwiązania problemu badawczego (W1-W5; U1-U4)
2. umiejętność pracy nad zadanymi tekstami (analiza treści, argumentacji, ocena zakresu przydatności prezentowanej metody) (W1-W5; U1-U4)
3. pisemna praca zaliczeniowa (W1-W5)

Literatura

• Barthes R., Retoryka obrazu, tłum. Z. Kruszyński, w: Ut pictura poesis, Gdańsk 2006, s. 139-158
• Barthes R., Mitologie, Warszawa 2008
• Berger J. , Sposoby widzenia, Poznań 1997,
• Bryl M., Między wspólnotą inspiracji a odrębnością tradycji. Niemiecko- i anglojęzyczna historia sztuki u progu trzech ostatnich dekad. Rocznik Historii Sztuki, t. XXIV, 1999,
• Bryl M., Suwerenność dyscypliny. Polemiczna historia sztuki od 1970 roku, Poznań 2008 [III/1, IV/5, V/1, V/2, VIII, XI]
• Bryson N., Dyskurs, figura, tłum. Mariusz Bryl, w: Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia przekładów „Artium Quaestiones”, red. Mariusz Bryl i in., Poznań 2009, s. 185-216 14.
• Butler Judith, Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, Warszawa 2008
• Chadwick W., Kobiety, sztuka i społeczeństwo, Poznań 1990,
• Eco U., Pejzaż semiotyczny, Warszawa 1972
• Gajda-Krynicka J., Prawda i /a metoda, w: O nauce i sztuce, p.red. Jan Mozrzymasa, Wrocław 2004, s.11-33 (Acta Universitatis Wratislaviensis No 2669)
• Francastel P., Twórczość malarska a społeczeństwo, Warszawa 1973 (rozdział: Socjologia sztuki: metoda czy problematyka, s. 11-39),
• Freedberg D., Potęga wizerunków. Studia z historii i teorii oddziaływania, Wydawn UJ, Kraków 2005,
• Heinrich, N., Socjologia sztuki, Warszawa 2010
• Kubler G., Kształt czasu. Uwagi o historii rzeczy, Warszawa 1970,
• Białostocki J., Kształt czasu. Kryzys pojęcia stylu i teoria Kublera, w: tegoż, Sztuka i myśl humanistyczna, W-wa 1966,
• Nochlin L., Dlaczego nie było wielkich kobiet artystek? (1971)
• Nochlin L., Orient wyobrażony, w: Antropologia kultury wizualnej, red. I. Kurz, P. Kwiatkowska, Ł. Zaremba, Warszawa 2012
• Obraz zapośredniczony, p.red. M. Poprzęckiej, SHS Warszawa 2005, Materiały seminarium metodologicznego SHS, Nieborów 25-27 listopada 2004
• Pollock G. , Polityka teorii: pokolenia i geografie. Teoria feministyczna i historie historii sztuki, AQ VIII, Poznań 1997,
• Porębski M., Semiotyka a ikonika, w: Sztuka a informacja, Kraków 1986, s. 105-115
• Wallis M. Sztuka średniowieczna jako język. Próba zastosowania pojęć semiologicznych do historii sztuki, w: Studia estetyczne, 1965, s. 27-30,
• tenże Sztuki i znaki, Warszawa 1983,
• tenże Dzieje sztuki jako dzieje struktur semantycznych, w: Kultura i społeczeństwo, 1986, t.12, nr 2, s. 63-73;

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1402-11-WMB-S2 w USOSweb