Prowadzony w cyklach: 2022/23L, 2023/24L, 2024/25L, 2025/26L

Kod ISCED: 0218

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Artystyczny

Psychofizjologia widzenia 1401-PwI-1L-SJ

W ramach przedmiotu, na bazie klasycznych i współczesnych koncepcji i teorii percepcji dostarczana jest wiedza z zakresy psychologii widzenia. Analizowany jest także rozwój świadomości wzrokowej w aspekcie historycznym. Dlatego analizowane są mechanizmy percepcyjne odpowiedzialne za odbiór informacji wizualnej. Omawiane są uwarunkowania fizjologiczne, anatomiczne, osobowościowe wpływające na proces widzenia. Eksponowane są konsekwencje związane z funkcjonowaniem analizatora wzrokowego dla procesu informacji wizualnej i tworzenia jakości wizualnych. Podkreślany jest relatywizm odbioru informacji wizualnej w tym uwarunkowania wewnętrzne (np. wpływ: emocji, doświadczenia, myślenia, wiedzy na odbiór treści obrazów) oraz zewnętrznych (kontekst wizualny i znaczeniowy). Dostarczana jest także wiedza z zakresu formy plastycznej, która ważna jest w procesie percepcji i recepcji jakości wizualnych w dziele sztuki i w otoczeniu. Stąd przedstawiane są mechanizmy psychologiczne odpowiedzialne za spostrzeganie przestrzeni, linii, bryły, faktury, barwy, światła, ruchu, układu, jak również percepcja tych jakości wizualnych w dziele sztuki i w otoczeniu. W sposób szczególny akcentowana jest wiedza dotycząca technik graficznych w ujęciu tradycyjnym i współczesnym.

W cyklu 2023/24L:

jak wyżej

W cyklu 2024/25L:

Jak wyżej

W cyklu 2025/26L:

Jak wyżej

Całkowity nakład pracy studenta

30 godz. i 1 pkt ECTS – godziny kontaktowe, wykłady, konsultacje indywidualne i grupowe 15 godz. i 0,5 pkt ECTS – czas na indywidualną pracę studenta, przygotowanie się do zajęć 15 godz. i 0,5 pkt ECTS – czas na indywidualną pracę studenta i przygotowanie realizacji plastycznych/prac semestralnych w ramach egzaminu Łącznie: 60godz. (2 pkt ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W 1: posiada pogłębioną, uporządkowaną wiedzę z zakresu percepcji wzrokowej oraz wpływu uwarunkowań osobowościowych, społecznych, kulturowych na odbiór, interpretację i proces tworzenia informacji wizualnej, a także posiada umiejętności rozpoznawania i przyswajania wiedzy związanej z tymi zagadnieniami dla własnego rozwoju (K_W08) W 2: ma wiedzę na temat psychfizjologicznego kontekstu sztuk plastycznych którą samodzielnie rozwija oraz zna publikacje związane z tym zagadnieniem (K_W04) W 3: posiada rozszerzoną i uporządkowaną wiedzę w zakresie psychologii widzenia (K_W05) W 4: ma pogłębioną wiedzę o naukach humanistycznych i społecznych w zakresie psychologii widzenia (K_W06) W 5: umie tworzyć prace artystyczne o wysokim stopniu oryginalności na podstawie wiedzy z obszaru psychologii widzenia (K_W07) W 6: zna i rozumie metody analizy, wartościowania i problematyzowania wytworów z zakresu sztuk wizualnych i audiowizualnych (K_W09)

Efekty uczenia się - umiejętności

U 1: posiada rozwiniętą osobowość artystyczną umożliwiającą tworzenie, realizowanie i wyrażanie własnych koncepcji artystycznych z wykorzystaniem wiedzy i refleksji w obrębie psychologii widzenia (K_U01) U2: umiejętnie wykorzystuje wzory leżące u podstaw kreacji artystycznej, umożliwiające swobodną wypowiedź artystyczną wynikającą z niezależnego wykorzystania wyobraźni, intuicji i emocjonalności (K_U07) U3: analizuje opinie krytyczne o wytworach kultury i prezentacji opracowań krytycznych na podstawie wiedzy z zakresu psychologii widzenia (K_U08)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K 1: ma świadomość społecznego kontekstu sztuki, którą wykorzystuje w swojej pracy twórczej i krytycznej jej krytycznej ocenie (K_K01) K 2: posiada umiejętność kreowania własnego wizerunku artystycznego poprzez umiejętne łączenie różnych środków i mediów wypowiedzi artystycznej (K_K02) K 3: ma świadomość poziomu swoich umiejętności i wiedzy, rozumie potrzebę ciągłego ich doskonalenia (K_K05)

Metody dydaktyczne

Metody dydaktyczne eksponujące (pokaz, prezentacja) Metody dydaktyczne podające (opis, pogadanka, wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny)

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- opis

Metody dydaktyczne poszukujące

- biograficzna
- ćwiczeniowa
- obserwacji

Wymagania wstępne

Nie dotyczy

Koordynatorzy przedmiotu

Bernadeta Didkowska

Kryteria oceniania

Metody oceniania:
- aktywność (obecność na zajęciach, zaangażowanie na zajęciach):U3, K1, K3
- egzamin ustny (W1,W2, W3,W4,W5, W6,U1,U2, K1,K2,K3)

Kryteria oceniania:
Wykład : zaliczenie na ocenę na podstawie egzaminu ustnego opartego na prezentacji prac plastycznych realizujących wybrane zagadnienia związane z percepcją wzrokową
ndst – 0-50 pkt (poniżej 50 %)
dst- 51-60 pkt (51-60 %)
dst plus- 61-70 pkt (61-70 %)
db- 71-80 pkt (71-80 %)
db plus- 81-90 pkt (81-90 %)
bdb- 91-100 pkt (91-100 %)

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Literatura obowiązkowa
Arnheim, R. (2004). Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria
Francuz, P. (2013). IMAGIA. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu, Lublin: Wydawnictwo KUL
Grabowska, A., Budohowska, W. (1992). Procesy percepcji, (W:) T. Tomaszewski (red.): Psychologia ogólna. Procesy percepcji. Myślenie i rozwiązywanie problemów. Podejmowanie decyzji (9-57), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Młodkowski, J. (1998). Aktywność wizualna człowieka, Warszawa-Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN

W cyklu 2023/24L:

Literatura obowiązkowa:

Arnheim R.(2004), Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria (wybrane fragmenty)
Didkowska B. (2015), Rysunek dziecka w wieku od 3 do 12 lat a język wizualny nowych mediów. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, s. 46 – 68; 100- 117
Francuz P. (2013), Imagia. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu. Lublin: Wydawnictwo KUL
Grabowska, A., Budohowska, W. (1992). Procesy percepcji, (W:) T. Tomaszewski (red.): Psychologia ogólna. Procesy percepcji. Myślenie i rozwiązywanie problemów. Podejmowanie decyzji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 9-57
Kościelecki St. (1972), Współczesna koncepcja wychowania plastycznego. Warszawa: PWN (wybrane fragmenty)
Młodkowski, J. (1998). Aktywność wizualna człowieka, Warszawa-Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B., Wichary S. (2020). Psychologia poznawcza.
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 259 - 297
Popek S. (1999). Barwy i psychika. Percepcja, ekspresja, projekcja. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej

Literatura uzupełniająca:

Arnheim R. (2011), Myślenie wzrokowe. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria
Bagiński D. (2021), Obraz. Zagadka wzrokowa. Lublin: Oficyna wydawnicza VIDE
Berger J. (2008), Sposoby widzenia. Warszawa: Fundacja Aletheia
Boehm G. (2014), O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, Kraków: Wydawnictwo UNIVERSITAS
Gombrich, E.H. (2009). Zmysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej. D.Folga-Januszewska (red.nauk.), Kraków: UNIVERSITAS.
Gombrich E. H.(1981), Sztuka i złudzenie. Warszawa: PIW
Itten J. (2015), Sztuka barwy. Kraków, Wydawnictwo: d2d.pl s.c.
Kandyński W. (1989). Punkt i linia a płaszczyzna. Przyczynek do analizy elementów malarskich. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Masland R. (2020). Czego oczy nie widzą. Jak wzrok kształtuje nasze myśli. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie
Mirzoeff N. (2016). Jak zobaczyć świat, Kraków: Wydawnictwo Karakter
Mitchwell W.J.T. (2013). Czego chcą obrazy, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury
Rzepińska M. ( 1989). Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego. Warszawa: Wydawnictwo ,,Arkady’’. T.I i II.
Strzemiński Wł. (1974), Teoria widzenia. Kraków: Wydawnictwo Literackie

W cyklu 2024/25L:

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

Arnheim R. (2011), Myślenie wzrokowe. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria
Bagiński D. (2021), Obraz. Zagadka wzrokowa. Lublin: Oficyna wydawnicza VIDE
Berger J. (2008), Sposoby widzenia. Warszawa: Fundacja Aletheia
Boehm G. (2014), O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, Kraków: Wydawnictwo UNIVERSITAS
Gombrich E. H.(1981), Sztuka i złudzenie. Warszawa: PIW
Itten J. (2015), Sztuka barwy. Kraków, Wydawnictwo: d2d.pl s.c.
Kandyński W. (1989). Punkt i linia a płaszczyzna. Przyczynek do analizy elementów malarskich. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kędziora Ł. (2022), Sztuka i mózg. W stronę percepcyjnie zorientowanej historii sztuki, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK
Masland R. (2020). Czego oczy nie widzą. Jak wzrok kształtuje nasze myśli. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie
Mirzoeff N. (2016). Jak zobaczyć świat, Kraków: Wydawnictwo Karakter
Mitchwell W.J.T. (2013). Czego chcą obrazy, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury
Rzepińska M. ( 1989). Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego. Warszawa: Wydawnictwo ,,Arkady’’. T.I i II.
Strzemiński Wł. (1974), Teoria widzenia. Kraków: Wydawnictwo Literackie

W cyklu 2025/26L:

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

Arnheim R. (2011), Myślenie wzrokowe. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria
Bagiński D. (2021), Obraz. Zagadka wzrokowa. Lublin: Oficyna wydawnicza VIDE
Berger J. (2008), Sposoby widzenia. Warszawa: Fundacja Aletheia
Boehm G. (2014), O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, Kraków: Wydawnictwo UNIVERSITAS
Gombrich E. H.(1981), Sztuka i złudzenie. Warszawa: PIW
Itten J. (2015), Sztuka barwy. Kraków, Wydawnictwo: d2d.pl s.c.
Kandyński W. (1989). Punkt i linia a płaszczyzna. Przyczynek do analizy elementów malarskich. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kędziora Ł. (2022), Sztuka i mózg. W stronę percepcyjnie zorientowanej historii sztuki, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK
Masland R. (2020). Czego oczy nie widzą. Jak wzrok kształtuje nasze myśli. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie
Mirzoeff N. (2016). Jak zobaczyć świat, Kraków: Wydawnictwo Karakter
Mitchwell W.J.T. (2013). Czego chcą obrazy, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury
Rzepińska M. ( 1989). Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego. Warszawa: Wydawnictwo ,,Arkady’’. T.I i II.
Strzemiński Wł. (1974), Teoria widzenia. Kraków: Wydawnictwo Literackie

Uwagi

W cyklu 2023/24L:

Brak

W cyklu 2024/25L:

Brak

W cyklu 2025/26L:

Brak

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1401-PwI-1L-SJ w USOSweb