Podstawy Technologii Papieru 1401-PTP-2Z-Sj
OPIS:
Celem zajęć jest przedstawienie studentom podstawowych zagadnień i terminów związanych z podstawowym podłożem artystycznym jakim jest papier. Zapoznanie z jego historią, surowcami oraz sposobami produkcji zarówno w tradycji europejskiej jak i dalekowschodniej.
Zaprezentowanie i podkreślenie w sposób szczególny cech i różnic między papierami dawnymi i współczesnymi, biorąc pod uwagę metody dawnego rękodzieła papierniczego oraz przemysłowe metody wytwarzania papierów od XIX wieku do współczesności. Rozróżnienie właściwości papierów dalekowschodnich od papierów stosowanych w dziełach sztuki kultury europejskiej.
Zwrócenie uwagi na szczególne właściwości materiału w aspekcie papierów historycznych i wytwarzanych obecnie oraz na czynniki niszczące i przyspieszające destrukcję papieru, a także wskazanie możliwości poprawnego wykorzystania wytworów papierniczych w warsztacie twórcy.
TEMATYCZNE UJĘCIE TREŚCI:
W zakresie podstawowym, w formie wykładów oraz zajęć praktycznych przyszli artyści poznają dzieje papieru, ewolucje techniki wytwarzania - od papieru ręcznie czerpanego po maszynowy, różnego rodzaju surowce włókniste stosowane jako pulpy papiernicze oraz inne podstawowe terminy związane z technologią papieru. Ukazane zostają poszczególne cechy i właściwości określające gatunki i rodzaje wyrobów papierniczych: filigrany, znaki wodne, faktura, gramatura, anizotropia, pH, skład włóknisty, stopień zaklejenia, wypełniacze itp. Studenci zdobywają wiedzę na temat zasad, według których należy dobierać papier do poszczególnych działań artystycznych by otrzymać optymalny rezultat, świadomie uzyskać zamierzony efekt plastyczny.
Obok zagadnień związanych z papierem europejskim, zostają studentom przedstawione „Cztery skarby” artysty dalekowschodniego. Z zagadnień sztuki wschodniej na papierze zostaną omówione następujce tematy: materiały i narzędzia pracy artysty z kręgu sztuki Dalekiego Wschodu, warsztat malarza i kaligrafa (pokaz narzędzi i materiałów, cięcie papieru „sposobami wschodnimi”, zdobienie papieru metodą suminagashi); techniki reprodukcji malarstwa i rysunku w sztuce Dalekiego Wschodu; technika barwnego drzeworytu chińskiego i japońskiego – ukiyo-et; manga – szkic w pojęciu sztuki japońskiej czy sztuka komiksu; nietypowe dla Europejczyka materiały i techniki sztuki Wschodu - estampaż; Tsu so – malarstwo na papierze ryżowym, który nie jest papierem.
W ramach szeroko rozumianej profilaktyki konserwatorskiej omówione zostają podstawowe zagadnienia poprawności warsztatowej, trwałości materiałów oraz głównych czynników wpływających destrukcyjnie na papier. Zaproponowane zostają odpowiednie rozwiązania umożliwiające bezpieczne przechowywanie, montaż w oprawie, eksponowanie i transportowanie dzieł sztuki. Studenci min. uczą się czerpać ręcznie papier, wykorzystywać pulpę papierniczą do celów artystycznych, przygotowywać podłoże rysunkowe, przeprowadzać proste prace introligatorskie, wykorzystywać narzędzia stosowane w dalekowschodnich pracach artystycznych na papierze i wykorzystujące papier jako tworzywo artystyczne.
|
W cyklu 2022/23Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2023/24Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2024/25Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2025/26Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
Metody dydaktyczne poszukujące
- obserwacji
- ćwiczeniowa
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Wymagane jest aktywne uczestnictwo i zaangażowanie w zajęciach.
Oceniana jest wiedza (W1, W2, W3), umiejętności (U1, U2, U3) oraz kompetencje społeczne (K1, K2).
Jako pracę zaliczeniową z WYKŁADÓW student pisze test w połowie semestru. Praca oceniana jest na zaliczenie (ZAL).
Jako pracę zaliczeniową Z ĆWICZEŃ student wykonuje dzieło artystyczne (K_K01, K_K02, K_U02, K_U04, K_U06) na podłożu papierowym wykorzystując wiedzę (K_W01, K_W03, K_W04) zdobytą na wykładach i ćwiczeniach, wraz z opisem tekstowym (o użytej jednej technice / technikach). Zwraca się uwagę na rzetelność warsztatową i sposób wykorzystania przyswojonej wiedzy do niniejszej realizacji artystycznej na zaliczenie.
Kryteria oceniania:
Wykłady:
Zaliczenie (ZAL) od 6 pkt 10 pkt (6 dst; 7 dst+; 8 db; 9 db+; 10 bdb);
Brak zaliczenia - 5 punktów i mniej.
Ćwiczenia:
ndst - brak przyniesienia pracy zaliczeniowej (grafika + opisu technologicznego) lub brak uczestnictwa w zajęciach zgodnie z regulaminem studiów;
oceny w zakresie: dst - bdb - praca studenta (grafika + opis technologiczny) spełnia kryteria wpisania pozytywnej oceny, jest oceniana w zależności od jakości, nakładu pracy i wykorzystania efektów kształcenia (wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych).
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
LITERATURA DOSTĘPNA W BIBLIOTEKACH UMK
Dąbrowski J., Siniarska-Czaplicka J., Rękodzieło papiernicze, Warszawa 1991.
Garczewska-Semka K., Tak zwane naturalne wady materiałów archiwalnych, Notes Konserwatorski, vol. 8, Biblioteka Narodowa Warszawa 2004, s. 105-120.
Malinowski, J., Wojtczak, M. (red.). Toruńskie studia o sztuce Orientu. T.1, Toruń: Wydawnictwo UMK, 2004. ISBN 83-231-1716-0; T.2, Toruń: Wydawnictwo UMK, 2005. ISBN 83-231-1977-5; T.3, Toruń: Wydawnictwo UMK, 2005. ISBN 978-83-231-2209-8
Manga, Manggha, manga. Komiksowość i animacja w sztuce japońskiej. Muzeum Narodowe w Krakowie 2001. Katalog wystawy.
Siniarska-Czaplicka J., Papiernictwo na ziemiach środkowej Polski w latach 1750- 1850, Studia z Dziejów Rzemiosła i Przemysłu, t. VI, 1966, s. 123- 232.
Zyska B. Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem. Charakterystyka materiałów w zbiorach bibliotecznych, t. I , Katowice 1991
Zyska B. Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem. Czynniki niszczące materiały w zbiorach bibliotecznych, bibliotecznych, t. II, Katowice 1993
Winczakiewicz A., Barwienie papieru, Przegląd Papierniczy, 1950, nr 3, s. 79 – 84.
Wojtczak M., Charakterystyka technik wykonania wybranych typów zabytków sztuki wschodniej na papierze i tkaninie, [w:] Naukowe podstawy ochrony i konserwacji dzieł sztuki oraz zabytków kultury materialnej; Toruń, UMK 1993.
Murase M., Sześć wieków malarstwa japońskiego, Warszawa 1996.
Semkowicz A., Introligatorstwo, Kraków 1948.
Ślesiński W., Techniki malarskie, spoiwa organiczne, Warszawa 1984.
Szczęsny R., Materiałoznawstwo introligatorskie, Warszawa 1983.
Trzeciak P., Idea i tusz. Malarstwo w kręgu buddyzmu chan/zen, Warszawa 2002.
POZOSTAŁA LITERATURA
Barlow K. J., Watermarking and dandy rolls [w:] World Pulp and Paper Technology, 1991, s. 111 – 112.
Bell L. A., Papyrus, tapa, amate and rice paper: papermaking in Africa, the Pacific, Latin America and Southeast Asia, McMinnville 1983
Brückle I., Historical Manufacture and Use of Blue Paper [w:] The Book and Paper Group Annual, vol. 12, 1993.
Doizy M.– A., Ipert S., Le papier marbré son histoire et sa fabrication, Argenton-sur-Creuse 1985.
Freyer D., Mała historia papieru. Młyn papierniczy. Znak wodny http://roman.plebanski.w.interia.pl/wasserz.html (2006-02-20)
Hahenmüle FineArt. Papermill Tour, Cylinder Mould Machine http://www.hahnemuehle.com/index.php?mid=325&lng=en (2006-02-21)
Handbook on the Art of Washi, Tokyo 1991.
Hills L., Papermaking in Britain 1488-1988. A Short History, London 1988.
Hunter D., Papermaking, the History and Technique of an Ancient Craft, New York : Dover Publications 1978.
Irving J., Construction Paper: A Brief History of Impermanence [w:] The Book and Paper Group Annual, vol. 16, 1997.
Krill J., English Artist's Paper. Renaissance to Regency. Oak Knoll Press & Winterthur Museum, 2002.
Miklos P., Malarstwo chinskie. Wstęp do ikonografii malarstwa chinskiego, Warszawa 1978.
M. Miller Kanada, Color Woodblock Printmaking. The Traditional Method of Ukiyo-e, Tokyo 1992.
Munsell J., Chronology of the Origin and Progress of Paper and Paper Making, New York-London 1980.
Strzechowska M., Muzeum Azji i Pacyfiku. Historia i zbiory, [w:] Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. Orient w kulturze polskiej, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2000.
Teofila kapłana i zakonnika o sztukach rozmaitych ksiąg troje, przekład, Kraków 1880.
Turner S., Bkiöld B., Handmade Paper Today, London 1983.
Turner S., Which Paper?, London 1991.
Wong F., Oriental Watercolor Techniques, London 1983.
|
W cyklu 2022/23Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2023/24Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2024/25Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2025/26Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
Uwagi
|
W cyklu 2022/23Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2023/24Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2024/25Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
W cyklu 2025/26Z:
patrz: podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu) |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: