Zagadnienia konserwatorskie sztuki nowoczesnej i współczesnej – zarys problematyki 14-OG-KONP-Z

Sztuka nowoczesna i współczesna to świat, w którym artyści poszukują własnej drogi, zmierzając jednocześnie w bardzo wielu kierunkach. Pojęcia i postawy artystyczne zmieniają się jak w kalejdoskopie, a nieoczekiwane problemy konserwatorskie powodują konieczność wytyczania coraz nowszych obszarów badawczych, zdawałoby się niezwykle odległych od sztuki. Dla osób niemających z życiem artystycznym stałego kontaktu świat ten jest na pewno nieco hermetyczny i egzotyczny. Analiza wybranych dzieł pod kątem ich budowy, problematyki konserwatorskiej i możliwości ochrony wykracza poza konwencjonalne obcowanie z takim dziełem sztuki, z jednej strony uświadamia, jakim warsztatem posługują się artyści nowocześni i jakie są tego konsekwencje konserwatorskie, z drugiej zaś współczesne przewartościowanie tradycyjnego pojmowania materii jako nośnika idei artystycznych w mniej istotny element przekazu, który może być zastąpiony lub niekiedy nawet pominięty przekierowuje dotychczasowe myślenie konserwatorskie w sferę działań nie tyle koniecznych, co nadal możliwych. Tryumf idei nad materią w języku współczesnych artystów zmusza konserwatorów do zmiany sposobu pojmowania właściwej ochrony oraz pozwala na sięganie po niedostępne z punktu widzenia etyki konserwatorskiej metody i środki. Ta nowoczesna konserwacja obok innego aparatu pojęciowego wykorzystuje również wcześniej niedostępne technologie. Ukazanie w ramach zajęć wymienionych powyżej oraz wielu jeszcze innych zjawisk z pogranicza sztuki i jej konserwacji na konkretnych przykładach pozwoli uczestnikom na pogłębiony kontakt ze światem sztuki nowoczesnej i współczesnej oraz problematyką ich konserwacji, która jest ściśle z nią związana i przechodzi właśnie z pozycji usługowej na partnerską, partycypując w życiu dzieła, otwierając się na dotąd nieeksploatowane obszary konsultacji, jak głos społeczności lokalnej czy intencje artysty (w sztuce dawniejszej oczywiste). Innym fenomenem może być rezygnacja z tradycyjnie pojmowanej autentyczności, refleksja nad właściwym w danej sytuacji przedmiotem ochrony, poszukiwanie istoty dzieła i wyznaczenie adekwatnych działań.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.): - udział w konwersatorium - 15 Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.): - przygotowanie do wykładu - 15 - czytanie literatury - 20 - przygotowanie do egzaminu - 25 Łącznie: 75 godz. (3 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Ma wiedzę na temat wpływu nowych materiałów i technik stosowanych w dziełach sztuki nowoczesnej i współczesnej na metodykę konserwacji takich obiektów W2: Opisuje główne problemy konserwatorskie występujące w dziełach sztuki nowoczesnej i współczesnej W3: Charakteryzuje techniki i materiały stosowane w sztuce nowoczesnej w kontekście możliwych problemów konserwatorskich oraz kierunków poszukiwania możliwych rozwiązań

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Wykorzystuje wiedzę o budowie dzieł i intencjach artystów do prawidłowego projektowania postępowania konserwatorskiego w stosunku do konkretnego obiektu U2: Analizuje dzieła sztuki nowoczesnej i współczesnej pod kątem możliwych problemów zarówno w sferze materii jak i wartości niematerialnych

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Ma świadomość, że tylko ciągły kontakt ze sztuką poprzez uczęszczanie na wystawy oraz pogłębianie wiedzy na drodze lektury i poddawania swoich opinii krytyce na drodze dyskusji w różnych gronach pozwala świadomie uczestniczyć w życiu artystycznym K2: Posiada umiejętność określania właściwego sposobu eksponowania i przechowywania różnych pod względem budowy technicznej dzieł sztuki nowoczesnej i współczesnej

Wymagania wstępne

Orientacja w zagadnieniach związanych z ochroną zabytków i dzieł sztuki; podstawowa wiedza na temat sztuki nowoczesnej i współczesnej

Koordynatorzy przedmiotu

Sławomir Kamiński

Kryteria oceniania

Metody oceniania:
- egzamin ustny
Kryteria oceniania:
Ndst ≤ 50 %
dst 51-60 %
dst plus 61-70 %
db- 71-80 %
db plus 81-90 %
bdb- ≥ 91 %

Literatura

1Ashley-Smith Jonathan, Science for conservators Vol. 1-3, An introduction to materials.
2. Ayres James, The artist's craft : a history of tools, techniques, and materials.
3. Berger Gustaw A., Russell William H., Conservation of Paintings. Research and Innovations, (London: Archetype Publications, 2007).
4. Hummelen Ijsbrand, Sillé Dionne, Zijlmans Marjan, Modern art: who cares? : an interdisciplinary research project and an international symposium on the conservation of modern and contemporary art.
5. Kamiński Sławomir A. „Problematyka technologiczna i konserwatorska malarstwa Aleksandra Kobzdeja”. Rozprawa doktorska, UMK, 2007.
6. Kamiński Sławomir A., “Wykorzystanie techniki infuzji do budowy podobrazi pomocniczych na przykładzie obrazy Aleksandra Kobzdeja Hors cadre Nr 53” w Acta Universitatis Nicolai Copernici, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, 46 (2015): 533-562.
7. Kamiński Sławomir A., Brzóstowicz Anna Cecylia, „Konserwator malarstwa w krainie Fakturowców Wybrane zagadnienia problematyki konserwatorskiej prac Bronisława Kierzkowskiego” w Konserwacja : Nauka i Sztuka T. 2, Dzieła sztuki: konserwacja i badania red. Justyna Olszewska – Świetlik, 157-175. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2021.
8. Markowski Dariusz, Kamiński Sławomir A., Wachowiak Mirosław. Wybrane zagadnienia konserwacji i restauracji sztuki nowoczesnej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2010.
9. Munoz Vinas Salvador, Contemporary theory of conservation.
10. Rogerson Cordelia, Garside Paul, The future of the 20th century: collecting, interpreting and conserving modern materials: postprints.
11. Shashoua Yvonne, Conservation of plastics materials science, degradation and preservation.
12. Szmelter Iwona, Fenomen sztuki nowoczesnej a konserwacja, Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, Vol.8 No 2 (29), 1997;
13. Sztuka w procesie/Proces w sztuce. Ku nowej filozofii ochrony dziedzictwa kultury, red. Iwona Szmelter, Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych, 2016.
14. Townsend Joyce H, Doherty Tiarna, Heydenreich Gunnar, Ridge Jacqueline, Preparation for painting: the artist's choice and its consequences.
15. Warszewska Agata, Markowski Dariusz, Kamiński Sławomir A., „Podłoża konstrukcyjne obiektów niestabilnych, o niskiej sztywności na przykładzie Hors cadre nr 38 i 44 Aleksandra Kobzdeja” Ochrona Zabytków, 1-4 (2010), 105-121.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 14-OG-KONP-Z w USOSweb