Nauka polskiego prawa cywilnego – ośrodki, uczeni, idee 1352-NPPC-BC2NJ

Przedmiot koncentruje się na podstawowych sporach toczonych w polskiej nauce prawa cywilnego w toku XIX i XX w. Założeniem jest wspólna ze studentami anliza argumentacji prawniczej, do której odwoływali się wybitni polscy cywiliści - przedstawiciele najważniosjszych "szkół" i nurtów ideowych - w toku interpretacji przepisów kodeksów cywilnych obowiązujących na ziemiach polskich, jak również w rodzimych pracach kodyfikacyjnych.

Wykłąd prowadzony jest w porządku przedmiotowym, w ramach trzech wyodrębnionych chronologicznie:

I. XIX wiek - 2 godziny
1. Ogólne reguły wykładni prawa cywilnego w ujęciu róznych nurtów
a) pozytywizmu prawniczego (pozytywizmu ustawowego, jurysprudencji pojęć, pandektystyki, francuskiej szkoly egzegezy) - 0,5 godziny
b) szkół antypozytywistycznych (zwłaszcza nowej szkoły francuskiej, jurysprudencji interesu, szkoły wolnego prawa oraz solidaryzmu) - 0,5 godziny
2. Spory o nowoczesne prawo cywilne w Królestwie Polskim doby autonomii - znaczenie prawa rzymskiego dla polskiej tradycji prawnej i stosunek do Kodeksu Napoleona (na bazie poglądów J.W. Bantkie Stężyńskiego, Wacława Maciejowskiego, Romualda Hube w pierwszj połowie XIX wieku) - 1 godzina

II. Dwudziestolecie międzywojenne:
3) Polska obrona pozytywistycznego modelu wykładni prawa cywilnego (na przykładzie poględów Eugeniusza Waśkowskiego) - 1 godzina
4) Polskie echa szkoły wolnego prawa na przykładzie sporu i implementację art. 1 ZGB w przyszłej polskiej kodyfikacji (w świetle polemiki Ernesta Tilla i Henryka Konica) - 1 godzina
5) Polska odmiana solidaryzmu w prawie cywilnym i jej wpływ na prace międzywojennej komisji kodyfikacyjnej (poglądy i prace w komisji kodyfikacyjnej Ignacego Koshembahra Łyskowskiego) - 1 godzina
6) Podstawowe zasady polskiego Kodeksu Zobowiazań z 1933 r. jako wyraz kompromisu między pozytywistyczną i solidarystyczną wizją prawa cywilnego (Roman Longschamps de Berier) - 1 godzina
7) Polskie spory o założenia ustawy waloryzującej świadczenia pieniężne w dobie inflacji (Fryderyk Zoll "Młodszy" i Ernest Till) oraz klauzulę rebus sic stantibus w Kodeksie Zobowiązań (Roman Longschamps de Berier) - 1 h
8) Prawo cywilne państw totalitarnych a zachodnia kultura prawa cywilnego (Szymon Rundstein) - 0,5h

Polska Ludowa - 2,5 godziny:
11) Idee solidaryzmu w walce z marksistowską wizją prawa cywilnego - Fryderyk Zoll Modszy o funkcjonalizmie własności - 0,5 godziny
12) Adaptacja solidaryzmu w doktrynie PRL (argumentacja Andrzeja Stelmachowskiego) - 1 godzina
13) Prawo pracy i prawo rodzinne jako odrębne gałęzie prawa odrębne od prawa cywilnego - socjalistyczna anomalia czy wyraz naturalnej ewolucji (argumentacja Zbigniewa Radwańskiego) - 1 godzina

Całkowity nakład pracy studenta

Całkowity nakład pracy studenta: 2 pkt ECTS = 50 godzin pracy W tym: - godziny kontaktowe – realizowane z udziałem nauczyciela: 9 godzin - godziny kontaktowe konsultacje, zaliczenie, egzamin –11 godzin - praca własna studenta – przygotowanie do zajęć, praca własna z literaturą przedmiotu: 20 godzin - praca własna studenta – przygotowanie do zaliczenia przedmiotu: 10 godzin

Efekty uczenia się - wiedza

W1 - pogłębiona wiedzę o doktrynie prawa cywilnego w XIX i XX wieku w zakresie specyfiki stosunków prawnych zachodzących między podmiotami w skali krajowej, jak i międzynarodowej K_W03 W2 - podstawowa znajomość języka prawnego i prawniczego polskiej nauki prawa cywilnego w toku przemian XIX i XX wieku K_W04 W3 pogłębiona znajomość konstrukcji i podstawowych sporów w zakresie prawa cywilnego XIX i XX wieku K_W04 W3 - pogłębiona wiedza o na temat podmiotów stosunków pcywilnoprawnych oraz zasadach nawiązywania i kształtowania tych stosunków polskiej nauce prawa cywilnego w XIX i XX wieku K_W05

Efekty uczenia się - umiejętności

U1 - umiejętność prawidłowej interpretacji i wyjaśniania podstawowych sporów prowadzonych w najce polskiego prawa cywilnego w XIX i XX wieku K_U01 U2 - umiejętność analizowania sposobów prowadzenia sporów między poszczególnymi "szkołami" prawa cywilnego w Polsce, w zakresie działallności naukowej i tworzeniu projektów ustaw z zakresu prawa cywilnego w XIX i XX wieku K_U03 U3 - umiejętność biegłego wykorzytywania wykładni historycznej w rozwiązywaniu konkretnych spraw cywilnych K_U05

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1 - świadomość własnej wiedzy i umiejętności z zakresu nauki i doktryny prawa cywilnego w XIX i XX, świadomość potrzeby dokształcania i wyznaczania kierunków własnego rozwoju w zakresie wykorzystywania narzędzi oferowanych przez nowoczesną historię prawa K_K01

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- biograficzna
- studium przypadku
- klasyczna metoda problemowa

Wymagania wstępne

Brak.

Koordynatorzy przedmiotu

Tomasz Kucharski

Kryteria oceniania

Zaliczenie przedmiotu odbywa się za podstawie punktów uzyskiwanych z rozwiązywania zadań zaliczeniowych na przygotowanych przez prowadzącego kartach pracy. Strudent otrzymuje kartę z fragmentem źródła oraz pytaniami na które musi odpowiedzieć. Łącznie w ciągu semestru student otrzymuje i przesyła 4 karty.

Każde z zadań jest oceniane w skali 0-5 punktów
- 2 za znajomość i zrozumienie tekstu,
- 2 za poprawność argumentacji,
- 1 za poprawność języka prawnego i prawniczego

Ocena ostateczną stanowi ocenę łączną za wszytskie 4 zadania:
- bardzo dobry - 18-20 punktów
- dobry plus - 16-17 punktów
- dobry - 13-15 punktów
- dostateczny plus 12 punktów
- dostateczny - 10--11 punktów

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

ajważniejsze rekomendowane lektury:
1) L. Duguit
- Kierunki rozwoju prawa cywilnego od początku XIX wieku, Warszawa - Kraków 1938
2) W. Holewiński
- O zobowiązaniach podług Kodeksu Napoleona, Warszawa 1975
3) I. Koschembahr-Łyskowski
- Pojęcie prawa, [1911]
- Kilka uwag o zadaniach naszego prawnictwa w dziedzinie prawa cywilnego, z powodu dwóch najnowszych dzieł, Warszawa 1927
- W sprawie kodyfikacji naszego prawa cywilnego, Warszawa 1925
- Przepisy ustawy a prawo w prawie cywilnem : studjum z dziedziny prawa porównawczego, Wilno 1935
4) R. Longschamps de Berier,
- Zasady Kodeksu Zobowiązań, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1934/2
- Zasada wolności umów w projektach polskiego prawa o zobowiazaniach, [w:] Księga pamiątkowa ku czci prof. Wł. Abrahama, Lwów 1930
5) Zbigniew Radwański

6) S. Rundstein
- W poszukiwaniu prawa cywilnego, Warszawa - Kraków 1939
7) A. Stelmachowski, Czy kryzys prawa cywilnego?, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", 1974/3
8) E. Till:
- Stanowisko sędziego w Polsce Odrodzonej, "Kwartalnik Prawa Cywilnego i Karnego", Warszawa 1918
- O znaczeniu prawnym automatu [w:] "Księga pamiątkowa" wydana przez Uniwersytet Lwowski ku uczczeniu 500-letniego jubileuszu Uniwersytetu Krakowskiego, Lwów 1900
9) E. Waśkowski,
- Teorja wykładni prawa cywilnego : metodologja dogmatyki cywilistycznej w zarysie, Warszawa 1936
10) F. Zoll,
- Z zagadnień funkcjonalizmu własności na tle spuścizny Leona Dugit, "Przegląd Notarialny", 1947/1
- Projekt ustawy o waloryzacji należności pieniężnych, Warszawa - Kraków - Łodź - Poznań - Wilno - Zakopane 1923

Rekomendowana literatura naukowa (wybór):
- P. Fiedorczyk, Dyskusja na temat miejsca prawa rodzinnego w systemie prawa Polski Ludowej, "Miscellanea Historico-Iuridica", 2009, 7
- l. Górnicki, Metoda opracowania i koncepcja polskiego kodeksu zobowiazań z 1934 r., "Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo", 305, 2008
- R. Jastrzębski, Wpływ siły nabywczej pieniądza na wykonanie zobowiązań prywatno-prawnych w II Rzeczypospolitej, Warszawa 2009.
- R Jastrzębski, Geneza i znaczenie klauzuli rebus sic stantibus w polskim prawie prywatnym "Studia z Dziejów Państwa i Prawa", 2010
- M. Mohyluk, Szymon Rundstein o prawie radzieckim, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2008, t. 7
- P. Pomianowski, Główne nurty ideologiczno-metodologiczne w środowisku warszawskich prawników przed wybuchem powstania listopadowego, "Zeszyty Prawnicze UKSW", 2011
- A. Stawarska-Rippel, O prawie cywilnym w początkach Polski Ludowej uwag kilka, "Studia Iurididica Toruniensia", 2012, 11
R.Szponder, Geneza przepisów części ogólnej polskiego kodeksu zobowiązań z 1933 r., rozprawa doktorska UJ, Kraków
- E.M. Vesper, Ignacy Koschembahr-Łyskowski. Polski romanista przełomu XIX i XX wieku, Rozprawa Doktorska UwB, Białystok 2019

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1352-NPPC-BC2NJ w USOSweb