Historia ustrojów państwowych 1351-HUP-1SJ
Wykład.
I. Zagadnienia wstępne - 1 h
● Treść przedmiotu i jego przydatność dla współczesnych zawodów prawniczych.
● Wymagania egzaminacyjne.
II. Cywilizacja alternatywne - 2 h
● Cywilizacja bizantyjska - 1 h
● Cywilizacja islamska - 1 h
III. Państwa barbarzyńskie germańskie i słowiańskie, - 1 h
III. Państwo feudalne - 7 h
● Zagadnienia ogólne (państwo czy władztwo, feudalizm a ustrój lenny, modele: kontynentalny, angielski, sycylijski; idea uniwersalizmu: cezaropapizm, papocezaryzm) - 3 h
● Jednolita monarchia wczesnośredniowieczna (państwo Franków)
- 1 h
● Rozdrobnienie feudalne Rozbicie dzielnicowe (I Rzesza, Ruś Kijowska)
- 1 h
● Monarchia stanowa (Anglia, Francja, ) - 2 h
IV. Państwo nowożytne - 7 h
● Zagadnienia ogólne (rewolucja techniczna, renesans, wielkie odkrycia geograficzne - konsekwencje) - 1 h
● Monarchie renesansowe, mieszane, republiki) - 2 h
● Klasyczna monarchia absolutna - zagadnienia ogólne. Anglia, Francja, Rosja
- 2 h
● Monarchia oświecona . Zagadnienia ogólne. Prusy, Rosja, monarchia Habsburgów) - 2 h
IV. Państwo XIX i XX w. - 11 h
● Zagadnienia ogólne. Konstytucjonalizm - 2 h
● Monarchie absolutne i postabsolutne (Prusy, Rosja) - 1 h
● Państwo związkowe - unia, konfederacja, federacja (Związek Reński, Szwajcaria) - 1 h
● Monarchia konstytucyjna – ograniczona, parlamentarna
(Francja, Anglia) - 2 h
● Republika – prezydencjalna, parlamentarno-gabinetowa, mieszana (USA, III Republika Francuska) - 2 h
● Samorząd terytorialny. Wymiar sprawiedliwości - 2 h
● Reżimy autorytarne i totalitarne (Litwa, III Rzesza, ZSRR) - 1 h
Ćwiczenia.
I. Zajęcia wstępne – 1h
● Zasady zaliczenia i odbywania zajęć
II. Rzeczpospolita Obojga Narodów XV-XVIII w. Monarchia mieszana - 3 h.
● Zagadnienia ogóle - ewolucja formy państwa. - 1 h
● Prawa fundamentalne. Monarcha. Sejm i senat. Administracja centralna i lokalna. Sejmiki szlacheckie. Skarbowość, wojskowość. - 2 h
3. Parlamentarna monarchia konstytucyjna - 1 h
● Konstytucja 3-go maja.. Nowe zasady ustroju politycznego, suwerenność narodu, trójpodział władzy, demokracja reprezentacyjna i mandat wolny, dziedziczność tronu), System ustrojowy (sejm, król i straż praw, komisje wielkie, komisje porządkowe cywilno-wojskowe, sądy)
4.Polskie monarchie konstytucyjne ograniczone – 2 h
● Ustrój konstytucyjny Księstwa Warszawskiego (król, rada stanu, ministrowie, sejm główny, prefekci i podprefekci - 1 h
● Ustrój konstytucyjny Królestwa Polskiego (unia polsko-rosyjska i jej warunki, król, rada stanu, namiestnik, sejm, organy pozakonstytucyjne, komisje wojewódzkie, samorząd terytorialny) - 1 h
5. II Rzeczpospolita. - 4 h
● Zagadnienia ogólne. - 1 h
● Republika parlamentarno-gabinetowa. Odzyskanie niepodległości i charakterystyka małej konstytucji 1919 r. - 1 h
● Konstytucja marcowa. Zasady naczelne konstytucji (suwerenności narodu, republikańskiej formy rządu, trójpodziału władzy, demokracji przedstawicielskiej, systemu parlamerntarno-gabinetowego, jedności państwa, ciągłości odrodzonego państwa, samorządności, ochrony praw i wolności obywatelskich) .System organów władzy ustawodawczej i wykonawczej (sejm i senat, prezydent i rząd) - 1 h
● Nowela sierpniowa 1926 r.
● Konstytucja kwietniowa 1935 r. System semiprezydencki. Państwo autorytarne. Zasady naczelne konstytucji (dekalog konstytucji – zasady: państwa jako dobra najwyższego, jednolitej i niepodzielnej władzy państwowej, nieodpowiedzialności prezydenta, prymatu interesu państwa nad interesem jednostki, kierowania przez państwo życiem społecznym, solidaryzmu, elitaryzmu) .System organów państwa (prezydent, rząd, sejm, senat, sądy, GISZ i armia, organy kontroli państwowej) - 1 h
● Polska Ludowa, jako państwo demokracji ludowej Zagadnienia ogólne - 3 h
● Początki Polski Ludowej. Zagadnienia konstytucyjne Polski powojennej – manifest PKWN, stosowanie podstawowych zasad konstytucji marcowej, referendum 1947 r. - 1 h
● Mała konstytucja 1947 – charakterystyka ogólna. - 1 h
● Konstytucja PRL. Zasady naczelne konstytucji (ludowładztwa, demokracji ludowej, demokracji przedstawicielskiej, sojuszu robotniczo-chłopskiego, czynnego współdziałania mas ludowych w rządzeniu, jednolitej i niepodzielnej władzy państwowej, praworządności ludowej, planowania gospodarczego, uspołecznienia środków produkcji i szczególnej ochrony własności społecznej, dobrowolnej spółdzielczości, prawa do pracy i obowiązku pracy)
System organów państwa (organy władzy państwowej – sejm i rady narodowe, organy zarządu – Rada Ministrów) - 1 h
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające
Metody dydaktyczne poszukujące
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę według regulaminu studiów UMK
● Wykład – egzamin na ocenę; wiedza udokumentowana na egzaminie pisemnym; 60 min., 3 pytania problemowe (po 15 min. każde), 3 – szczegółowe (po 5 min.); za pytania problemowe maksimum 15 punktów za każde, za pytania szczegółowe – maksimum 5 pktów za każde; ocena pozytywna po uzyskaniu min. 30 pktów; ocena dst + - 40 pktów; ocena db – 45-50 pktów; ocena db+ - 50-55 pktów; ocena bdb – 55-60 pktów
● Ćwiczenia - aktywność na zajęciach, rozwiązywanie kazusów, rozwiązanie zadania zaliczeniowego
Formy zaliczenia:
● Wykład – końcowy egzamin pisemny na ocenę z całości materiału zaprezentowanego na wykładzie i ćwiczeniach; warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywna ocena z ćwiczeń.
● W przypadku egzaminu w formie zdalnej dopuszcza się zaliczenie przedmiotu na podstawie esejów.
● Ćwiczenia - zaliczenie na ocenę; aktywność na zajęciach.
Podstawowe kryteria oceniania:
● Wykład – wiedza udokumentowana na podstawie egzaminu.
● Ćwiczenia - kazusy i zadanie
Zarówno na ćwiczeniach jak i na egzaminie weryfikacji podlegają kryteria K_ W02, K_ W08, K_U01, K_U08, K_U13, K_K05.
Literatura
Literatura podstawowa:
1. S. Grodziski, Porównawcza historia ustrojów państwowych, Kraków 1998
2. J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2015
Literatura uzupełniające:
1. J. Baszkiewicz, Powszechna historia ustrojów państwowych, Gdańsk 1998.
2. E. Borkowska-Bagieńska, Historia państwa i prawa Polski: zarys wykładu, Poznań 1994
3. M. Sczaniecki, Powszechna historia państwa i prawa,
Warszawa 1998
4. K. Kamińska, A. Gaca, Historia powszechna ustrojów państwowych, Toruń 2002
5. T. Maciejewski, Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2000
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: