Historia administracji
1300-HIST_ADM-S1
CZĘŚĆ I
Zagadnienia ogólne
• Zagadnienia wstępne – chronologiczny i terytorialny
zakres przedmiotu.
• Podstawowe cechy administracji (zasady: terytorializmu i
resortowości, centralizacji i decentralizacji, koncentracji i
dekoncentracji, hierarchicznego podporządkowania,
kolegialności i jednoosobowego kierownictwa,
biurokratyzmu; granice działalności administracyjnej).
Charakterystyka ewolucji form państwa XVIII-XX w.
• Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny,
oświecony, neoabsolutyzm).
• Prawne podstawy funkcjonowania państw epoki
kapitalizmu; konstytucjonalizm i jego charakterystyka;
głowa państwa; monarchia konstytucyjna i jej odmiany,
republika i jej odmiany; organy administracji centralnej;
relacje między władzą ustawodawczą a wykonawczą;
administracja terytorialna i samorząd; ewolucja państwa i
jej przebieg; kryzys państwa liberalnego; państwo dobrobytu; autorytaryzm; faszyzm; komunizm;
charakterystyka współczesnych form systemu rządów
demokratycznych).
Administracja wieku Oświecenia.
• Systemy biurokratyczne państw europejskich (Anglia,
Francja, Prusy, Austria, Rosja) i ich cechy
charakterystyczne.
Klasyczna administracja XIX w.
• Organizacja i tryb działania administracji centralnej (Anglia,
Francja, Prusy, Austria, Rosja).
• Organizacja i tryb działania rządowej administracji
terytorialnej.
• Samorząd terytorialny – koncepcja, geneza i organizacja
(Anglia, Francja, Prusy, Austria, Rosja).
• Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.
Administracja XX w.
• Przeobrażenia administracji centralnej i terytorialnej
(rządowej i samorządowej).
CZĘŚĆ II
Administracja w czasach stanisławowskich.
Administracja w czasach II Rzeczypospolitej.
• Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach
polskich w latach 1916-1922.
• Konstytucyjne regulacje statusu administracji.
• Administracja centralna, rządowa administracja
terytorialna; samorząd terytorialny.
Administracja na ziemiach polskich w latach II wojny światowej.
• Administracja pod okupacją: niemiecka i radziecka.
• Administracja Polskiego Państwa Podziemnego.
• Alternatywne wobec PPP struktury władzy (prawica i
komuniści)
Administracja w Polsce Ludowej.
• Administracja centralna, terytorialna oraz samorząd w
latach 1944- 1947. Administracja w Małej Konstytucji z
1947 r. – teoria i praktyka.
• Administracja w Konstytucji PRL z 1952 r.
• Ewolucja administracji w latach 1952-1972.
• Reformy administracyjne 1972-1975.
W cyklu 2021/22Z:
Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z Historii administracji
I. Zagadnienia ogólne – administracja europejska 1. Pojęcie i cechy nowożytnej biurokracji 2. Cechy charakterystyczne XIX-wiecznej administracji 3. Zasada terytorializmu i resortowości w administracji. 4. Zasada centralizacji i decentralizacji w administracji. 5. Zasada, koncentracji i dekoncentracji w administracji. 6. Zasada hierarchicznego podporządkowania w administracji. 7. Zasada kolegialności i jednoosobowego kierownictwa w administracji. 8. Granice działalności administracyjnej. 9. Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny, oświecony, neoabsolutyzm). 10. Monarchia konstytucyjna i jej rodzaje. 11. Konstytucyjna monarchia ograniczona a monarchia parlamentarna – różnice i podobieństwa. 12. Republika i jej rodzaje 13. Republika prezydencjalna a parlamentarna – różnice i podobieństwa. 14. System rządów autorytarnych – charakterystyka. 15. System rządów parlamentarno-gabinetowych – charakterystyka. 16. Charakterystyka państw totalitarnych (faszyzm, komunizm). 17. Administracja centralna i terytorialna przełomu XVIII i XIX w. na przykładzie Francji, Prus, Austrii i Rosji. 18. Geneza i istota samorządu terytorialnego i jego pierwsze instytucje na przykładzie Anglii, Francji i Prus. 19. Reformy administracji centralnej i lokalnej w XIX w. na przykładzie Prus, Rosji i Austrii i Francji. 20. Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.
II. Historia administracji na ziemiach polskich. 1. Administracja w czasach stanisławowskich. 2. Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach polskich w latach 1916-1922. 3. Administracja centralna w II Rzeczypospolitej. 4. Klasyfikacja i rodzaje administracji terytorialnej w II Rzeczypospolitej. 5. Rządowa administracja terytorialna zespolona (ogólna) w II Rzeczypospolitej. 6. Rządowa administracja terytorialna niezespolona (specjalna) w II rzeczypospolitej. 7. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej. 8. Administracja ziem polskich pod okupacją niemiecka i radziecka w latach II wojny św. 9. Polskie Państwo Podziemne. 10. Cywilne i polityczne organy Polskiego Państwa Podziemnego. 11. Pion wojskowy Polskiego Państwa Podziemnego. 12. Komunistyczne organy władzy i administracji w latach II wojny św. 13. Administracja centralna w latach 1944-1947. 14. Administracja centralna w latach 1947-1952 15. Administracja terenowa i samorząd w latach 1944-1950. 16.Administracja terenowa w latach 1950-1972. 17. Reformy administracyjne w latach 1972-1975
|
W cyklu 2022/23Z:
Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z Historii administracji
I. Zagadnienia ogólne – administracja europejska 1. Pojęcie i cechy nowożytnej biurokracji 2. Cechy charakterystyczne XIX-wiecznej administracji 3. Zasada terytorializmu i resortowości w administracji. 4. Zasada centralizacji i decentralizacji w administracji. 5. Zasada, koncentracji i dekoncentracji w administracji. 6. Zasada hierarchicznego podporządkowania w administracji. 7. Zasada kolegialności i jednoosobowego kierownictwa w administracji. 8. Granice działalności administracyjnej. 9. Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny, oświecony, neoabsolutyzm). 10. Monarchia konstytucyjna i jej rodzaje. 11. Konstytucyjna monarchia ograniczona a monarchia parlamentarna – różnice i podobieństwa. 12. Republika i jej rodzaje 13. Republika prezydencjalna a parlamentarna – różnice i podobieństwa. 14. System rządów autorytarnych – charakterystyka. 15. System rządów parlamentarno-gabinetowych – charakterystyka. 16. Charakterystyka państw totalitarnych (faszyzm, komunizm). 17. Administracja centralna i terytorialna przełomu XVIII i XIX w. na przykładzie Francji, Prus, Austrii i Rosji. 18. Geneza i istota samorządu terytorialnego i jego pierwsze instytucje na przykładzie Anglii, Francji i Prus. 19. Reformy administracji centralnej i lokalnej w XIX w. na przykładzie Prus, Rosji i Austrii i Francji. 20. Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.
II. Historia administracji na ziemiach polskich. 1. Administracja w czasach stanisławowskich. 2. Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach polskich w latach 1916-1922. 3. Administracja centralna w II Rzeczypospolitej. 4. Klasyfikacja i rodzaje administracji terytorialnej w II Rzeczypospolitej. 5. Rządowa administracja terytorialna zespolona (ogólna) w II Rzeczypospolitej. 6. Rządowa administracja terytorialna niezespolona (specjalna) w II rzeczypospolitej. 7. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej. 8. Administracja ziem polskich pod okupacją niemiecka i radziecka w latach II wojny św. 9. Polskie Państwo Podziemne. 10. Cywilne i polityczne organy Polskiego Państwa Podziemnego. 11. Pion wojskowy Polskiego Państwa Podziemnego. 12. Komunistyczne organy władzy i administracji w latach II wojny św. 13. Administracja centralna w latach 1944-1947. 14. Administracja centralna w latach 1947-1952 15. Administracja terenowa i samorząd w latach 1944-1950. 16.Administracja terenowa w latach 1950-1972. 17. Reformy administracyjne w latach 1972-1975
|
W cyklu 2023/24Z:
Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z Historii administracji
I. Zagadnienia ogólne – administracja europejska 1. Pojęcie i cechy nowożytnej biurokracji 2. Cechy charakterystyczne XIX-wiecznej administracji 3. Zasada terytorializmu i resortowości w administracji. 4. Zasada centralizacji i decentralizacji w administracji. 5. Zasada, koncentracji i dekoncentracji w administracji. 6. Zasada hierarchicznego podporządkowania w administracji. 7. Zasada kolegialności i jednoosobowego kierownictwa w administracji. 8. Granice działalności administracyjnej. 9. Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny, oświecony, neoabsolutyzm). 10. Monarchia konstytucyjna i jej rodzaje. 11. Konstytucyjna monarchia ograniczona a monarchia parlamentarna – różnice i podobieństwa. 12. Republika i jej rodzaje 13. Republika prezydencjalna a parlamentarna – różnice i podobieństwa. 14. System rządów autorytarnych – charakterystyka. 15. System rządów parlamentarno-gabinetowych – charakterystyka. 16. Charakterystyka państw totalitarnych (faszyzm, komunizm). 17. Administracja centralna i terytorialna przełomu XVIII i XIX w. na przykładzie Francji, Prus, Austrii i Rosji. 18. Geneza i istota samorządu terytorialnego i jego pierwsze instytucje na przykładzie Anglii, Francji i Prus. 19. Reformy administracji centralnej i lokalnej w XIX w. na przykładzie Prus, Rosji i Austrii i Francji. 20. Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.
II. Historia administracji na ziemiach polskich. 1. Administracja w czasach stanisławowskich. 2. Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach polskich w latach 1916-1922. 3. Administracja centralna w II Rzeczypospolitej. 4. Klasyfikacja i rodzaje administracji terytorialnej w II Rzeczypospolitej. 5. Rządowa administracja terytorialna zespolona (ogólna) w II Rzeczypospolitej. 6. Rządowa administracja terytorialna niezespolona (specjalna) w II rzeczypospolitej. 7. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej. 8. Administracja ziem polskich pod okupacją niemiecka i radziecka w latach II wojny św. 9. Polskie Państwo Podziemne. 10. Cywilne i polityczne organy Polskiego Państwa Podziemnego. 11. Pion wojskowy Polskiego Państwa Podziemnego. 12. Komunistyczne organy władzy i administracji w latach II wojny św. 13. Administracja centralna w latach 1944-1947. 14. Administracja centralna w latach 1947-1952 15. Administracja terenowa i samorząd w latach 1944-1950. 16.Administracja terenowa w latach 1950-1972. 17. Reformy administracyjne w latach 1972-1975
|
W cyklu 2024/25Z:
Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z Historii administracji
I. Zagadnienia ogólne – administracja europejska 1. Pojęcie i cechy nowożytnej biurokracji 2. Cechy charakterystyczne XIX-wiecznej administracji 3. Zasada terytorializmu i resortowości w administracji. 4. Zasada centralizacji i decentralizacji w administracji. 5. Zasada, koncentracji i dekoncentracji w administracji. 6. Zasada hierarchicznego podporządkowania w administracji. 7. Zasada kolegialności i jednoosobowego kierownictwa w administracji. 8. Granice działalności administracyjnej. 9. Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny, oświecony, neoabsolutyzm). 10. Monarchia konstytucyjna i jej rodzaje. 11. Konstytucyjna monarchia ograniczona a monarchia parlamentarna – różnice i podobieństwa. 12. Republika i jej rodzaje 13. Republika prezydencjalna a parlamentarna – różnice i podobieństwa. 14. System rządów autorytarnych – charakterystyka. 15. System rządów parlamentarno-gabinetowych – charakterystyka. 16. Charakterystyka państw totalitarnych (faszyzm, komunizm). 17. Administracja centralna i terytorialna przełomu XVIII i XIX w. na przykładzie Francji, Prus, Austrii i Rosji. 18. Geneza i istota samorządu terytorialnego i jego pierwsze instytucje na przykładzie Anglii, Francji i Prus. 19. Reformy administracji centralnej i lokalnej w XIX w. na przykładzie Prus, Rosji i Austrii i Francji. 20. Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.
II. Historia administracji na ziemiach polskich. 1. Administracja w czasach stanisławowskich. 2. Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach polskich w latach 1916-1922. 3. Administracja centralna w II Rzeczypospolitej. 4. Klasyfikacja i rodzaje administracji terytorialnej w II Rzeczypospolitej. 5. Rządowa administracja terytorialna zespolona (ogólna) w II Rzeczypospolitej. 6. Rządowa administracja terytorialna niezespolona (specjalna) w II rzeczypospolitej. 7. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej. 8. Administracja ziem polskich pod okupacją niemiecka i radziecka w latach II wojny św. 9. Polskie Państwo Podziemne. 10. Cywilne i polityczne organy Polskiego Państwa Podziemnego. 11. Pion wojskowy Polskiego Państwa Podziemnego. 12. Komunistyczne organy władzy i administracji w latach II wojny św. 13. Administracja centralna w latach 1944-1947. 14. Administracja centralna w latach 1947-1952 15. Administracja terenowa i samorząd w latach 1944-1950. 16.Administracja terenowa w latach 1950-1972. 17. Reformy administracyjne w latach 1972-1975
|
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczyciela akademickiego;
- wykład - 30 h,
- konsultacje z pracownikiem - 15 h,
Praca własna studenta: -
- przygotowanie do egzaminu, w tym studiowanie zalecanej
literatury - 50 h
- egzaminy - 5 h
Liczba godzin pracy studenta ogółem: 100 h
Efekty uczenia się - wiedza
W1- student ma zaawansowaną wiedzę o procesach zmian dotyczących struktur,
organizacji i funkcjonowania instytucji administracyjnych w Europie i
na ziemiach polskich oraz o przyczynach, przebiegu i konsekwencjach
tych zmian w przeszłości i współcześnie (K_W09);
W2- student ma zaawansowaną wiedzę o teoriach dotyczących organizacji
i funkcjonowania instytucji administracyjnych w europejskim kręgu
cywilizacyjnym i o ich historycznej ewolucji (K_W10).
Efekty uczenia się - umiejętności
U1 - student potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska
społeczno-prawne w zakresie nauk prawno-administracyjnych, zna
ich genezę i historyczną ewolucję (K_U01);
U2 - dzięki nabytej wiedzy w dziedzinie historii administracji posiada
umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społeczno-prawnego
oddziaływania instytucji administracyjnych, innych instytucji
publicznych i społeczno-politycznych na funkcjonowanie
społeczeństwa (K_U08)
U3 - student potrafi samodzielnie doskonalić nabytą wiedzę i
umiejętności oraz rozszerzać ja zgodnie z potrzebami rynku,
aby w sposób profesjonalny wykonywać swoja prace
zawodową (K_U13)
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1 - student ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności
i doskonale rozumie potrzebę jej ciągłego pogłębiania i
aktualizowania na podstawie wiadomości o ciągłej zmienności
sytuacji w toku rozwoju dziejowego cywilizacji europejskiej
(K_K01);
Metody dydaktyczne
- wykład problemowy metodą tradycyjną
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obowiązkowy
Wymagania wstępne
Brak.
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Sposób zaliczenia:
• egzamin na ocenę; – wiedza udokumentowana na egzaminie pisemnym; 60 min., 3 pytania problemowe (15 min.), 3 – szczegółowe (5 min.); za pytania problemowe 15 pktów za każde, za szczegółowe - 5 pktów za każde; ocena pozytywna po uzyskaniu min. 30 pktów; ocena dst plus 40 pkt.., ocena db 45- 50 pkt, ocena db plus 50-55 pktów; ocena bdb 55-60 pktów
Formy zaliczenia:
• końcowy egzamin pisemny na ocenę z całości materiału zaprezentowanego na wykładach i opanowanego na podstawie zalecanej literatury.
• w przypadku przeprowadzenia egzaminów w formie zdalnej dopuszcza się możliwość zaliczenia przedmiotu na podstawie esejów;
kryteria:
• wykład - wiedza udokumentowana na podstawie egzaminu.
Praktyki zawodowe
Literatura
Literatura podstawowa:
• J. Malec, D. Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2000 i wyd. nast.
• W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764 – 1989, Warszawa 2007
Literatura uzupełniająca:
• D. Janicka, Ustrój administracji w nowożytnej Europie, Toruń 2002
• T. Maciejewski, Historia administracji, Warszawa 2002
• M. Żukowski, Dzieje administracji w Polsce w XX wieku, War-szawa 2011
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: